Bảo Tồn và Phát Huy Giá Trị Di Sản Kiến Trúc Khu Phố Pháp Tại Savanakhet, Lào

LỜI CẢM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC THUẬT NGỮ

DANH MỤC SƠ ĐỒ VÀ BẢNG BIỂU

DANH MỤC HÌNH ẢNH

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

2. Mục tiêu nghiên cứu

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4. Phương pháp nghiên cứu

5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

5.1. Ý nghĩa khoa học

5.2. Ý nghĩa thực tiễn

6. Đóng góp mới của luận án

6.1. Đóng góp mới về phương diện khoa học

6.2. Đóng góp mới về phương diện thực tiễn

7. Cấu trúc của luận án

8. Sơ đồ tiến trình nghiên cứu

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN SỰ HÌNH THÀNH DSKT, ĐÔ THỊ THỜI PHÁP THUỘC TẠI TP SAVANNAKHET VÀ TÌNH HÌNH BẢO TỒN DSKT HIỆN NAY

1.1. Sự hình thành và phát triển KPP TP Savannakhet

1.1.1. Lược sử thời Pháp thuộc ở Đông Dương và Lào

1.1.2. Sự hình thành các KPP tại Lào

1.1.3. Sự hình thành KPP tại TP Savannakhet

1.1.3.1. Savannakhet trước thời Pháp thuộc

1.1.3.2. Quá trình hình thành KPP Savannakhet

1.1.3.3. Các giai đoạn phát triển KPP Savannakhet

1.2. Hiện trạng KPP Savannakhet

1.2.1. Hiện trạng đô thị

1.2.1.1. Cấu trúc đô thị

1.2.1.2. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị

1.2.1.3. Cảnh quan không gian và các hoạt động đô thị

1.2.2. Hiện trạng DSKT

1.2.2.1. Tình trạng sử dụng

1.2.2.2. Các loại kiến trúc

1.2.2.3. Phong cách kiến trúc

1.2.2.4. Tình trạng công trình

1.3. Tình hình bảo tồn DSKT hiện nay

1.3.1. Tình hình bảo tồn DSKT tại Lào

1.3.1.1. Tại Thủ đô Vientiane

1.3.1.2. Tại Cổ đô Luangphabang

1.3.2. Tình hình bảo tồn DSKT ở Châu Á

1.3.2.1. Khu phố cổ Dadaocheng, Đài Loan (Taipei)

1.3.2.2. Khu phố cổ Hội An, Việt Nam

1.4. Các công trình nghiên cứu khoa học liên quan đến đề tài luận án

1.4.1. Các ấm phẩm khoa học và các bài nghiên cứu khác

1.4.1.1. Các ấn phẩm nghiên cứu khoa học

1.4.1.2. Các bài nghiên cứu khoa học khác liên quan đến luận án

1.4.2. Các nghiên cứu khoa học tại Lào

1.5. Các vấn đề nghiên cứu cần tập chung giải quyết

1.5.1. Các vấn đề tồn tại trong nghiên cứu

1.5.2. Các vấn đề luận án cần giải quyết

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN ĐÁNH GIÁ GIÁ TRỊ TIỀM NĂNG DSKT TẠI KPP SAVANNAKHET

2.1. Cơ sở khoa học về bảo tồn và phát huy giá trị di sản

2.1.1. Quan điểm về di sản văn hóa

2.1.1.1. Di sản trong mối quan hệ giữa phát triển và bảo tồn

2.1.1.2. Cách thức tiếp cận di sản

2.1.2. Các cơ sở lý thuyết về bảo tồn di sản

2.1.2.1. Bảo tồn đặc tính môi trường cảnh quan đô thị

2.1.2.2. Bảo tồn và sử dụng thích ứng di sản

2.1.2.3. Các yếu tố ảnh hướng về phát huy giá trị di sản

2.1.3. Các văn bản pháp lý bảo tồn di sản quốc tế và Lào

2.1.3.1. Các văn kiện quốc tế liên quan đến bảo tồn di sản

2.1.3.1.1. Hiến chương Athens (1931)

2.1.3.1.2. Hiến chương Venice (1964)

2.1.3.1.3. Hiến chương Burra (1979)

2.1.3.1.4. Hiến chương về bảo vệ thành phố và khu đô thị lịch sử

2.1.3.1.5. Công ước quốc tế về du lịch văn hóa - 1999

2.1.3.1.6. Nghị định thư Hội An (2003)

2.1.3.2. Khung văn bản pháp lý về BTDS văn hóa của Lào

2.1.3.2.1. Luật Di sản văn hóa

2.1.3.2.2. Các văn bản pháp lý khác có liên quan

2.2. Phương pháp tiếp cận ĐGTN di sản

2.2.1. Phương pháp luận đánh giá tiềm năng

2.2.2. Cách thức đánh giá tiềm năng

2.2.3. Hệ tiêu chí đánh giá tiềm năng

2.2.4. Xây dựng tiêu chí ĐGTN thích ứng di sản tại KPP Savannakhet

2.2.4.1. Nội dung xây dựng tiêu chí ĐGTN di sản

2.2.4.1.1. Tiêu chí ĐGTN vê DSKT

2.2.4.1.2. Tiêu chí ĐGTN vê đô thị

2.2.4.2. Cơ sở xây dựng tiêu chí ĐGTN thích ứng di sản

2.2.4.2.1. Mục tiêu xây tiêu chí ĐGTN thích ứng di sản

2.2.4.2.2. Tiến hành ĐGTN thích ứng di sản

2.2.4.3. Thiết lập tiêu chí ĐGTN thích ứng di sản tại KPP Savannakhet

2.2.4.3.1. Tiêu chí ĐGTN đô thị

2.2.4.3.2. Tiêu chí ĐGTN di sản kiến trúc

2.2.5. Điều tra xã hội học

2.2.5.1. Tiến hành điều tra xã hội học

2.2.5.2. Kết quả điều tra

2.2.6. Đặc điểm DSKT tại KPP Savannakhet

2.2.6.1. Đặc điểm hình thái không gian đô thị

2.2.6.2. Đặc điểm DSKT

2.2.6.2.1. Đặc điểm về đặc tính kiến trúc

2.2.6.2.2. Đặc điểm về chức năng sử dụng

2.2.7. Các điều kiện về tài nguyên, chính sách và các nguồn lực trong phát triển thành phố Savannakhet

2.2.7.1. Chiến lược phát triển thành phố từ năm 2015 đến năm 2030

2.2.7.1.1. Kế hoạch phát triển chung của thành phố

2.2.7.1.2. Các nguồn lực và chính sách phát triển thành phố

2.2.7.2. Cơ sở khoa học phát triển DLVH bền vững tại TP Savannakhet

2.2.7.2.1. Cơ sở khoa học phát triển DLVH

2.2.7.2.2. Các nguồn lực DLVH tại TP Savannakhet

2.2.7.2.3. Phát triển DLVH bền vững tại TP Savannakhet

3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP BẢO TỔN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DSKT TẠI KPP SAVANNAKHET

3.1. Các quan điểm về giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị DSKT tại KPP Savannakhet

3.1.1. Quan điểm về giải pháp bảo tồn di sản

3.1.2. Quan điểm về phát huy giá trị di sản

3.1.3. Quan điểm về ĐGTN di sản

3.2. Nhận diện giá trị DSKT tại KPP Savannakhet

3.2.1. Giá trị quy hoạch đô thị

3.2.2. Giá trị DSKT

3.2.2.1. Giá trị lịch sử

3.2.2.2. Giá trị sử dụng

3.2.2.3. Giá trị văn hóa và tinh thần

3.2.2.4. Giá trị thầm mỹ

3.2.2.5. Giá trị kỹ thuật công nghệ

3.3. Kết quả ĐGTN di sản tại KPP Savannakhet

3.3.1. Kết quả ĐGTN đô thị

3.3.1.1. ĐGTN cấu trúc tổng thể

3.3.1.2. ĐGTN các khu vực đặc thù

3.3.2. Kết quả ĐGTN DSKT

3.3.2.1. ĐGTN theo các loại kiến trúc

3.3.2.2. ĐGTN theo phong cách kiến trúc

3.3.2.3. ĐGTN theo tình trạng công trình

3.4. Đề xuất giải pháp bảo tồn di sản tại KPP Savannakhet

3.4.1. Giải pháp bảo tồn đô thị

3.4.1.1. Xác định khu vực bảo tồn tổng thể đô thị

3.4.1.2. Xác định khu vực bảo tồn các thành phần đô thị

3.4.1.3. Giải pháp bảo tồn cho các vùng tiềm năng

3.4.2. Giải pháp bảo tồn DSKT

3.4.2.1. Giải pháp bảo tồn DSKT công trình công cộng

3.4.2.2. Giải pháp bảo tồn DSKT nhà ở

3.5. Phát huy giá trị tiềm năng DSKT tại KPP TP Savannakhet

3.5.1. Phát huy giá trị di sản theo hướng bền vững

3.5.2. Phát huy theo mô hình phát triển DLVH

3.5.2.1. Xây dựng mô hình DLVH

3.5.2.2. Mô hình phát triển không gian đô thị

3.5.3. Quản lý DSKT trong phát triển thành phố đến năm 2030

3.5.3.1. Xây dựng các tiêu chí quản lý bảo tồn thích ứng

3.5.3.2. Bổ sung các chính sách và văn bản pháp lý bảo tồn và phát huy giá trị DSKT tại KPP TP Savannakhet

3.5.3.2.1. Phương pháp luận ĐGTN DSKT

3.5.3.2.1.1. Hiện thực hóa phương pháp ĐGTN DSKT

3.5.3.2.2. Tính cầp thiết về bảo tồn di sản

3.5.3.2.3. Tính hợp lý về giải pháp phát huy giá trị di sản

3.5.3.3. Vai trò của giá trị DSKT trong phát triển đô thị

3.5.3.4. Hệ thống văn bản pháp lý về quản lý KPP tại TP Savannakhet

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

BÀI BÁO KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Di Sản Kiến Trúc Khu Phố Pháp Savanakhet

Savannakhet, một trong những thành phố lớn nhất của Lào, mang trong mình dấu ấn của nhiều nền văn hóa, đặc biệt là kiến trúc thuộc địa Pháp. Khu phố Pháp, hình thành từ năm 1895 đến 1954, là minh chứng cho sự giao thoa văn hóa này. Những công trình kiến trúc Pháp ban đầu phục vụ mục đích quân sự và hành chính, sau đó phát triển thành một hệ thống di sản kiến trúc đa dạng, tạo nên trung tâm đô thị độc đáo. Hiện nay, di sản kiến trúc Savanakhet đang đối mặt với nhiều thách thức từ quá trình phát triển kinh tế và đô thị hóa.

1.1. Lịch Sử Hình Thành Khu Phố Pháp Savanakhet

Khu phố Pháp Savanakhet không chỉ là tập hợp các công trình kiến trúc mà còn là chứng nhân lịch sử của một giai đoạn quan trọng. Từ vùng đất trống ven sông Mekong, người Pháp đã xây dựng nên một trung tâm hành chính và quân sự, dần hình thành một khu phố với kiến trúc mang đậm phong cách Pháp. Theo tài liệu, Khu phố Pháp Savanakhet hình thành từ năm 1895 và phát triển đến năm 1954. (Trích dẫn từ tài liệu gốc).

1.2. Hiện Trạng Di Sản Kiến Trúc Khu Phố Pháp

Hiện trạng Khu Phố Pháp cho thấy một sự thay đổi đáng kể về kiến trúc và không gian đô thị. Nhiều công trình kiến trúc Pháp đã bị thay đổi chức năng, cải tạo hoặc thậm chí phá hủy do áp lực của quá trình đô thị hóa và hiện đại hóa. Việc bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử Khu phố Pháp là vô cùng cần thiết.

II. Thách Thức Bảo Tồn Kiến Trúc Pháp tại Savanakhet

Quá trình phát triển kinh tế - xã hội và đô thị hóa đang tạo ra những thách thức lớn đối với việc bảo tồn di sản kiến trúc tại Khu phố Pháp Savanakhet. Số lượng công trình kiến trúc Pháp có xu hướng giảm, cảnh quan đô thị bị thay đổi. Nhiều công trình đã mất đi chức năng ban đầu hoặc bị cải tạo, phá hủy. Cần có giải pháp để cân bằng giữa phát triển và bảo tồn kiến trúc thuộc địa.

2.1. Ảnh Hưởng Của Đô Thị Hóa Đến Di Sản Kiến Trúc

Đô thị hóa nhanh chóng đã tạo ra áp lực lớn lên di sản kiến trúc. Việc xây dựng các công trình mới, mở rộng đường sá và thay đổi quy hoạch đô thị đã ảnh hưởng đến không gian và cảnh quan của Khu Phố Pháp. Việc thiếu các quy định và chính sách bảo tồn hiệu quả cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ mất mát di sản văn hóa Lào.

2.2. Thay Đổi Chức Năng Và Cải Tạo Công Trình

Nhiều công trình kiến trúc Pháp tại Đông Dương đã được chuyển đổi chức năng để phù hợp với nhu cầu sử dụng hiện tại. Việc này thường dẫn đến những thay đổi về kiến trúc, làm mất đi giá trị lịch sử và thẩm mỹ của công trình. Cải tạo không đúng cách cũng gây ra những hư hại cho các công trình cổ.

III. Giải Pháp Bảo Tồn và Phát Huy Giá Trị Di Sản Savanakhet

Để bảo tồn và phát huy giá trị di sản kiến trúc Khu phố Pháp Savanakhet, cần có một hệ thống giải pháp toàn diện, bao gồm: đánh giá giá trị di sản, xây dựng quy hoạch bảo tồn, ban hành chính sách hỗ trợ, tăng cường giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng. Phát triển du lịch văn hóa bền vững là một trong những giải pháp quan trọng để tạo nguồn lực cho công tác bảo tồn.

3.1. Đánh Giá Giá Trị Di Sản Kiến Trúc Khu Phố Pháp

Việc đánh giá giá trị di sản là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong công tác bảo tồn. Cần xác định rõ giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc và thẩm mỹ của từng công trình và khu vực trong Khu Phố Pháp. Dựa trên kết quả đánh giá, có thể xây dựng các phương án bảo tồn phù hợp. Cần đánh giá đúng Giá trị lịch sử khu phố Pháp

3.2. Xây Dựng Quy Hoạch Bảo Tồn Chi Tiết

Quy hoạch bảo tồn cần xác định rõ các khu vực bảo tồn, các công trình cần được bảo tồn, các quy định về xây dựng và cải tạo trong khu vực bảo tồn. Quy hoạch cần đảm bảo sự hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, tạo điều kiện cho cộng đồng tham gia vào công tác bảo tồn. Cần có Quy hoạch đô thị Savanakhet hợp lý để bảo tồn

3.3. Phát triển du lịch bền vững tại Savanakhet

Việc phát triển du lịch cần đảm bảo sự bền vững về kinh tế, xã hội và môi trường. Du lịch không chỉ mang lại nguồn thu nhập cho địa phương mà còn góp phần nâng cao nhận thức về giá trị di sản và thúc đẩy công tác bảo tồn. Phát triển du lịch Savanakhet nhưng vẫn giữ được nét đẹp vốn có

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Bảo Tồn Kiến Trúc Pháp Savanakhet

Các giải pháp bảo tồn cần được triển khai một cách đồng bộ và hiệu quả trên thực tế. Cần có sự tham gia của các cơ quan nhà nước, tổ chức quốc tế, cộng đồng địa phương và các nhà đầu tư. Việc hợp tác quốc tế và chia sẻ kinh nghiệm với các quốc gia khác có thể giúp nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn.

4.1. Hợp Tác Quốc Tế Trong Bảo Tồn Di Sản

Hợp tác với các tổ chức quốc tế như UNESCO Savanakhet và các chuyên gia bảo tồn di sản từ các quốc gia khác có thể giúp tiếp cận các nguồn lực tài chính, kỹ thuật và kinh nghiệm quý báu. Việc tham gia các dự án quốc tế cũng giúp nâng cao năng lực cho các cán bộ và chuyên gia trong nước. Cần có sự hợp tác để phát triển.

4.2. Vai Trò Của Cộng Đồng Trong Bảo Tồn

Cộng đồng địa phương đóng vai trò quan trọng trong công tác bảo tồn. Việc nâng cao nhận thức và sự tham gia của cộng đồng vào các hoạt động bảo tồn giúp đảm bảo tính bền vững của các giải pháp bảo tồn. Cần có sự tham gia của người dân vào việc bảo tồn

V. Phát Triển Kinh Tế Văn Hóa từ Di Sản Kiến Trúc Lào

Bảo tồn và phát huy di sản kiến trúc Khu phố Pháp Savanakhet không chỉ là bảo tồn quá khứ mà còn tạo ra những giá trị kinh tế và văn hóa cho tương lai. Di sản kiến trúc có thể trở thành nguồn lực cho phát triển du lịch, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân địa phương. Di sản cũng là nguồn cảm hứng cho sáng tạo nghệ thuật và văn hóa.

5.1. Du Lịch Văn Hóa Động Lực Phát Triển Kinh Tế

Du lịch văn hóa có thể mang lại nguồn thu nhập lớn cho địa phương. Việc khai thác các nguồn lực du lịch Savanakhet một cách bền vững giúp tạo ra các sản phẩm du lịch độc đáo và hấp dẫn, thu hút du khách trong và ngoài nước. Quan trọng nhất là sự phát triển kinh tế bền vững.

5.2. Di Sản Kiến Trúc Nguồn Cảm Hứng Văn Hóa

Di sản kiến trúc là nguồn cảm hứng vô tận cho các hoạt động văn hóa và nghệ thuật. Các công trình kiến trúc cổ có thể được sử dụng làm bối cảnh cho các sự kiện văn hóa, triển lãm nghệ thuật và các hoạt động sáng tạo khác. Kiến trúc chính là nguồn cảm hứng vô tận.

VI. Tương Lai Của Di Sản Kiến Trúc Pháp Tại Savanakhet

Tương lai của di sản kiến trúc Khu phố Pháp Savanakhet phụ thuộc vào sự nỗ lực của tất cả các bên liên quan. Cần có tầm nhìn chiến lược, chính sách phù hợp và sự đầu tư hiệu quả để bảo tồn và phát huy giá trị di sản. Bảo tồn di sản là trách nhiệm chung của cộng đồng và là yếu tố quan trọng để xây dựng một thành phố Savanakhet phát triển bền vững.

6.1. Xây Dựng Chính Sách Hỗ Trợ Bảo Tồn

Chính phủ cần ban hành các chính sách hỗ trợ tài chính, ưu đãi thuế và các biện pháp khuyến khích khác để thu hút các nhà đầu tư tham gia vào công tác bảo tồn. Các chính sách này cần đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả. Cần có chính sách phù hợp để bảo tồn.

6.2. Phát triển bền vững khu phố cổ Savanakhet

Xây dựng một Savanakhet phát triển bền vững không chỉ bảo tồn di sản kiến trúc mà còn chú trọng đến đời sống của người dân địa phương. Tạo cơ hội việc làm, nâng cao thu nhập và cải thiện điều kiện sống là những yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phát triển toàn diện của thành phố.