## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, việc áp dụng Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS) trở thành xu hướng tất yếu nhằm nâng cao tính minh bạch, độ tin cậy và khả năng so sánh của báo cáo tài chính doanh nghiệp. Tại Việt Nam, doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNNVV) chiếm trên 98% tổng số doanh nghiệp, đóng góp khoảng 40% GDP và thu hút gần 60% lao động. Tuy nhiên, việc áp dụng IFRS tại các DNNVV còn nhiều thách thức do sự khác biệt giữa Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (VAS) và IFRS, cũng như hạn chế về nguồn lực và kiến thức chuyên môn.

Luận văn tập trung nghiên cứu việc áp dụng IFRS tại Công ty Cổ phần MasterTran – một DNNVV hoạt động trong lĩnh vực phân phối sản phẩm bảo vệ sức khỏe, có yếu tố tài chính liên quan quốc tế. Mục tiêu nghiên cứu gồm: phân tích lý luận về IFRS cho DNNVV, đánh giá thực trạng áp dụng IFRS tại MasterTran trong giai đoạn 2022-2023, và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng IFRS tại công ty. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp chuẩn bị nguồn lực, nâng cao chất lượng báo cáo tài chính, từ đó tăng khả năng tiếp cận vốn quốc tế và phát triển bền vững.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS):** IFRS được phát triển bởi Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB) nhằm chuẩn hóa các quy định kế toán trên toàn cầu, tăng tính minh bạch và so sánh của báo cáo tài chính.
- **Lý thuyết về Doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNNVV):** DNNVV được định nghĩa dựa trên các tiêu chí về số lượng lao động, doanh thu và tổng tài sản, có đặc điểm nguồn lực hạn chế, quy mô nhỏ và vai trò quan trọng trong nền kinh tế.
- **Khái niệm Báo cáo Tài chính:** Báo cáo tài chính cung cấp thông tin về tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí và dòng tiền, phục vụ cho việc ra quyết định của các bên liên quan.
- **Mô hình chuyển đổi từ VAS sang IFRS:** Bao gồm các giai đoạn xác định phạm vi công việc, chuẩn bị nguồn lực, triển khai kế hoạch và giám sát quá trình chuyển đổi.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Sử dụng dữ liệu thứ cấp từ các văn bản pháp luật, chuẩn mực kế toán, báo cáo tài chính của Công ty MasterTran giai đoạn 2022-2023, cùng dữ liệu sơ cấp thu thập qua phỏng vấn sâu 15 cán bộ quản lý và nhân viên công ty.
- **Phương pháp phân tích:** Phân tích định tính và định lượng, so sánh sự khác biệt giữa VAS và IFRS, đánh giá thực trạng áp dụng IFRS tại MasterTran, sử dụng bảng biểu và sơ đồ để minh họa kết quả.
- **Timeline nghiên cứu:** Tập trung nghiên cứu trong khoảng thời gian từ 01/01/2022 đến 31/12/2023, phù hợp với lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Thực trạng áp dụng IFRS tại MasterTran:** Công ty có kế hoạch áp dụng IFRS từ năm 2026, hiện đang trong giai đoạn chuẩn bị nguồn lực và đào tạo nhân sự. Khoảng 2037 khách hàng thường xuyên, tổng tài sản đạt 119 tỷ đồng, doanh thu năm 2022 đạt 121 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế hơn 572 triệu đồng.
- **Lợi ích khi áp dụng IFRS:** Tăng tính minh bạch và khả năng so sánh báo cáo tài chính, nâng cao độ chính xác trong định giá tài sản và nợ phải trả, giúp công ty tiếp cận nguồn vốn quốc tế hiệu quả hơn.
- **Khó khăn và thách thức:** Sự khác biệt giữa VAS và IFRS, hạn chế về nhân lực có kiến thức chuyên sâu về IFRS, chi phí chuyển đổi và thay đổi quy trình kế toán.
- **So sánh với các nghiên cứu quốc tế:** Kinh nghiệm từ các quốc gia áp dụng IFRS cho thấy việc xây dựng lộ trình chuyển đổi, đào tạo nhân sự và phối hợp các phòng ban là yếu tố then chốt thành công.

### Thảo luận kết quả

Việc áp dụng IFRS tại MasterTran phản ánh xu hướng toàn cầu hóa trong lĩnh vực tài chính kế toán, giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng báo cáo tài chính, tăng cường niềm tin nhà đầu tư và khả năng tiếp cận vốn. Các số liệu tài chính cho thấy công ty có tiềm năng phát triển nhưng cần chuẩn bị kỹ lưỡng về nguồn lực và công nghệ thông tin để đáp ứng yêu cầu IFRS. So với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả nghiên cứu khẳng định tính cấp thiết của việc áp dụng IFRS cho DNNVV có yếu tố quốc tế như MasterTran. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận và bảng so sánh các chỉ tiêu kế toán theo VAS và IFRS để minh họa sự khác biệt và lợi ích.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Xây dựng lộ trình chuyển đổi chi tiết:** Thiết lập kế hoạch cụ thể cho từng giai đoạn chuyển đổi IFRS, hoàn thành trước năm 2026, do Ban Giám đốc chủ trì phối hợp các phòng ban.
- **Đào tạo và phát triển nhân sự:** Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về IFRS cho đội ngũ kế toán và quản lý tài chính, nâng cao năng lực chuyên môn, đảm bảo nhân lực sẵn sàng áp dụng chuẩn mực mới.
- **Tăng cường đầu tư công nghệ thông tin:** Cập nhật hệ thống phần mềm kế toán, đảm bảo khả năng xử lý dữ liệu theo yêu cầu IFRS, nâng cao hiệu quả quản lý và báo cáo tài chính.
- **Phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan:** Thiết lập đội dự án chuyển đổi IFRS gồm các thành viên từ phòng kế toán, kinh doanh, pháp chế và CNTT để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ.
- **Khuyến nghị đối với cơ quan quản lý:** Cần có chính sách hỗ trợ, hướng dẫn cụ thể cho DNNVV trong việc áp dụng IFRS, đồng thời tăng cường hợp tác với các hiệp hội kế toán và cơ sở đào tạo để nâng cao nhận thức và kỹ năng cho doanh nghiệp.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Doanh nghiệp vừa và nhỏ có yếu tố quốc tế:** Nhận biết được lợi ích và thách thức khi áp dụng IFRS, từ đó xây dựng kế hoạch chuyển đổi phù hợp.
- **Nhà quản lý tài chính và kế toán:** Nắm bắt kiến thức về IFRS, cải thiện quy trình lập báo cáo tài chính, nâng cao năng lực quản trị tài chính.
- **Cơ quan quản lý nhà nước:** Tham khảo để xây dựng chính sách hỗ trợ và hướng dẫn áp dụng IFRS cho DNNVV, góp phần hoàn thiện khung pháp lý.
- **Các tổ chức đào tạo và hiệp hội nghề nghiệp:** Sử dụng luận văn làm tài liệu tham khảo để thiết kế chương trình đào tạo, nâng cao nhận thức và kỹ năng cho cộng đồng kế toán.

## Câu hỏi thường gặp

1. **IFRS là gì và tại sao doanh nghiệp nên áp dụng?**  
IFRS là bộ chuẩn mực kế toán quốc tế giúp tăng tính minh bạch và so sánh của báo cáo tài chính, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn quốc tế và nâng cao uy tín trên thị trường.

2. **Doanh nghiệp vừa và nhỏ có bắt buộc áp dụng IFRS không?**  
Tại Việt Nam, việc áp dụng IFRS đối với DNNVV là tự nguyện, tuy nhiên việc áp dụng sẽ mang lại nhiều lợi ích về quản lý tài chính và tiếp cận nguồn vốn.

3. **Khó khăn chính khi chuyển đổi từ VAS sang IFRS là gì?**  
Khó khăn gồm sự khác biệt về chuẩn mực, thiếu nhân lực có chuyên môn IFRS, chi phí chuyển đổi và thay đổi quy trình kế toán.

4. **Làm thế nào để doanh nghiệp chuẩn bị cho việc áp dụng IFRS?**  
Doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình chuyển đổi, đào tạo nhân sự, đầu tư công nghệ thông tin và phối hợp các phòng ban liên quan.

5. **IFRS ảnh hưởng thế nào đến chất lượng báo cáo tài chính?**  
IFRS nâng cao tính minh bạch, độ chính xác và khả năng so sánh của báo cáo tài chính, giúp nhà đầu tư và các bên liên quan đưa ra quyết định chính xác hơn.

## Kết luận

- Luận văn đã làm rõ lý luận và thực trạng áp dụng IFRS tại Công ty Cổ phần MasterTran, một DNNVV có yếu tố quốc tế.  
- Phân tích chỉ ra lợi ích rõ ràng về minh bạch, so sánh và chính xác trong báo cáo tài chính khi áp dụng IFRS.  
- Đề xuất các giải pháp thiết thực gồm xây dựng lộ trình, đào tạo nhân sự, đầu tư công nghệ và phối hợp nội bộ.  
- Kết quả nghiên cứu có thể làm cơ sở cho các doanh nghiệp DNNVV khác trong quá trình chuyển đổi IFRS.  
- Khuyến nghị tiếp tục nghiên cứu và theo dõi quá trình áp dụng IFRS sau năm 2026 để điều chỉnh chính sách và thực tiễn phù hợp.  

**Hành động tiếp theo:** Các doanh nghiệp DNNVV nên bắt đầu chuẩn bị nguồn lực và xây dựng kế hoạch chuyển đổi IFRS ngay từ bây giờ để đảm bảo thành công trong giai đoạn áp dụng chính thức.