Luận Văn Thạc Sĩ Về Đơn Phương Chấm Dứt Hợp Đồng Lao Động Tại Doanh Nghiệp Vận Tải Biển Ở Hải Phòng

Luận văn bắt đầu bằng việc làm rõ khái niệm "đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động". Tác giả phân tích khái niệm "đơn phương" và "chấm dứt" theo Từ điển Tiếng Việt và các tài liệu pháp lý. Đơn phương được hiểu là hành vi của một bên mà không cần sự đồng thuận của bên kia. Chấm dứt hợp đồng lao động là sự kiện pháp lý làm ngừng hiệu lực của hợp đồng, chấm dứt quyền và nghĩa vụ của hai bên. Từ đó, luận văn đưa ra khái niệm tổng hợp về "đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động" là hành vi của một bên (người lao động hoặc người sử dụng lao động) tự ý chấm dứt hợp đồng mà không cần sự đồng ý của bên kia, dẫn đến việc hợp đồng lao động kết thúc trước hạn. Tác giả nhấn mạnh tính phổ biến và ngày càng gia tăng của việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, cũng như sự phức tạp trong việc giải quyết quyền lợi, nghĩa vụ phát sinh. Luận văn cũng phân tích các loại đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, bao gồm đơn phương chấm dứt từ phía người lao động và từ phía người sử dụng lao động. Cuối cùng, tác giả đề cập đến ý nghĩa của việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.

Phần này tập trung phân tích các quy định của pháp luật Việt Nam về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, từ các văn bản pháp luật ban đầu như Sắc lệnh 29/SL năm 1974 đến Bộ luật Lao động năm 2019. Luận văn phân tích chi tiết quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của cả người lao động và người sử dụng lao động, nêu rõ các điều kiện, thủ tục và hậu quả pháp lý của từng trường hợp. Đặc biệt, luận văn nhấn mạnh đến vấn đề "đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật", phân tích các hành vi vi phạm và hậu quả pháp lý tương ứng như bồi thường thiệt hại, khôi phục quyền lợi cho bên bị thiệt hại. Luận văn cũng đề cập đến vấn đề giải quyết tranh chấp về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, bao gồm các cơ chế hòa giải, trọng tài và tòa án. Việc phân tích này giúp người đọc hiểu rõ hơn về quy trình và các biện pháp pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình khi xảy ra tranh chấp.

Chương này đi sâu vào thực tiễn thực hiện pháp luật về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp vận tải biển trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Đầu tiên, luận văn mô tả khái quát tình hình kinh tế - xã hội và lao động tại Hải Phòng, đặc biệt là trong lĩnh vực vận tải biển. Tác giả nhấn mạnh vai trò quan trọng của thuyền viên trong nền kinh tế, đồng thời chỉ ra những đặc thù của lao động hàng hải. Tiếp theo, luận văn phân tích thực trạng đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động từ cả phía người sử dụng lao động và người lao động (thuyền viên) tại các doanh nghiệp vận tải biển. Các vấn đề được đề cập bao gồm nguyên nhân dẫn đến việc chấm dứt hợp đồng, thủ tục thực hiện, tranh chấp phát sinh và cách thức giải quyết. Luận văn cũng đánh giá chung về thực trạng thi hành pháp luật, chỉ ra những kết quả đạt được, những tồn tại và hạn chế, từ đó làm cơ sở cho việc đề xuất các kiến nghị.

Dựa trên những phân tích về lý luận và thực tiễn, chương cuối cùng của luận văn đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực vận tải biển. Các kiến nghị tập trung vào việc đảm bảo tính tương quan giữa quyền lợi của người lao động và người sử dụng lao động, tăng cường sự linh hoạt của pháp luật để phù hợp với đặc thù của ngành vận tải biển, cũng như nâng cao nhận thức pháp luật và trách nhiệm của các bên trong quan hệ lao động. Một số kiến nghị cụ thể được đề xuất bao gồm: bổ sung, sửa đổi các quy định pháp luật, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xây dựng các chương trình đào tạo, tuyên truyền pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động. Những kiến nghị này mang tính thực tiễn cao, góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành vận tải biển tại Hải Phòng.