Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các trường đại học, đặc biệt là các trường ngoài công lập, việc xây dựng và quản trị hình ảnh thương hiệu trở nên vô cùng quan trọng. Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các yếu tố cấu thành hình ảnh thương hiệu trường đại học và tác động của chúng đến lòng trung thành của sinh viên, một yếu tố then chốt đảm bảo sự phát triển bền vững của các trường. Nghiên cứu được thực hiện tại các trường đại học ngoài công lập trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh trong năm 2021. Mục tiêu chính là đánh giá tác động của hình ảnh thương hiệu trường đại học đến lòng trung thành của sinh viên, đồng thời xem xét vai trò trung gian của danh tiếng trường. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp các trường đại học định hình chiến lược xây dựng và quản lý thương hiệu hiệu quả hơn, thu hút và giữ chân sinh viên, từ đó nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường giáo dục.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu này dựa trên lý thuyết tài sản thương hiệu dựa trên khách hàng (CBBE) của Aaker (1991) và Keller (1993) để làm rõ các khái niệm chính như hình ảnh thương hiệu trường đại học, danh tiếng trường đại học và lòng trung thành của sinh viên. Mô hình CBBE nhấn mạnh rằng giá trị thương hiệu được tạo ra từ nhận thức và trải nghiệm của khách hàng. Nghiên cứu cũng sử dụng mô hình hệ sinh thái thương hiệu để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến trải nghiệm của sinh viên tại trường đại học. Các khái niệm chính trong nghiên cứu bao gồm:

  1. Hình ảnh thương hiệu trường đại học: Nhận thức của sinh viên về các đặc điểm, thuộc tính và giá trị của trường.
  2. Danh tiếng trường đại học: Đánh giá chung của công chúng về chất lượng và uy tín của trường.
  3. Lòng trung thành của sinh viên: Mức độ gắn bó và cam kết của sinh viên đối với trường, thể hiện qua ý định tiếp tục theo học, giới thiệu trường cho người khác và đóng góp cho sự phát triển của trường.
  4. Di sản trường đại học: Truyền thống, lịch sử và giá trị văn hóa mà trường đại học xây dựng và duy trì qua thời gian.
  5. Sự đáng tin cậy của trường đại học: Mức độ tin tưởng của sinh viên vào khả năng thực hiện cam kết và cung cấp dịch vụ chất lượng của trường.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp cả định tính và định lượng.

  • Nghiên cứu định tính: Phỏng vấn sâu 10 nhà quản lý tại các trường đại học ngoài công lập và tổ chức thảo luận nhóm tập trung với 10 sinh viên để khám phá các yếu tố ảnh hưởng đến hình ảnh thương hiệu và lòng trung thành.
  • Nghiên cứu định lượng: Khảo sát 431 sinh viên đang theo học tại các trường đại học ngoài công lập trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh bằng bảng câu hỏi. Mẫu được chọn theo phương pháp thuận tiện và phi xác suất.
    • Cỡ mẫu: 431
    • Phương pháp chọn mẫu: Thuận tiện và phi xác suất
  • Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm AMOS để phân tích dữ liệu, bao gồm:
    • Kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng hệ số Cronbach's Alpha.
    • Phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định các yếu tố cấu thành hình ảnh thương hiệu.
    • Phân tích nhân tố khẳng định (CFA) để đánh giá mức độ phù hợp của mô hình.
    • Phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính (SEM) để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu.
    • Sử dụng phương pháp Bootstrap để kiểm định vai trò trung gian của danh tiếng trường đại học.
    • Phân tích cấu trúc đa nhóm (MGA) để so sánh kết quả giữa các nhóm sinh viên khác nhau.
  • Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu từ tháng 4/2021 đến tháng 6/2021.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

Nghiên cứu đã xác định được 4 yếu tố chính cấu thành hình ảnh thương hiệu trường đại học:

  1. Di sản trường đại học: Các yếu tố liên quan đến lịch sử, truyền thống và giá trị văn hóa của trường.
  2. Sự đáng tin cậy: Mức độ tin tưởng của sinh viên vào khả năng cung cấp dịch vụ chất lượng và thực hiện cam kết của trường.
  3. Chất lượng dịch vụ: Đánh giá của sinh viên về chất lượng giảng dạy, cơ sở vật chất, dịch vụ hỗ trợ và các hoạt động ngoại khóa.
  4. Diện mạo & không gian: Cảm nhận của sinh viên về kiến trúc, cảnh quan, tiện nghi và môi trường học tập tại trường.

Kết quả phân tích SEM cho thấy:

  • Cả 4 yếu tố hình ảnh thương hiệu đều có tác động tích cực và ý nghĩa thống kê đến danh tiếng trường đại học. Trong đó, chất lượng dịch vụ có tác động mạnh nhất (β = 0.261).
  • Di sản, sự đáng tin cậy, chất lượng dịch vụ và diện mạo & không gian đều có tác động tích cực và ý nghĩa thống kê đến sự hài lòng của sinh viên. Trong đó, sự đáng tin cậy có tác động mạnh nhất (β = 0.341).
  • Sự hài lòng của sinh viên có tác động tích cực và ý nghĩa thống kê đến lòng trung thành (β = 0.663).
  • Danh tiếng trường đại học đóng vai trò trung gian giữa hình ảnh thương hiệu và sự hài lòng của sinh viên. Cụ thể, 47% tác động của hình ảnh thương hiệu đến sự hài lòng được thực hiện thông qua danh tiếng trường đại học.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy tầm quan trọng của việc xây dựng hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ đối với các trường đại học. Chất lượng dịch vụ được đánh giá cao nhất, điều này phản ánh mong muốn của sinh viên về một môi trường học tập chất lượng, đáp ứng nhu cầu và kỳ vọng của họ. Sự đáng tin cậy cũng là một yếu tố quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh thông tin lan truyền nhanh chóng và sinh viên có nhiều lựa chọn khác nhau.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng danh tiếng trường đại học đóng vai trò trung gian quan trọng trong việc chuyển đổi hình ảnh thương hiệu thành lòng trung thành của sinh viên. Điều này có nghĩa là, để xây dựng lòng trung thành, các trường đại học cần tập trung vào việc nâng cao danh tiếng của mình, thông qua việc cung cấp dịch vụ chất lượng, xây dựng di sản văn hóa và tạo dựng sự tin tưởng từ phía sinh viên.

Đề xuất và khuyến nghị

Để nâng cao hình ảnh thương hiệu và lòng trung thành của sinh viên, các trường đại học ngoài công lập tại TP. Hồ Chí Minh nên:

  1. Nâng cao chất lượng dịch vụ: Đầu tư vào cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, đội ngũ giảng viên chất lượng cao, chương trình đào tạo tiên tiến và các dịch vụ hỗ trợ sinh viên chuyên nghiệp.
  2. Xây dựng và bảo tồn di sản: Tôn vinh lịch sử, truyền thống và giá trị văn hóa của trường, tổ chức các hoạt động kỷ niệm, sự kiện văn hóa và kết nối cựu sinh viên.
  3. Tăng cường sự tin cậy: Đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động, thực hiện đúng cam kết với sinh viên, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa giảng viên, nhân viên và sinh viên.
  4. Thiết kế không gian học tập và sinh hoạt: Tạo ra một môi trường học tập và sinh hoạt thoải mái, tiện nghi, an toàn và thân thiện với sinh viên.
  5. Nâng cao nhận diện thương hiệu: Xây dựng hệ thống nhận diện thương hiệu đồng bộ, nhất quán và chuyên nghiệp, tăng cường truyền thông và quảng bá hình ảnh trên các kênh truyền thông phù hợp.

Các hành động trên có thể được thực hiện trong vòng 1-3 năm, với sự tham gia của ban lãnh đạo, giảng viên, nhân viên và sinh viên.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

Luận văn này có thể là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho các đối tượng sau:

  1. Nhà quản lý các trường đại học ngoài công lập: Cung cấp thông tin và cơ sở lý luận để xây dựng chiến lược thương hiệu hiệu quả, nâng cao vị thế cạnh tranh và thu hút sinh viên.
  2. Giảng viên và nhân viên các trường đại học: Giúp hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của chất lượng dịch vụ và vai trò của mình trong việc xây dựng hình ảnh thương hiệu và lòng trung thành của sinh viên.
  3. Sinh viên: Cung cấp thông tin để đánh giá và lựa chọn trường đại học phù hợp với nhu cầu và kỳ vọng của bản thân.
  4. Nhà nghiên cứu: Mở ra hướng nghiên cứu mới về thương hiệu trường đại học và lòng trung thành của sinh viên trong bối cảnh giáo dục Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao hình ảnh thương hiệu trường đại học lại quan trọng?

Hình ảnh thương hiệu tốt giúp trường đại học thu hút sinh viên, giảng viên giỏi, đối tác và nguồn tài trợ. Nó cũng tạo ra sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh và nâng cao uy tín của trường.

2. Những yếu tố nào cấu thành hình ảnh thương hiệu trường đại học?

Nghiên cứu này xác định 4 yếu tố chính: di sản, sự đáng tin cậy, chất lượng dịch vụ và diện mạo & không gian.

3. Danh tiếng trường đại học có vai trò gì?

Danh tiếng là cầu nối giữa hình ảnh thương hiệu và lòng trung thành của sinh viên. Nó phản ánh sự tin tưởng và đánh giá của công chúng về chất lượng và uy tín của trường.

4. Làm thế nào để nâng cao lòng trung thành của sinh viên?

Bằng cách cung cấp dịch vụ chất lượng cao, xây dựng di sản văn hóa, tạo dựng sự tin tưởng và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với sinh viên.

5. Kết quả nghiên cứu này có thể áp dụng cho tất cả các trường đại học không?

Kết quả nghiên cứu tập trung vào các trường đại học ngoài công lập tại TP. Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, các nguyên tắc và khuyến nghị chung có thể được áp dụng cho các trường đại học khác, cần điều chỉnh cho phù hợp với bối cảnh cụ thể. Ví dụ, các trường có thể tập trung phát triển những điểm mạnh đặc trưng của mình, như chương trình đào tạo độc đáo hoặc các hoạt động ngoại khóa nổi bật, để tạo sự khác biệt và thu hút sinh viên.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã xác định các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lòng trung thành của sinh viên đối với các trường đại học ngoài công lập tại TP. Hồ Chí Minh.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để các trường đại học xây dựng chiến lược thương hiệu hiệu quả hơn.
  • Danh tiếng trường đại học đóng vai trò trung gian quan trọng trong mối quan hệ giữa hình ảnh thương hiệu và lòng trung thành của sinh viên.
  • Nghiên cứu này có thể được mở rộng sang các bối cảnh và đối tượng khác nhau để có được bức tranh toàn diện hơn về thương hiệu trường đại học.
  • Các trường đại học cần chủ động xây dựng và quản lý hình ảnh thương hiệu một cách chiến lược để thu hút, giữ chân sinh viên và nâng cao vị thế cạnh tranh.