Ảnh Hưởng Của Salicylic Acid Và Vi Sinh Vật Đến Sinh Trưởng, Phát Triển Và Năng Suất Của Đậu Tương Đen Tại Gia Lâm – Hà Nội

Cây đậu tương đen (Glycine max (L.) Merrill) thuộc họ đậu, là cây công nghiệp và thực phẩm quan trọng tại Việt Nam. Sản phẩm của đậu tương cung cấp thực phẩm cho con người, thức ăn cho gia súc và nguyên liệu cho công nghiệp chế biến. Ngoài ra, đậu tương đen có khả năng cải tạo đất tốt, góp phần tăng sản lượng cây trồng. Đậu tương là một cây trồng cạn ngắn ngày có giá trị kinh tế cao. Nó được trồng tập trung tại các tỉnh miền núi và trung du như Sơn La, Cao Bằng, Hà Bắc, cũng như ở Đồng bằng Sông Hồng.

Salicylic acid với khả năng điều tiết đa dạng ở thực vật đóng vai trò quan trọng trong điều tiết quá trình sinh lý, hóa sinh của thực vật trong hầu hết chu kỳ sống. Nó giúp cây trồng chống lại các stress phi sinh học như nóng, mặn, hạn và lạnh, kích thích hạt nảy mầm, tạo năng suất quả, và điều chỉnh quá trình đường phân. SA còn ảnh hưởng tới hoạt tính oxidase ở ty thể làm nhiệm vụ khử oxy tạo phân tử nước mà không tạo ATP và ảnh hưởng tới hàm lượng các gốc chứa oxy hoạt động trong ty thể.

Vấn đề sử dụng quá nhiều phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật đang làm đất đai bị thoái hóa, môi trường bị ô nhiễm. Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và nitrat trong sản phẩm nông nghiệp cũng là nguồn gốc gây nên các bệnh tật. Nhằm hạn chế các vùng sản xuất nêu trên rất nhiều nghiên cứu đã được ứng dụng vào thực tế sản xuất để xây dựng mô hình canh tác nông nghiệp hữu cơ. Việc sử dụng Salicylic acid và hỗn hợp vi sinh vật đang được quan tâm.

Do tính chất hiệu quả mang lại và việc hạn chế sử dụng các chất có hại cho môi trường, cần tiến hành nghiên cứu đề tài : “Ảnh hưởng của Salicylic acid và vi sinh vật đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của đậu tương đen tại Gia Lâm Hà Nội”. Nông nghiệp hữu cơ có thể giúp giảm sự phụ thuộc vào hóa chất, cải thiện chất lượng đất, và tạo ra sản phẩm an toàn hơn cho người tiêu dùng.

Thí nghiệm được thực hiện tại Bộ môn Sinh lý thực vật - Khoa Nông học - Học viện Nông Nghiệp Việt Nam. Điều kiện đất trồng đậu tương Gia Lâm và khí hậu ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của cây. Việc lựa chọn thời vụ và kỹ thuật canh tác phù hợp là yếu tố quan trọng để đảm bảo năng suất và chất lượng đậu tương đen.

Thí nghiệm được bố trí theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh (RCBD – Randomized Coplete Bock Design) với 4 công thức (CT1: Đối chứng phun nước, CT2: Xử lí axit salicylic 0,75mM, CT3: Xử lí vi sinh vật, CT4: Xử lí axit salicylic 0,75mM) + xử lý vi sinh vật, mỗi công thức có 3 lần nhắc lại, gieo mỗi công thức trên một ô. Tổng số ô thí nghiệm là 12 ô, diện tích mỗi ô là 3m2.

Các chỉ tiêu theo dõi bao gồm thời gian sinh trưởng, các chỉ tiêu về sinh trưởng, phát triển (chiều cao cây, số lá, số cành), các chỉ tiêu sinh lý (chỉ số diện tích lá, chỉ số SPAD, khối lượng chất khô), các yếu tố cấu thành năng suất (số lượng nốt sần, khối lượng nốt sần, số quả/cây, khối lượng hạt/cây) và năng suất đậu tương. Từ đó, đánh giá khách quan ảnh hưởng của từng yếu tố thí nghiệm.

Khi sử dụng Salicylcic cho cây đậu tương đen, kích thích tăng chiều cao cây, khả năng ra lá, chỉ số quang hợp hữu hiệu cũng như chiều dài quả và số quả/cây. SA có thể tăng cường quá trình quang hợp và trao đổi chất, giúp cây phát triển khỏe mạnh hơn.

Vi sinh vật đóng vai trò quan trọng giúp tăng khả năng sinh trưởng và phát triển, năng suất, chất lượng của cây đậu tương đen. Chúng giúp cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng và cố định đạm, từ đó thúc đẩy sự phát triển của cây. Vi sinh vật có lợi cho đậu tương hỗ trợ quá trình phân giải chất hữu cơ.

Kết quả cho thấy SA và vi sinh vật đều có ảnh hưởng tích cực đến số lượng và khối lượng nốt sần trên rễ đậu tương. Nốt sần là nơi vi khuẩn cố định đạm sinh sống, do đó, việc tăng cường số lượng và khối lượng nốt sần sẽ giúp cây hấp thụ được nhiều đạm hơn từ không khí.

Nồng độ SA thích hợp trong thí nghiệm là 0.75mM. Việc phun SA và tưới vi sinh vật nên được thực hiện vào giai đoạn cây con và trước khi ra hoa để kích thích sự phát triển của rễ và tăng cường khả năng hấp thụ dinh dưỡng. Cần thí nghiệm để tìm ra ảnh hưởng của liều lượng Salicylic acid phù hợp nhất.

Sự kết hợp giữa SA và vi sinh vật mang lại hiệu quả cao hơn so với việc sử dụng riêng lẻ. SA giúp tăng cường khả năng chống chịu stress của cây, trong khi vi sinh vật giúp cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng và cố định đạm. Việc kết hợp này tạo ra một hệ sinh thái cân bằng, giúp cây phát triển khỏe mạnh.

Cần theo dõi sát sao tình trạng cây trồng để điều chỉnh liều lượng và thời điểm sử dụng cho phù hợp. Tránh phun SA vào thời điểm nắng nóng hoặc khi cây đang bị bệnh. Đảm bảo rằng vi sinh vật được bảo quản đúng cách để duy trì hoạt lực.

Việc ứng dụng SA và vi sinh vật là một giải pháp canh tác bền vững, thân thiện với môi trường và có tiềm năng lớn trong việc nâng cao năng suất và chất lượng đậu tương tại Việt Nam. Nó giúp giảm sự phụ thuộc vào phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời bảo vệ sức khỏe con người và môi trường.

Cần có thêm nhiều nghiên cứu để đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố này trong điều kiện thực tế sản xuất, trên nhiều giống đậu tương khác nhau và ở các vùng sinh thái khác nhau. Đồng thời, cần nghiên cứu sâu hơn về cơ chế tác động của SA và vi sinh vật đến sinh trưởng đậu tương.

Hỗn hợp vi sinh vật rất an toàn với môi trường và con người, mang lại hiệu quả kinh tế cao khi sử dụng. Việc sử dụng vi sinh vật giúp cải thiện chất lượng đất, tăng cường khả năng chống chịu bệnh tật của cây, và giảm chi phí sản xuất.