I. Giới thiệu
Khóa luận tốt nghiệp 'Ảnh hưởng của axit salicylic đến cây đậu tương đen tại Gia Lâm, Hà Nội' được thực hiện bởi sinh viên Chúng Văn Thanh dưới sự hướng dẫn của TS. Vũ Ngọc Lan và TS. Phạm Tuấn Anh. Nghiên cứu này nhằm xác định tác động của axit salicylic (SA) đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây đậu tương đen, một loại cây trồng có giá trị dinh dưỡng cao và tiềm năng kinh tế lớn. Axit salicylic được biết đến như một hormone thực vật có khả năng điều tiết quá trình chuyển hóa, tăng cường khả năng chống chịu stress và cải thiện năng suất cây trồng.
1.1 Mục đích nghiên cứu
Mục đích chính của nghiên cứu là đánh giá ảnh hưởng của axit salicylic đến các chỉ tiêu sinh trưởng, sinh lý và năng suất của cây đậu tương đen. Nghiên cứu cũng nhằm xác định nồng độ axit salicylic tối ưu để tối đa hóa hiệu quả canh tác.
1.2 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Kết quả nghiên cứu góp phần bổ sung dữ liệu khoa học về việc sử dụng axit salicylic trong nông nghiệp, đồng thời cung cấp cơ sở thực tiễn để áp dụng trong việc chăm sóc và nâng cao năng suất cây đậu tương đen.
II. Tổng quan về cây đậu tương đen
Cây đậu tương đen (Glycine max) là một loại cây họ Đậu có nguồn gốc từ Đông Á, được trồng rộng rãi do giá trị dinh dưỡng cao và khả năng cải tạo đất. So với đậu tương vàng, đậu tương đen có hàm lượng carotenoid, omega-3, và omega-6 cao hơn, cùng với các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Đây là nguồn protein hoàn chỉnh, giàu chất chống oxy hóa, có lợi cho sức khỏe con người.
2.1 Đặc điểm thực vật học
Cây đậu tương đen có rễ cọc, thân thảo, lá kép, hoa mọc thành chùm, và quả chứa từ 2-4 hạt. Hạt có hình tròn hoặc bầu dục, màu đen, giàu protein và chất béo.
2.2 Giá trị dinh dưỡng
Hạt đậu tương đen chứa hàm lượng protein cao (42.3%), lipid (18.2%), và các vitamin như B1, B2, B12, PP, E, A, K, D, C. Ngoài ra, nó còn chứa các khoáng chất như canxi, sắt, và các chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe.
III. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu được thực hiện tại Gia Lâm, Hà Nội, với thí nghiệm bố trí theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh (RCBD). Bốn công thức thí nghiệm được áp dụng: đối chứng (phun nước), xử lý axit salicylic 0.5mM, 0.75mM, và 1mM. Các chỉ tiêu theo dõi bao gồm chiều cao cây, số cành, diện tích lá, chỉ số SPAD, khả năng tích lũy chất khô, và năng suất.
3.1 Bố trí thí nghiệm
Thí nghiệm được bố trí trên 12 ô, mỗi ô có diện tích 3m², với 3 lần nhắc lại cho mỗi công thức. Các chỉ tiêu sinh trưởng và năng suất được đo đạc và phân tích định kỳ.
3.2 Các chỉ tiêu đánh giá
Các chỉ tiêu chính bao gồm chiều cao cây, số cành, diện tích lá (LAI), chỉ số SPAD, khả năng tích lũy chất khô, và năng suất. Các yếu tố này được sử dụng để đánh giá hiệu quả của axit salicylic đối với cây đậu tương đen.
IV. Kết quả và thảo luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy axit salicylic có ảnh hưởng tích cực đến sinh trưởng và năng suất của cây đậu tương đen. Công thức xử lý axit salicylic 0.5mM và 0.75mM cho kết quả tốt nhất, với sự gia tăng đáng kể về chiều cao cây, diện tích lá, khả năng tích lũy chất khô, và năng suất.
4.1 Ảnh hưởng đến sinh trưởng
Công thức 0.5mM axit salicylic giúp tăng chiều cao cây lên 3.6 cm và diện tích lá (LAI) tăng 0.1m²/m² đất so với đối chứng. Điều này chứng tỏ axit salicylic có tác dụng thúc đẩy sinh trưởng thực vật.
4.2 Ảnh hưởng đến năng suất
Năng suất cá thể tăng 1.16 g/cây và năng suất lý thuyết tăng 5.78 tạ/ha ở công thức 0.5mM axit salicylic. Kết quả này khẳng định vai trò của axit salicylic trong việc cải thiện năng suất cây đậu tương đen.
V. Kết luận và đề xuất
Nghiên cứu kết luận rằng axit salicylic ở nồng độ 0.5mM và 0.75mM có hiệu quả cao trong việc thúc đẩy sinh trưởng và nâng cao năng suất cây đậu tương đen. Đề xuất áp dụng axit salicylic trong canh tác đậu tương đen để tối ưu hóa năng suất và chất lượng cây trồng.
5.1 Kết luận
Axit salicylic có tác động tích cực đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây đậu tương đen, đặc biệt ở nồng độ 0.5mM và 0.75mM.
5.2 Đề xuất
Nghiên cứu đề xuất áp dụng axit salicylic trong quy trình canh tác đậu tương đen để cải thiện năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về cơ chế tác động của axit salicylic.
