I. Tổng quan về chăn nuôi dê và lý do chọn đề tài
Chăn nuôi dê đóng vai trò quan trọng trong đời sống, cung cấp nhiều sản phẩm như thịt, sữa, lông, da. Sữa dê giàu dinh dưỡng, ít nhiễm khuẩn, thịt dê có hàm lượng protein cao. Tại Việt Nam, chăn nuôi dê phù hợp với điều kiện khí hậu, góp phần xóa đói giảm nghèo, tăng thu nhập cho nông dân, đặc biệt ở vùng nông thôn miền núi. Tuy nhiên, ngành chăn nuôi dê ở Việt Nam còn nhiều bất cập, chưa được đầu tư đúng mức, công tác quản lý, nghiên cứu về kỹ thuật chăn nuôi còn hạn chế. Huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho chăn nuôi dê. Mặc dù chăn nuôi dê ở đây đã phát triển, nhưng vẫn còn mang tính tự phát, nhỏ lẻ, gây khó khăn trong sản xuất và tiêu thụ. Đề tài "Nghiên cứu phát triển chăn nuôi dê trên địa bàn huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây" được lựa chọn để tìm ra giải pháp nâng cao hiệu quả chăn nuôi dê, góp phần tăng thu nhập cho người dân địa phương.
II. Cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển chăn nuôi dê
Chăn nuôi dê có nhiều lợi ích: ít tốn thức ăn, vốn đầu tư thấp, quay vòng vốn nhanh, tận dụng được lao động nhàn rỗi, phù hợp với nông dân nghèo. Hiệu quả kinh tế của chăn nuôi dê cao hơn so với một số loài gia súc khác. Dê mắn đẻ, thời gian mang thai ngắn, ít mắc bệnh truyền nhiễm, dễ thích nghi với điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Tuy nhiên, dê có thể phá hoại mùa màng do bản năng hoang dã. Một số yếu tố ảnh hưởng đến chăn nuôi dê bao gồm: khí hậu, thời tiết, môi trường sinh thái, chuồng trại và thức ăn. Chuồng trại cần đảm bảo ấm về mùa đông, thoáng về mùa hè. Thức ăn cho dê đa dạng, bao gồm cỏ, lá cây, hạt ngũ cốc và phụ phẩm nông nghiệp. Cần đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho dê theo từng giai đoạn phát triển.
III. Đặc điểm địa bàn và phương pháp nghiên cứu
Huyện Ba Vì có điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội đa dạng. Vùng đồng bằng sông Hồng đất đai màu mỡ, phù hợp với sản xuất nông nghiệp. Vùng núi và đồi gò thích hợp cho cây công nghiệp, cây ăn quả và chăn nuôi, đặc biệt là dê. Huyện có tiềm năng phát triển kinh tế nhưng cũng gặp một số khó khăn. Phương pháp nghiên cứu của đề tài bao gồm thu thập tài liệu, số liệu thống kê về chăn nuôi dê trong giai đoạn 2005-2007, khảo sát thực tế năm 2007 tại 3 xã Tản Lĩnh, Minh Quang và Khánh Thượng. Đề tài sử dụng phương pháp phân tích định lượng và định tính để đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp.
IV. Thực trạng và giải pháp phát triển chăn nuôi dê tại Ba Vì
Chăn nuôi dê tại Ba Vì đã có những bước phát triển nhất định, góp phần tăng thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, quy mô chăn nuôi còn nhỏ lẻ, manh mún, kỹ thuật chăn nuôi còn lạc hậu, việc tiêu thụ sản phẩm gặp nhiều khó khăn. Đề tài đề xuất một số giải pháp phát triển chăn nuôi dê tại huyện Ba Vì như: định hướng phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, tập trung; đẩy mạnh công tác giống, thức ăn; nâng cao trình độ chăn nuôi cho người dân; hỗ trợ thành lập các hợp tác xã chăn nuôi dê; tìm kiếm thị trường tiêu thụ ổn định cho sản phẩm. Qua đó, góp phần phát triển chăn nuôi dê một cách bền vững, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân huyện Ba Vì.
