Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến chậm tiến độ và vượt dự toán trong dự án đầu tư công tại Việt Nam

Phân tích hồi quy bội được sử dụng để đánh giá tác động của chậm tiến độ đến chi phí dự án đầu tư công. Kết quả cho thấy mối tương quan mạnh mẽ giữa hai biến này. Chậm tiến độ dẫn đến vượt dự toán, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn. Nghiên cứu cũng chỉ ra tác động của chậm tiến độ đến thời gian hoàn thành dự án, gây ảnh hưởng đến tiến độ phát triển kinh tế - xã hội. Nguyên nhân chậm tiến độ được phân loại thành các nhóm: yếu tố từ chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn, tài chính, và ngoại vi. Mỗi nhóm yếu tố được phân tích chi tiết, xác định các nguyên nhân cụ thể và mức độ ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Quản lý dự án yếu kém, thiếu kinh nghiệm, và thiếu sự phối hợp giữa các bên được xác định là những nguyên nhân chính. Rủi ro dự án có tác động đáng kể đến tiến độ, cần được quản lý chặt chẽ. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giám sát và báo cáo tiến độ dự án để phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh.

Nghiên cứu xác định nhiều nguyên nhân chậm tiến độ dự án, bao gồm: yếu kém về năng lực quản lý dự án của chủ đầu tư, thiếu kinh nghiệm của nhà thầu và tư vấn, khó khăn về nguồn vốn, và các yếu tố ngoại vi như thay đổi chính sách, thủ tục hành chính rườm rà. Thực trạng đầu tư công Việt Nam cho thấy sự thiếu minh bạch trong quá trình triển khai dự án, gây ra rủi ro và chậm tiến độ. Phân tích rủi ro cho thấy sự cần thiết của kế hoạch dự phòng và biện pháp giảm thiểu rủi ro. Quản lý rủi ro hiệu quả là chìa khóa để đảm bảo tiến độ dự án. Các giải pháp được đề xuất bao gồm: nâng cao năng lực quản lý dự án thông qua đào tạo và huấn luyện, cải thiện thủ tục hành chính, tăng cường minh bạch, và thiết lập cơ chế giám sát hiệu quả. Cải cách đầu tư công cần được đẩy mạnh để giải quyết vấn đề chậm tiến độ một cách bền vững.

Nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa vượt dự toán và chậm tiến độ. Chậm tiến độ thường dẫn đến vượt dự toán do phát sinh chi phí quản lý, chi phí bảo trì, và chi phí bồi thường. Nguyên nhân vượt dự toán cũng bao gồm: sai sót trong dự toán ban đầu, thiếu chính xác trong đánh giá rủi ro, thay đổi thiết kế, và tăng giá vật liệu. Quản lý chi phí yếu kém cũng là nguyên nhân quan trọng dẫn đến vượt dự toán. Nghiên cứu đề cập đến pháp lý đầu tư công và vai trò của nó trong việc kiểm soát chi phí. Minh bạch trong quản lý tài chính là cần thiết để giảm thiểu vượt dự toán. Giải pháp được đề xuất bao gồm: cải thiện kỹ thuật dự toán, tăng cường giám sát chi phí, thực hiện đánh giá rủi ro toàn diện, và nâng cao năng lực quản lý tài chính của chủ đầu tư.

Nghiên cứu đề xuất nhiều giải pháp giảm chi phí dự án, tập trung vào việc cải thiện quản lý dự án. Tối ưu hóa chi phí cần được thực hiện từ giai đoạn lập dự toán đến giai đoạn hoàn thành dự án. Việc áp dụng công nghệ thông tin và các phương pháp quản lý hiện đại có thể giúp giảm chi phí và nâng cao hiệu quả. Đào tạo và nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý dự án là cần thiết để giảm chi phí. Minh bạch trong đấu thầu và lựa chọn nhà thầu giúp tránh tình trạng vượt dự toán do gian lận hoặc thiếu hiệu quả. Cải cách thể chế và chính sách đầu tư công cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm chi phí. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giám sát và đánh giá hiệu quả đầu tư để ngăn chặn tình trạng vượt dự toán.