Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và Internet, phương pháp đào tạo E-Learning ngày càng trở nên phổ biến và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong đào tạo nguồn nhân lực. Tại Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai hệ thống đào tạo trực tuyến từ năm 2014, với hơn 193 bài giảng và 108 lớp học trực tuyến, thu hút hơn 107.000 lượt người tham gia. Tuy nhiên, chất lượng đào tạo và sự hài lòng của người học với phương pháp này vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt do sự khác biệt về trình độ giảng viên và đặc điểm người học đa dạng về độ tuổi, kinh nghiệm công nghệ.

Nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning tại Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo và sự hài lòng của học viên. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào cán bộ, hội viên và phụ nữ tham gia học trực tuyến trong tháng 3 năm 2019. Mục tiêu cụ thể gồm: xác định các yếu tố tác động, đánh giá mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố và đề xuất hàm ý quản trị phù hợp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả đào tạo từ xa, góp phần phát triển nguồn nhân lực và thúc đẩy ứng dụng công nghệ trong công tác đào tạo của tổ chức.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về sự hài lòng của người học trong môi trường E-Learning. Theo Woodruff (1997) và Kotler (2000), sự hài lòng là cảm giác tích cực hoặc tiêu cực dựa trên sự so sánh giữa kết quả nhận được và kỳ vọng. Trong bối cảnh đào tạo trực tuyến, sự hài lòng được đo lường qua các yếu tố như nội dung khóa học, phương pháp giảng dạy, tài liệu, môi trường học tập và giá trị bài học (Urdan & Weggen, 2000).

Mô hình nghiên cứu kế thừa từ Sun và cộng sự (2006) đề xuất sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với E-Learning: thái độ người học, giảng viên, chương trình đào tạo, giao diện hệ thống, công nghệ và tương tác. Các yếu tố này được xác định dựa trên các nghiên cứu trước đó của Wang (2003) và Nguyễn Hữu Quy (2014), đồng thời được điều chỉnh phù hợp với đặc thù của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.

Các khái niệm chính bao gồm:

  • Thái độ người học: Mức độ tích cực của người học đối với công nghệ và phương pháp E-Learning.
  • Giảng viên: Năng lực, phong cách giảng dạy và khả năng tương tác của giảng viên.
  • Chương trình đào tạo: Nội dung, thiết kế và tính phù hợp của khóa học.
  • Giao diện hệ thống: Tính thân thiện, dễ sử dụng và ổn định của nền tảng E-Learning.
  • Công nghệ: Chất lượng phần mềm, tốc độ đường truyền và độ tin cậy kỹ thuật.
  • Tương tác: Mức độ trao đổi giữa người học với giảng viên và giữa các học viên.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Phần định tính được thực hiện qua thảo luận nhóm với 7 nhân viên thường trực Hội và 5 nhà quản lý vận hành hệ thống đào tạo trực tuyến nhằm bổ sung các yếu tố ảnh hưởng và hoàn thiện bảng câu hỏi.

Phần định lượng tiến hành khảo sát 240 cán bộ, hội viên và phụ nữ tham gia học trực tuyến tại Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM trong tháng 3 năm 2019. Mẫu được chọn theo phương pháp thuận tiện. Dữ liệu thu thập được phân tích bằng phần mềm SPSS 16.0 với các kỹ thuật: kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy tuyến tính bội và phân tích phương sai ANOVA.

Timeline nghiên cứu bao gồm: khảo sát định tính và xây dựng thang đo (tháng 1-2/2019), thu thập dữ liệu định lượng (tháng 3/2019), phân tích dữ liệu và báo cáo kết quả (tháng 4-6/2019).

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thái độ người học là yếu tố có tác động mạnh nhất đến sự hài lòng với hệ thống E-Learning, với hệ số hồi quy cao nhất trong mô hình (β ≈ 0.35). Người học có thái độ tích cực với công nghệ và phương pháp học trực tuyến có mức độ hài lòng cao hơn khoảng 20% so với nhóm có thái độ trung bình hoặc tiêu cực.

  2. Giao diện hệ thống đứng thứ hai về mức độ ảnh hưởng, chiếm khoảng 18% trong tổng phương sai giải thích. Giao diện thân thiện, dễ sử dụng giúp tăng sự hài lòng của người học lên đến 15% so với giao diện phức tạp hoặc không ổn định.

  3. Chương trình đào tạo có ảnh hưởng đáng kể, chiếm khoảng 14% trong mô hình. Nội dung khóa học phù hợp, cập nhật và thiết kế khoa học làm tăng sự hài lòng của người học lên 12%.

  4. Công nghệgiảng viên lần lượt chiếm khoảng 10% và 8% ảnh hưởng đến sự hài lòng. Công nghệ ổn định, tốc độ đường truyền tốt và giảng viên có năng lực giảng dạy, phong cách thân thiện góp phần nâng cao trải nghiệm học tập.

  5. Tương tác là yếu tố có tác động thấp nhất, chiếm khoảng 5% trong mô hình, tuy nhiên vẫn có ý nghĩa thống kê. Mức độ trao đổi giữa học viên và giảng viên, cũng như giữa các học viên, ảnh hưởng đến sự gắn bó và hài lòng chung.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu quốc tế như Sun và cộng sự (2006) và Wang (2003), khẳng định vai trò quan trọng của thái độ người học và giao diện hệ thống trong việc tạo ra sự hài lòng với E-Learning. Sự khác biệt về mức độ ảnh hưởng của các yếu tố phản ánh đặc thù của đối tượng nghiên cứu là cán bộ, hội viên phụ nữ TP.HCM, trong đó yếu tố tương tác có phần hạn chế do đặc điểm học viên đa số lớn tuổi, ít quen với công nghệ.

Biểu đồ phân tích hồi quy và bảng phân tích nhân tố khám phá (EFA) minh họa rõ ràng mức độ đóng góp của từng yếu tố vào sự hài lòng chung, giúp Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM có cơ sở khoa học để tập trung cải thiện các yếu tố trọng yếu. Việc nâng cao thái độ tích cực của người học thông qua đào tạo kỹ năng công nghệ và cải thiện giao diện hệ thống sẽ là bước đi chiến lược để tăng cường hiệu quả đào tạo trực tuyến.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo kỹ năng công nghệ cho người học: Tổ chức các khóa tập huấn về sử dụng máy tính và nền tảng E-Learning nhằm nâng cao thái độ tích cực và sự tự tin của học viên. Thời gian thực hiện trong 6 tháng, do Ban Đào tạo Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM chủ trì.

  2. Cải tiến giao diện hệ thống E-Learning: Đầu tư nâng cấp giao diện thân thiện, dễ sử dụng, tối ưu hóa trải nghiệm người dùng trên đa thiết bị. Thực hiện trong vòng 3 tháng, phối hợp với nhà cung cấp phần mềm.

  3. Nâng cao chất lượng chương trình đào tạo: Cập nhật nội dung bài giảng phù hợp với nhu cầu thực tế, thiết kế bài học sinh động, dễ hiểu. Thời gian triển khai liên tục, do đội ngũ chuyên môn và giảng viên đảm nhiệm.

  4. Đào tạo và phát triển năng lực giảng viên: Tổ chức các khóa bồi dưỡng kỹ năng giảng dạy trực tuyến, tăng cường kỹ năng tương tác và truyền đạt hiệu quả. Thời gian 6 tháng, do Ban Đào tạo phối hợp với các chuyên gia.

  5. Tăng cường tương tác trong quá trình học: Xây dựng các hoạt động nhóm, diễn đàn thảo luận trực tuyến để nâng cao sự gắn kết giữa học viên và giảng viên. Triển khai thí điểm trong 3 tháng, đánh giá và mở rộng sau đó.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM: Nắm bắt các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của học viên để xây dựng chiến lược đào tạo trực tuyến hiệu quả, nâng cao chất lượng hoạt động Hội.

  2. Các nhà quản lý đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: Áp dụng mô hình nghiên cứu và kết quả phân tích để thiết kế chương trình E-Learning phù hợp với đặc điểm người học, tối ưu hóa hiệu quả đào tạo.

  3. Giảng viên và chuyên viên đào tạo trực tuyến: Hiểu rõ vai trò của thái độ người học, giao diện hệ thống và tương tác trong việc nâng cao sự hài lòng, từ đó cải thiện phương pháp giảng dạy và hỗ trợ học viên.

  4. Các tổ chức, doanh nghiệp triển khai đào tạo từ xa: Tham khảo các yếu tố thành công và khó khăn trong đào tạo E-Learning để điều chỉnh chính sách, công nghệ và nội dung đào tạo phù hợp với đối tượng học viên đa dạng.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào quan trọng nhất ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với E-Learning?
    Thái độ người học được xác định là yếu tố quan trọng nhất, chiếm khoảng 35% ảnh hưởng. Người học có thái độ tích cực với công nghệ và phương pháp học trực tuyến sẽ có mức độ hài lòng cao hơn.

  2. Tại sao giao diện hệ thống lại ảnh hưởng lớn đến sự hài lòng?
    Giao diện thân thiện, dễ sử dụng giúp người học dễ dàng tiếp cận nội dung và tham gia các hoạt động học tập, từ đó tăng sự hài lòng và khả năng tiếp tục sử dụng hệ thống.

  3. Làm thế nào để nâng cao năng lực giảng viên trong đào tạo trực tuyến?
    Tổ chức các khóa bồi dưỡng kỹ năng giảng dạy trực tuyến, tập trung vào kỹ năng tương tác, truyền đạt và sử dụng công nghệ hỗ trợ giảng dạy hiệu quả.

  4. Tương tác giữa người học và giảng viên có vai trò như thế nào?
    Mặc dù tương tác có mức độ ảnh hưởng thấp nhất trong nghiên cứu này, nhưng nó vẫn góp phần quan trọng trong việc duy trì sự gắn bó và nâng cao trải nghiệm học tập của người học.

  5. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Nghiên cứu kết hợp định tính (thảo luận nhóm) và định lượng (khảo sát 240 người học), sử dụng các kỹ thuật phân tích như Cronbach’s Alpha, EFA, hồi quy tuyến tính bội và ANOVA để đảm bảo tính chính xác và khách quan.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning tại Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM: thái độ người học, giao diện hệ thống, chương trình đào tạo, công nghệ, giảng viên và tương tác.
  • Thái độ người học và giao diện hệ thống là hai yếu tố có tác động mạnh nhất, chiếm hơn 50% tổng ảnh hưởng.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM cải tiến hệ thống đào tạo trực tuyến, nâng cao chất lượng và sự hài lòng của học viên.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể bao gồm đào tạo kỹ năng công nghệ, cải tiến giao diện, nâng cao chất lượng chương trình và giảng viên, cũng như tăng cường tương tác trong học tập.
  • Các bước tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 6-12 tháng, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để hoàn thiện mô hình và áp dụng cho các tổ chức khác.

Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM và các tổ chức đào tạo trực tuyến có thể dựa vào kết quả này để phát triển các chương trình đào tạo phù hợp, nâng cao hiệu quả và sự hài lòng của người học trong thời đại công nghệ số.