I. Tổng Quan Vai Trò Hội Phụ Nữ Hoài Đức Trong Kinh Tế Hộ
Vai trò của người phụ nữ trong xã hội hiện đại không chỉ thể hiện qua số lượng mà còn qua những đóng góp thực tế trên nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội. Trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước, phụ nữ Việt Nam luôn là lực lượng quan trọng, góp phần thúc đẩy sự phát triển chung. Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam, với vai trò là tổ chức chính trị - xã hội, đã tập hợp và phát huy sức mạnh của phụ nữ, đóng góp tích cực vào sự nghiệp cách mạng và xây dựng đất nước. Hội LHPN không chỉ hoạt động chính trị mà còn là đầu mối tổ chức các hoạt động xã hội sâu rộng, hướng tới mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh". Hội luôn quan tâm đến việc thu hút phụ nữ tham gia các hoạt động nhân đạo, từ thiện, phù hợp với yêu cầu của xã hội trong từng giai đoạn lịch sử. Hội LHPN Việt Nam đã đánh dấu một bước ngoặt lịch sử, ghi nhận một đoàn thể quần chúng tập hợp các tầng lớp phụ nữ được hoạt động hợp pháp và công khai nhằm đoàn kết, động viên lực lượng phụ nữ đóng góp tích cực vào sự nghiệp cách mạng của đất nước.
1.1. Lịch Sử Hình Thành và Phát Triển của Hội LHPN
Hội LHPN Việt Nam ra đời đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong phong trào phụ nữ Việt Nam. Từ khi thành lập, Hội đã không ngừng lớn mạnh, mở rộng phạm vi hoạt động và nâng cao vai trò trong xã hội. Hội đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển, gắn liền với những biến động lịch sử của đất nước. Trong mỗi giai đoạn, Hội đều có những đóng góp quan trọng, thể hiện vai trò không thể thiếu của phụ nữ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hội LHPN Việt Nam là một tổ chức chính trị - xã hội, là một thành tố trong hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Nghị quyết Trung ương 8, khóa VI). Trải qua quá trình hoạt động hơn 80 năm, Hội đã có những đóng góp đáng kể từ công cuộc chung tay xây dựng, kiến thiết đất nước và đến nay là công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
1.2. Vai Trò Của Phụ Nữ Trong Phát Triển Kinh Tế Xã Hội
Phụ nữ đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là ở khu vực nông thôn. Họ không chỉ là người lao động chính trong gia đình mà còn là người giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Sự tham gia tích cực của phụ nữ vào các hoạt động kinh tế đã góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống và thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng. Vai trò của người phụ nữ không chỉ xuất phát từ tỷ lệ nữ giới chiếm hơn 50% tổng số dân mà quan trọng hơn còn thể hiện còn ở vai trò thực tế của phụ nữ trên nhiều mặt của đời sống kinh tế - xã hội (Lê Thị Linh Trang, 2011). Trong đấu tranh giải phóng dân tộc, phụ nữ tham gia rất tích cực trong nhiều hoạt động. Trong công cuộc xây dựng đất nước trên con đường công nghiệp hóa - hiện đại hóa, phụ nữ Việt Nam tiếp tục đóng vai trò quan trọng, là động lực thúc đẩy sự phát triển chung của đất nước.
II. Thách Thức Kinh Tế Hộ Gia Đình Tại Hoài Đức Hiện Nay
Hoài Đức, một huyện ngoại thành của Hà Nội, đang trải qua quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Điều này mang lại nhiều cơ hội phát triển nhưng cũng đặt ra không ít thách thức cho kinh tế hộ gia đình. Việc chuyển đổi từ nông nghiệp sang các ngành nghề khác, tình trạng mất đất do các dự án, khu đô thị, khu công nghiệp, và vấn đề việc làm là những vấn đề cấp bách cần được giải quyết. Ổn định kinh tế hộ gia đình trở thành nhiệm vụ quan trọng của các cấp, các ngành trong huyện. Tốc độ phát triển kinh tế của huyện khá cao, tốc độ đô thị hóa nhanh, đồng thời với vấn đề một bộ phận lớn hộ gia đình bị thu hồi đất làm các dự án, khu đô thị, khu công nghiệp phải chuyển đổi từ nông nghiệp sang ngành nghề khác, không có việc làm, tệ nạn xã hội gia tăng… Cho nên ổn định kinh tế hộ gia đình là nhiệm vụ của các cấp, các ngành trong huyện.
2.1. Ảnh Hưởng Của Đô Thị Hóa Đến Kinh Tế Hộ Nông Thôn
Quá trình đô thị hóa đã làm thay đổi cơ cấu kinh tế của huyện, từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Điều này đòi hỏi người dân phải thích ứng với những thay đổi mới, chuyển đổi nghề nghiệp và nâng cao trình độ kỹ năng. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể dễ dàng thích nghi, dẫn đến tình trạng thất nghiệp và bất ổn kinh tế. Hoài Đức là huyện ngoại thành của Thành phố Hà Nội, với vị trí địa lý và đường giao thông thuận lợi nằm gần đô thị trung tâm của Thành phố, huyện Hoài Đức có điều kiện để mở rộng và tăng cường quan hệ hợp tác phát triển với các địa phương khác ở khu vực phía Bắc, là cầu nối quan hệ kinh tế giữa thủ đô Hà Nội với các tỉnh phía Tây.
2.2. Vấn Đề Việc Làm và Chuyển Đổi Nghề Nghiệp
Mất đất nông nghiệp do các dự án phát triển đã khiến nhiều hộ gia đình mất đi nguồn thu nhập chính. Việc chuyển đổi sang các ngành nghề khác đòi hỏi phải có sự đào tạo và hỗ trợ từ các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, số lượng việc làm mới tạo ra chưa đủ để đáp ứng nhu cầu của người dân, dẫn đến tình trạng thiếu việc làm và thu nhập bấp bênh. Đáp ứng yêu 1 cầu thời kỳ mới, Hội LHPN huyện Hoài Đức với vai trò, nhiệm vụ của mình đã triển khai các hoạt động nhằm góp phần thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội chung của huyện. Hội thu hút các chị em tham gia hoạt động xã hội, tạo điều kiện cho chị em phát triển kinh tế gia đình, động viên, biểu dương để chị em tích cực đóng góp công sức của mình cho đất nước.
III. Cách Hội Phụ Nữ Hoài Đức Hỗ Trợ Phát Triển Kinh Tế
Hội LHPN huyện Hoài Đức đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế gia đình. Các hoạt động này bao gồm dạy nghề, giới thiệu việc làm, tín chấp vay vốn, tập huấn kiến thức khoa học kỹ thuật, và khai thác các dự án phát triển kinh tế. Nhờ đó, hàng nghìn phụ nữ đã được học nghề, có việc làm ổn định, và hàng trăm hộ gia đình đã thoát nghèo. Bằng các hoạt động thiết thực như: dạy nghề giới thiệu việc làm, tín chấp vay vốn Ngân hàng CSXH, ngân hàng No&PTNT, tập huấn kiến thức khoa học kỹ thuật trong sản xuất, khai thác các dự án phát triển kinh tế… Hội đã góp phần giúp hàng nghìn chị em phụ nữ được học nghề, có công ăn việc làm ổn định, hàng trăm hộ gia đình thoát nghèo (Hội LHPN huyện Hoài Đức, 2012 - 2014).
3.1. Chương Trình Dạy Nghề và Tạo Việc Làm Cho Phụ Nữ
Hội LHPN đã phối hợp với các trung tâm dạy nghề tổ chức các lớp đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động. Các nghề được đào tạo bao gồm may mặc, thêu, làm bánh, và các nghề thủ công truyền thống. Sau khi tốt nghiệp, học viên được giới thiệu việc làm tại các doanh nghiệp hoặc được hỗ trợ khởi nghiệp. Hội mở lớp đào tạo nghề, giới thiệu việc làm cho hội viên giải quyết vấn đề cho lao động nông thôn chưa qua đào tạo. Đây là hoạt động được nhiều hội viên các khu vực bị mất đất do thu hồi xây dựng khu công nghiệp vì họ được hỗ trợ khi học nghề. Vẫn còn ít đối tượng không thuộc diện được hỗ trợ tham gia.
3.2. Hỗ Trợ Vốn Vay và Tín Dụng Ưu Đãi
Hội LHPN đã tín chấp với các ngân hàng để tạo điều kiện cho phụ nữ vay vốn với lãi suất ưu đãi. Nguồn vốn này giúp phụ nữ đầu tư vào sản xuất, kinh doanh, mở rộng quy mô và nâng cao hiệu quả hoạt động. Về nguồn vốn, hàng năm Hội đã tín chấp cho 5.400 hộ gia đình vay hơn 90 tỷ đồng phát triển kinh tế gia đình. Hoạt động này được đánh giá là có lãi xuất vừa phải, thủ tục dễ dàng tuy nhiên mức vay còn thấp.
IV. Ứng Dụng Khoa Học Kỹ Thuật Vào Sản Xuất Nông Nghiệp
Hội LHPN huyện Hoài Đức chú trọng đến việc nâng cao kiến thức khoa học kỹ thuật cho phụ nữ nông thôn. Hội đã tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo, và tham quan các mô hình sản xuất hiệu quả. Nhờ đó, phụ nữ có thể áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Về hoạt động tập huấn kỹ thuật sản xuất, tham quan các mô hình sản xuất hiệu quả. Các hoạt động này giúp hội viên giải quyết vấn đề kỹ thuật, kinh nghiệm sản xuất kết hợp KHKT nhằm tăng năng suất lao động, hiệu quả sử dụng các nguồn lực.
4.1. Tập Huấn Kỹ Thuật Trồng Trọt và Chăn Nuôi
Các buổi tập huấn cung cấp cho phụ nữ những kiến thức cơ bản về kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, phòng trừ sâu bệnh, và sử dụng phân bón hiệu quả. Ngoài ra, hội viên còn được hướng dẫn cách lựa chọn giống cây, con phù hợp với điều kiện địa phương. Trong sản xuất, vai trò của Hội thể hiện qua: - Hoạt động tuyên truyền kiến thức mọi mặt cho phụ nữ đã thu hút 80% hội viên tham gia. Nhìn chung, nội dung tuyên truyền được hội viên tích cực tham ga. Tuy nhiên vẫn có ý kiến cho rằng thời gian tổ chức tuyên truyền linh hoạt hơn, nhất là đối với địa viii phương vào vụ sản xuất; cần bổ sung tài liệu trực quan hỗ trợ trong tuyên truyền để người tham gia dễ nhớ, dễ hiểu.
4.2. Tham Quan Mô Hình Sản Xuất Tiên Tiến
Việc tham quan các mô hình sản xuất tiên tiến giúp phụ nữ học hỏi kinh nghiệm thực tế, áp dụng vào sản xuất của gia đình. Các mô hình được lựa chọn thường là những mô hình thành công, có hiệu quả kinh tế cao và phù hợp với điều kiện của địa phương. - Về khai thác các dự án, được hội viên đánh giá rất tốt, song các dự án còn ít. Cần khai thác thêm các nguồn hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân tài trợ cho dự án phát triển kinh tế - xã hội của huyện.
V. Đánh Giá Hiệu Quả Hoạt Động Hội Phụ Nữ Tại Hoài Đức
Hoạt động của Hội LHPN huyện Hoài Đức đã mang lại những kết quả tích cực trong việc hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế gia đình. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế cần khắc phục để nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội trong thời gian tới. Bên cạnh những thành công nhất định, thì những vấn đề đặt ra trong giai đoạn hiện nay như: Hội cần phải làm gì để đổi mới nội dung, phương thức hoạt động đáp ứng yêu cầu tình hình mới, thu hút hội viên tham gia tổ chức Hội? Những giải pháp nào để nâng cao vai trò của tổ chức Hội góp phần phát triển kinh tế - xã hội của huyện?
5.1. Những Thành Tựu Đạt Được
Hội đã giúp hàng nghìn phụ nữ được học nghề, có việc làm ổn định, và hàng trăm hộ gia đình đã thoát nghèo. Các hoạt động của Hội đã góp phần nâng cao vị thế của phụ nữ trong gia đình và xã hội. Từ những khó khăn, hạn chế và những yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động hỗ trợ hộ gia đình phát triển kinh tế của Hội LHPN huyện Hoài Đức, tác giả đã đưa ra định hướng và 7 nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội trong thời gian tới, đó là: Nâng cao chất lượng, trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ Hội; đổi mới nội dung hình thức tuyên truyền, giáo dục vận động phụ nữ; tăng cường hoạt động phối hợp và khai thác nguồn lực; giải pháp về nguồn vốn; công tác tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật; giải pháp cho lao động; tổ chức thực hiện có hiệu quả các hoạt động, các chương trình và phong trào thi đua của Hội.
5.2. Những Hạn Chế Cần Khắc Phục
Nguồn lực của Hội còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu của hội viên. Nội dung và hình thức hoạt động chưa thực sự hấp dẫn, chưa thu hút được đông đảo phụ nữ tham gia. Sự phối hợp với các cơ quan chức năng chưa chặt chẽ, hiệu quả chưa cao. Vẫn còn ít đối tượng không thuộc diện được hỗ trợ tham gia. - Về khai thác các dự án, được hội viên đánh giá rất tốt, song các dự án còn ít. Cần khai thác thêm các nguồn hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân tài trợ cho dự án phát triển kinh tế - xã hội của huyện.
VI. Giải Pháp Nâng Cao Vai Trò Hội Phụ Nữ Hoài Đức
Để nâng cao vai trò của Hội LHPN huyện Hoài Đức trong phát triển kinh tế hộ gia đình, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Các giải pháp này bao gồm nâng cao năng lực cho cán bộ Hội, đổi mới nội dung và hình thức hoạt động, tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng, và huy động các nguồn lực xã hội. Xuất phát từ điều đó tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Vai trò của Hội Liên hiệp phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ gia đình huyện Hoài Đức - Thành phố Hà Nội”.
6.1. Nâng Cao Năng Lực Cho Cán Bộ Hội
Cán bộ Hội cần được đào tạo, bồi dưỡng về kiến thức chuyên môn, kỹ năng quản lý, và kỹ năng vận động quần chúng. Điều này giúp cán bộ Hội có đủ năng lực để tham mưu, đề xuất các chính sách phù hợp với thực tiễn địa phương. Từ những khó khăn, hạn chế và những yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động hỗ trợ hộ gia đình phát triển kinh tế của Hội LHPN huyện Hoài Đức, tác giả đã đưa ra định hướng và 7 nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội trong thời gian tới, đó là: Nâng cao chất lượng, trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ Hội; đổi mới nội dung hình thức tuyên truyền, giáo dục vận động phụ nữ; tăng cường hoạt động phối hợp và khai thác nguồn lực; giải pháp về nguồn vốn; công tác tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật; giải pháp cho lao động; tổ chức thực hiện có hiệu quả các hoạt động, các chương trình và phong trào thi đua của Hội.
6.2. Đổi Mới Nội Dung và Hình Thức Hoạt Động
Nội dung hoạt động cần bám sát nhu cầu thực tế của hội viên, tập trung vào các vấn đề như việc làm, thu nhập, và đời sống văn hóa. Hình thức hoạt động cần đa dạng, hấp dẫn, và phù hợp với đặc điểm của từng nhóm đối tượng. Trong sản xuất, vai trò của Hội thể hiện qua: - Hoạt động tuyên truyền kiến thức mọi mặt cho phụ nữ đã thu hút 80% hội viên tham gia. Nhìn chung, nội dung tuyên truyền được hội viên tích cực tham ga. Tuy nhiên vẫn có ý kiến cho rằng thời gian tổ chức tuyên truyền linh hoạt hơn, nhất là đối với địa viii phương vào vụ sản xuất; cần bổ sung tài liệu trực quan hỗ trợ trong tuyên truyền để người tham gia dễ nhớ, dễ hiểu.
