Tổng quan nghiên cứu

Ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp lương thực thực phẩm, tạo công ăn việc làm và đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội. Theo Quyết định 150/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ, ngành chăn nuôi hướng tới phát triển bền vững, tập trung nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm. Công ty Cổ phần Chăn nuôi Mitraco đã xây dựng Trung tâm Kỳ Phong tại Hà Tĩnh với quy mô 1.200 con lợn nái, sản xuất hàng năm 21.000 con lợn giống thương phẩm và 3.000 con lợn giống hậu bị, góp phần nâng cao chất lượng đàn lợn và hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi.

Tuy nhiên, đặc thù công việc nặng nhọc, thu nhập chưa cao và các điều kiện làm việc khắt khe đã ảnh hưởng đến động lực làm việc của công nhân. Việc áp dụng học thuyết Maslow trong tạo động lực cho công nhân tại Trung tâm Kỳ Phong nhằm nâng cao năng suất lao động, tăng sự gắn bó lâu dài và hiệu quả sản xuất kinh doanh là mục tiêu trọng tâm của nghiên cứu. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào công nhân tại Trung tâm Kỳ Phong, với dữ liệu thu thập từ năm 2019 đến 2023 và khảo sát thực tế năm 2024.

Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc đề xuất các giải pháp tạo động lực phù hợp, góp phần phát triển nguồn nhân lực bền vững cho ngành chăn nuôi, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của Công ty CP Chăn nuôi Mitraco.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên học thuyết Maslow về hệ thống nhu cầu của con người, được phân thành 5 cấp bậc: nhu cầu sinh lý, nhu cầu an toàn, nhu cầu xã hội, nhu cầu tôn trọng và nhu cầu tự hoàn thiện. Maslow cho rằng nhu cầu ở cấp thấp phải được thỏa mãn trước khi nhu cầu cấp cao hơn trở thành động lực thúc đẩy hành vi. Học thuyết này được ứng dụng để phân tích các công cụ tạo động lực phù hợp với từng nhóm nhu cầu của công nhân.

Bên cạnh đó, nghiên cứu còn vận dụng các khái niệm về động lực làm việc và tạo động lực, nhấn mạnh vai trò của các yếu tố tài chính (tiền lương, tiền thưởng, phụ cấp), môi trường làm việc, quan hệ xã hội trong doanh nghiệp và các chính sách quản lý nhân sự. Mô hình phân tích cũng xem xét các nhân tố ảnh hưởng từ cá nhân người lao động, doanh nghiệp và môi trường bên ngoài như pháp luật, thị trường lao động và tình hình kinh tế xã hội.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu bao gồm dữ liệu thứ cấp từ báo cáo nội bộ Công ty CP Chăn nuôi Mitraco giai đoạn 2019-2023, các văn bản pháp luật liên quan và tài liệu chuyên ngành; dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát bảng hỏi với 85 công nhân tại Trung tâm Kỳ Phong năm 2024.

Phương pháp chọn mẫu là phương pháp toàn bộ, khảo sát toàn bộ công nhân đang làm việc tại Trung tâm. Bảng hỏi sử dụng thang đo Likert 5 điểm để đánh giá mức độ đồng ý về các yếu tố tạo động lực. Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân loại và tổng hợp nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp.

Timeline nghiên cứu gồm thu thập dữ liệu thứ cấp từ 2019-2023, khảo sát sơ cấp năm 2024 và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2025-2028.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tiền lương và thu nhập: Mức lương bình quân công nhân tại Trung tâm Kỳ Phong dao động từ 7 triệu đến 9 triệu đồng/tháng trong giai đoạn 2019-2023, năm 2023 là 8 triệu đồng. Khoảng 48,24% công nhân hài lòng với mức lương hiện tại, tuy nhiên vẫn có 9,41% không đồng ý, phản ánh nhu cầu cải thiện thu nhập. Tiền lương được trả dựa trên hiệu quả công việc và năng lực cá nhân, nhưng việc trả lương đúng hạn chưa đạt 100%, ảnh hưởng đến động lực làm việc.

  2. Chính sách tiền thưởng: Công ty có quỹ thưởng cho cá nhân và tập thể đạt thành tích xuất sắc, với mức thưởng cá nhân tối đa 10 triệu đồng/lần và tập thể 20 triệu đồng/lần. Năm 2023, số lượng cá nhân và tập thể nhận thưởng cao nhất trong 5 năm qua. Tuy nhiên, 24,71% công nhân không đồng ý với kết quả xét thưởng và 18,83% không hài lòng mức thưởng tương xứng, cho thấy công tác đánh giá và xét thưởng cần minh bạch hơn.

  3. Chế độ bảo hiểm và an toàn lao động: 100% công nhân được tham gia đầy đủ BHXH, BHYT, BHTN theo quy định. Công ty chú trọng trang bị bảo hộ lao động và xây dựng môi trường làm việc an toàn, đồng thời tổ chức các hoạt động thể thao, giải trí giúp công nhân giải tỏa căng thẳng. 55,2% công nhân hoàn toàn đồng ý với điều kiện làm việc hiện tại, 28,7% tương đối đồng ý.

  4. Môi trường làm việc và quan hệ xã hội: Hơn 65% công nhân hài lòng với công việc được giao phù hợp năng lực, 68% đánh giá môi trường làm việc đoàn kết, vui vẻ. Công đoàn và ban lãnh đạo tổ chức nhiều hoạt động chăm lo đời sống tinh thần, phúc lợi như thăm hỏi, du lịch, khám sức khỏe định kỳ, góp phần tạo động lực tích cực.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy việc áp dụng học thuyết Maslow trong tạo động lực tại Trung tâm Kỳ Phong đã đạt được nhiều thành tựu, đặc biệt trong việc đáp ứng nhu cầu sinh lý và an toàn của công nhân qua chính sách lương, thưởng và bảo hiểm. Tuy nhiên, mức lương hiện tại vẫn còn thấp so với kỳ vọng, ảnh hưởng đến nhu cầu sinh lý cơ bản và động lực làm việc. Công tác đánh giá thưởng chưa hoàn toàn công bằng và minh bạch, gây tâm lý không hài lòng ở một bộ phận công nhân.

Môi trường làm việc và quan hệ xã hội được duy trì tốt, tạo điều kiện thỏa mãn nhu cầu xã hội và tôn trọng, góp phần nâng cao sự gắn bó và hiệu quả lao động. Các hoạt động văn hóa, thể thao và phúc lợi được tổ chức thường xuyên giúp công nhân cảm thấy được quan tâm, thúc đẩy nhu cầu tự hoàn thiện.

So với các nghiên cứu trong ngành quản trị nhân sự, kết quả này phù hợp với quan điểm rằng việc thỏa mãn nhu cầu cơ bản và tạo môi trường làm việc tích cực là nền tảng để phát triển động lực làm việc bền vững. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa hiệu quả tạo động lực, công ty cần cải thiện chính sách lương thưởng và tăng cường minh bạch trong đánh giá.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ mức lương bình quân theo năm, bảng phân tích tỷ lệ hài lòng về các chính sách lương thưởng và biểu đồ đánh giá điều kiện làm việc để minh họa rõ ràng hơn các phát hiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường chính sách tiền lương: Điều chỉnh mức lương cơ bản phù hợp với mức sống hiện tại và khả năng tài chính công ty, nhằm nâng cao sự hài lòng và đáp ứng nhu cầu sinh lý của công nhân. Thực hiện trong giai đoạn 2025-2026, do Ban Giám đốc và Phòng Tổ chức Hành chính chủ trì.

  2. Minh bạch và công bằng trong đánh giá thưởng: Xây dựng quy trình đánh giá kết quả công việc rõ ràng, khách quan, có sự tham gia giám sát của công đoàn để đảm bảo công bằng trong xét thưởng. Triển khai từ năm 2025, do Ban Giám đốc phối hợp Công đoàn thực hiện.

  3. Nâng cao chất lượng môi trường làm việc: Đầu tư cải thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị bảo hộ lao động và mở rộng các hoạt động thể thao, giải trí nhằm thỏa mãn nhu cầu an toàn và xã hội của công nhân. Thực hiện liên tục từ 2025 đến 2028, do Phòng Quản lý Trung tâm Kỳ Phong đảm nhiệm.

  4. Phát triển chương trình đào tạo và phát triển cá nhân: Tạo cơ hội cho công nhân tham gia các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng, phát huy năng lực sáng tạo, đáp ứng nhu cầu tự hoàn thiện. Thực hiện từ 2025, do Phòng Tổ chức Hành chính phối hợp Phòng Đào tạo.

  5. Cải thiện chính sách phúc lợi: Đa dạng hóa các hình thức phúc lợi phù hợp với nhu cầu công nhân, tăng cường truyền thông để công nhân hiểu rõ và tận dụng các quyền lợi. Thực hiện từ 2025, do Ban Giám đốc và Công đoàn phối hợp triển khai.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý nhân sự Công ty CP Chăn nuôi Mitraco: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để cải thiện chính sách tạo động lực, nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nhân lực.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị Kinh doanh, Quản lý Nhân sự: Tài liệu tham khảo về ứng dụng học thuyết Maslow trong thực tiễn doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp và chăn nuôi.

  3. Các doanh nghiệp trong ngành chăn nuôi và nông nghiệp: Học hỏi kinh nghiệm xây dựng chính sách tạo động lực phù hợp với đặc thù lao động nông nghiệp, nâng cao năng suất và sự gắn bó của người lao động.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức công đoàn: Tham khảo để xây dựng các chính sách hỗ trợ, giám sát việc thực hiện quyền lợi người lao động, góp phần phát triển bền vững ngành chăn nuôi.

Câu hỏi thường gặp

  1. Học thuyết Maslow có phù hợp để áp dụng trong doanh nghiệp chăn nuôi không?
    Học thuyết Maslow với hệ thống nhu cầu từ cơ bản đến cao cấp giúp doanh nghiệp hiểu rõ động lực làm việc của công nhân, từ đó xây dựng chính sách phù hợp. Nghiên cứu tại Trung tâm Kỳ Phong cho thấy ứng dụng hiệu quả trong việc nâng cao động lực lao động.

  2. Tiền lương có phải là yếu tố quan trọng nhất trong tạo động lực?
    Tiền lương là yếu tố cơ bản thỏa mãn nhu cầu sinh lý, có tác động lớn đến động lực. Tuy nhiên, các nhu cầu về an toàn, xã hội, tôn trọng và tự hoàn thiện cũng rất quan trọng để duy trì động lực lâu dài.

  3. Làm thế nào để đảm bảo công bằng trong chính sách thưởng?
    Cần xây dựng quy trình đánh giá minh bạch, có tiêu chí rõ ràng, sự tham gia giám sát của công đoàn và phản hồi từ người lao động để đảm bảo sự công bằng và tạo niềm tin.

  4. Các hoạt động văn hóa, thể thao có ảnh hưởng thế nào đến động lực công nhân?
    Các hoạt động này giúp công nhân giải tỏa căng thẳng, tăng sự gắn kết và thỏa mãn nhu cầu xã hội, từ đó nâng cao tinh thần làm việc và hiệu quả lao động.

  5. Làm sao để phát triển nhu cầu tự hoàn thiện của công nhân?
    Doanh nghiệp cần tạo cơ hội đào tạo, phát triển kỹ năng, khuyến khích sáng tạo và trao quyền cho công nhân tham gia đóng góp ý kiến, giúp họ cảm thấy được công nhận và phát triển bản thân.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về học thuyết Maslow và ứng dụng trong tạo động lực cho công nhân tại Trung tâm Kỳ Phong, Công ty CP Chăn nuôi Mitraco.
  • Thực trạng cho thấy công ty đã đáp ứng tốt nhu cầu sinh lý và an toàn, tuy nhiên còn hạn chế trong chính sách lương thưởng và minh bạch đánh giá.
  • Môi trường làm việc và quan hệ xã hội được duy trì tích cực, góp phần nâng cao động lực và sự gắn bó của công nhân.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm cải thiện chính sách tiền lương, thưởng, phúc lợi, môi trường làm việc và phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2025-2028.
  • Khuyến khích Ban Giám đốc và các phòng ban liên quan triển khai các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và phát triển bền vững nguồn nhân lực.

Hãy áp dụng những giải pháp này để nâng cao động lực làm việc, giữ chân nhân tài và phát triển doanh nghiệp bền vững trong tương lai.