I. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Nghiên cứu về vốn lưu động (VLĐ) trong ngành thép Việt Nam là một vấn đề cấp thiết. Theo báo cáo của PwC, hiệu quả sử dụng vốn lưu động của các doanh nghiệp (DN) Việt Nam còn thấp so với các quốc gia khác. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh lời và sự phát triển bền vững của DN. Ngành thép, với vai trò quan trọng trong nền kinh tế, cần tối ưu hóa việc sử dụng vốn lưu động để nâng cao hiệu quả hoạt động. Các DN ngành thép thường có tỷ trọng vốn lưu động lớn trong tổng số vốn kinh doanh, do đó, việc cải thiện hiệu quả sử dụng vốn lưu động sẽ góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh và khả năng cạnh tranh. Tình hình hiện tại cho thấy tỷ suất sinh lời VLĐ giảm liên tục, trong khi kỳ luân chuyển tiền mặt tăng cao, điều này đòi hỏi các nghiên cứu sâu hơn về hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong ngành thép.
II. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của nghiên cứu là đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động của các DN ngành thép Việt Nam. Để đạt được mục tiêu này, nghiên cứu sẽ hệ thống hóa cơ sở lý luận về vốn lưu động và hiệu quả sử dụng của nó. Đồng thời, nghiên cứu sẽ xem xét thực trạng hiệu quả sử dụng vốn lưu động của các DN ngành thép, chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn lưu động cũng sẽ được thực hiện, từ đó xây dựng các giả thuyết nghiên cứu và mô hình kinh tế lượng để đánh giá tác động của các nhân tố này. Cuối cùng, nghiên cứu sẽ đề xuất hệ thống giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong ngành thép.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là hiệu quả sử dụng vốn lưu động của các DN ngành thép. Phạm vi nghiên cứu bao gồm 26 DN hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh sản phẩm thép tại Việt Nam, chiếm phần lớn thị phần trên thị trường. Thời gian nghiên cứu được xác định từ năm 2009 đến 2018, nhằm đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong giai đoạn này. Nghiên cứu sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong ngành thép, từ đó đưa ra các giải pháp khả thi.
IV. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Luận án không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn mang lại giá trị thực tiễn cao. Về mặt khoa học, nghiên cứu sẽ hệ thống hóa và làm rõ các khái niệm liên quan đến vốn lưu động và hiệu quả sử dụng của nó. Bên cạnh đó, việc xem xét kinh nghiệm quốc tế sẽ giúp các DN Việt Nam rút ra bài học quý giá trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. Về mặt thực tiễn, nghiên cứu sẽ chỉ ra những kết quả đạt được và những hạn chế trong hiệu quả sử dụng vốn lưu động của các DN ngành thép. Từ đó, các giải pháp đề xuất sẽ giúp các DN cải thiện hiệu quả hoạt động, tăng cường khả năng cạnh tranh và đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành thép Việt Nam.
V. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Trên thế giới, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ giữa hiệu quả sử dụng vốn lưu động và khả năng sinh lời của DN. Các nghiên cứu này thường sử dụng các chỉ tiêu như Kỳ luân chuyển tiền mặt (CCC) để đại diện cho hiệu quả sử dụng vốn lưu động. Kết quả cho thấy, hiệu quả sử dụng vốn lưu động có tác động lớn đến khả năng sinh lời của DN. Tại Việt Nam, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng hiệu quả sử dụng vốn lưu động có mối quan hệ ngược chiều với khả năng sinh lời. Điều này cho thấy sự cần thiết phải nghiên cứu sâu hơn về các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong ngành thép, nhằm tìm ra các giải pháp tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực này.
