Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh ngành y tế Việt Nam không ngừng phát triển, việc đổi mới cơ chế tài chính và quản lý tại các đơn vị sự nghiệp công, đặc biệt là bệnh viện công, trở thành vấn đề cấp thiết. Bệnh viện Da Liễu Hà Nội, với vai trò là bệnh viện chuyên khoa đầu ngành về da liễu của Thủ đô, đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển từ năm 2019 đến 2021. Trong giai đoạn này, bệnh viện phải đối mặt với nhiều thách thức như cạnh tranh từ các cơ sở y tế quốc tế, thay đổi chính sách quản lý tài chính và yêu cầu nâng cao hiệu quả hoạt động.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc phân tích thực trạng tổ chức kế toán tại Bệnh viện Da Liễu Hà Nội, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và hỗ trợ công tác điều hành. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các hoạt động kế toán tài chính và một phần kế toán quản trị trong giai đoạn 2019-2021 tại bệnh viện.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp thông tin chính xác, kịp thời cho lãnh đạo bệnh viện, giúp cải thiện công tác quản lý tài chính, tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Qua đó, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của bệnh viện trong bối cảnh hội nhập và đổi mới cơ chế tài chính y tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về tổ chức kế toán trong đơn vị sự nghiệp công, bao gồm:

  • Lý thuyết tổ chức kế toán: Tổ chức kế toán là việc sắp xếp, thiết lập mối quan hệ giữa các yếu tố của hệ thống kế toán nhằm thu thập, xử lý và cung cấp thông tin tài chính hiệu quả. Khung lý thuyết nhấn mạnh vai trò của tổ chức bộ máy kế toán, hệ thống chứng từ, tài khoản, sổ sách và báo cáo kế toán trong việc đảm bảo tính chính xác và kịp thời của thông tin.

  • Mô hình quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp công: Căn cứ vào Nghị định 60/2021/NĐ-CP, các đơn vị sự nghiệp công được phân loại theo mức độ tự chủ tài chính, ảnh hưởng trực tiếp đến cách thức tổ chức kế toán và quản lý nguồn lực tài chính.

  • Khái niệm và nguyên tắc tổ chức kế toán: Bao gồm các nguyên tắc phù hợp, đồng bộ, bất kiêm nhiệm, tiết kiệm hiệu quả, thống nhất quản lý và tuân thủ pháp luật. Những nguyên tắc này đảm bảo tổ chức kế toán vận hành khoa học, minh bạch và đáp ứng yêu cầu quản lý.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: tổ chức bộ máy kế toán, hệ thống chứng từ kế toán, hệ thống tài khoản kế toán, hệ thống sổ kế toán và báo cáo kế toán.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính với các bước cụ thể:

  • Nguồn dữ liệu: Thu thập dữ liệu thứ cấp từ các văn bản pháp luật như Luật Kế toán, Nghị định 60/2021/NĐ-CP, Thông tư 107/2017/TT-BTC; tài liệu chuyên ngành, giáo trình, bài báo khoa học; tài liệu nội bộ của Bệnh viện Da Liễu Hà Nội. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn kế toán trưởng và nhân viên kế toán phụ trách các phần hành kế toán tại bệnh viện.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng phương pháp so sánh, đối chiếu giữa lý luận và thực tiễn để đánh giá thực trạng tổ chức kế toán tại bệnh viện. Phân tích các ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân tồn tại trong tổ chức kế toán.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Phỏng vấn trực tiếp kế toán trưởng và một số kế toán viên chủ chốt nhằm đảm bảo thu thập thông tin chính xác, phản ánh đầy đủ các hoạt động kế toán tại bệnh viện.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2019-2021, phù hợp với các thay đổi chính sách tài chính và cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công.

Kết quả nghiên cứu được trình bày bằng lời văn, bảng biểu và sơ đồ minh họa nhằm làm rõ các nội dung phân tích.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tổ chức bộ máy kế toán tại bệnh viện còn nhiều bất cập: Bệnh viện áp dụng mô hình tổ chức bộ máy kế toán hỗn hợp, kết hợp giữa tập trung và phân tán. Tuy nhiên, bộ phận kế toán chưa được phân công rõ ràng, dẫn đến việc chồng chéo nhiệm vụ và hiệu quả công việc chưa cao. Ví dụ, bộ phận thu viện phí và kế toán tổng hợp sử dụng hai phần mềm riêng biệt, gây khó khăn trong việc đồng bộ dữ liệu.

  2. Hệ thống chứng từ kế toán chưa khoa học và đầy đủ: Chứng từ nội bộ thiết kế quá tóm tắt, thiếu tính rõ ràng và chính xác, ảnh hưởng đến quá trình ghi sổ và kiểm tra. Việc lưu trữ chứng từ chưa khoa học, gây khó khăn trong việc truy xuất và kiểm tra lại.

  3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong kế toán còn hạn chế: Mặc dù bệnh viện đã sử dụng phần mềm quản lý bệnh viện và phần mềm kế toán, nhưng chưa có sự tích hợp đồng bộ giữa các hệ thống, dẫn đến việc nhập liệu thủ công và tăng nguy cơ sai sót. Tốc độ xử lý và chia sẻ thông tin chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý kịp thời.

  4. Chính sách kế toán và quản lý tài chính phù hợp với quy định pháp luật nhưng chưa tối ưu: Bệnh viện tuân thủ các quy định của Nhà nước về chế độ kế toán hành chính sự nghiệp, tuy nhiên việc vận dụng vào thực tế còn nhiều hạn chế, chưa phát huy hết vai trò của kế toán trong quản trị tài chính và ra quyết định.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các hạn chế trên xuất phát từ nhiều yếu tố như trình độ chuyên môn của nhân viên kế toán chưa đồng đều, thiếu sự đầu tư đồng bộ về công nghệ thông tin, cũng như quy trình làm việc chưa được chuẩn hóa và tối ưu hóa. So với các nghiên cứu tại các bệnh viện công khác, tình trạng này tương đối phổ biến, đặc biệt trong bối cảnh các đơn vị sự nghiệp công đang chuyển đổi cơ chế tài chính theo hướng tự chủ.

Việc sử dụng hai phần mềm riêng biệt cho bộ phận thu viện phí và kế toán tổng hợp làm tăng khối lượng công việc thủ công, giảm hiệu quả và độ chính xác của thông tin kế toán. Điều này cũng làm giảm khả năng cung cấp thông tin kịp thời cho lãnh đạo bệnh viện, ảnh hưởng đến việc ra quyết định quản lý.

Bảng biểu và sơ đồ minh họa có thể được sử dụng để trình bày quy trình luân chuyển chứng từ, mô hình tổ chức bộ máy kế toán hiện tại và so sánh hiệu quả giữa các mô hình tổ chức kế toán khác nhau. Qua đó, giúp làm rõ các điểm mạnh, điểm yếu và đề xuất hướng cải tiến phù hợp.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện tổ chức bộ máy kế toán: Phân công rõ ràng nhiệm vụ, trách nhiệm cho từng bộ phận kế toán, tránh chồng chéo và kiêm nhiệm không cần thiết. Mục tiêu nâng cao hiệu quả công việc và giảm thiểu sai sót trong xử lý thông tin. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo bệnh viện phối hợp phòng Tổ chức cán bộ.

  2. Cải tiến hệ thống chứng từ kế toán: Thiết kế lại mẫu chứng từ nội bộ đảm bảo đầy đủ, rõ ràng, chính xác và phù hợp với đặc thù hoạt động của bệnh viện. Tăng cường quy trình kiểm tra, lưu trữ chứng từ khoa học, thuận tiện cho việc truy xuất và kiểm toán. Thời gian thực hiện: 3-6 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng Kế toán phối hợp phòng Công nghệ thông tin.

  3. Tích hợp và nâng cấp công nghệ thông tin trong kế toán: Đầu tư phát triển hệ thống phần mềm kế toán tích hợp với phần mềm quản lý bệnh viện, giảm thiểu nhập liệu thủ công, nâng cao tính chính xác và kịp thời của thông tin. Thời gian thực hiện: 12-18 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo bệnh viện, phòng Công nghệ thông tin và đối tác công nghệ.

  4. Đào tạo nâng cao trình độ nhân viên kế toán: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ kế toán, công nghệ thông tin và quản lý tài chính cho đội ngũ kế toán viên. Mục tiêu nâng cao năng lực chuyên môn và kỹ năng ứng dụng công nghệ. Thời gian thực hiện: liên tục hàng năm. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo bệnh viện phối hợp các cơ sở đào tạo chuyên ngành.

  5. Xây dựng quy trình kiểm tra, giám sát nội bộ hiệu quả: Thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ, đảm bảo tính trung thực, chính xác của thông tin kế toán và tuân thủ quy định pháp luật. Thời gian thực hiện: 6-9 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng Kiểm toán nội bộ và phòng Kế toán.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo các bệnh viện công: Giúp hiểu rõ về tổ chức kế toán trong đơn vị sự nghiệp công, từ đó áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và điều hành bệnh viện.

  2. Nhân viên kế toán và tài chính y tế: Nâng cao kiến thức chuyên môn, cập nhật các quy định pháp luật và thực tiễn tổ chức kế toán tại bệnh viện, cải thiện kỹ năng nghiệp vụ và ứng dụng công nghệ.

  3. Cơ quan quản lý nhà nước về y tế và tài chính: Tham khảo để xây dựng chính sách, hướng dẫn và kiểm tra công tác kế toán, quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công trong lĩnh vực y tế.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành kế toán, quản lý y tế: Cung cấp tài liệu tham khảo thực tiễn, giúp hiểu sâu về tổ chức kế toán trong bệnh viện công, phục vụ cho nghiên cứu và học tập.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tổ chức kế toán tại bệnh viện công có điểm gì khác biệt so với doanh nghiệp?
    Tổ chức kế toán tại bệnh viện công tập trung vào quản lý tài chính công, tuân thủ các quy định của Nhà nước về ngân sách và chế độ kế toán hành chính sự nghiệp, không nhằm mục tiêu lợi nhuận. Trong khi đó, doanh nghiệp hướng tới tối đa hóa lợi nhuận và có hệ thống kế toán linh hoạt hơn.

  2. Tại sao việc tích hợp phần mềm kế toán và quản lý bệnh viện lại quan trọng?
    Việc tích hợp giúp giảm thiểu nhập liệu thủ công, tăng tính chính xác và kịp thời của dữ liệu, hỗ trợ lãnh đạo ra quyết định nhanh chóng và chính xác, đồng thời tiết kiệm thời gian và chi phí vận hành.

  3. Những khó khăn chính trong tổ chức kế toán tại Bệnh viện Da Liễu Hà Nội là gì?
    Khó khăn gồm tổ chức bộ máy kế toán chưa rõ ràng, hệ thống chứng từ chưa đầy đủ và khoa học, ứng dụng công nghệ thông tin chưa đồng bộ, và quy trình làm việc còn thủ công, gây ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý tài chính.

  4. Làm thế nào để nâng cao trình độ nhân viên kế toán tại bệnh viện?
    Có thể tổ chức các khóa đào tạo chuyên môn, cập nhật kiến thức về pháp luật, công nghệ thông tin và kỹ năng quản lý tài chính, đồng thời khuyến khích học tập liên tục và trao đổi kinh nghiệm trong ngành.

  5. Các giải pháp đề xuất có thể áp dụng cho các bệnh viện công khác không?
    Các giải pháp mang tính tổng quát và có thể điều chỉnh phù hợp với đặc thù từng bệnh viện công khác, đặc biệt trong việc hoàn thiện tổ chức bộ máy kế toán, cải tiến chứng từ, ứng dụng công nghệ và đào tạo nhân sự.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích toàn diện thực trạng tổ chức kế toán tại Bệnh viện Da Liễu Hà Nội trong giai đoạn 2019-2021, chỉ ra các ưu điểm và hạn chế cụ thể.
  • Nghiên cứu làm rõ vai trò quan trọng của tổ chức kế toán trong quản lý tài chính và hỗ trợ ra quyết định tại bệnh viện công.
  • Đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm hoàn thiện tổ chức bộ máy kế toán, hệ thống chứng từ, ứng dụng công nghệ thông tin và nâng cao năng lực nhân sự.
  • Kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính, tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại bệnh viện.
  • Khuyến nghị các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả và điều chỉnh phù hợp trong thực tiễn quản lý bệnh viện.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả tổ chức kế toán tại Bệnh viện Da Liễu Hà Nội, góp phần phát triển bền vững ngành y tế Thủ đô và cả nước!