I. Tình hình nghiên cứu phương pháp nghiên cứu cơ sở lý luận và pháp lý về thực thi chính sách tư nhân hóa PPP trong phát triển cơ sở hạ tầng hàng không
Chương này cung cấp cái nhìn tổng quan về chính sách tư nhân hóa và thực thi chính sách trong lĩnh vực phát triển hạ tầng hàng không. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chính sách tư nhân hóa không chỉ là một xu hướng mà còn là một giải pháp cần thiết để thu hút nguồn vốn từ khu vực tư nhân. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc áp dụng mô hình hợp tác Công – Tư (PPP) có thể mang lại hiệu quả cao hơn trong việc quản lý và vận hành các cảng hàng không quốc tế. Đặc biệt, nghiên cứu của Oum, Adler và Yu (2006) đã chỉ ra rằng mô hình quản lý tư nhân thường đạt hiệu quả cao hơn do được điều chỉnh bởi yếu tố tối đa hóa lợi nhuận. Điều này cho thấy sự cần thiết phải cải cách hệ thống hạ tầng hàng không thông qua việc thực thi chính sách tư nhân hóa.
1.1. Tình hình nghiên cứu
Nghiên cứu về chính sách tư nhân hóa đã được thực hiện rộng rãi trên thế giới, đặc biệt là trong lĩnh vực hạ tầng hàng không. Các tác giả như Parker và nhóm (1998) đã cung cấp cái nhìn tổng quan về tư nhân hóa trong Liên minh Châu Âu, trong khi Jeff Tan (2008) đã phân tích các yếu tố cần thiết cho sự thành công của tư nhân hóa tại Malaysia. Những nghiên cứu này cho thấy rằng chính sách tư nhân hóa không chỉ đơn thuần là chuyển giao tài sản mà còn liên quan đến việc cải cách quy trình quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động. Việc áp dụng các mô hình hợp tác Công – Tư đã chứng minh được tính khả thi và hiệu quả trong việc phát triển cảng hàng không quốc tế.
II. Hiện trạng thực thi chính sách tư nhân hóa PPP trong phát triển cơ sở hạ tầng hàng không và Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn
Chương này phân tích hiện trạng thực thi chính sách tư nhân hóa tại Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn. Việc áp dụng mô hình BOT đã cho thấy những kết quả tích cực trong việc thu hút đầu tư tư nhân. Cảng HKQT Vân Đồn là một trong những dự án đầu tiên tại Việt Nam được xây dựng và vận hành hoàn toàn bằng vốn tư nhân. Điều này không chỉ giúp giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ tại cảng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc quản lý và vận hành, đặc biệt là trong việc đảm bảo an toàn và chất lượng dịch vụ. Các số liệu cho thấy lượng hành khách qua cảng tăng nhanh, điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc cải thiện cơ sở hạ tầng và dịch vụ tại đây.
2.1. Quá trình thực thi chính sách tư nhân hóa tại Cảng HKQT Vân Đồn
Quá trình thực thi chính sách tư nhân hóa tại Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn đã diễn ra từ năm 2010 với chủ trương đầu tư theo hình thức BOT. Dự án này không chỉ đáp ứng nhu cầu vận tải hàng không ngày càng tăng mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Ninh. Tuy nhiên, việc thực thi chính sách này cũng gặp phải một số khó khăn, bao gồm việc đảm bảo chất lượng dịch vụ và an toàn hàng không. Các nhà đầu tư cần phải có sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để đảm bảo rằng các tiêu chuẩn quốc tế được thực hiện đầy đủ.
III. Một số khuyến nghị về chính sách nhằm thu hút đầu tư tư nhân theo hình thức PPP trong phát triển cơ sở hạ tầng hàng không
Chương này đưa ra một số khuyến nghị nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho chính sách tư nhân hóa trong lĩnh vực hạ tầng hàng không. Để thu hút đầu tư tư nhân, cần phải có các văn bản quy phạm pháp luật rõ ràng và minh bạch. Việc sửa đổi Luật hàng không dân dụng và các văn bản hướng dẫn thi hành là cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư. Đồng thời, cần tăng cường đào tạo nguồn nhân lực về PPP trong lĩnh vực hàng không để nâng cao năng lực quản lý và giám sát các dự án. Các khuyến nghị này không chỉ giúp cải thiện chất lượng dịch vụ tại các cảng hàng không mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành hàng không Việt Nam.
3.1. Hoàn thiện khung pháp lý về đầu tư theo hình thức đối tác công tư trong lĩnh vực hàng không
Việc hoàn thiện khung pháp lý cho đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) là rất quan trọng để thu hút nguồn vốn từ khu vực tư nhân. Cần ban hành các văn bản quy phạm pháp luật rõ ràng về quy trình đầu tư, quản lý và giám sát các dự án PPP trong lĩnh vực hàng không. Điều này sẽ tạo ra một môi trường đầu tư minh bạch và hấp dẫn cho các nhà đầu tư. Hơn nữa, việc nghiên cứu và áp dụng các mô hình thành công từ các quốc gia khác cũng là một hướng đi cần thiết để cải thiện hiệu quả của chính sách tư nhân hóa.
