Tổng quan nghiên cứu
Tỉnh Tây Ninh hiện có khoảng 91.560 thanh niên, chiếm 7,7% dân số toàn tỉnh, trong đó nam chiếm 55,73%, nữ chiếm 44,27%, thanh niên nông thôn chiếm 54,67%, thanh niên đô thị chiếm 45,33%. Thanh niên là lực lượng năng động, sáng tạo, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước (QLNN) về thanh niên còn nhiều thách thức như trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp chưa đáp ứng yêu cầu, tác động tiêu cực từ mạng xã hội, tệ nạn xã hội và một bộ phận thanh niên yếu thế gặp khó khăn về kinh tế và sức khỏe tinh thần.
Mục tiêu nghiên cứu là phân tích thực trạng phối hợp giữa các sở, ban, ngành với tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong công tác quản lý thanh niên trên địa bàn tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2021-2030, từ đó đề xuất giải pháp tăng cường phối hợp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý. Nghiên cứu tập trung vào ba nội dung chính: phối hợp xây dựng và thực hiện chiến lược, chính sách phát triển thanh niên; xây dựng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) làm công tác quản lý thanh niên; tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật về thanh niên.
Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng công tác quản lý thanh niên, góp phần phát huy vai trò của thanh niên trong phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Tây Ninh, đồng thời làm cơ sở tham khảo cho các địa phương có điều kiện tương tự.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu vận dụng các lý thuyết và mô hình quản lý nhà nước, phối hợp liên ngành và quản lý công tác thanh niên, bao gồm:
Lý thuyết quản lý nhà nước: Quản lý nhà nước là hoạt động điều chỉnh hành vi xã hội bằng pháp luật và chính sách nhằm duy trì ổn định và phát triển xã hội. QLNN về thanh niên là sự tác động của nhà nước thông qua pháp luật và chính sách để chăm lo, giáo dục và phát triển thanh niên.
Lý thuyết phối hợp liên ngành: Phối hợp là sự hợp tác giữa các chủ thể nhằm thực hiện mục tiêu chung, đảm bảo sự thống nhất trong hoạt động quản lý, tăng hiệu quả công việc. Trong quản lý thanh niên, phối hợp giữa các sở, ngành với tổ chức Đoàn thanh niên là phương thức quan trọng để thực hiện hiệu quả các chính sách.
Khái niệm thanh niên: Thanh niên được định nghĩa là công dân Việt Nam từ 16 đến 30 tuổi, là lực lượng trẻ, năng động, sáng tạo, có vai trò quan trọng trong phát triển xã hội.
Các khái niệm chính: Quản lý nhà nước về thanh niên, phối hợp công tác, chính sách thanh niên, vai trò của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, đội ngũ cán bộ công chức quản lý thanh niên.
Phương pháp nghiên cứu
Nguồn dữ liệu: Dữ liệu được thu thập từ các văn bản pháp luật như Luật Thanh niên 2020, các nghị quyết của Đảng, các chương trình, kế hoạch phát triển thanh niên tỉnh Tây Ninh; báo cáo thống kê thanh niên tỉnh Tây Ninh năm 2023; các tài liệu nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước; số liệu thực tiễn từ Sở Nội vụ và tổ chức Đoàn Thanh niên tỉnh Tây Ninh.
Phương pháp phân tích: Sử dụng phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết để hệ thống hóa cơ sở lý luận; phương pháp phân tích tổng kết kinh nghiệm để đánh giá thực trạng công tác phối hợp; phương pháp thống kê, so sánh để xử lý số liệu về cơ cấu thanh niên và công tác quản lý.
Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào các sở, ban, ngành và tổ chức Đoàn Thanh niên trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, với số lượng 134 cán bộ, công chức làm công tác quản lý thanh niên ở các cấp tỉnh, huyện, xã.
Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu từ năm 2021 đến nay; nghiên cứu và phân tích trong năm 2023-2024; đề xuất giải pháp và lộ trình thực hiện trong giai đoạn 2025-2030.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Thực trạng phối hợp xây dựng và thực hiện chính sách phát triển thanh niên: UBND tỉnh Tây Ninh đã ban hành Chương trình phát triển thanh niên giai đoạn 2021-2030 với 28 dự án, đề án cụ thể, giao cho 13 cơ quan, đơn vị thực hiện. Hằng năm, các sở, ngành phối hợp tổ chức tuyên truyền, phổ biến chính sách đến 100% thanh niên trong lực lượng vũ trang và cán bộ công chức, 80% thanh niên trong khu công nghiệp được trang bị kiến thức quốc phòng an ninh. Tuy nhiên, một số chương trình phối hợp còn thiếu chặt chẽ, chưa đáp ứng nhu cầu thực tế của thanh niên.
Đội ngũ cán bộ công chức làm công tác quản lý thanh niên: Toàn tỉnh có 134 CBCC làm công tác quản lý thanh niên, trong đó cấp tỉnh có 22 người, cấp huyện 18 người, cấp xã 94 người. Phần lớn CBCC kiêm nhiệm, chưa có đội ngũ chuyên trách, trình độ chuyên môn tốt nghiệp đại học trở lên nhưng ít người được đào tạo chuyên sâu về quản lý thanh niên. Từ năm 2020-2023, đã tổ chức 18 lớp bồi dưỡng cho 1.400 lượt CBCC, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ.
Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về thanh niên: Sở Tư pháp chủ trì phối hợp thực hiện công tác tuyên truyền, đảm bảo 100% thanh niên trong lực lượng vũ trang và cán bộ công chức được phổ biến chính sách pháp luật; 75% thanh niên địa phương được tiếp cận thông tin qua mạng xã hội và các phương tiện truyền thông đại chúng. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm pháp luật trong thanh niên vẫn còn, tập trung vào an toàn giao thông, trộm cắp, ma túy.
Hạn chế trong công tác phối hợp: Một số sở, ngành chưa quan tâm đúng mức đến công tác quản lý thanh niên; chưa phân định rõ nhiệm vụ quản lý nhà nước với hoạt động phong trào Đoàn; công tác phối hợp còn lúng túng, thiếu quyết liệt; thiếu kinh phí và chưa bố trí ngân sách đầy đủ; chất lượng văn bản kiến nghị giám sát còn hạn chế; việc giải quyết kiến nghị của thanh niên chưa hiệu quả.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân hạn chế chủ yếu do nhận thức chưa đầy đủ về vai trò của công tác quản lý nhà nước về thanh niên, đội ngũ CBCC kiêm nhiệm, thiếu đào tạo chuyên sâu, chưa có bộ máy chuyên trách. So với các nghiên cứu trước đây, kết quả này phù hợp với thực trạng chung của nhiều địa phương trong việc phối hợp liên ngành quản lý thanh niên. Việc thiếu sự chỉ đạo ngành dọc và cơ chế kiểm tra, giám sát chuyên ngành cũng làm giảm hiệu quả phối hợp.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cơ cấu lực lượng CBCC theo cấp, bảng thống kê tỷ lệ thanh niên được tiếp cận chính sách pháp luật, biểu đồ so sánh mức độ phối hợp giữa các sở, ngành và tổ chức Đoàn theo từng năm. Những kết quả này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng đội ngũ chuyên trách, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cơ quan trong công tác phối hợp.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp: Phổ biến, quán triệt các nghị quyết, chính sách về thanh niên; nâng cao nhận thức cho CBCC và lãnh đạo các sở, ngành về vai trò quản lý thanh niên. Thời gian: Quý 3-4/2024. Chủ thể: Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở, ban, ngành.
Xây dựng đội ngũ cán bộ công chức chuyên trách quản lý thanh niên: Thành lập phòng chuyên trách tại Sở Nội vụ với ít nhất 4 nhân sự; các sở, ngành phân công công chức chuyên trách hoặc kiêm nhiệm phù hợp, không giao cho công chức Đoàn. Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu cho CBCC. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: Sở Nội vụ, các sở, ban, ngành.
Phát huy vai trò của các sở, ngành trong phối hợp quản lý thanh niên: Tăng cường phối hợp triển khai Luật Thanh niên, chương trình phát triển thanh niên; tạo điều kiện cho CBCC và đoàn viên thanh niên tham gia cải cách hành chính, chuyển đổi số. Thời gian: Hằng năm. Chủ thể: Các sở, ban, ngành, tổ chức Đoàn.
Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật: Đổi mới hình thức tuyên truyền, ứng dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội; đảm bảo 100% thanh niên tiếp cận chính sách pháp luật; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm ảnh hưởng đến thanh niên. Thời gian: Hằng năm. Chủ thể: Sở Tư pháp, Sở Thông tin và Truyền thông, tổ chức Đoàn.
Xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm trong công tác quản lý thanh niên: Ban hành quy định thanh tra chuyên ngành, có chế tài xử lý vi phạm, giải quyết khiếu nại tố cáo liên quan đến công tác quản lý thanh niên. Thời gian: 2025-2026. Chủ thể: UBND tỉnh, Sở Nội vụ, Sở Tư pháp.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Cán bộ quản lý nhà nước về thanh niên: Nghiên cứu giúp nâng cao hiệu quả phối hợp liên ngành, xây dựng đội ngũ chuyên trách, cải thiện công tác tham mưu và tổ chức thực hiện chính sách thanh niên.
Lãnh đạo các sở, ban, ngành và UBND các cấp: Tham khảo để hiểu rõ vai trò, trách nhiệm trong công tác quản lý thanh niên, từ đó chỉ đạo, phân công nhiệm vụ phù hợp, tăng cường phối hợp với tổ chức Đoàn.
Tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: Sử dụng luận văn để phát huy vai trò đại diện, phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước, nâng cao hiệu quả tuyên truyền, giáo dục và bảo vệ quyền lợi thanh niên.
Nhà nghiên cứu, sinh viên chuyên ngành quản lý công, chính sách công: Tài liệu tham khảo về cơ sở lý luận, thực trạng và giải pháp quản lý nhà nước về thanh niên, đặc biệt trong bối cảnh phối hợp liên ngành tại địa phương.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao cần tăng cường phối hợp giữa các sở, ngành với tổ chức Đoàn trong quản lý thanh niên?
Phối hợp giúp thống nhất chính sách, tận dụng nguồn lực, nâng cao hiệu quả quản lý và chăm lo phát triển thanh niên, tránh chồng chéo và lãng phí nguồn lực.Đội ngũ cán bộ công chức quản lý thanh niên hiện nay có những hạn chế gì?
Phần lớn CBCC kiêm nhiệm, thiếu đào tạo chuyên sâu, chưa có đội ngũ chuyên trách, dẫn đến hiệu quả tham mưu và tổ chức thực hiện chính sách chưa cao.Các hình thức tuyên truyền chính sách thanh niên được áp dụng như thế nào?
Sử dụng đa dạng hình thức như hội nghị, hội thảo, truyền thông đại chúng, mạng xã hội, cổng thông tin điện tử, nhằm tiếp cận rộng rãi và phù hợp với từng nhóm đối tượng thanh niên.Làm thế nào để nâng cao sự tham gia của thanh niên trong công tác quản lý nhà nước?
Tạo diễn đàn đối thoại, mở rộng kênh thông tin, khuyến khích thanh niên tham gia xây dựng chính sách, giám sát và phản biện xã hội, sử dụng mạng xã hội và ứng dụng công nghệ để kết nối.Giải pháp nào giúp khắc phục tình trạng thiếu kinh phí và ngân sách cho công tác quản lý thanh niên?
Cần sự quan tâm, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền trong bố trí ngân sách; phối hợp với các tổ chức xã hội, doanh nghiệp để huy động nguồn lực; xây dựng kế hoạch chi tiết, hiệu quả để sử dụng kinh phí hợp lý.
Kết luận
- Thanh niên tỉnh Tây Ninh là lực lượng quan trọng, chiếm gần 8% dân số, có vai trò thiết yếu trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
- Công tác phối hợp giữa các sở, ban, ngành với tổ chức Đoàn Thanh niên trong quản lý nhà nước về thanh niên còn nhiều hạn chế do đội ngũ cán bộ kiêm nhiệm, thiếu chuyên môn và cơ chế phối hợp chưa chặt chẽ.
- Đề xuất xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách, tăng cường đào tạo, đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và hoàn thiện cơ chế kiểm tra, giám sát.
- Lộ trình thực hiện giải pháp tập trung giai đoạn 2024-2030, với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành và tổ chức Đoàn.
- Kêu gọi các cơ quan quản lý, tổ chức Đoàn và thanh niên cùng chung tay thực hiện để nâng cao hiệu quả quản lý, phát huy vai trò của thanh niên trong sự nghiệp phát triển tỉnh Tây Ninh và đất nước.