I. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài nguyên hạn chế của Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế và xã hội. Việc quản lý và sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả không chỉ quyết định tương lai kinh tế mà còn đảm bảo ổn định chính trị. Theo Nghị quyết số 26 - NQ/TW, đất đai được coi là tài nguyên quốc gia quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt. Hiến pháp năm 1992 quy định Nhà nước quản lý toàn bộ đất đai theo quy hoạch và pháp luật. Trong bối cảnh chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa sang thị trường, việc thu hồi đất nông nghiệp để thực hiện các dự án đầu tư diễn ra mạnh mẽ. Từ 2004 đến 2009, gần 750.000 ha đất bị thu hồi, trong đó hơn 80% là đất nông nghiệp. Điều này dẫn đến giảm sản lượng lúa và ảnh hưởng đến đời sống nông dân. Huyện Chương Mỹ, với diện tích tự nhiên lớn, đang đối mặt với thách thức trong quản lý đất nông nghiệp và môi trường. Nghiên cứu này nhằm phân tích tác động của các dự án đầu tư đến quản lý đất nông nghiệp tại Chương Mỹ.
II. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của nghiên cứu là phân tích ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến quản lý và sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Chương Mỹ. Nghiên cứu sẽ đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý đất nông nghiệp. Việc này không chỉ giúp cải thiện hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp mà còn góp phần vào phát triển bền vững kinh tế - xã hội. Các giải pháp sẽ tập trung vào việc tổ chức lại việc sử dụng đất nông nghiệp, hạn chế quy hoạch chồng chéo và chống lãng phí tài nguyên. Nghiên cứu cũng sẽ xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý đất nông nghiệp, từ đó đưa ra các khuyến nghị phù hợp với thực tiễn địa phương.
III. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Nghiên cứu này có ý nghĩa khoa học và thực tiễn quan trọng. Về mặt khoa học, kết quả nghiên cứu sẽ góp phần làm cơ sở lý luận cho việc hoàn thiện chính sách quản lý đất nông nghiệp. Về mặt thực tiễn, nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin cần thiết cho các cơ quan quản lý trong việc tổ chức lại việc sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Chương Mỹ. Điều này sẽ giúp hạn chế tình trạng lãng phí tài nguyên đất, bảo vệ môi trường và đảm bảo phát triển bền vững. Nghiên cứu cũng sẽ giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc quản lý đất nông nghiệp và các dự án đầu tư trong phát triển kinh tế - xã hội.
IV. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu tập trung vào ảnh hưởng của một số dự án đầu tư như đường giao thông và khu công nghiệp đến quản lý và sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Chương Mỹ. Thời gian nghiên cứu được xác định từ năm 2000 đến 2010, nhằm đánh giá tác động trong giai đoạn chuyển đổi kinh tế. Nội dung nghiên cứu sẽ không đi sâu vào khía cạnh kỹ thuật mà tập trung vào các khía cạnh quản lý và sử dụng đất nông nghiệp. Nghiên cứu sẽ xác định các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý đất nông nghiệp, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp với thực tiễn địa phương.
V. Những đóng góp mới của luận án
Luận án này sẽ đóng góp vào cơ sở lý luận và thực tiễn cho chính sách quản lý và sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Chương Mỹ và thành phố Hà Nội. Nghiên cứu sẽ xác định rõ các yếu tố ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến công tác quản lý đất nông nghiệp. Những kết quả này sẽ giúp các cơ quan chức năng có cái nhìn tổng quan về tình hình quản lý đất nông nghiệp, từ đó đưa ra các chính sách phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp và phát triển bền vững.