Tác động của tỷ giá hối đoái đến cán cân thương mại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

TÓM TẮT

ABSTRACT

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU

1.1. TÍNH CẤP THIẾT ĐỀ TÀI

1.2. MỤC TIÊU VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU

1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu

1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu

1.3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU

1.3.1. Đối tượng nghiên cứu

1.3.2. Phạm vi nghiên cứu

1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1.5. Ý NGHĨA NGHIÊN CỨU

1.6. BỐ CỤC NGHIÊN CỨU

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ CÁN CÂN THƯƠNG MẠI

2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ CÁN CÂN THƯƠNG MẠI

2.1.1. Cơ sở lý luận về tỷ giá hối đoái

2.1.1.1. Khái niệm về tỷ giá hối đoái

2.1.1.2. Phân loại tỷ giá hối đoái

2.1.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ giá thực

2.1.2. Cơ sở lý luận về cán cân thương mại

2.1.2.1. Khái niệm về cán cân thương mại

2.1.2.2. Yếu tố ảnh hưởng đến cán cân thương mại

2.2. MỐI QUAN HỆ GIỮA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ CÁN CÂN THƯƠNG MẠI

2.3. HIỆU ỨNG PHÁ GIÁ TIỀN TỆ - ĐIỀU KIỆN MARSHALL – LERNER

2.4. TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN

2.4.1. Các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới

2.4.2. Các nghiên cứu trong nước

2.5. TÓM TẮT CHƯƠNG 2

3. CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU

3.1.1. Mô hình nghiên cứu đề xuất

3.1.2. Mô tả biến và các phương pháp đo lường

3.1.3. Các giả thuyết nghiên cứu

3.2. MÔ TẢ DỮ LIỆU

3.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.3.1. Phương pháp xử lý số liệu

3.3.2. Kỹ thuật phân tích số liệu

3.3.3. Thống kê mô tả số liệu

3.3.4. Kiểm định nghiệm đơn vị

3.3.5. Kiểm định đồng liên kết Johansen

3.3.6. Phương pháp ước lượng mô hình hiệu chỉnh sai số VECM (Vector Error Correction model)

3.3.7. Kiểm định sự phù hợp của mô hình

3.4. TÓM TẮT CHƯƠNG 3

4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

4.1. THỰC TRẠNG CÁN CÂN THƯƠNG MẠI VIỆT NAM TỪ 2008-2018

4.1.1. Giá trị xuất nhập khẩu của Việt Nam trong giai đoạn 2008-2018

4.1.2. Các mặt hàng xuất nhập khẩu chính của Việt Nam sang Trung Quốc giai đoạn 2008 - 2018

4.1.2.1. Mặt hàng xuất khẩu chính

4.1.2.2. Mặt hàng nhập khẩu chính

4.2. THỰC TRẠNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI CỦA VIỆT NAM – TRUNG QUỐC GIAI ĐOẠN 2008 – 2018

4.2.1. Thực trạng tại Trung Quốc

4.2.2. Thực trạng tại Việt Nam

4.3. KIỂM ĐỊNH CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CÁN CÂN THƯƠNG MẠI

4.3.1. Kiểm định nghiệm đơn vị (Unit roots tests)

4.3.2. Kiểm định giới hạn ARDL (ARDL-Bound) cho sự đồng liên kết

4.3.3. Các kiểm định nhân tác động quả ngắn và dài hạn Granger

4.3.3.1. Trong dài hạn

4.3.3.2. Trong ngắn hạn

4.3.3.3. Tác động đến các mặt hàng cụ thể

4.4. TÓM TẮT CHƯƠNG 4

5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ

5.1. Hàm ý quản trị giúp hoàn thiện chính sách tỷ giá hối đoái nhằm mục tiêu cải thiện thực trạng xuất nhập khẩu

5.1.1. Giải pháp trong ngắn hạn

5.1.1.1. Không tiến hành phá giá mạnh đồng nội tệ

5.1.1.2. Neo tiền đồng vào một rổ ngoại tệ

5.1.1.3. Thu hẹp biên độ tỷ giá

5.1.2. Giải pháp trong dài hạn

5.1.2.1. Về cơ chế điều hành tỷ giá

5.1.2.2. Giảm bớt vai trò của tỷ giá trong việc duy trì khả năng cạnh tranh của hàng hóa

5.2. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC: KẾT QUẢ CHÍNH THỨC

I. Tổng quan về tác động của tỷ giá hối đoái đến cán cân thương mại Việt Nam Trung Quốc

Tỷ giá hối đoái đóng vai trò quan trọng trong việc xác định cán cân thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc. Sự biến động của tỷ giá có thể ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu, từ đó tác động đến thặng dư hoặc thâm hụt cán cân thương mại. Nghiên cứu này sẽ phân tích mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại, đồng thời chỉ ra những yếu tố ảnh hưởng đến sự biến động này.

1.1. Khái niệm tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại

Tỷ giá hối đoái là tỷ lệ giữa hai đồng tiền, trong khi cán cân thương mại là sự chênh lệch giữa giá trị xuất khẩu và nhập khẩu. Hiểu rõ khái niệm này giúp nhận diện được tác động của tỷ giá đến hoạt động thương mại quốc tế.

1.2. Tình hình thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc

Việt Nam và Trung Quốc có mối quan hệ thương mại chặt chẽ. Kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đã tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm qua, nhưng vẫn tồn tại thâm hụt cán cân thương mại cho Việt Nam.

II. Vấn đề thách thức trong cán cân thương mại Việt Nam Trung Quốc

Cán cân thương mại Việt Nam - Trung Quốc đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là thâm hụt thương mại. Việc phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc đã tạo ra áp lực lớn cho nền kinh tế Việt Nam. Nghiên cứu sẽ chỉ ra những vấn đề chính và nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.

2.1. Nguyên nhân thâm hụt cán cân thương mại

Thâm hụt cán cân thương mại chủ yếu do sự gia tăng nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc, trong khi xuất khẩu của Việt Nam chưa đủ mạnh để bù đắp. Các mặt hàng như điện tử, máy móc và nguyên liệu thô là những yếu tố chính.

2.2. Tác động của chính sách tỷ giá đến thương mại

Chính sách tỷ giá hối đoái của Việt Nam có thể ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu. Việc điều chỉnh tỷ giá có thể giúp cải thiện cán cân thương mại, nhưng cũng cần cân nhắc đến các yếu tố khác.

III. Phương pháp nghiên cứu tác động của tỷ giá hối đoái

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng để phân tích mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại. Mô hình Vector hiệu chỉnh sai số (VECM) sẽ được áp dụng để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu.

3.1. Mô hình VECM và các kiểm định

Mô hình VECM cho phép phân tích mối quan hệ dài hạn giữa các biến. Các kiểm định như ADF, PP và Johansen sẽ được sử dụng để xác định tính dừng và đồng liên kết của dữ liệu.

3.2. Dữ liệu và nguồn số liệu

Dữ liệu nghiên cứu sẽ được thu thập từ Tổng cục Thống kê Việt Nam và Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Các chỉ số về xuất nhập khẩu và tỷ giá hối đoái sẽ được sử dụng để phân tích.

IV. Kết quả nghiên cứu về tác động của tỷ giá hối đoái

Kết quả nghiên cứu cho thấy có mối quan hệ chặt chẽ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại Việt Nam - Trung Quốc. Sự biến động của tỷ giá hối đoái có thể dẫn đến thay đổi trong giá cả hàng hóa, từ đó ảnh hưởng đến xuất khẩu và nhập khẩu.

4.1. Tác động đến xuất khẩu

Khi tỷ giá hối đoái tăng, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam trở nên cạnh tranh hơn trên thị trường quốc tế. Điều này có thể dẫn đến tăng trưởng xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng nông sản và thủy sản.

4.2. Tác động đến nhập khẩu

Ngược lại, khi tỷ giá hối đoái tăng, giá hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ cao hơn, có thể dẫn đến giảm lượng hàng hóa nhập khẩu. Tuy nhiên, một số mặt hàng thiết yếu vẫn cần nhập khẩu.

V. Giải pháp cải thiện cán cân thương mại Việt Nam Trung Quốc

Để cải thiện cán cân thương mại, Việt Nam cần có những chính sách điều hành tỷ giá hối đoái hợp lý. Các giải pháp như giảm thâm hụt thương mại, tăng cường xuất khẩu và đa dạng hóa thị trường sẽ được đề xuất.

5.1. Chính sách điều hành tỷ giá

Chính phủ cần xem xét điều chỉnh tỷ giá hối đoái để tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu. Việc neo đồng nội tệ vào một rổ ngoại tệ có thể giúp ổn định tỷ giá.

5.2. Tăng cường xuất khẩu và đa dạng hóa thị trường

Việt Nam cần tìm kiếm các thị trường mới và tăng cường xuất khẩu các mặt hàng có giá trị gia tăng. Điều này sẽ giúp giảm phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

VI. Kết luận và triển vọng tương lai

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ giá hối đoái có tác động đáng kể đến cán cân thương mại Việt Nam - Trung Quốc. Việc điều hành tỷ giá hợp lý sẽ giúp cải thiện tình hình thương mại trong tương lai. Cần có những nghiên cứu tiếp theo để theo dõi và đánh giá hiệu quả của các chính sách.

6.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy mối quan hệ phức tạp giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại. Cần có sự điều chỉnh chính sách để tối ưu hóa lợi ích kinh tế.

6.2. Triển vọng tương lai

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, việc cải thiện cán cân thương mại sẽ là một thách thức lớn. Tuy nhiên, với các chính sách hợp lý, Việt Nam có thể đạt được mục tiêu này.

Tác động của tỷ giá hối đoái đến cán cân thương mại Việt Nam - Trung Quốc