Tác Động Của Sự Bất Ổn Xuất Khẩu Đến Tăng Trưởng Kinh Tế Ở Các Nước Đang Phát Triển Châu Á

• Tác giả: Tong Minh Tuan
• Người hướng dẫn: Dr. Nguyen Khac Minh
• Trường học: HCM Economic University
• Chuyên ngành: Development Economics
• Đề tài: Tác Động Của Sự Bất Ổn Xuất Khẩu Đến Tăng Trưởng Kinh Tế Ở Các Nước Đang Phát Triển Châu Á
• Loại tài liệu: thesis
• Năm xuất bản: 2003
• Địa điểm: Ho Chi Minh City

• 1. CHAPTER 1: INTRODUCTION
• 1.1. Problem statement
• 1.2. Scope of the thesis and limitation
• 1.3. Objectives of the study
• 1.4. Methodology and Data Collection
• 1.5. The structure of the thesis
• 2. CHAPTER 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. THEORETICAL BACKGROUND OF EXPORT INSTABILITY
• 2.2. EFFECTS OF EXPORT ON ECONOMIC GROWTH
• 2.2.1. Export is one of the sources of economic growth
• 2.2.2. Effects of Primary and manufactured export in Developing countries
• 2.3. THE ECONOMIC CONSEQUENCES OF EXPORT INSTABILITY IN DEVELOPING COUNTRIES
• 2.3.1. Macroeconomic consequences of Export earnings instability
• 2.3.2. Micro consequences of Export earnings instability
• 3. CHAPTER 3: MODEL SPECIFICATION AND DATA BASE
• 3.1. SOME SELECTED MODELS
• 3.2. JAME LOVE AND SINHA'S MEASUREMENT OF INSTABILITY
• 3.3. INDEX OF EXPORT INSTABILITY
• 4. CHAPTER 4: THE EMPIRICAL RESULTS
• 4.1. THE ESTIMATED RESULTS OF THE MODEL
• 4.2. EXPORT INSTABILITY AND GDP GROWTH
• 4.3. EXPORT INSTABILITY AND INVESTMENT
• CERTIFICATE
• ACKNOWLEDGEMENT
• ABSTRACT
• LIST OF TABLES
• LIST OF FIGURE
• vi
• vii

I. Tổng Quan Về Tác Động Bất Ổn Xuất Khẩu Châu Á SEO

Nghiên cứu về bất ổn xuất khẩu ở các nước đang phát triển luôn là một lĩnh vực quan trọng, đặc biệt là tại Châu Á. Các sự kiện gần đây đã làm tăng thêm mối quan tâm về vấn đề này, khi một số nhà kinh tế coi bất ổn như một yếu tố chính ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Nhiều quốc gia Châu Á đang phát triển có tỷ lệ xuất khẩu trên GDP cao, khiến sự bất ổn trong xuất khẩu có thể dẫn đến sự bất ổn trong GDP và do đó, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích mối quan hệ này, đặc biệt trong bối cảnh các nước đang phát triển Châu Á đang nỗ lực hội nhập sâu rộng vào thương mại quốc tế và phụ thuộc nhiều hơn vào ngoại thương.

1.1. Định nghĩa Bất Ổn Xuất Khẩu Góc nhìn học thuật

Các nhà nghiên cứu tập trung vào việc tách biệt xu hướng thu nhập khỏi các sai lệch xung quanh xu hướng đó. Theo Love (1992), những sai lệch so với xu hướng được coi là bất ổn. Coppock (1977) cho rằng bất ổn có nghĩa là "sự lệch lạc quá mức so với một mức bình thường nào đó". Knudsen và Parnes (1975), dựa trên giả thuyết thu nhập vĩnh viễn của Friedman, cho rằng những yếu tố bất ngờ và tạm thời trong thu nhập xuất khẩu bao hàm khái niệm về sự không chắc chắn, do đó chúng cấu thành bất ổn. Do đó, chúng ta xem bất ổn xuất khẩu là sự dao động của thu nhập xuất khẩu thực tế so với xu hướng của nó.

1.2. Bối cảnh Kinh Tế Vai trò xuất khẩu của Châu Á

Nhiều quốc gia Châu Á đang phát triển có tỷ lệ xuất khẩu trên GDP cao. Sự bất ổn trong xuất khẩu có thể dẫn đến sự bất ổn trong GDP, và do đó, ảnh hưởng đến tăng trưởng GDP ở các quốc gia này. Nghiên cứu của James Love (1992) cho thấy bất ổn xuất khẩu đã tăng lên giữa hai giai đoạn 1960-1971 và 1972-1984. Cần xác định liệu sự gia tăng bất ổn này có làm suy giảm tăng trưởng GDP hay không. Việt Nam, một trong những nước đang phát triển Châu Á, xuất khẩu nhiều hàng hóa sơ cấp, vì vậy nghiên cứu về bất ổn xuất khẩu có thể hữu ích cho Việt Nam.

II. Thách Thức Bất Ổn Xuất Khẩu Tăng Trưởng Kinh Tế Á Châu

Một trong những lo ngại chính của các nước đang phát triển là vấn đề bất ổn trong xuất khẩu sản phẩm. Ở Châu Á, nhiều quốc gia vẫn đang phát triển, và thường là các nước xuất khẩu các sản phẩm sơ cấp, vốn được giao dịch trên một thị trường thế giới rất biến động và khó lường. Các sản phẩm sơ cấp cũng có xu hướng giảm giá quốc tế theo thời gian. Liệu bất ổn xuất khẩu có tác động tiêu cực đến sự phát triển ở các nước đang phát triển này hay không? Nếu thiệt hại do bất ổn có thể dễ dàng nhận thấy ở các nước đang phát triển Châu Á, các chính phủ có thể giảm thiểu hoặc loại bỏ vấn đề bằng cách đa dạng hóa hàng hóa xuất khẩu hoặc giảm sự phụ thuộc vào một vài thị trường.

2.1. Rủi ro xuất khẩu hàng hóa sơ cấp Phân tích chuyên sâu

Các nước đang phát triển thường là các nước xuất khẩu các sản phẩm sơ cấp. Giá cả các sản phẩm sơ cấp thường biến động hơn so với giá cả các sản phẩm chế tạo, điều này dẫn đến biến động xuất khẩu lớn hơn ở các quốc gia này. Biến động xuất khẩu này có thể gây ra nhiều vấn đề cho nền kinh tế, bao gồm khó khăn trong việc lập kế hoạch và thực hiện các chính sách kinh tế.

2.2. Ảnh hưởng đến Cán Cân Thương Mại và Ngoại Hối

Bất ổn xuất khẩu tạo ra sự không chắc chắn về thu nhập xuất khẩu, điều này có thể có tác động tiêu cực đến các quyết định đầu tư và cải tiến công nghệ. Mặt khác, bất ổn xuất khẩu có thể dẫn đến giảm tiêu dùng và sau đó là tăng tiết kiệm, do đó tăng trưởng kinh tế có thể cao hơn. Cần xem xét tác động của bất ổn xuất khẩu đến cán cân thương mại và khả năng tiếp cận nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

2.3. Tác động tới lạm phát và thất nghiệp

Sự bất ổn trong doanh thu xuất khẩu có thể ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái, dẫn đến lạm phát hoặc giảm phát. Các công ty xuất khẩu có thể phải cắt giảm sản xuất hoặc sa thải nhân viên do bất ổn trong doanh thu xuất khẩu, dẫn đến thất nghiệp. Do đó, sự bất ổn xuất khẩu có thể ảnh hưởng đến các chỉ số kinh tế vĩ mô quan trọng khác, chẳng hạn như tỷ lệ lạm phát và thất nghiệp.

III. Cách Ổn Định Xuất Khẩu Chính Sách Thương Mại Hiệu Quả

Gần đây, chính phủ Việt Nam đã tuân theo chiến lược hướng đến xuất khẩu để đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế cao như một số NIC thành công, điều này khiến xuất khẩu đóng vai trò quan trọng hơn trong việc phát triển nền kinh tế. Vì vậy, cần phải biết mối quan hệ giữa bất ổn xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế là gì. Các chính phủ có thể giảm tác động tiêu cực của bất ổn xuất khẩu đối với các biến số kinh tế quan trọng bằng cách tách giá trong nước khỏi những biến động của giá thế giới.

3.1. Đa Dạng Hóa Cơ Cấu Xuất Khẩu Giảm thiểu rủi ro

Một giải pháp quan trọng để giảm bất ổn xuất khẩu là đa dạng hóa cơ cấu xuất khẩu. Điều này có nghĩa là một quốc gia nên xuất khẩu nhiều loại hàng hóa khác nhau thay vì chỉ tập trung vào một vài loại. Điều này giúp giảm thiểu tác động của sự biến động giá cả của bất kỳ hàng hóa cụ thể nào đối với tổng doanh thu xuất khẩu. Thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm có giá trị gia tăng cao và ít nhạy cảm với biến động giá cả.

3.2. Chính Sách Tiền Tệ và Tài Khóa Ổn định Kinh tế vĩ mô

Các chính phủ có thể sử dụng các chính sách tiền tệ và tài khóa để ổn định nền kinh tế vĩ mô và giảm tác động của bất ổn xuất khẩu. Ví dụ, chính phủ có thể sử dụng chính sách tiền tệ để kiểm soát lạm phát và chính sách tài khóa để kích thích tăng trưởng kinh tế. Chính sách tỷ giá hối đoái linh hoạt có thể giúp hấp thụ các cú sốc từ bên ngoài.

3.3. Hợp tác Thương Mại Giảm thiểu rủi ro biến động xuất khẩu

Tham gia vào các hiệp định thương mại quốc tế song phương và đa phương có thể giúp các quốc gia tiếp cận thị trường lớn hơn và ổn định hơn cho hàng hóa xuất khẩu của họ. Các hiệp định thương mại cũng có thể cung cấp các cơ chế giải quyết tranh chấp có thể giúp bảo vệ các nhà xuất khẩu khỏi các hành vi thương mại không công bằng.

IV. Nghiên Cứu Thực Tiễn Tác Động Bất Ổn Xuất Khẩu Tại Châu Á

Các nghiên cứu thực nghiệm trước đây cũng đưa ra các kết quả khác nhau: một số nghiên cứu tìm thấy mối quan hệ tích cực giữa bất ổn xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế, một số nghiên cứu khác tìm thấy mối quan hệ tiêu cực giữa bất ổn xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế, trong khi một số nghiên cứu khác lại không tìm thấy mối quan hệ nào giữa bất ổn xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế. Trong khi không có sự đồng thuận chung về tác động của bất ổn xuất khẩu đối với tăng trưởng kinh tế, thì việc nghiên cứu vấn đề này ở các nước đang phát triển Châu Á là rất thú vị.

4.1. Mô hình kinh tế lượng Đánh giá tác động định lượng

Nghiên cứu sử dụng dữ liệu bảng hàng năm cho mười bảy nước đang phát triển Châu Á trong giai đoạn 1986-2000. Phân tích hồi quy được sử dụng để ước tính tác động của bất ổn xuất khẩu đối với tăng trưởng GDP và đầu tư. Sử dụng phương pháp bình phương tối thiểu thông thường (OLS) để chạy hồi quy vì chúng ta đang điều tra tăng trưởng kinh tế và các yếu tố ảnh hưởng của nó, trong đó bất ổn xuất khẩu là một yếu tố.

4.2. Kết quả nghiên cứu Ảnh hưởng đến GDP và đầu tư

Kết quả nghiên cứu cho thấy có tác động tiêu cực của bất ổn xuất khẩu thực tế đối với tăng trưởng GDP. Nghiên cứu sâu hơn về thành phần hàng hóa xuất khẩu cho thấy tác động tiêu cực lớn nhất rơi vào các quốc gia xuất khẩu các sản phẩm chế tạo và tương đối tập trung nhiều vào các lĩnh vực thâm dụng vốn, hơn là các quốc gia chủ yếu xuất khẩu các sản phẩm sơ cấp. Tác động của bất ổn xuất khẩu đối với đầu tư cũng được xem xét và thấy là tiêu cực nhưng không rõ ràng.

V. Kết Luận Ổn Định Xuất Khẩu Tăng Trưởng Bền Vững Á Châu

Nghiên cứu này tìm cách kiểm tra mối quan hệ giữa bất ổn xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế ở các nước đang phát triển Châu Á. Mục đích là để biết và so sánh kết quả từ trường hợp của các nước đang phát triển Châu Á với các quốc gia khác. Nghiên cứu về các nước đang phát triển Châu Á đặc biệt thú vị vì đã có nhiều sản phẩm sơ cấp trong xuất khẩu của các quốc gia này. Bằng cách nghiên cứu về ổn định kinh tế và biến động xuất khẩu, chúng ta có thể đưa ra các khuyến nghị phù hợp.

5.1. Tóm tắt kết quả chính Bài học kinh nghiệm

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự cần thiết của các chính sách để giảm thiểu tác động tiêu cực của bất ổn xuất khẩu đối với tăng trưởng kinh tế ở các nước đang phát triển Châu Á. Đa dạng hóa hàng hóa xuất khẩu, ổn định chính sách tiền tệ và tài khóa, và tăng cường hợp tác thương mại là những biện pháp quan trọng để đạt được mục tiêu này.

5.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố cụ thể ảnh hưởng đến bất ổn xuất khẩu ở các nước đang phát triển Châu Á là cần thiết. Nghiên cứu cũng nên tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các chính sách khác nhau nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của bất ổn xuất khẩu đối với tăng trưởng kinh tế và giải quyết các vấn đề về chuỗi cung ứng toàn cầu.

## Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn 1986-2000, xuất khẩu đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế của các nước đang phát triển châu Á, với tỷ lệ xuất khẩu trên GDP ở mức cao như Malaysia (57%), Thái Lan (25%), Hồng Kông (111%) và Hàn Quốc (30%). Tuy nhiên, sự bất ổn trong xuất khẩu, đặc biệt là đối với các nước xuất khẩu hàng hóa sơ cấp, đã trở thành vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Nghiên cứu này tập trung phân tích mối quan hệ giữa sự bất ổn xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế tại 17 quốc gia đang phát triển ở châu Á trong giai đoạn trên, sử dụng dữ liệu bảng với khoảng 249 quan sát. Mục tiêu chính là xác định tác động của sự bất ổn xuất khẩu đến tăng trưởng GDP và đầu tư, đồng thời phân tích ảnh hưởng theo thành phần hàng hóa xuất khẩu. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc đề xuất chính sách nhằm giảm thiểu rủi ro và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết sản xuất neoclassical**: Mô hình sản xuất Cobb-Douglas được mở rộng với các yếu tố đầu vào truyền thống là lao động, vốn và xuất khẩu, trong đó xuất khẩu được xem như một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến năng suất và tăng trưởng kinh tế.
- **Lý thuyết bất ổn xuất khẩu**: Định nghĩa bất ổn xuất khẩu là sự sai lệch tuyệt đối của giá trị xuất khẩu thực tế so với trung bình động 5 năm, phản ánh sự biến động quanh xu hướng dài hạn.
- **Lý thuyết rủi ro và đầu tư**: Bất ổn xuất khẩu tạo ra rủi ro, ảnh hưởng tiêu cực đến quyết định đầu tư và hiệu quả sử dụng vốn, qua đó tác động đến tăng trưởng kinh tế.
- **Lý thuyết bệnh Hà Lan (Dutch Disease)**: Sự tăng đột biến tạm thời trong thu nhập xuất khẩu hàng hóa sơ cấp có thể làm giảm sức cạnh tranh của ngành sản xuất do tăng giá trị đồng nội tệ và chuyển dịch nguồn lực lao động.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu**: Sử dụng dữ liệu thứ cấp từ IMF và Ngân hàng Thế giới, bao gồm GDP, lao động, vốn đầu tư, xuất khẩu và chỉ số giá tiêu dùng của 17 nước châu Á giai đoạn 1986-2000.
- **Phương pháp phân tích**: Áp dụng phương pháp hồi quy OLS trên dữ liệu bảng để ước lượng tác động của bất ổn xuất khẩu đến tăng trưởng GDP và đầu tư. Chỉ số bất ổn được tính bằng tỷ lệ sai lệch tuyệt đối của giá trị xuất khẩu so với trung bình động 5 năm.
- **Cỡ mẫu**: Khoảng 249 quan sát, đủ lớn để đảm bảo độ tin cậy của kết quả.
- **Timeline nghiên cứu**: Phân tích dữ liệu hàng năm trong 15 năm, tập trung vào mối quan hệ biến động xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Ảnh hưởng tiêu cực của bất ổn xuất khẩu đến tăng trưởng GDP**: Kết quả hồi quy cho thấy chỉ số bất ổn xuất khẩu có hệ số âm và có ý nghĩa thống kê, minh chứng cho tác động tiêu cực của sự biến động xuất khẩu đến tăng trưởng kinh tế.
- **Ảnh hưởng theo thành phần hàng hóa xuất khẩu**: Các nước xuất khẩu sản phẩm chế biến và tập trung nhiều vào ngành sử dụng nhiều vốn chịu tác động tiêu cực lớn hơn so với các nước chủ yếu xuất khẩu hàng hóa sơ cấp.
- **Tác động đến đầu tư**: Bất ổn xuất khẩu cũng ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng vốn đầu tư, tuy nhiên mức độ và ý nghĩa thống kê thấp hơn so với tác động lên GDP.
- **Mối quan hệ giữa xuất khẩu và tăng trưởng**: Tăng trưởng xuất khẩu có tác động tích cực và có ý nghĩa đến tăng trưởng GDP, phù hợp với lý thuyết về vai trò của xuất khẩu trong phát triển kinh tế.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của tác động tiêu cực chủ yếu do sự bất ổn làm tăng rủi ro, khiến các nhà đầu tư thận trọng hơn, giảm đầu tư và hiệu quả sử dụng vốn. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trước đây tại các nước đang phát triển và lý thuyết bệnh Hà Lan, khi sự biến động trong xuất khẩu hàng hóa chế biến làm giảm sức cạnh tranh và gây ra sự dịch chuyển nguồn lực không hiệu quả. So sánh với các nghiên cứu như Fosu (1991) và Ozier (1988), kết quả nghiên cứu củng cố quan điểm rằng bất ổn xuất khẩu là một rào cản lớn đối với tăng trưởng kinh tế bền vững ở các nước đang phát triển châu Á. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân tán thể hiện mối tương quan âm giữa chỉ số bất ổn và tăng trưởng GDP, cũng như bảng hồi quy chi tiết các hệ số ước lượng.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Đa dạng hóa cơ cấu hàng hóa xuất khẩu**: Giảm sự phụ thuộc vào một số mặt hàng chủ lực để hạn chế rủi ro biến động giá cả và sản lượng, nhằm ổn định thu nhập xuất khẩu trong vòng 3-5 năm tới, do Bộ Công Thương phối hợp thực hiện.
- **Phát triển thị trường xuất khẩu mới**: Mở rộng thị trường xuất khẩu nhằm giảm rủi ro tập trung vào một số thị trường truyền thống, tăng tỷ lệ xuất khẩu sang các khu vực có thị trường ổn định trong 5 năm tới, do Bộ Ngoại giao và Bộ Công Thương chủ trì.
- **Tăng cường quản lý và dự báo kinh tế vĩ mô**: Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm về biến động xuất khẩu và điều chỉnh chính sách tiền tệ, tài khóa phù hợp để giảm thiểu tác động tiêu cực, thực hiện liên tục hàng năm, do Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính đảm nhiệm.
- **Khuyến khích đầu tư vào công nghệ và nâng cao năng suất**: Tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu áp dụng công nghệ mới, nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm, giảm thiểu tác động của biến động thị trường, thực hiện trong 3 năm tới, do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ Công Thương.
  
## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Nhà hoạch định chính sách kinh tế**: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng các chính sách ổn định xuất khẩu và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.
- **Các nhà nghiên cứu kinh tế phát triển**: Tham khảo phương pháp luận và kết quả để phát triển các nghiên cứu sâu hơn về tác động của biến động kinh tế vĩ mô.
- **Doanh nghiệp xuất khẩu và hiệp hội ngành hàng**: Hiểu rõ tác động của bất ổn xuất khẩu để điều chỉnh chiến lược kinh doanh và đa dạng hóa sản phẩm.
- **Các tổ chức tài chính và đầu tư**: Đánh giá rủi ro và cơ hội đầu tư tại các nước đang phát triển châu Á dựa trên mức độ bất ổn xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Bất ổn xuất khẩu được đo lường như thế nào?**  
   Bất ổn xuất khẩu được đo bằng tỷ lệ sai lệch tuyệt đối của giá trị xuất khẩu thực tế so với trung bình động 5 năm, giúp phản ánh biến động quanh xu hướng dài hạn.

2. **Tại sao bất ổn xuất khẩu ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế?**  
   Bất ổn tạo ra rủi ro khiến nhà đầu tư thận trọng hơn, giảm đầu tư và hiệu quả sử dụng vốn, đồng thời làm giảm sức cạnh tranh của ngành sản xuất.

3. **Có sự khác biệt nào về tác động của bất ổn xuất khẩu theo loại hàng hóa không?**  
   Có, các nước xuất khẩu sản phẩm chế biến và ngành sử dụng nhiều vốn chịu tác động tiêu cực lớn hơn so với các nước xuất khẩu hàng hóa sơ cấp.

4. **Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích nào?**  
   Sử dụng phương pháp hồi quy OLS trên dữ liệu bảng của 17 quốc gia trong 15 năm, với khoảng 249 quan sát, đảm bảo độ tin cậy và tính đại diện.

5. **Các chính sách nào được đề xuất để giảm thiểu tác động của bất ổn xuất khẩu?**  
   Đa dạng hóa hàng hóa và thị trường xuất khẩu, tăng cường quản lý kinh tế vĩ mô, và thúc đẩy đầu tư công nghệ nhằm nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm.

## Kết luận

- Bất ổn xuất khẩu có tác động tiêu cực rõ rệt đến tăng trưởng GDP và đầu tư tại các nước đang phát triển châu Á.  
- Tác động tiêu cực mạnh nhất tập trung ở các nước xuất khẩu sản phẩm chế biến và ngành sử dụng nhiều vốn.  
- Tăng trưởng xuất khẩu vẫn đóng vai trò tích cực trong thúc đẩy phát triển kinh tế.  
- Nghiên cứu sử dụng dữ liệu bảng với 249 quan sát trong giai đoạn 1986-2000, áp dụng mô hình sản xuất neoclassical mở rộng.  
- Đề xuất các chính sách đa dạng hóa xuất khẩu và quản lý kinh tế vĩ mô nhằm giảm thiểu rủi ro và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.  

**Hành động tiếp theo**: Các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp cần áp dụng các giải pháp đề xuất để ổn định và phát triển kinh tế trong bối cảnh biến động thị trường toàn cầu ngày càng phức tạp.