Tổng quan nghiên cứu

Quản lý trang thiết bị y tế (TTBYT) là một trong những yếu tố then chốt quyết định chất lượng và hiệu quả công tác khám chữa bệnh tại các bệnh viện. Tại Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa, với lịch sử hơn 90 năm phát triển và quy mô ngày càng mở rộng, công tác quản lý TTBYT đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Giai đoạn nghiên cứu từ 2016 đến 2020 cho thấy bệnh viện đã đầu tư tổng cộng 185 máy móc thiết bị y tế với tổng giá trị khoảng 88,547 triệu đồng, trong đó năm 2020 là năm có mức đầu tư cao nhất. Tuy nhiên, thực trạng quản lý TTBYT còn tồn tại nhiều hạn chế như chồng chéo trong mua sắm, thủ tục kéo dài, thiếu kinh phí bảo dưỡng và sửa chữa, cũng như năng lực quản lý và sử dụng thiết bị chưa đồng đều.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý TTBYT tại Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa trong giai đoạn 2016-2020 và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý trong giai đoạn 2021-2025. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các phòng, ban liên quan đến quản lý TTBYT tại bệnh viện, với dữ liệu thu thập từ báo cáo nội bộ và các văn bản pháp luật liên quan. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc hoàn thiện công tác quản lý TTBYT, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả sử dụng tài sản y tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên khung lý thuyết quản lý nhà nước và quản lý tài sản công, kết hợp với các nguyên tắc quản lý trang thiết bị y tế theo Nghị định số 98/2021/NĐ-CP của Chính phủ. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản lý tài sản công: Nhấn mạnh nguyên tắc sử dụng, bảo quản, bảo dưỡng và khai thác tài sản công hiệu quả, minh bạch, tiết kiệm và đúng pháp luật. TTBYT được xem là tài sản cố định có giá trị lớn, cần được quản lý chặt chẽ từ khâu đầu tư đến thanh lý.

  2. Lý thuyết quản lý y tế: Tập trung vào việc tổ chức, điều phối các nguồn lực y tế, trong đó có TTBYT, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh và đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Các khái niệm chính bao gồm: trang thiết bị y tế (được phân loại theo mức độ rủi ro và công dụng chuyên môn), quản lý đầu tư mua sắm, quản lý sử dụng và bảo dưỡng, kiểm định và hiệu chuẩn thiết bị, cũng như các nguyên tắc pháp lý và trách nhiệm của bệnh viện trong quản lý TTBYT.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng, kết hợp thu thập và phân tích dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo của Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa giai đoạn 2016-2020, các văn bản pháp luật, tài liệu chuyên ngành và các công trình nghiên cứu liên quan.

  • Cỡ mẫu và nguồn dữ liệu: Dữ liệu được thu thập từ 19 khoa, phòng chức năng và các phòng ban liên quan trong bệnh viện, tổng hợp số liệu về đầu tư, sử dụng, bảo dưỡng và kiểm định TTBYT.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng thống kê mô tả để trình bày số lượng, giá trị đầu tư và tần suất sử dụng thiết bị; phân tích chuỗi thời gian để đánh giá xu hướng đầu tư và sử dụng TTBYT qua các năm; so sánh kết quả thực hiện với kế hoạch và tiêu chuẩn quy định; tổng hợp và phân tích thông tin để nhận diện các tồn tại, hạn chế và nguyên nhân.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2016-2020 để đánh giá thực trạng, đồng thời đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2021-2025 nhằm nâng cao hiệu quả quản lý TTBYT tại bệnh viện.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng đầu tư TTBYT: Tổng số 185 máy móc thiết bị y tế được đầu tư trong giai đoạn 2016-2021 với tổng giá trị khoảng 88,547 triệu đồng. Năm 2020 là năm có mức đầu tư cao nhất với 48 thiết bị, chiếm gần 26% tổng số thiết bị đầu tư trong 6 năm.

  2. Phân bổ thiết bị không đồng đều: Một số khoa như Hồi sức cấp cứu, Phẫu thuật - Gây mê hồi sức và Chăm sóc da có số lượng thiết bị tăng nhanh, trong khi các khoa khác như Nội thận - Thận nhân tạo và Dược có số lượng thiết bị ít và không ổn định qua các năm.

  3. Quản lý mua sắm theo quy trình chặt chẽ: Bệnh viện thực hiện quy trình mua sắm từ lập kế hoạch, phê duyệt, đấu thầu đến nghiệm thu theo đúng quy định của Bộ Y tế và pháp luật liên quan. Tuy nhiên, thủ tục còn kéo dài và phức tạp, ảnh hưởng đến tiến độ cung cấp thiết bị.

  4. Hạn chế trong bảo dưỡng và sửa chữa: Thiếu kinh phí bảo dưỡng, sửa chữa và mua linh kiện thay thế dẫn đến nhiều thiết bị bị hư hỏng kéo dài, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng. Công tác bảo dưỡng chưa được thực hiện đầy đủ theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các tồn tại là do nguồn lực tài chính hạn chế, quy trình quản lý còn phức tạp và đội ngũ nhân lực quản lý, vận hành thiết bị chưa được đào tạo chuyên sâu. So với các bệnh viện tuyến tỉnh như BVĐK Bình Định và BVĐK Quảng Trị, Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa còn thiếu sự đồng bộ trong quản lý và ứng dụng công nghệ thông tin trong theo dõi thiết bị.

Việc đầu tư TTBYT tăng trưởng qua các năm phản ánh sự quan tâm của lãnh đạo bệnh viện và Bộ Y tế, tuy nhiên hiệu quả sử dụng chưa tối ưu do các hạn chế về quản lý và bảo dưỡng. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện số lượng thiết bị đầu tư theo năm và bảng so sánh tỷ lệ thiết bị được bảo dưỡng định kỳ so với tổng số thiết bị hiện có.

Kết quả nghiên cứu phù hợp với báo cáo của ngành y tế về tình trạng quản lý TTBYT tại các bệnh viện công lập, đồng thời nhấn mạnh vai trò của việc nâng cao năng lực quản lý và ứng dụng công nghệ trong quản lý thiết bị y tế.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo và bồi dưỡng nhân lực quản lý TTBYT

    • Mục tiêu: Nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý, vận hành thiết bị cho cán bộ y tế và kỹ thuật viên.
    • Thời gian: Triển khai liên tục trong giai đoạn 2021-2025.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc bệnh viện phối hợp với các cơ sở đào tạo chuyên ngành.

  2. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý TTBYT

    • Mục tiêu: Xây dựng hệ thống phần mềm quản lý thiết bị y tế để theo dõi lịch sử sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa và kiểm định.
    • Thời gian: Hoàn thành trong năm 2022 và vận hành thường xuyên.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Công nghệ thông tin phối hợp Phòng Vật tư - Thiết bị y tế.

  3. Xây dựng kế hoạch bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ và dự phòng kinh phí

    • Mục tiêu: Đảm bảo 100% thiết bị được bảo dưỡng, sửa chữa đúng hạn, giảm thiểu hư hỏng và gián đoạn hoạt động.
    • Thời gian: Lập kế hoạch hàng năm, thực hiện từ 2021 đến 2025.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Vật tư - Thiết bị y tế phối hợp Phòng Tài chính kế toán.

  4. Chuẩn hóa quy trình mua sắm và quản lý thiết bị

    • Mục tiêu: Rút ngắn thời gian thủ tục, minh bạch trong đấu thầu và phân bổ thiết bị hợp lý theo nhu cầu chuyên môn.
    • Thời gian: Cải tiến quy trình trong năm 2021 và áp dụng liên tục.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc bệnh viện và Phòng Kế hoạch tổng hợp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo các bệnh viện tuyến tỉnh và trung ương

    • Lợi ích: Áp dụng các giải pháp quản lý TTBYT hiệu quả, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.
    • Use case: Xây dựng kế hoạch đầu tư và quản lý thiết bị y tế phù hợp với quy mô bệnh viện.

  2. Phòng Vật tư - Thiết bị y tế các cơ sở y tế

    • Lợi ích: Nắm bắt quy trình quản lý, bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị, nâng cao hiệu quả sử dụng.
    • Use case: Triển khai hệ thống quản lý thiết bị và đào tạo nhân viên vận hành.

  3. Cán bộ quản lý y tế và chuyên viên đấu thầu

    • Lợi ích: Hiểu rõ quy trình mua sắm, đấu thầu và các quy định pháp luật liên quan đến TTBYT.
    • Use case: Tối ưu hóa quy trình mua sắm, đảm bảo minh bạch và tiết kiệm ngân sách.

  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý kinh tế y tế

    • Lợi ích: Tham khảo cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn về quản lý TTBYT.
    • Use case: Phát triển đề tài nghiên cứu, luận văn liên quan đến quản lý thiết bị y tế.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý trang thiết bị y tế có vai trò gì trong bệnh viện?
    Quản lý TTBYT giúp đảm bảo thiết bị luôn hoạt động ổn định, an toàn, hỗ trợ hiệu quả công tác khám chữa bệnh, giảm thiểu rủi ro và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.

  2. Những khó khăn chính trong quản lý TTBYT tại Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa là gì?
    Bao gồm thủ tục mua sắm kéo dài, thiếu kinh phí bảo dưỡng, sửa chữa, nhân lực quản lý chưa đủ năng lực và thiếu ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý.

  3. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả sử dụng TTBYT?
    Cần đào tạo nhân lực chuyên môn, xây dựng quy trình bảo dưỡng định kỳ, ứng dụng phần mềm quản lý thiết bị và tối ưu hóa quy trình mua sắm.

  4. Phân loại trang thiết bị y tế dựa trên tiêu chí nào?
    TTBYT được phân loại theo mức độ rủi ro (A, B, C, D) và theo công dụng chuyên môn (ví dụ: thiết bị chẩn đoán hình ảnh, thiết bị cấp cứu, thiết bị vật lý trị liệu).

  5. Tại sao cần ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý TTBYT?
    Công nghệ thông tin giúp theo dõi lịch sử sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị chính xác, kịp thời, giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu quả quản lý tổng thể.

Kết luận

  • Quản lý trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa đã có nhiều tiến bộ với sự tăng trưởng đầu tư và quy trình quản lý tương đối chặt chẽ.
  • Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại các hạn chế về thủ tục mua sắm, bảo dưỡng, sửa chữa và năng lực nhân sự quản lý thiết bị.
  • Nghiên cứu đề xuất các giải pháp trọng tâm như đào tạo nhân lực, ứng dụng công nghệ thông tin, chuẩn hóa quy trình và dự phòng kinh phí bảo dưỡng.
  • Giai đoạn 2021-2025 là thời kỳ then chốt để bệnh viện nâng cao hiệu quả quản lý TTBYT, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.
  • Khuyến khích các bệnh viện và cơ quan quản lý y tế tham khảo và áp dụng các kết quả nghiên cứu nhằm phát triển công tác quản lý thiết bị y tế bền vững.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo bệnh viện cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời xây dựng kế hoạch đào tạo và ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả quản lý TTBYT trong thời gian tới.