I. Tổng Quan Quản Lý Nhà Nước Ngành Thương Mại Đắk Lắk
Quản lý nhà nước về thương mại là sự tác động của các chủ thể mang tính quyền lực nhà nước, bằng nhiều biện pháp, tới các đối tượng quản lý nhằm thực hiện chức năng đối nội và đối ngoại của nhà nước trên cơ sở pháp luật. Trong nền kinh tế hiện đại, vai trò của nhà nước là không thể thiếu. Tất cả các nền kinh tế thị trường đều có sự quản lý, điều khiển, can thiệp của nhà nước ở những phạm vi và mức độ khác nhau. Quản lý nhà nước về kinh tế là sự quản lý của nhà nước đối với toàn bộ nền kinh tế quốc dân bằng quyền lực của nhà nước, thông qua pháp luật, chính sách, công cụ, môi trường, lực lượng vật chất và tài chính trên tất cả các lĩnh vực và bao gồm tất cả các thành phần kinh tế. Quản lý nhà nước về thương mại là sự quản lý của nhà nước đối với hoạt động thương mại bằng các công cụ, chính sách, pháp luật nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
1.1. Khái niệm Quản Lý Nhà Nước về Thương Mại
Quản lý nhà nước (QLNN) là hoạt động của toàn bộ bộ máy nhà nước từ cơ quan quyền lực nhà nước: Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp; các cơ quan hành chính nhà nước: Chính phủ, các Bộ, Uỷ ban hành chính nhà nước; cơ quan kiểm soát: Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và các Viện Kiểm sát nhân dân các cấp. Quản lý nhà nước ngành thương mại được tiếp cận dưới góc độ là quá trình thực hiện và phối hợp các chức năng hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát các hoạt động thương mại trên thị trường trong sự tác động của hệ thống quản lý đến hệ thống bị quản lý nhằm đạt mục tiêu thông qua việc sử dụng các công cụ và chính sách quản lý.
1.2. Vai Trò của Quản Lý Nhà Nước trong Thương Mại
Nhà nước định hướng, hướng dẫn hoạt động cho sự phát triển của thương mại thông qua việc xây dựng và tổ chức thực hiện các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội, các chương trình mục tiêu, các kế hoạch ngắn hạn và dài hạn. Định hướng và dẫn dắt sự phát triển của thương mại còn được bảo đảm bằng hệ thống chính sách, sự tác động của hệ thống tổ chức quản lý thương mại từ trung ương đến địa phương. Trong điều kiện thị trường ở nước ta phát triển không đồng đều giữa các khu vực, Nhà nước thực hiện chức năng điều tiết và can thiệp vào quá trình hoạt động thương mại trên thị trường bằng các công cụ và biện pháp kinh tế nhằm đảm bảo phát triển đồng đều giữa thành thị và nông thôn, vùng núi , vùng sâu, vùng xa.
II. Thực Trạng Quản Lý Nhà Nước Ngành Thương Mại Đắk Lắk
Thương mại tỉnh Đắk Lắk đã đạt được những thành tựu đáng kể, đóng góp không nhỏ vào tăng trưởng GDP của tỉnh nói riêng và của cả nước nói chung. Thương mại phát triển ở cả nội và ngoại thành, các phương thức kinh doanh thương mại hiện đại, tiên tiến đã được đưa vào ứng dụng, thương nhân trên địa bàn tỉnh phát triển cả về số lượng và năng lực quản trị kinh doanh, thị trường xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ phát triển nhanh. Thương mại góp phần đắc lực vào cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân tỉnh Đắk Lắk. Vai trò của quản lý Nhà nước (QLNN) đối với phát triển thương mại trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk thời gian qua được biểu hiện cụ thể bằng việc tỉnh đã xây dựng và tổ chức thực hiện nhiều cơ chế, chính sách nhằm hỗ trợ khuyến khích sự hình thành và phát triển các loại hình thương mại văn minh, hiện đại trên địa bàn.
2.1. Phát Triển Thương Mại Đắk Lắk Giai Đoạn 2012 2015
Theo số liệu thống kê chính thức, quy mô nền kinh tế (GDP) năm 2015 gấp 1,9-2 lần so với năm 2010. Cơ cấu kinh tế năm 2015 thì thương mại, dịch vụ chiếm 31-32%. Tỉnh khuyến khích các thương nhân thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia hoạt động thương mại, tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ và ưu đãi về vốn, mặt bằng bán hàng, về đào tạo, thông tin và xúc tiến thương mại để xây dựng đội ngũ thương nhân ngày càng lớn mạnh. Cách nhìn nhận của các cơ quan quản lý Nhà nước đối với vai trò của khu vực thương mại đã thay đổi đáng kể từ sau khi thực hiện đổi mới cho đến nay.
2.2. Nỗ Lực Hoàn Thiện Quản Lý Nhà Nước về Thương Mại
Tỉnh Đắk Lắk trong thời gian qua có nhiều nỗ lực trong hoàn thiện công tác quản lý Nhà nước nhằm thúc đẩy sự phát triển của khu vực thương mại đối với mọi thành phần kinh tế và thành tựu đạt được là rất lớn. Tuy nhiên để phát huy tốt hơn nữa tiềm năng, thế mạnh của địa phương, để tạo ra sự gắn kết tốt hơn giữa khu vực thương mại và các khu vực kinh tế khác ở địa phương, công tác quản lý Nhà nước vẫn tồn tại nhiều vấn đề cần hoàn thiện.
III. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Nhà Nước Ngành Thương Mại
Để phát huy tốt hơn nữa tiềm năng, thế mạnh của địa phương, để tạo ra sự gắn kết tốt hơn giữa khu vực thương mại và các khu vực kinh tế khác ở địa phương, công tác quản lý Nhà nước vẫn tồn tại nhiều vấn đề cần hoàn thiện. Cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ngành thương mại trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.
3.1. Xây Dựng và Ban Hành Văn Bản Quản Lý Thương Mại
Hoàn thiện công tác xây dựng và ban hành văn bản, cơ chế chính sách quản lý thương mại. Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành để phù hợp với tình hình thực tế và yêu cầu phát triển của ngành thương mại. Đồng thời, cần xây dựng và ban hành các văn bản mới để điều chỉnh các hoạt động thương mại mới phát sinh.
3.2. Quy Hoạch và Phát Triển Ngành Thương Mại
Hoàn thiện công tác quy hoạch các chương trình, đề án phát triển ngành thương mại. Cần xây dựng quy hoạch phát triển ngành thương mại một cách bài bản, khoa học, phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đồng thời, cần có các chương trình, đề án cụ thể để triển khai thực hiện quy hoạch.
3.3. Nâng Cao Trách Nhiệm Cán Bộ Công Chức
Nâng cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức công vụ đối với cán bộ, công chức ngành Công thương. Cần tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức. Đồng thời, cần có cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ để ngăn chặn và xử lý các hành vi tiêu cực.
IV. Xúc Tiến Thương Mại và Kiểm Tra Hoạt Động Thương Mại
Hoàn thiện công tác xúc tiến thương mại tỉnh Đắk Lắk. Cần tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại để quảng bá sản phẩm, dịch vụ của tỉnh đến thị trường trong và ngoài nước. Đồng thời, cần tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại. Hoàn thiện công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật về thương mại trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.
4.1. Tăng Cường Xúc Tiến Thương Mại Đắk Lắk
Cần tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại để quảng bá sản phẩm, dịch vụ của tỉnh đến thị trường trong và ngoài nước. Đồng thời, cần tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại. Xúc tiến thương mại là một trong những giải pháp quan trọng để thúc đẩy phát triển thương mại của tỉnh.
4.2. Thanh Tra Kiểm Tra Hoạt Động Thương Mại
Cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật về thương mại trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Đồng thời, cần xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại. Thanh tra, kiểm tra là một trong những công cụ quan trọng để đảm bảo trật tự, kỷ cương trong hoạt động thương mại.
V. Kiến Nghị và Giải Pháp Quản Lý Nhà Nước Ngành Thương Mại
Để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ngành thương mại trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành. Đồng thời, cần có sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp và người dân. Cần có những kiến nghị cụ thể đối với Bộ Công Thương và Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk.
5.1. Kiến Nghị với Bộ Công Thương
Đề nghị Bộ Công Thương tăng cường hướng dẫn, chỉ đạo về chuyên môn, nghiệp vụ cho các địa phương. Đồng thời, đề nghị Bộ Công Thương có các chính sách hỗ trợ phát triển thương mại cho các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa.
5.2. Kiến Nghị với Ủy Ban Nhân Dân Tỉnh Đắk Lắk
Đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk tăng cường đầu tư cho phát triển thương mại. Đồng thời, đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk có các chính sách ưu đãi, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực thương mại.
