PHÁT TRIỂN TIÊU DÙNG XANH TẠI CÁC HỘ GIA ĐÌNH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CẦN GIUỘC, TỈNH LONG AN

• Tác giả: Nguyễn Yến Ngọc
• Người hướng dẫn: PGS. TS Nguyễn Hồng Nga
• Trường học: Trường Đại học Kinh tế - Luật
• Chuyên ngành: Kinh tế học
• Đề tài: Phát triển tiêu dùng xanh tại các hộ gia đình trên địa bàn huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
• 1.2. Tổng quan nghiên cứu
• 1.2.1. Nghiên cứu ngoài nước
• 1.2.2. Nghiên cứu trong nước
• 1.3. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
• 1.3.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5.1. Nguồn dữ liệu
• 1.5.2. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Ý nghĩa và đóng góp của nghiên cứu
• 1.6.1. Về mặt lý luận
• 1.6.2. Về thực tiễn
• 1.7. Bố cục luận văn
• 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ TIÊU DÙNG XANH
• 2.1. Khái niệm và lý thuyết liên quan đến vấn đề nghiên cứu
• 2.1.1. Tiêu dùng xanh
• 2.1.2. Người tiêu dùng xanh
• 2.1.3. Sản phẩm xanh
• 2.1.4. Nhãn năng lượng
• 2.1.5. Phát triển tiêu dùng xanh
• 2.2. Khung lý thuyết nghiên cứu
• 2.2.1. Thuyết hành vi hoạch định
• 2.2.2. Lý thuyết Thái độ- Hành vi- Bối cảnh
• 2.2.3. Mô hình Var mở rộng
• 2.3. Khung phân tích đề xuất
• 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.1.1. Đặc điểm và địa bàn nghiên cứu
• 3.1.2. Đặc điểm người tiêu dùng
• 3.2. Quy trình nghiên cứu
• 3.3. Mẫu nghiên cứu
• 3.3.1. Phương pháp chọn mẫu và kích thước mẫu đề nghị
• 3.3.2. Kỹ thuật lấy mẫu
• 3.4. Thiết kế bảng câu hỏi
• 3.4.1. Tiêu chí kết quả và hiệu quả của người tiêu dùng
• 3.4.2. Tiêu chí kết quả và hiệu quả từ doanh nghiệp
• 3.4.3. Câu hỏi dùng trong khảo sát
• 4. KẾT QUẢ KHẢO SÁT VỀ TIÊU DÙNG XANH TẠI HUYỆN CẦN GIUỘC, TỈNH LONG AN
• 4.1. Tiêu dùng xanh tại Việt Nam
• 4.1.1. Các văn bản, quyết định ràng buộc người tiêu dùng thực hiện tiêu dùng xanh
• 4.1.2. Các chính sách, văn bản về hỗ trợ tiêu dùng xanh
• 4.1.3. Chính sách thúc đẩy phát triển tiêu dùng xanh tại Long An
• 4.2. Đặc điểm của các hộ gia đình trong mẫu điều tra
• 4.3. Kiến thức về tiêu dùng xanh
• 4.4. Ý thức, thái độ của người tiêu dùng đối với các vấn đề môi trường
• 4.5. Thói quen mua sắm và tiêu dùng tại các hộ gia đình
• 4.5.1. Thói quen sử dụng và tiêu dùng túi ni lông
• 4.5.2. Thói quen, hành vi sử dụng các thiết bị điện
• 4.5.3. Thói quen sử dụng nước
• 4.6. Thuộc tính và độ bao phủ của sản phẩm xanh
• 4.7. Mức độ thay đổi và thực hiện hành vi TDX
• 4.8. Đánh giá phát triển tiêu dùng xanh
• 4.8.1. Những thành công đạt được
• 4.8.2. Những điểm hạn chế
• 4.8.3. Nguyên nhân của những hạn chế
• 5. ĐỊNH HƯỚNG, MỤC TIÊU CỦA CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN TIÊU DÙNG XANH TẠI HUYỆN CẦN GIUỘC
• 5.1. Kinh nghiệm về tiêu dùng xanh của một số địa phương trong và ngoài nước
• 5.1.1. Kinh nghiệm về TDX của nước ngoài
• 5.1.2. Kinh nghiệm về TDX của một số địa phương trong nước
• 5.2. Kinh nghiệm tiêu dùng xanh cho huyện Cần Giuộc
• 5.3. Giải pháp phát triển tiêu dùng xanh
• 5.3.1. Đối với cơ quan chính quyền tại địa phương
• 5.3.2. Đối với các tổ chức sản xuất, doanh nghiệp
• 5.3.3. Đối với các cá nhân, hộ gia đình
• 5.4. Một số khuyến nghị
• 5.4.1. Đối với chính quyền huyện Cần Giuộc
• 5.4.2. Khuyến nghị đối với doanh nghiệp
• 5.4.3. Khuyến nghị đối với các cá nhân
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1

I. Tổng quan Tiêu dùng xanh Cần Giuộc Cơ hội và thách thức

Phát triển tiêu dùng xanh (TDX) tại Cần Giuộc, Long An là một yêu cầu cấp thiết. Sự phát triển kinh tế nhanh chóng của huyện, giáp ranh TP.HCM, đi kèm với những thách thức về môi trường. Các vấn đề như ô nhiễm nguồn nước, chất thải rắn và khí thải nhà kính đang gia tăng. Tiêu dùng xanh Cần Giuộc không chỉ là giải pháp bảo vệ môi trường mà còn là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế Cần Giuộc bền vững. Nghiên cứu này sẽ tập trung vào thực trạng, tiềm năng và giải pháp phát triển TDX tại địa phương, hướng đến một tương lai xanh hơn cho Cần Giuộc. Theo thống kê, người tiêu dùng trong gia đình là nguyên nhân gây ra 40% thiệt hại cho môi trường, nhấn mạnh sự cần thiết của TDX. Luận văn “Phát triển tiêu dùng xanh tại các hộ gia đình trên địa bàn huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An” sẽ góp phần làm sáng tỏ vấn đề này.

1.1. Tầm quan trọng của tiêu dùng xanh cho Cần Giuộc

Cần Giuộc, với vị trí chiến lược, đang đối mặt với áp lực môi trường từ quá trình công nghiệp hóa. Tiêu dùng bền vững Long An giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Việc chuyển đổi sang sản phẩm xanh Long An thúc đẩy sản xuất xanh Cần Giuộc, tạo ra lợi thế cạnh tranh. Nghiên cứu này sẽ làm rõ vai trò then chốt của người tiêu dùng xanh Cần Giuộc trong quá trình này.

1.2. Các thách thức trong phát triển tiêu dùng xanh tại Cần Giuộc

Mặc dù tiềm năng lớn, phát triển tiêu dùng xanh tại Cần Giuộc vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Nhận thức về ý thức tiêu dùng xanh còn hạn chế. Sự thiếu hụt sản phẩm hữu cơ Long An và các sản phẩm thân thiện với môi trường gây khó khăn cho người tiêu dùng. Bên cạnh đó, giá cả cao và thiếu thông tin cũng là rào cản lớn. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân tích các rào cản này để đề xuất giải pháp phù hợp.

1.3. Liên hệ với Chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam

Chiến lược tăng trưởng xanh giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn đến năm 2050 của Việt Nam nhấn mạnh vai trò quan trọng của tiêu dùng xanh. Cụ thể, Chiến lược tập trung vào các mục tiêu: xanh hóa sản xuất, giảm phát thải khí nhà kính và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo. Tiêu dùng xanh là một yếu tố cấp thiết để thực hiện thành công Chiến lược. Cần Giuộc cần có những hành động, chính sách hợp lý để thúc đẩy, tác động và khuyến khích cá nhân có những hành động mua sắm và tiêu dùng hợp lý, tiết kiệm để tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế địa phương.

II. Phân tích Thực trạng tiêu dùng xanh của Hộ gia đình Cần Giuộc

Để đánh giá thực trạng tiêu dùng xanh, cần đi sâu vào thói quen và hành vi của các hộ gia đình tại Cần Giuộc. Khảo sát về thói quen tiêu dùng xanh, nhận thức về môi trường và sự sẵn sàng chi trả cho sản phẩm xanh Long An là cần thiết. Đánh giá mức độ thay đổi và thực hiện hành vi TDX của người dân. Phân tích sẽ làm rõ những thành công và hạn chế, cũng như nguyên nhân của những hạn chế đó. Grunert & Juhl (1995) báo cáo rằng, việc mua sắm của người tiêu dùng trong gia đình là nguyên nhân gây ra 40% thiệt hại cho môi trường. Nghiên cứu sẽ đánh giá xem liệu con số này có đúng với Cần Giuộc hay không.

2.1. Thói quen mua sắm và sử dụng sản phẩm tại Cần Giuộc

Nghiên cứu tập trung vào thói quen sử dụng túi ni lông, các thiết bị điện và nước của các hộ gia đình. Phân tích mức độ ưu tiên cho sản phẩm tái chế Long An và sản phẩm hữu cơ Long An. Khảo sát về nhận thức về nhãn năng lượng và các chứng nhận sản phẩm xanh khác. Đánh giá sự ảnh hưởng của giá cả, chất lượng và thương hiệu đến quyết định mua hàng.

2.2. Mức độ nhận thức và thái độ về môi trường tại Cần Giuộc

Đánh giá mức độ nhận thức về các vấn đề môi trường như ô nhiễm, biến đổi khí hậu và cạn kiệt tài nguyên. Tìm hiểu thái độ của người dân đối với phát triển bền vững Cần Giuộc và vai trò của tiêu dùng xanh trong việc bảo vệ môi trường. Khảo sát về sự sẵn sàng tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường và thay đổi thói quen tiêu dùng.

2.3. Đánh giá độ bao phủ của sản phẩm xanh trên thị trường Long An

Việc đánh giá độ bao phủ của sản phẩm xanh trên thị trường Long An là vô cùng quan trọng. Cần đánh giá xem có bao nhiêu sản phẩm dán mác xanh nhưng chất lượng lại không đảm bảo. Việc chứng nhận sản phẩm xanh liệu đã đủ mạnh để người tiêu dùng tin tưởng hay chưa. Hiện tại sản phẩm xanh có thật sự phổ biến trên thị trường hay không, hay vẫn chỉ tập trung vào một vài nhóm sản phẩm nhất định. Cần giải quyết vấn đề nguồn cung để đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng xanh của người dân.

III. Phương pháp Giải pháp thúc đẩy tiêu dùng xanh tại Cần Giuộc

Để thúc đẩy phát triển tiêu dùng xanh Cần Giuộc, cần một hệ thống giải pháp đồng bộ, bao gồm cả giải pháp từ chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người dân. Các giải pháp cần tập trung vào nâng cao nhận thức, cải thiện nguồn cung sản phẩm xanh Long An, và tạo động lực cho hành vi tiêu dùng xanh. Cần nghiên cứu kinh nghiệm từ các địa phương khác trong và ngoài nước để tìm ra mô hình phù hợp cho Cần Giuộc.

3.1. Giải pháp từ chính quyền địa phương Cần Giuộc

Xây dựng và thực thi chính sách tiêu dùng xanh Long An hiệu quả. Tăng cường tuyên truyền, giáo dục về tiêu dùng bền vững Long An. Hỗ trợ doanh nghiệp xanh Long An trong sản xuất và phân phối sản phẩm xanh Long An. Tạo điều kiện cho thị trường tiêu dùng xanh Long An phát triển. Cần có những ưu đãi tiêu dùng xanh cụ thể, thiết thực để thu hút người tiêu dùng.

3.2. Giải pháp từ doanh nghiệp và tổ chức sản xuất

Đổi mới công nghệ sản xuất, giảm thiểu tác động đến môi trường. Phát triển sản phẩm xanh Long An chất lượng cao, giá cả cạnh tranh. Xây dựng thương hiệu doanh nghiệp xanh Long An uy tín. Cung cấp thông tin minh bạch về sản phẩm xanh Long An cho người tiêu dùng. Doanh nghiệp có thể phối hợp với chính quyền để tạo ra các chương trình khuyến mãi, giảm giá cho các sản phẩm xanh.

3.3. Giải pháp từ các cá nhân và hộ gia đình tại Cần Giuộc

Nâng cao ý thức tiêu dùng xanh. Thay đổi thói quen mua sắm, ưu tiên sản phẩm xanh Long An. Tiết kiệm năng lượng, nước và giảm thiểu chất thải. Tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường. Các hộ gia đình có thể bắt đầu từ những hành động nhỏ như sử dụng túi vải, hạn chế dùng đồ nhựa, phân loại rác thải,...

IV. Kinh nghiệm Mô hình tiêu dùng xanh thành công và bài học

Nghiên cứu và phân tích các mô hình tiêu dùng xanh thành công tại các địa phương khác trong và ngoài nước. Rút ra bài học kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp phù hợp cho Cần Giuộc. Cần xem xét các yếu tố như đặc điểm kinh tế - xã hội, văn hóa và môi trường của từng địa phương để có thể áp dụng một cách hiệu quả.

4.1. Kinh nghiệm quốc tế trong phát triển tiêu dùng xanh

Nghiên cứu kinh nghiệm từ các nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc, và các nước châu Âu trong việc xây dựng chính sách tiêu dùng xanh và thúc đẩy thị trường tiêu dùng xanh. Phân tích vai trò của chính phủ, doanh nghiệp và người dân trong quá trình này. Tìm hiểu về các công cụ và biện pháp hiệu quả như chứng nhận sản phẩm xanh, thuế môi trường và chương trình khuyến khích tiêu dùng.

4.2. Kinh nghiệm trong nước về tiêu dùng xanh hiệu quả

Nghiên cứu kinh nghiệm từ các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng trong việc triển khai các chương trình tiêu dùng xanh. Phân tích các yếu tố thành công và thất bại. Tìm hiểu về các mô hình tiêu dùng xanh phù hợp với điều kiện của Việt Nam.

4.3. Liên hệ áp dụng cho Cần Giuộc Long An

Từ những kinh nghiệm đã được nghiên cứu, cần đưa ra những giải pháp cụ thể, thiết thực để áp dụng vào điều kiện thực tế của Cần Giuộc. Cần Giuộc có thể học hỏi kinh nghiệm nào từ các mô hình thành công, và cần tránh những sai lầm nào? Các giải pháp cần phù hợp với đặc điểm kinh tế, xã hội và văn hóa của địa phương.

V. Tương lai Định hướng phát triển Tiêu dùng xanh ở Cần Giuộc

Xây dựng tầm nhìn dài hạn cho phát triển tiêu dùng xanh tại Cần Giuộc. Đề xuất các mục tiêu cụ thể và các bước đi để đạt được các mục tiêu đó. Cần có sự tham gia của tất cả các bên liên quan để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của kế hoạch.

5.1. Mục tiêu và chỉ tiêu cụ thể cho tiêu dùng xanh Cần Giuộc

Đề xuất các mục tiêu cụ thể về giảm thiểu chất thải, tiết kiệm năng lượng, tăng cường sử dụng sản phẩm xanh Long An, và nâng cao nhận thức về tiêu dùng bền vững Long An. Xác định các chỉ tiêu đo lường và đánh giá hiệu quả của các chương trình tiêu dùng xanh.

5.2. Các bước đi và lộ trình thực hiện

Xây dựng lộ trình thực hiện các giải pháp tiêu dùng xanh một cách bài bản và khoa học. Xác định các ưu tiên và các nguồn lực cần thiết. Đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan.

5.3. Vai trò của cộng đồng và sự tham gia của người dân

Nhấn mạnh vai trò quan trọng của cộng đồng và sự tham gia của người dân trong việc thực hiện phát triển tiêu dùng xanh. Khuyến khích người dân tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường và thay đổi thói quen tiêu dùng. Tạo ra một cộng đồng người tiêu dùng xanh Cần Giuộc năng động và có trách nhiệm.

VI. Kết luận Tiêu dùng xanh chìa khóa cho phát triển Cần Giuộc

Tóm tắt những kết quả nghiên cứu chính và khẳng định vai trò quan trọng của tiêu dùng xanh trong phát triển bền vững Cần Giuộc. Đưa ra các khuyến nghị cho chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người dân. Nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác và cam kết từ tất cả các bên liên quan để xây dựng một tương lai xanh hơn cho Cần Giuộc.

6.1. Tóm tắt kết quả và ý nghĩa nghiên cứu

Nêu bật những phát hiện quan trọng nhất của nghiên cứu về thực trạng, tiềm năng và giải pháp phát triển tiêu dùng xanh tại Cần Giuộc. Khẳng định ý nghĩa thực tiễn và đóng góp của nghiên cứu vào việc giải quyết các vấn đề môi trường và thúc đẩy phát triển kinh tế Cần Giuộc.

6.2. Khuyến nghị và hành động cần thiết

Đề xuất các hành động cụ thể mà chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người dân cần thực hiện để thúc đẩy tiêu dùng xanh một cách hiệu quả. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện các khuyến nghị này để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.

6.3. Hướng nghiên cứu tiếp theo về Tiêu dùng Xanh Long An

Đề xuất các hướng nghiên cứu tiếp theo để làm sâu sắc hơn kiến thức về tiêu dùng xanh tại Cần Giuộc và Long An. Khuyến khích các nhà nghiên cứu tiếp tục khám phá các khía cạnh khác nhau của vấn đề này và đề xuất các giải pháp sáng tạo để thúc đẩy phát triển bền vững.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường, việc phát triển tiêu dùng xanh (TDX) trở thành một giải pháp cấp thiết nhằm bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và giảm thiểu ô nhiễm. Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt tại Việt Nam lên đến gần 16 triệu tấn mỗi năm, trong đó lượng rác nhựa thải ra gấp đôi so với các nước có thu nhập thấp. Huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An, với dân số khoảng 192.329 người và thu nhập bình quân đầu người tăng từ 30 triệu đồng năm 2010 lên 50 triệu đồng năm 2018, là địa phương có tiềm năng phát triển kinh tế nhanh nhưng cũng đang đối mặt với các vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng như ô nhiễm nước mặt và đất đai. Nồng độ oxy hòa tan trên các tuyến sông chính dao động từ 1,5 đến 5,6 mg/l, không đạt quy chuẩn, đồng thời ô nhiễm đất do sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật không hợp lý ngày càng gia tăng.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng tiêu dùng xanh tại các hộ gia đình trên địa bàn huyện Cần Giuộc trong giai đoạn 2020-2021, từ đó đề xuất các giải pháp phát triển tiêu dùng xanh phù hợp. Nghiên cứu tập trung vào các tiêu chí đánh giá phát triển tiêu dùng xanh, các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng xanh của người dân, đồng thời phân tích các chính sách và thực tiễn tại địa phương. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và hành động của người tiêu dùng, góp phần phát triển kinh tế bền vững và bảo vệ môi trường tại huyện Cần Giuộc.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn sử dụng ba khung lý thuyết chính để phân tích tiêu dùng xanh:

1. Thuyết hành vi hoạch định (TPB): Đề xuất bởi Ajzen (1985), TPB cho rằng hành vi tiêu dùng xanh chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thái độ, chuẩn chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi. Ý định hành vi là yếu tố trung gian quyết định hành vi thực tế của người tiêu dùng.

2. Lý thuyết Thái độ - Hành vi - Bối cảnh (ABC): Mô hình này nhấn mạnh rằng hành vi tiêu dùng xanh không chỉ bị chi phối bởi thái độ cá nhân mà còn bởi các yếu tố bối cảnh bên ngoài như điều kiện vật chất, xã hội và kinh tế. Các điều kiện thuận lợi sẽ tăng cường mối quan hệ giữa thái độ và hành vi, trong khi các rào cản sẽ làm giảm sức mạnh của mối quan hệ này.

3. Mô hình Var mở rộng (V-A-B): Mô hình này mở rộng từ nghiên cứu của Homer và Kahle (1988), cho thấy giá trị cá nhân ảnh hưởng đến thái độ, từ đó tác động đến hành vi tiêu dùng xanh. Ngoài ra, các yếu tố như kiến thức về sản phẩm xanh và chất lượng sản phẩm cũng đóng vai trò điều chỉnh mối quan hệ giữa thái độ và hành vi.

Các khái niệm chính được sử dụng bao gồm: tiêu dùng xanh, người tiêu dùng xanh, sản phẩm xanh, nhãn năng lượng và phát triển tiêu dùng xanh. Tiêu dùng xanh được hiểu là quá trình lựa chọn và sử dụng sản phẩm, dịch vụ thân thiện với môi trường nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường trong toàn bộ vòng đời sản phẩm.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp dữ liệu sơ cấp và thứ cấp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo kinh tế - xã hội của huyện Cần Giuộc, các văn bản pháp luật liên quan đến tiêu dùng xanh, cùng các tài liệu nghiên cứu trong và ngoài nước. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát bằng bảng câu hỏi và phỏng vấn trực tiếp tại các hộ gia đình thuộc ba xã trọng điểm: Thị trấn Cần Giuộc, xã Long Thượng và xã Mỹ Lộc trong giai đoạn 2020-2021.

Cỡ mẫu khảo sát là khoảng 300 hộ gia đình, được chọn theo phương pháp lấy mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm dân cư có đặc điểm kinh tế - xã hội khác nhau. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm SPSS và Excel, sử dụng các phương pháp thống kê mô tả, phân tích nhân tố khám phá và hồi quy tuyến tính để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng xanh.

Quá trình nghiên cứu được thực hiện theo timeline gồm: thu thập dữ liệu thứ cấp (tháng 1-3/2020), khảo sát sơ cấp (tháng 4-8/2020), xử lý và phân tích dữ liệu (tháng 9-12/2020), viết báo cáo và đề xuất giải pháp (tháng 1-4/2021).

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Kiến thức và nhận thức về tiêu dùng xanh còn hạn chế: Khoảng 65% người tiêu dùng tại huyện Cần Giuộc chưa biết rõ về khái niệm tiêu dùng xanh hoặc các sản phẩm xanh. Tuy nhiên, hơn 70% người dân nhận thức được tầm quan trọng của việc tiết kiệm và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

2. Hành vi tiêu dùng xanh chưa phổ biến: Chỉ khoảng 40% hộ gia đình thường xuyên sử dụng sản phẩm có nhãn năng lượng hoặc sản phẩm thân thiện môi trường. Thói quen sử dụng túi ni lông vẫn phổ biến với hơn 80% hộ gia đình chưa chuyển sang sử dụng túi thân thiện môi trường.

3. Ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan và khách quan: Thái độ tích cực đối với môi trường và nhận thức kiểm soát hành vi có ảnh hưởng mạnh mẽ đến ý định tiêu dùng xanh, chiếm tỷ lệ ảnh hưởng khoảng 55%. Chuẩn chủ quan và các yếu tố bối cảnh như giá cả sản phẩm và sự sẵn có của sản phẩm xanh chiếm khoảng 30% ảnh hưởng.

4. Mức độ bao phủ sản phẩm xanh còn thấp: Tỷ lệ sản phẩm xanh trên thị trường địa phương chỉ chiếm khoảng 20% tổng số sản phẩm tiêu dùng phổ biến, đặc biệt là các sản phẩm tiết kiệm điện và thực phẩm hữu cơ.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của việc nhận thức và hành vi tiêu dùng xanh còn hạn chế là do thiếu thông tin đầy đủ và các chính sách hỗ trợ chưa được phổ biến rộng rãi. So với các nghiên cứu tại các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, tỷ lệ người tiêu dùng xanh tại Cần Giuộc thấp hơn khoảng 15-20%, phản ánh sự khác biệt về trình độ phát triển kinh tế và mức độ tiếp cận thông tin.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ nhận thức và hành vi tiêu dùng xanh theo từng nhóm tuổi, thu nhập và trình độ học vấn, cũng như bảng phân tích hồi quy cho thấy mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến ý định tiêu dùng xanh.

Kết quả nghiên cứu phù hợp với mô hình TPB và mô hình ABC, cho thấy thái độ và bối cảnh xã hội là những yếu tố then chốt thúc đẩy hành vi tiêu dùng xanh. Điều này nhấn mạnh vai trò của các chương trình giáo dục và truyền thông nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng, đồng thời cải thiện điều kiện tiếp cận sản phẩm xanh.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường truyền thông và giáo dục về tiêu dùng xanh: Triển khai các chiến dịch truyền thông đa phương tiện nhằm nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích và cách thức thực hiện tiêu dùng xanh. Mục tiêu tăng tỷ lệ nhận thức lên ít nhất 80% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: chính quyền địa phương phối hợp với các tổ chức xã hội.

2. Phát triển và mở rộng thị trường sản phẩm xanh: Hỗ trợ doanh nghiệp địa phương sản xuất và phân phối sản phẩm xanh, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục hành chính và ưu đãi thuế. Mục tiêu tăng tỷ lệ bao phủ sản phẩm xanh lên 40% trong 3 năm. Chủ thể thực hiện: Sở Công Thương, doanh nghiệp.

3. Khuyến khích sử dụng nhãn năng lượng và sản phẩm thân thiện môi trường: Áp dụng các chính sách ưu đãi cho người tiêu dùng khi mua sản phẩm có nhãn năng lượng, đồng thời kiểm soát chặt chẽ việc dán nhãn năng lượng theo quy định. Mục tiêu tăng tỷ lệ sử dụng sản phẩm có nhãn năng lượng lên 60% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Sở Công Thương, các nhà bán lẻ.

4. Xây dựng chính sách hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho hộ gia đình: Cung cấp các khoản vay ưu đãi hoặc hỗ trợ kỹ thuật để người dân có thể tiếp cận các sản phẩm xanh, thiết bị tiết kiệm năng lượng. Mục tiêu giảm chi phí đầu tư ban đầu cho người tiêu dùng xuống 20% trong 3 năm. Chủ thể thực hiện: Ngân hàng chính sách, chính quyền địa phương.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý nhà nước: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng và điều chỉnh chính sách phát triển tiêu dùng xanh phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của huyện Cần Giuộc.

2. Doanh nghiệp sản xuất và phân phối sản phẩm xanh: Tham khảo các tiêu chí và hành vi tiêu dùng để phát triển sản phẩm, chiến lược marketing và mở rộng thị trường sản phẩm xanh.

3. Các tổ chức phi chính phủ và tổ chức xã hội: Áp dụng các giải pháp truyền thông, giáo dục cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức và thúc đẩy hành vi tiêu dùng xanh trong dân cư.

4. Người tiêu dùng và hộ gia đình tại địa phương: Nắm bắt thông tin về tiêu dùng xanh, các lợi ích và cách thức thực hiện để góp phần bảo vệ môi trường và tiết kiệm chi phí sinh hoạt.

Câu hỏi thường gặp

1. Tiêu dùng xanh là gì và tại sao quan trọng?
   Tiêu dùng xanh là việc lựa chọn và sử dụng sản phẩm, dịch vụ thân thiện với môi trường nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực. Nó quan trọng vì giúp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, giảm ô nhiễm và thúc đẩy phát triển bền vững.

2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng xanh?
   Các yếu tố chính gồm thái độ cá nhân, chuẩn chủ quan (áp lực xã hội), nhận thức kiểm soát hành vi, kiến thức về sản phẩm xanh và điều kiện bối cảnh như giá cả và sự sẵn có của sản phẩm.

3. Làm thế nào để nhận biết sản phẩm xanh?
   Sản phẩm xanh thường có nhãn năng lượng hoặc nhãn sinh thái do cơ quan chức năng cấp, thể hiện sản phẩm tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường và có vòng đời sản phẩm giảm thiểu tác động xấu.

4. Chính quyền địa phương có vai trò gì trong phát triển tiêu dùng xanh?
   Chính quyền có vai trò xây dựng chính sách, truyền thông, hỗ trợ doanh nghiệp và người tiêu dùng, đồng thời kiểm soát việc thực thi các quy định về sản phẩm xanh và bảo vệ môi trường.

5. Người tiêu dùng có thể làm gì để thúc đẩy tiêu dùng xanh?
   Người tiêu dùng nên nâng cao nhận thức, ưu tiên lựa chọn sản phẩm xanh, tiết kiệm năng lượng, tái sử dụng và tái chế sản phẩm, đồng thời tham gia các hoạt động cộng đồng về bảo vệ môi trường.

Kết luận

• Nghiên cứu đã đánh giá thực trạng tiêu dùng xanh tại huyện Cần Giuộc, cho thấy nhận thức và hành vi tiêu dùng xanh còn hạn chế, trong khi ô nhiễm môi trường đang là thách thức lớn.
• Các yếu tố chủ quan như thái độ và nhận thức kiểm soát hành vi đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tiêu dùng xanh.
• Mức độ bao phủ sản phẩm xanh trên thị trường địa phương còn thấp, cần có sự phối hợp giữa chính quyền, doanh nghiệp và người tiêu dùng để cải thiện.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao nhận thức, phát triển thị trường sản phẩm xanh và hỗ trợ tài chính cho người tiêu dùng.
• Tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đa dạng hóa đối tượng khảo sát để hoàn thiện mô hình phát triển tiêu dùng xanh phù hợp với điều kiện địa phương.

Luận văn hy vọng sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc thúc đẩy phát triển tiêu dùng xanh, góp phần xây dựng nền kinh tế bền vững tại huyện Cần Giuộc và các địa phương tương tự.