Luận Văn Thạc Sĩ: Phát Triển Năng Lực Tư Duy Sáng Tạo Cho Học Sinh Chuyên Hóa Qua Dạy Học Hóa Học Đại Cương

• Tác giả: Phạm Quang Hiệu
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Kim Long
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Sư phạm Hóa học
• Đề tài: Phát Triển Năng Lực Tư Duy Sáng Tạo Cho Học Sinh Chuyên Hoá - Trường Trung Học Phổ Thông Chuyên Thái Bình Qua Dạy Học Bài Tập Phần Hoá Học Đại Cương
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TƯ DUY SÁNG TẠO
• 1.1. Một số vấn đề cơ bản về tư duy
• 1.2. Tư duy sáng tạo
• 1.3. Cơ sở thực tiễn
• 1.4. Mục đích nghiên cứu
• 1.5. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.6. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
• 1.7. Giả thuyết khoa học
• 1.8. Phạm vi nghiên cứu
• 1.9. Phương pháp nghiên cứu
• 1.10. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 1.11. Cấu trúc của luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TƯ DUY SÁNG TẠO CHO HỌC SINH CHUYÊN HÓA - TRƯỜNG THPT CHUYÊN QUA DẠY HỌC PHẦN HOÁ HỌC ĐẠI CƯƠNG
• 2.1. Cơ sở đề xuất biện pháp thực hiện
• 2.2. Một số biện pháp cụ thể
• 2.2.1. Biện pháp 1: Đổi mới học sinh hướng tới nhu cầu học tập, và bài tập phần Hóa học đại cương
• 2.2.2. Biện pháp 2: Hướng dẫn và tập luyện học sinh khả năng vận dụng kiến thức, kỹ năng và giải bài tập phần Hóa học đại cương
• 2.2.3. Biện pháp 3: Hướng dẫn và tập luyện học sinh phân tích nội dung, hiểu để từ đó tìm giải khác nhau và biết nhận xét, đánh giá để chỉ được giải hay nhất
• 2.2.4. Biện pháp 4: Hướng dẫn và tập luyện học sinh nhìn nhận bài tập Hóa học đại cương, dưới khía cạnh khác nhau để từ đó tự chọn giải thích hợp
• 2.2.5. Biện pháp 5: Hướng dẫn và tập luyện học sinh phân tích, thực hiện, đề xuất bài tập mới từ bài tập đã học
• 2.2.6. Biện pháp 6: Hướng dẫn học sinh phân tích yếu tố của bài tập Hóa học đại cương để chỉ giải độ đo, sáng tạo đối với bài tập đã học
• 2.3. Giáo trình thực nghiệm
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích, nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Đối tượng thực nghiệm
• 3.3. Tiến hành thực nghiệm
• 3.4. Thời gian thực nghiệm
• 3.5. Chuyên đề dạy thực nghiệm
• 3.6. Kiểm tra thực nghiệm
• 3.7. Các bước tiến hành thực nghiệm
• 3.8. Phương pháp xử lý số liệu
• 3.9. Kết quả thực nghiệm
• 3.10. Bảng phân phối tần số, tần suất
• 3.11. Biểu diễn kết quả bằng đồ thị
• 3.12. Đánh giá kết quả thực nghiệm
• 3.13. Chất lượng học tập của đối tượng và của thực nghiệm
• 3.14. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về phát triển năng lực tư duy sáng tạo cho học sinh chuyên hóa

Phát triển năng lực tư duy sáng tạo cho học sinh chuyên hóa là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong giáo dục hiện đại. Đặc biệt, trong bối cảnh đổi mới giáo dục, việc nâng cao năng lực tư duy sáng tạo không chỉ giúp học sinh giải quyết vấn đề mà còn khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong học tập. Năng lực này không chỉ cần thiết trong lĩnh vực hóa học mà còn trong nhiều lĩnh vực khác, từ khoa học tự nhiên đến nghệ thuật.

1.1. Khái niệm về năng lực tư duy sáng tạo

Năng lực tư duy sáng tạo được hiểu là khả năng phát hiện, giải quyết vấn đề một cách mới mẻ và hiệu quả. Điều này bao gồm khả năng tư duy độc lập, sáng tạo và khả năng áp dụng kiến thức vào thực tiễn.

1.2. Vai trò của tư duy sáng tạo trong giáo dục

Tư duy sáng tạo đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách và phát triển kỹ năng cho học sinh. Nó giúp học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn biết cách vận dụng kiến thức vào thực tiễn, từ đó nâng cao chất lượng học tập.

II. Những thách thức trong việc phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh chuyên hóa

Mặc dù việc phát triển năng lực tư duy sáng tạo cho học sinh chuyên hóa là cần thiết, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức. Các phương pháp dạy học truyền thống thường không khuyến khích sự sáng tạo và tư duy độc lập của học sinh. Hơn nữa, áp lực từ việc thi cử cũng khiến học sinh trở nên thụ động trong việc học tập.

2.1. Hạn chế trong phương pháp dạy học hiện tại

Nhiều giáo viên vẫn sử dụng phương pháp giảng dạy truyền thống, tập trung vào việc truyền đạt kiến thức mà không khuyến khích học sinh tham gia vào quá trình học tập. Điều này dẫn đến việc học sinh không phát huy được khả năng tư duy sáng tạo.

2.2. Áp lực từ hệ thống thi cử

Hệ thống thi cử hiện tại thường chú trọng vào việc ghi nhớ kiến thức hơn là phát triển tư duy sáng tạo. Điều này khiến học sinh cảm thấy áp lực và không dám thử nghiệm những ý tưởng mới.

III. Phương pháp dạy học sáng tạo để phát triển tư duy cho học sinh chuyên hóa

Để phát triển năng lực tư duy sáng tạo cho học sinh chuyên hóa, cần áp dụng các phương pháp dạy học sáng tạo. Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà còn khuyến khích sự sáng tạo và tư duy độc lập.

3.1. Sử dụng bài tập hóa học thực tiễn

Việc áp dụng bài tập hóa học thực tiễn giúp học sinh liên hệ kiến thức với thực tế, từ đó phát triển khả năng tư duy sáng tạo. Học sinh sẽ được khuyến khích tìm ra nhiều cách giải khác nhau cho cùng một vấn đề.

3.2. Khuyến khích thảo luận nhóm

Thảo luận nhóm là một phương pháp hiệu quả để phát triển tư duy sáng tạo. Học sinh có thể chia sẻ ý tưởng, tranh luận và học hỏi từ nhau, từ đó mở rộng tư duy và phát triển khả năng sáng tạo.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu trong phát triển tư duy sáng tạo

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc áp dụng các phương pháp dạy học sáng tạo có thể nâng cao năng lực tư duy sáng tạo cho học sinh. Các trường học đã áp dụng thành công những phương pháp này và đạt được những kết quả tích cực trong việc phát triển năng lực học tập của học sinh.

4.1. Kết quả từ các nghiên cứu thực nghiệm

Nghiên cứu cho thấy rằng học sinh tham gia vào các hoạt động dạy học sáng tạo có khả năng tư duy tốt hơn và đạt kết quả học tập cao hơn so với những học sinh học theo phương pháp truyền thống.

4.2. Các mô hình dạy học thành công

Một số mô hình dạy học sáng tạo đã được áp dụng thành công tại các trường chuyên, giúp học sinh phát triển tư duy sáng tạo và đạt được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi học thuật.

V. Kết luận và hướng phát triển tương lai cho tư duy sáng tạo trong giáo dục

Việc phát triển năng lực tư duy sáng tạo cho học sinh chuyên hóa là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết. Trong tương lai, cần tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học, khuyến khích sự sáng tạo và tư duy độc lập của học sinh để nâng cao chất lượng giáo dục.

5.1. Định hướng phát triển giáo dục

Cần có những chính sách và định hướng rõ ràng trong việc phát triển năng lực tư duy sáng tạo cho học sinh, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

5.2. Tăng cường hợp tác giữa nhà trường và gia đình

Sự hợp tác giữa nhà trường và gia đình là rất quan trọng trong việc phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh. Cần có sự phối hợp chặt chẽ để tạo ra môi trường học tập tích cực và khuyến khích sự sáng tạo.