Luận Văn Thạc Sĩ: Phát Triển Năng Lực Nhận Thức và Tư Duy của Học Sinh Qua Bài Tập Hóa Học Chương Amin, Amino Axit và Protein

• Tác giả: Đào Thị Mai
• Người hướng dẫn: Pgs. Phạm Văn Nhiêu
• Trường học: Trường Đại Học Giáo Dục - Đại Học Quốc Gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Sư Phạm Hóa Học
• Đề tài: Tuyển Chọn Và Sử Dụng Hệ Thống Bài Tập Chương Amin, Amino Axit Và Protein (Hóa Học 12) Để Phát Triển Năng Lực Nhận Thức Và Tư Duy Của Học Sinh
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
• MỞ ĐẦU
• 0.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NHẬN THỨC VÀ TƯ DUY CHO HỌC SINH
• 0.1.1. Cơ sở lý luận về nhận thức
• 0.1.2. Khái niệm nhận thức
• 0.1.3. Quan điểm của nhà tâm lí học Jean Piaget về phát triển năng lực nhận thức
• 0.1.4. Mô hình của quá trình nhận thức
• 0.1.5. Cơ sở lý luận về tư duy
• 0.1.6. Tư duy và trí tuệ dưới góc độ giáo dục
• 0.1.7. Tầm quan trọng của việc phát triển tư duy
• 0.1.8. Tư duy hóa học – đánh giá trình độ phát triển tư duy của học sinh
• 0.1.9. Đánh giá trình độ phát triển tư duy của học sinh Việt Nam hiện nay
• 0.1.10. Bài tập hóa học
• 0.1.10.1. Khái niệm bài tập hóa học
• 0.1.10.2. Tác dụng của bài tập hóa học
• 0.1.10.3. Phân loại bài tập hóa học
• 0.1.10.4. Những yêu cầu lí luận dạy học cơ bản đối với bài tập
• 0.1.10.5. Quan hệ giữa bài tập hóa học và việc nâng cao khả năng nhận thức và tư duy của học sinh
• 0.1.11. Thực trạng sử dụng bài tập hóa học trong học tập môn hóa học ở trường THPT hiện nay
• 0.1.12. Tiểu kết chương 1
• 1. TUYỂN CHỌN VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP CHƯƠNG AMIN-AMINO AXIT VÀ PROTEIN LỚP 12
• 1.1. Vị trí đặc điểm cấu trúc, mục tiêu của chương 3- Amin, Amino axit và Protein (Hóa học 12)
• 1.2. Mục tiêu của chương
• 1.3. Hệ thống kiến thức của chương
• 1.4. Nguyên tắc lựa chọn, sử dụng bài tập để phát triển năng lực nhận thức và tư duy của học sinh
• 1.5. Quy trình lựa chọn và xây dựng hệ thống bài tập hóa học chương: Amin,Amino axit và Protein ( Hóa học 12)
• 1.6. Một số phương pháp giải nhanh các bài tập toán hóa học chương: Amin, Amino axit và Protein ( Hóa học 12)
• 1.7. Hệ thống bài tập phát huy nhận thức và tư duy của học sinh
• 1.7.1. Bài tập định tính
• 1.7.2. Bài tập định lượng
• 1.8. Sử dụng hệ thống bài tập phát triển năng lực nhận thức và tư duy của học sinh
• 1.9. Sử dụng bài tập trong bài truyền thụ kiến thức mới
• 1.10. Sử dụng bài tập trong bài luyện tập
• 1.11. Sử dụng bài tập trong bài kiểm tra đánh giá
• 1.12. Tiểu kết chương 2
• 2. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 2.1. Mục đích nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm
• 2.2. Nội dung thực nghiệm sư phạm
• 2.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
• 2.4. Lập kế hoạch thực hiện
• 2.5. Chọn đối tượng, địa bàn và mẫu thực nghiệm
• 2.6. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
• 2.7. Kết quả các bài kiểm tra
• 2.8. Xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm
• 2.9. Phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm
• 2.10. Tiểu kết chương 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Phát Triển Năng Lực Nhận Thức Qua Hóa Học

Phát triển năng lực nhận thức và tư duy là một trong những mục tiêu quan trọng trong giáo dục hiện đại. Đặc biệt, trong môn hóa học, việc áp dụng các bài tập hóa học chương amin, amino axit và protein không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề. Nghiên cứu này sẽ phân tích vai trò của các bài tập hóa học trong việc phát triển năng lực nhận thức của học sinh.

1.1. Khái Niệm Năng Lực Nhận Thức Trong Giáo Dục

Năng lực nhận thức được hiểu là khả năng của học sinh trong việc tiếp thu, xử lý và vận dụng kiến thức. Điều này bao gồm khả năng phân tích, tổng hợp và đánh giá thông tin. Việc phát triển năng lực này là cần thiết để học sinh có thể tự học và tự nghiên cứu hiệu quả.

1.2. Vai Trò Của Hóa Học Trong Phát Triển Tư Duy

Hóa học không chỉ là môn học về các phản ứng hóa học mà còn là một công cụ để phát triển tư duy logic và khả năng phân tích. Các bài tập hóa học giúp học sinh hình thành các khái niệm cơ bản và phát triển khả năng tư duy phản biện.

II. Thách Thức Trong Việc Phát Triển Năng Lực Nhận Thức

Mặc dù có nhiều lợi ích từ việc sử dụng bài tập hóa học, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức trong việc phát triển năng lực nhận thức của học sinh. Một trong những vấn đề chính là sự thiếu hụt trong phương pháp giảng dạy và sự không đồng bộ trong việc áp dụng các bài tập.

2.1. Thực Trạng Sử Dụng Bài Tập Hóa Học

Nhiều giáo viên vẫn chưa chú trọng đến việc sử dụng bài tập hóa học một cách hiệu quả. Việc này dẫn đến việc học sinh không phát huy được khả năng tư duy và giải quyết vấn đề trong quá trình học tập.

2.2. Khó Khăn Trong Việc Thiết Kế Bài Tập

Việc thiết kế bài tập hóa học phù hợp với năng lực và nhu cầu của học sinh là một thách thức lớn. Nhiều bài tập hiện tại còn thiếu tính thực tiễn và không kích thích được sự sáng tạo của học sinh.

III. Phương Pháp Giải Quyết Vấn Đề Phát Triển Năng Lực Nhận Thức

Để phát triển năng lực nhận thức và tư duy của học sinh qua bài tập hóa học, cần áp dụng một số phương pháp giảng dạy hiện đại. Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn khuyến khích sự sáng tạo và tư duy độc lập.

3.1. Sử Dụng Bài Tập Định Tính và Định Lượng

Bài tập định tính giúp học sinh phát triển khả năng phân tích và đánh giá thông tin, trong khi bài tập định lượng giúp củng cố kiến thức về các công thức và tính toán trong hóa học.

3.2. Tích Hợp Công Nghệ Trong Giảng Dạy

Việc tích hợp công nghệ vào giảng dạy hóa học có thể tạo ra môi trường học tập tương tác và thú vị hơn. Sử dụng phần mềm mô phỏng và các ứng dụng học tập trực tuyến có thể giúp học sinh hiểu rõ hơn về các khái niệm hóa học.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Bài Tập Hóa Học

Việc áp dụng hệ thống bài tập hóa học chương amin, amino axit và protein trong giảng dạy không chỉ giúp học sinh phát triển năng lực nhận thức mà còn nâng cao chất lượng dạy học. Các nghiên cứu thực nghiệm cho thấy rằng học sinh có thể cải thiện đáng kể khả năng tư duy và giải quyết vấn đề khi tham gia vào các bài tập này.

4.1. Kết Quả Nghiên Cứu Thực Nghiệm

Nghiên cứu thực nghiệm cho thấy rằng việc sử dụng bài tập hóa học đã giúp học sinh cải thiện đáng kể điểm số và khả năng tư duy phản biện. Các bài kiểm tra trước và sau khi áp dụng bài tập cho thấy sự tiến bộ rõ rệt.

4.2. Phản Hồi Từ Học Sinh

Học sinh đã phản hồi tích cực về việc sử dụng bài tập hóa học trong quá trình học. Họ cảm thấy tự tin hơn trong việc giải quyết các vấn đề hóa học và có khả năng áp dụng kiến thức vào thực tiễn.

V. Kết Luận Về Phát Triển Năng Lực Nhận Thức Qua Hóa Học

Phát triển năng lực nhận thức và tư duy qua bài tập hóa học là một nhiệm vụ quan trọng trong giáo dục hiện đại. Việc áp dụng các phương pháp giảng dạy hiện đại và sử dụng bài tập hóa học một cách hiệu quả sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện hơn.

5.1. Tương Lai Của Giáo Dục Hóa Học

Tương lai của giáo dục hóa học sẽ phụ thuộc vào việc đổi mới phương pháp giảng dạy và áp dụng các bài tập hóa học một cách sáng tạo. Điều này sẽ giúp học sinh phát triển năng lực tư duy và khả năng giải quyết vấn đề.

5.2. Khuyến Khích Sự Sáng Tạo Trong Học Tập

Khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động học tập sáng tạo sẽ giúp họ phát triển tư duy độc lập và khả năng giải quyết vấn đề. Điều này không chỉ có lợi cho học sinh mà còn cho cả xã hội.