Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghệ thông tin (CNTT), kỹ năng giao tiếp tiếng Anh trở thành yếu tố then chốt đối với nhân sự làm việc trong các công ty đa quốc gia. Tại một công ty đa quốc gia chuyên cung cấp dịch vụ CNTT tại khu vực APAC, với khoảng 400 nhân viên đến từ 24 quốc tịch khác nhau, tiếng Anh được sử dụng như ngôn ngữ chính trong giao tiếp nội bộ và với khách hàng quốc tế. Đặc biệt, nhóm lập trình viên người Thái Lan trong bộ phận phát triển phần mềm, với khoảng 150 nhân sự, phải sử dụng tiếng Anh trong các hoạt động như họp Scrum, báo cáo tiến độ, trao đổi với đồng nghiệp và khách hàng nước ngoài. Tuy nhiên, công ty chưa từng thực hiện phân tích nhu cầu đào tạo tiếng Anh chuyên biệt cho nhóm này, dẫn đến các khóa học tiếng Anh chung chung không đáp ứng hiệu quả công việc thực tế.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định nhu cầu kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của các lập trình viên Thái Lan trong công ty đa quốc gia này, đồng thời thu thập ý kiến về các khóa đào tạo tiếng Anh phù hợp. Nghiên cứu được thực hiện trên 30 lập trình viên, sử dụng bảng câu hỏi khảo sát trực tuyến trong khoảng thời gian từ 8 đến 15 tháng 4 năm 2020. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc thiết kế các chương trình đào tạo tiếng Anh chuyên biệt, góp phần nâng cao hiệu quả công việc, giảm thiểu sai sót do hiểu nhầm ngôn ngữ, đồng thời mở rộng cơ hội thăng tiến nghề nghiệp cho nhân viên.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

  • Lý thuyết Kỹ năng giao tiếp tiếng Anh: Bao gồm bốn kỹ năng chính là nghe, nói, đọc, viết, được định nghĩa và phân tích bởi các học giả như Purdy (1997), Burns & Joyce (1997), William (1984), Rivers (1981). Trong đó, kỹ năng nghe chiếm tỷ trọng lớn nhất trong giao tiếp (40-50%), tiếp theo là nói (25-30%), đọc (11-16%) và viết (9%).

  • Mô hình Phân tích Nhu cầu (Needs Analysis - NA): Được định nghĩa là quy trình hệ thống nhằm xác định nhu cầu học tập của người học để phát triển chương trình đào tạo phù hợp (Nunan, 1988; Hutchinson & Waters, 1987). Nghiên cứu áp dụng mô hình Phân tích Tình huống Mục tiêu (Target Situation Analysis - TSA), tập trung vào yêu cầu ngôn ngữ trong môi trường làm việc hiện tại của người học (West, 1994).

  • Khái niệm về vai trò và trách nhiệm của lập trình viên CNTT: Lập trình viên không chỉ cần kỹ năng kỹ thuật mà còn phải có kỹ năng giao tiếp để phối hợp với các bộ phận khác như Business Analyst, Project Manager, và khách hàng quốc tế (Mayuko, 2019; Flood, 2015).

Phương pháp nghiên cứu

  • Đối tượng nghiên cứu: 30 lập trình viên người Thái Lan làm việc tại bộ phận phát triển phần mềm của công ty đa quốc gia.

  • Phương pháp chọn mẫu: Lấy mẫu ngẫu nhiên đơn giản từ tổng số 155 lập trình viên.

  • Công cụ thu thập dữ liệu: Bảng câu hỏi khảo sát trực tuyến gồm ba phần: thông tin nhân khẩu và trình độ tiếng Anh, nhu cầu sử dụng kỹ năng giao tiếp tiếng Anh trong công việc, và ý kiến về các khóa đào tạo tiếng Anh.

  • Quy trình thu thập dữ liệu: Phát bảng câu hỏi qua Google Forms, thu thập trong vòng một tuần (8-15/4/2020).

  • Phân tích dữ liệu: Sử dụng phần mềm Microsoft Excel để tính tần suất, tỷ lệ phần trăm, trung bình và độ lệch chuẩn. Các câu hỏi đánh giá nhu cầu kỹ năng sử dụng thang Likert 5 điểm. Phần câu hỏi mở được phân loại theo nhóm ý tưởng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thông tin nhân khẩu và trình độ tiếng Anh:

    • 60% người tham gia là nam, 66.7% dưới 25 tuổi.
    • 76.7% có trình độ đại học, 13.3% thạc sĩ.
    • 53.3% chưa từng thi TOEIC, 20% có điểm trên 700.
    • 53.3% sử dụng tiếng Anh 4-5 ngày/tuần trong công việc.
    • 36.7% tự đánh giá trình độ tiếng Anh tổng thể ở mức "tốt", 30% "rất tốt".
    • Kỹ năng nghe và đọc được đánh giá cao hơn kỹ năng nói và viết.
  2. Nhu cầu kỹ năng giao tiếp tiếng Anh trong công việc:

    • Kỹ năng nghe và nói được đánh giá là quan trọng nhất với điểm trung bình lần lượt 3.55 và 3.43 trên thang 5.
    • Các tình huống cần kỹ năng nghe cao nhất là nghe qua điện thoại và giao tiếp trực tiếp với đồng nghiệp, khách hàng nước ngoài.
    • Kỹ năng nói cần thiết trong các cuộc họp, giải thích thuật ngữ kỹ thuật cho người không chuyên.
    • Kỹ năng viết chủ yếu dùng để viết email, tạo tài liệu kỹ thuật và ghi chú trong phần mềm quản lý dự án (JIRA).
    • Kỹ năng đọc quan trọng khi đọc tài liệu kỹ thuật và các đề xuất từ cấp trên.
  3. Ý kiến về khóa đào tạo tiếng Anh:

    • 100% người tham gia đồng ý rằng kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cần thiết cho sự phát triển nghề nghiệp.
    • 73.33% mong muốn công ty tổ chức các khóa đào tạo tập trung vào kỹ năng cụ thể, ưu tiên nghe và nói.
    • 48.57% muốn cải thiện kỹ năng nói, 37.14% kỹ năng nghe, trong khi kỹ năng đọc và viết ít được ưu tiên hơn.
    • Các thách thức lớn nhất là nghe hiểu các giọng nói khác nhau và nói chuyện tự tin với đồng nghiệp, khách hàng nước ngoài.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy kỹ năng nghe và nói tiếng Anh là thiết yếu đối với lập trình viên trong môi trường làm việc đa quốc gia, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của kỹ năng mềm trong ngành CNTT. Việc sử dụng tiếng Anh trong các cuộc họp Scrum, trao đổi qua điện thoại và email đòi hỏi sự thành thạo trong giao tiếp để tránh hiểu nhầm và nâng cao hiệu quả công việc. Mặc dù kỹ năng viết và đọc cũng quan trọng, nhưng mức độ sử dụng và nhu cầu cải thiện thấp hơn, phản ánh đặc thù công việc lập trình viên tập trung nhiều vào giao tiếp trực tiếp và nghe hiểu.

So sánh với các nghiên cứu quốc tế, nhu cầu về kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của lập trình viên tại công ty này tương đồng với xu hướng toàn cầu, trong đó kỹ năng giao tiếp được xem là yếu tố quyết định sự thành công nghề nghiệp bên cạnh kỹ năng kỹ thuật. Việc công ty chưa từng thực hiện phân tích nhu cầu đào tạo trước đây dẫn đến các khóa học chung chung, không đáp ứng đúng nhu cầu thực tế, gây lãng phí nguồn lực và giảm động lực học tập của nhân viên.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ cần thiết của từng kỹ năng giao tiếp (nghe, nói, đọc, viết) trong các tình huống công việc khác nhau, giúp trực quan hóa ưu tiên đào tạo. Bảng tổng hợp ý kiến về thách thức cũng minh họa rõ các khó khăn cụ thể trong giao tiếp tiếng Anh của lập trình viên.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng khóa đào tạo tiếng Anh chuyên biệt tập trung vào kỹ năng nghe và nói

    • Mục tiêu: Nâng cao khả năng hiểu và phản hồi trong các cuộc họp, trao đổi qua điện thoại.
    • Thời gian: Triển khai trong vòng 6 tháng, đánh giá định kỳ 3 tháng/lần.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Nhân sự phối hợp với đơn vị đào tạo chuyên nghiệp.
  2. Tổ chức các hoạt động giao tiếp tiếng Anh hàng ngày tại công ty

    • Ví dụ: Câu lạc bộ tiếng Anh, các buổi thảo luận không chính thức, sự kiện hackathon quốc tế.
    • Mục tiêu: Tạo môi trường thực hành tiếng Anh tự nhiên, tăng sự tự tin khi giao tiếp.
    • Chủ thể thực hiện: Ban quản lý công ty và các nhóm nhân viên tình nguyện.
  3. Khuyến khích sử dụng công cụ hỗ trợ viết tiếng Anh

    • Cung cấp phần mềm như Grammarly để cải thiện kỹ năng viết email và tài liệu kỹ thuật.
    • Mục tiêu: Giảm lỗi chính tả, ngữ pháp, nâng cao chất lượng văn bản công việc.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng IT và Nhân sự phối hợp triển khai.
  4. Thực hiện khảo sát nhu cầu đào tạo định kỳ và đánh giá hiệu quả khóa học

    • Mục tiêu: Đảm bảo chương trình đào tạo luôn phù hợp với nhu cầu thực tế và cập nhật.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Nhân sự, phối hợp với các bộ phận liên quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Phòng Nhân sự và Quản lý đào tạo của các công ty CNTT đa quốc gia

    • Lợi ích: Có cơ sở khoa học để thiết kế chương trình đào tạo tiếng Anh phù hợp với đặc thù công việc, tối ưu chi phí và nâng cao hiệu quả đào tạo.
  2. Lập trình viên và nhân viên kỹ thuật trong ngành CNTT

    • Lợi ích: Hiểu rõ tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp tiếng Anh, từ đó chủ động cải thiện kỹ năng để phát triển nghề nghiệp.
  3. Các nhà nghiên cứu và giảng viên chuyên ngành tiếng Anh chuyên ngành (ESP)

    • Lợi ích: Tham khảo phương pháp phân tích nhu cầu và dữ liệu thực tiễn để phát triển chương trình giảng dạy phù hợp với ngành CNTT.
  4. Các công ty tư vấn đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

    • Lợi ích: Nắm bắt nhu cầu thực tế của thị trường lao động CNTT để thiết kế các khóa học và dịch vụ tư vấn hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao kỹ năng nghe và nói lại quan trọng hơn kỹ năng đọc và viết đối với lập trình viên?
    Kỹ năng nghe và nói được sử dụng nhiều trong các cuộc họp, trao đổi trực tiếp với đồng nghiệp và khách hàng quốc tế, giúp đảm bảo hiểu đúng yêu cầu và phối hợp hiệu quả. Trong khi đó, kỹ năng đọc và viết thường phục vụ cho việc xử lý tài liệu và email, ít tương tác thời gian thực hơn.

  2. Làm thế nào để công ty xác định được nhu cầu đào tạo tiếng Anh cụ thể cho nhân viên?
    Thông qua phương pháp phân tích nhu cầu (Needs Analysis) bằng khảo sát, phỏng vấn và quan sát thực tế công việc, công ty có thể xác định kỹ năng nào cần cải thiện và thiết kế chương trình đào tạo phù hợp.

  3. Khó khăn lớn nhất khi lập trình viên sử dụng tiếng Anh là gì?
    Theo khảo sát, khó khăn chủ yếu là nghe hiểu các giọng nói và phát âm khác nhau, cũng như thiếu tự tin khi giao tiếp trực tiếp bằng tiếng Anh với đồng nghiệp và khách hàng nước ngoài.

  4. Làm sao để lập trình viên cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh hiệu quả?
    Tham gia các khóa học tập trung vào giao tiếp thực tế, luyện tập thường xuyên trong môi trường làm việc, tham gia câu lạc bộ tiếng Anh và các hoạt động giao tiếp không chính thức giúp tăng sự tự tin và phản xạ ngôn ngữ.

  5. Công ty có thể áp dụng kết quả nghiên cứu này cho các bộ phận khác không?
    Có, phương pháp phân tích nhu cầu và thiết kế chương trình đào tạo có thể mở rộng cho các bộ phận khác trong công ty để nâng cao kỹ năng tiếng Anh phù hợp với đặc thù công việc của từng nhóm.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã xác định rõ nhu cầu kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của lập trình viên Thái Lan trong công ty đa quốc gia, với ưu tiên cao cho kỹ năng nghe và nói.
  • 100% người tham gia đồng ý rằng kỹ năng tiếng Anh là yếu tố quan trọng cho sự phát triển nghề nghiệp và thăng tiến.
  • Khóa đào tạo tiếng Anh chuyên biệt, tập trung vào kỹ năng nghe và nói, được đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả công việc và giảm thiểu sai sót do giao tiếp.
  • Các hoạt động giao tiếp tiếng Anh hàng ngày và hỗ trợ công cụ viết cũng là giải pháp bổ trợ cần thiết.
  • Công ty nên thực hiện khảo sát nhu cầu đào tạo định kỳ để cập nhật và điều chỉnh chương trình phù hợp với sự thay đổi của môi trường làm việc.

Hành động tiếp theo: Phòng Nhân sự và ban lãnh đạo công ty cần phối hợp triển khai các giải pháp đào tạo tiếng Anh chuyên biệt dựa trên kết quả nghiên cứu, đồng thời theo dõi và đánh giá hiệu quả để đảm bảo sự phát triển bền vững của nguồn nhân lực CNTT trong môi trường đa quốc gia.