PHÂN TÍCH NĂNG LỰC CUNG ỨNG DỊCH VỤ LOGISTICS XUYÊN BIÊN GIỚI VIỆT – TRUNG TẠI TỔNG CÔNG TY CỔ PHẦN BƯU CHÍNH VIETTEL

• Tác giả: Nguyễn Quang Anh
• Người hướng dẫn: ThS. Vũ Phương Thảo
• Trường học: Trường Đại Học Thương Mại
• Chuyên ngành: Kinh Tế & Kinh Doanh Quốc Tế
• Đề tài: Phân Tích Năng Lực Cung Ứng Dịch Vụ Logistics Xuyên Biên Giới Việt – Trung Tại Tổng Công Ty Cổ Phần Bưu Chính Viettel
• Loại tài liệu: Khóa Luận Tốt Nghiệp
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tính cấp thiết của vấn đề cần nghiên cứu
• 1.2. Tổng quan vấn đề cần nghiên cứu
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Kết cấu khóa luận
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CUNG ỨNG DỊCH VỤ LOGISTICS XUYÊN BIÊN GIỚI
• 2.1. Khái quát về năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới
• 2.2. Các yếu tố cấu thành năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới
• 2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới của doanh nghiệp
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CUNG ỨNG DỊCH VỤ LOGISTICS XUYÊN BIÊN GIỚI VIỆT TRUNG TẠI TỔNG CÔNG TY CỔ PHẦN BƯU CHÍNH VIETTEL
• 3.1. Khái quát về Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel
• 3.2. Các yếu tố ảnh hưởng
• 3.3. Quy trình cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới tại Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel
• 3.4. Thực trạng các yếu tố cấu thành năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới tại Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel
• 3.5. Đánh giá năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới tại Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel
• 4. CHƯƠNG 4: ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CUNG ỨNG DỊCH VỤ LOGISTICS XUYÊN BIÊN GIỚI CỦA TỔNG CÔNG TY CỔ PHẦN BƯU CHÍNH VIETTEL
• 4.1. Định hướng phát triển năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới tại Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel
• 4.2. Kiến nghị với Nhà nước
• 4.3. Đề xuất của sinh viên
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG BIỂU
• DANH MỤC HÌNH VẼ
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Vì Sao Phân Tích Năng Lực Logistics Xuyên Biên Giới Viettel Post

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, logistics xuyên biên giới đóng vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế. Theo Growth Market Reports 2023, thị trường này dự kiến đạt 30,44 tỷ đô la Mỹ vào năm 2031, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 10,12%. Các nước Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, đang nỗ lực phát triển cơ sở hạ tầng và năng lực cung ứng dịch vụ logistics để kết nối với chuỗi cung ứng toàn cầu. Báo cáo của UNCTAD (3/2024) ghi nhận sự phục hồi của thương mại toàn cầu, nhưng cũng cảnh báo về các thách thức như căng thẳng chuỗi cung ứng, vấn đề môi trường, công nghệ và an ninh mạng. Những rủi ro này thúc đẩy hợp tác quốc tế để duy trì hoạt động. Việt Nam có tốc độ tăng trưởng ngành logistics từ 14-16% hàng năm, đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu gần 700 tỷ USD năm 2023. Nửa đầu năm 2024, xuất khẩu ước tính đạt 370 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm 2023 (Báo Chính Phủ, 2024).

1.1. Tiềm năng Thị trường Logistics Việt Trung Xuyên Biên Giới

Việt Nam và Trung Quốc có đường biên giới dài 1.449,6km. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong 15 năm qua. Tổng cục Thống kê cho biết, 7 tháng đầu năm 2024, thương mại hai chiều Việt Nam - Trung Quốc đạt 112,9 tỷ USD. Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam. Chính phủ Việt Nam xác định phát triển logistics phục vụ xuất nhập khẩu giữa hai quốc gia, đặc biệt là vận tải đường bộ. Mặc dù có nhiều tiềm năng, logistics xuyên biên giới của Việt Nam còn gặp nhiều hạn chế về hạ tầng, thủ tục hải quan và kết nối đồng bộ. Các khó khăn này làm giảm hiệu quả và tăng chi phí. Nghiên cứu này sẽ tập trung vào phân tích năng lực của Viettel Post trong bối cảnh này, đề xuất giải pháp cho các vấn đề tồn đọng và khai thác tiềm năng thị trường.

1.2. Viettel Post và Cơ hội Logistics Xuyên Biên Giới Việt Trung

Viettel Post đã nhìn ra cơ hội trong việc phát triển và tối ưu hóa logistics xuyên biên giới Việt - Trung. Vào tháng 3, Viettel Post đã ký kết thỏa thuận hợp tác với chính quyền TP Bằng Tường và TP Nam Ninh (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc), thành lập văn phòng đại diện và xây dựng Trung tâm giao dịch nông sản Trung Quốc - ASEAN. Viettel Post sẽ kết nối hàng hóa nông sản của Việt Nam và các nước ASEAN (Lào, Myanmar, Campuchia) thông qua tuyến đường sắt; hàng hóa được tập kết tại Nam Ninh sau đó phân phối sang các tỉnh của Trung Quốc. Việc nghiên cứu logistics xuyên biên giới giúp Viettel Post mở rộng thị trường, tăng cường chuỗi cung ứng và thúc đẩy hợp tác giữa hai quốc gia. Do đó, phân tích năng lực của Viettel Post là cần thiết để mang lại cái nhìn tổng thể và đề xuất các giải pháp phù hợp.

II. Tổng Quan Các Nghiên Cứu Năng Lực Logistics Xuyên Biên Giới

Đề tài tập trung vào phân tích hoạt động logistics xuyên biên giới của Viettel Post hướng tới thị trường Trung Quốc. Qua việc tìm hiểu, đã xác định các đề tài phân tích về lĩnh vực này. Bài báo khoa học “Cross-border Logistics and Trade Facilitation: A Case Study of the East African Community” (Were & Oduor, 2020) đánh giá tác động của chính sách và cơ sở hạ tầng logistics xuyên biên giới đối với khả năng cạnh tranh thương mại ở Đông Phi. Nghiên cứu của Frank Witlox (2023) về “Cross-Border E-Commerce and Its Impact on Global Logistics” phân tích tác động của thương mại điện tử xuyên biên giới đến logistics quốc tế. Luận văn của Nguyễn Thị Mai Giang (2022) về “Hoàn thiện hoạt động cung ứng dịch vụ tới Trung Quốc của Công ty TNHH Giao nhận MV” nghiên cứu hoạt động cung ứng dịch vụ tới Trung Quốc của công ty này. Luận văn của Đỗ Thị Hiền (2022) về “Nâng cao năng lực cung ứng dịch vụ Logistics tuyến Trung Quốc – Việt Nam bằng đường bộ tại công ty TNHH Xuất Nhập khẩu và Thương mại Quốc tế Thăng Long” tập trung vào nâng cao năng lực cung ứng dịch vụ logistics đường bộ giữa Trung Quốc và Việt Nam. Luận văn của Vũ Thanh Tùng (2024) về “Hoàn thiện hoạt động cung ứng dịch vụ vận tải xuyên biên giới của Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thái Sơn” phân tích và đề xuất giải pháp cho công ty này.

2.1. Điểm khác biệt của Đề tài với Các Nghiên Cứu Hiện Tại

Đa số các đề tài đều thực hiện nghiên cứu về các lý thuyết cơ bản của dịch vụ logistics, ngoại trừ đề tài của Vũ Thanh Tùng. Tuy nhiên, với phạm vi nghiên cứu tại Viettel Post, đề tài này sẽ đi sâu hơn vào phân tích năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới của doanh nghiệp. Mục tiêu nghiên cứu là hệ thống hóa lý thuyết về logistics, đặc biệt là logistics xuyên biên giới, và phân tích năng lực cung ứng dịch vụ xuyên biên giới của Viettel Post, từ đó đề xuất các giải pháp hỗ trợ cho quá trình cung ứng dịch vụ của tổng công ty.

2.2. Mục tiêu và Phạm vi Nghiên cứu trong Đề tài

Đề tài tập trung vào năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới của Viettel Post. Phạm vi nghiên cứu là các hoạt động cung ứng dịch vụ logistics của tổng công ty vận chuyển hàng hóa trên thị trường Việt Nam - Trung Quốc. Phương pháp nghiên cứu bao gồm thu thập dữ liệu sơ cấp (phỏng vấn nhân viên) và dữ liệu thứ cấp (website, báo cáo kinh doanh, bài nghiên cứu khoa học). Dữ liệu được xử lý và phân tích bằng phương pháp thống kê và tư duy logic để đánh giá năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới của Viettel Post.

III. Phương Pháp Đánh Giá Năng Lực Cung Ứng Logistics Viettel Post

Để đánh giá năng lực cung ứng dịch vụ logistics của Viettel Post một cách toàn diện, cần kết hợp nhiều phương pháp khác nhau. Việc thu thập dữ liệu sơ cấp thông qua phỏng vấn nhân viên và quản lý có vai trò quan trọng trong việc nắm bắt thông tin chi tiết về quy trình hoạt động, các vấn đề phát sinh và những cải tiến cần thiết. Dữ liệu thứ cấp từ các nguồn đáng tin cậy như báo cáo tài chính, thống kê ngành, và nghiên cứu thị trường cung cấp bức tranh tổng quan về hiệu quả hoạt động của Viettel Post so với các đối thủ cạnh tranh. Bên cạnh đó, việc áp dụng các mô hình và công cụ phân tích phù hợp giúp xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức mà Viettel Post đang đối mặt.

3.1. Thu thập và Phân tích Dữ liệu Sơ cấp về Logistics Viettel Post

Phỏng vấn nhân viên liên quan đến hoạt động logistics xuyên biên giới giúp thu thập thông tin về thực trạng dịch vụ, quy trình, và khó khăn gặp phải. Phỏng vấn lãnh đạo cung cấp cái nhìn tổng quan về chiến lược, mục tiêu, và định hướng phát triển của công ty trong lĩnh vực này. Thông tin từ phỏng vấn cần được phân tích một cách cẩn thận để xác định các vấn đề then chốt và đề xuất giải pháp khả thi. Bên cạnh đó, việc khảo sát ý kiến khách hàng cũng rất quan trọng để đánh giá mức độ hài lòng và nhận diện các nhu cầu chưa được đáp ứng.

3.2. Sử dụng Dữ liệu Thứ cấp để So sánh và Đánh giá Năng lực Logistics

Dữ liệu thứ cấp từ báo cáo tài chính, thống kê ngành, và nghiên cứu thị trường cung cấp thông tin quan trọng để so sánh hiệu quả hoạt động của Viettel Post với các đối thủ cạnh tranh. Phân tích dữ liệu này giúp xác định vị thế của Viettel Post trên thị trường, nhận diện các xu hướng và cơ hội phát triển, và đánh giá tác động của các yếu tố bên ngoài đến hoạt động kinh doanh. Việc sử dụng các chỉ số tài chính và phi tài chính giúp định lượng hiệu quả hoạt động và xác định các lĩnh vực cần cải thiện.

IV. Thực Trạng Năng Lực Cung Ứng Dịch Vụ Logistics Xuyên Biên Giới

Chương này sẽ tập trung vào việc phân tích thực trạng năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới của Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel. Đầu tiên, sẽ có một cái nhìn tổng quan về Tổng Công ty, bao gồm lịch sử hình thành, cơ cấu tổ chức và lĩnh vực hoạt động chính. Sau đó, các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cung ứng dịch vụ logistics, cả bên trong và bên ngoài doanh nghiệp, sẽ được xem xét. Tiếp theo, quy trình cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới tại Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel sẽ được mô tả chi tiết, từ khâu tiếp nhận yêu cầu của khách hàng đến khâu giao hàng cuối cùng. Cuối cùng, các yếu tố cấu thành năng lực cung ứng dịch vụ logistics, như nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, công nghệ thông tin và mạng lưới đối tác, sẽ được đánh giá một cách toàn diện.

4.1. Tổng quan về Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel

Phần này sẽ giới thiệu về lịch sử hình thành và phát triển của Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel, từ khi thành lập cho đến nay. Cơ cấu tổ chức của Tổng Công ty, bao gồm các phòng ban, chi nhánh và công ty con, cũng sẽ được mô tả chi tiết. Lĩnh vực hoạt động chính của Tổng Công ty, bao gồm dịch vụ bưu chính, dịch vụ chuyển phát nhanh, dịch vụ logistics và các dịch vụ khác, sẽ được liệt kê và phân tích. Đặc biệt, sự phát triển của dịch vụ logistics xuyên biên giới sẽ được nhấn mạnh để làm nổi bật vai trò quan trọng của nó trong chiến lược phát triển của Tổng Công ty.

4.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến Năng lực Cung ứng Dịch vụ Logistics

Các yếu tố bên trong doanh nghiệp, như nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, công nghệ thông tin, mạng lưới đối tác và quy trình quản lý, sẽ được phân tích để đánh giá tác động của chúng đến năng lực cung ứng dịch vụ logistics. Các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp, như chính sách của nhà nước, môi trường kinh tế, cạnh tranh trên thị trường và xu hướng phát triển của ngành logistics, cũng sẽ được xem xét để hiểu rõ hơn về bối cảnh hoạt động của Tổng Công ty. Sự tương tác giữa các yếu tố bên trong và bên ngoài sẽ được phân tích để xác định các cơ hội và thách thức mà Tổng Công ty đang đối mặt.

4.3. Quy trình Cung ứng Dịch vụ Logistics Xuyên Biên Giới Viettel Post

Quy trình cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới tại Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel sẽ được mô tả chi tiết, từ khâu tiếp nhận yêu cầu của khách hàng đến khâu giao hàng cuối cùng. Các bước trong quy trình, bao gồm vận chuyển, thủ tục hải quan, lưu kho và phân phối, sẽ được phân tích để xác định các điểm nghẽn và các cơ hội cải tiến. Đặc biệt, vai trò của công nghệ thông tin trong việc quản lý và theo dõi quá trình vận chuyển sẽ được nhấn mạnh.

V. Giải Pháp Nâng Cao Năng Lực Logistics Xuyên Biên Giới Viettel Post

Chương này tập trung vào việc đề xuất các giải pháp để nâng cao năng lực cung ứng dịch vụ logistics xuyên biên giới của Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel. Các giải pháp này sẽ được xây dựng dựa trên kết quả phân tích thực trạng và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cung ứng dịch vụ logistics trong chương trước. Các giải pháp sẽ được chia thành các nhóm khác nhau, bao gồm giải pháp về nguồn nhân lực, giải pháp về cơ sở vật chất, giải pháp về công nghệ thông tin, giải pháp về mạng lưới đối tác và giải pháp về quy trình quản lý. Mỗi giải pháp sẽ được mô tả chi tiết, bao gồm mục tiêu, nội dung và phương pháp thực hiện.

5.1. Phát triển Nguồn Nhân lực Chuyên Nghiệp về Logistics Xuyên Biên Giới

Đào tạo và bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho nhân viên về các kiến thức và kỹ năng liên quan đến logistics xuyên biên giới, như thủ tục hải quan, vận chuyển quốc tế, quản lý rủi ro và marketing quốc tế. Xây dựng đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, có khả năng giao tiếp tiếng Anh tốt và am hiểu về văn hóa kinh doanh của Trung Quốc. Tạo môi trường làm việc khuyến khích sự sáng tạo, đổi mới và hợp tác giữa các nhân viên.

5.2. Đầu tư Cơ sở Vật chất và Công Nghệ Hiện Đại Cho Logistics

Nâng cấp và mở rộng cơ sở vật chất, bao gồm kho bãi, phương tiện vận chuyển và thiết bị xếp dỡ hàng hóa, để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường. Đầu tư vào công nghệ thông tin hiện đại, như hệ thống quản lý kho hàng (WMS), hệ thống quản lý vận tải (TMS) và hệ thống theo dõi hàng hóa trực tuyến, để tăng cường hiệu quả quản lý và giảm thiểu chi phí. Áp dụng các công nghệ mới, như trí tuệ nhân tạo (AI) và internet of things (IoT), để tối ưu hóa quy trình logistics và cung cấp dịch vụ tốt hơn cho khách hàng.

5.3. Mở Rộng Mạng Lưới Đối Tác Chiến Lược để Cung Cấp Dịch Vụ

Xây dựng quan hệ đối tác chiến lược với các doanh nghiệp logistics lớn trong và ngoài nước để mở rộng mạng lưới cung ứng dịch vụ và tăng cường khả năng cạnh tranh. Hợp tác với các cơ quan chính phủ và các tổ chức quốc tế để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động logistics xuyên biên giới. Tham gia các hiệp hội ngành nghề và các diễn đàn thương mại để cập nhật thông tin và chia sẻ kinh nghiệm.

VI. Tương Lai và Xu Hướng Phát Triển Logistics Xuyên Biên Giới

Chương này sẽ đưa ra cái nhìn về tương lai và các xu hướng phát triển của logistics xuyên biên giới, đặc biệt là trong bối cảnh thị trường Việt Nam - Trung Quốc. Các yếu tố như sự phát triển của thương mại điện tử, sự thay đổi của chính sách thương mại và sự tiến bộ của công nghệ sẽ được xem xét để dự báo về những thay đổi có thể xảy ra trong ngành logistics. Đồng thời, các xu hướng mới, như logistics xanh, logistics thông minh và logistics chia sẻ, sẽ được phân tích để hiểu rõ hơn về tác động của chúng đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp logistics.

6.1. Tác động của Thương Mại Điện Tử đến Logistics Xuyên Biên Giới

Thương mại điện tử đang ngày càng phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Sự gia tăng của thương mại điện tử đã tạo ra nhu cầu lớn về dịch vụ logistics xuyên biên giới, đặc biệt là dịch vụ chuyển phát nhanh và dịch vụ hoàn tất đơn hàng. Các doanh nghiệp logistics cần phải thích ứng với sự thay đổi này bằng cách đầu tư vào công nghệ và cơ sở hạ tầng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

6.2. Chính Sách Thương Mại và Logistics Xuyên Biên Giới Việt Trung

Các chính sách thương mại của Việt Nam và Trung Quốc có ảnh hưởng lớn đến hoạt động logistics xuyên biên giới giữa hai nước. Các chính sách này có thể tạo ra cơ hội hoặc thách thức cho các doanh nghiệp logistics. Do đó, các doanh nghiệp logistics cần phải theo dõi chặt chẽ các thay đổi của chính sách và điều chỉnh chiến lược kinh doanh của mình cho phù hợp.

6.3. Xu Hướng Logistics Xanh Logistics Thông Minh và Logistics Chia Sẻ

Logistics xanh là xu hướng phát triển bền vững của ngành logistics, tập trung vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Logistics thông minh là xu hướng ứng dụng công nghệ thông tin và tự động hóa vào hoạt động logistics để tăng cường hiệu quả và giảm thiểu chi phí. Logistics chia sẻ là xu hướng hợp tác giữa các doanh nghiệp logistics để chia sẻ nguồn lực và giảm thiểu chi phí.