I. Tổng Quan Về Việc Làm Phi Nông Nghiệp Hàm Thuận Bắc
Việc làm đã trở thành một chương trình mục tiêu quốc gia ở nhiều nước, trong đó có Việt Nam. Đặc biệt, Việt Nam tham gia ký kết Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), mở ra cơ hội mới cho nông dân tham gia mở rộng các hoạt động thương mại xuất khẩu nông sản và các sản phẩm phi nông nghiệp. Điều này đòi hỏi nhu cầu việc làm tăng cao, đặc biệt là việc làm phi nông nghiệp cho lao động nông thôn. Ở Hàm Thuận Bắc, quá trình dịch chuyển cơ cấu lao động diễn ra nhanh chóng. Theo số liệu thống kê năm 2014, lao động trong ngành nông nghiệp giảm xuống và lao động phi nông nghiệp tăng dần. Tuy nhiên, tái cơ cấu trong ngành nông nghiệp vẫn còn chậm, sự chuyển dịch cơ cấu lao động diễn ra vẫn chậm chạp, chưa tương thích và đáp ứng yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Do đó, nghiên cứu về việc làm phi nông nghiệp tại Hàm Thuận Bắc là vô cùng cần thiết.
1.1. Vai Trò Của Việc Làm Phi Nông Nghiệp Trong Phát Triển Kinh Tế
Việc làm phi nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới, tăng thu nhập cho người dân nông thôn, góp phần giảm nghèo và nâng cao chất lượng cuộc sống. Đồng thời, thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp và dịch vụ ở khu vực nông thôn.
1.2. Thực Trạng Việc Làm Phi Nông Nghiệp Tại Huyện Hàm Thuận Bắc
Huyện Hàm Thuận Bắc có cơ cấu kinh tế đang chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng nông nghiệp và tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ. Theo Niên giám Thống kê 2014, lao động trong ngành nông nghiệp chiếm tỷ lệ cao nhưng đang có xu hướng giảm dần, trong khi lao động trong ngành phi nông nghiệp tăng lên. Tuy nhiên, sự chuyển dịch này diễn ra còn chậm, chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu phát triển của huyện. Theo số liệu Niên giám Thống kê 2014 của Chi cục Thống kê huyện Hàm Thuận Bắc tổng lao động làm việc trong các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 71,62% (năm 2011), 67,07% (năm 2014).
II. Thách Thức Trong Tạo Việc Làm Phi Nông Nghiệp Ở Hàm Thuận Bắc
Mặc dù có tiềm năng phát triển, việc tạo việc làm phi nông nghiệp tại Hàm Thuận Bắc đối mặt với nhiều thách thức. Tái cơ cấu ngành nông nghiệp diễn ra chậm, sự chuyển dịch cơ cấu lao động chưa tương thích với yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Hạ tầng cơ sở, chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chưa đủ mạnh. Sự chuyển dịch cơ cấu lao động, nhìn chung diễn ra vẫn chậm chạp, chƣa tƣơng thích và đáp ứng yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Đến năm 2014, trong GDP của huyện, giá trị nông nghiệp đã giảm xuống còn 32,1%, trong khi đó lao động nông nghiệp vẫn còn chiếm tới 67,07%.
2.1. Hạn Chế Về Cơ Sở Hạ Tầng Và Nguồn Nhân Lực
Cơ sở hạ tầng ở khu vực nông thôn còn yếu kém, đặc biệt là giao thông, điện, nước, thông tin liên lạc. Chất lượng nguồn nhân lực còn thấp, thiếu kỹ năng chuyên môn và kinh nghiệm làm việc trong các ngành phi nông nghiệp. Theo nghiên cứu, đầu tư và phát triển giáo dục, thực hiện các chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp sẽ góp phần giải quyết việc làm phi nông nghiệp cho lao động nông thôn Hàm Thuận Bắc.
2.2. Thiếu Chính Sách Hỗ Trợ Phát Triển Ngành Nghề Phi Nông Nghiệp
Chính sách hỗ trợ phát triển các ngành nghề phi nông nghiệp còn hạn chế, chưa đủ mạnh để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông thôn. Thiếu các chương trình đào tạo nghề, hỗ trợ vốn, xúc tiến thương mại, và quảng bá sản phẩm cho các doanh nghiệp và hộ kinh doanh ở nông thôn.
III. Các Yếu Tố Tác Động Đến Việc Làm Phi Nông Nghiệp Hàm Thuận Bắc
Nghiên cứu chỉ ra nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tham gia việc làm phi nông nghiệp của lao động nông thôn tại Hàm Thuận Bắc. Các yếu tố này có thể chia thành ba nhóm chính: yếu tố cá nhân, yếu tố gia đình và yếu tố cộng đồng. Giới tính, trình độ học vấn đóng vai trò quan trọng trong việc tìm kiếm việc làm. Bên cạnh đó, số lượng doanh nghiệp trên địa bàn cũng có tác động tích cực đến cơ hội có việc làm. Số nhân khẩu trong hộ và số tiền vay vốn tín dụng cũng làm tăng khả năng tham gia hoạt động phi nông nghiệp. Các nhân tố ảnh hƣởng đến việc làm phi nông nghiệp của lao động nông thôn huyện Hàm Thuận Bắc . Nhóm nhân tố bản thân người lao động . Nhóm nhân tố hộ gia đình . Nhóm nhân tố cộng đồng .
3.1. Ảnh Hưởng Từ Yếu Tố Cá Nhân Đến Cơ Hội Việc Làm
Giới tính, độ tuổi, trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc, kỹ năng chuyên môn...ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tìm kiếm việc làm trong các ngành phi nông nghiệp. Trình độ học vấn càng cao, kỹ năng càng tốt, cơ hội có việc làm càng lớn.
3.2. Tác Động Của Yếu Tố Gia Đình Đến Quyết Định Việc Làm
Quy mô gia đình, số lượng lao động, thu nhập, điều kiện kinh tế, đất đai...ảnh hưởng đến quyết định tham gia việc làm phi nông nghiệp của các thành viên trong gia đình. Hộ gia đình có nhiều lao động, thu nhập thấp thường có xu hướng tìm kiếm thêm việc làm để cải thiện đời sống. Bên cạnh đó số nhân khẩu trong hộ, số tiền vay vốn tín dụng sẽ làm tăng khả năng tham gia hoạt động phi nông nghiệp của lao động nông thôn huyện Hàm Thuận Bắc.
3.3. Yếu Tố Cộng Đồng Vai Trò của Cơ Sở Hạ Tầng và Doanh Nghiệp
Cơ sở hạ tầng, số lượng doanh nghiệp, chính sách hỗ trợ, môi trường kinh doanh... ảnh hưởng đến cơ hội việc làm và sự phát triển của các ngành phi nông nghiệp trong cộng đồng. Khu vực có cơ sở hạ tầng tốt, nhiều doanh nghiệp, chính sách hỗ trợ thuận lợi sẽ thu hút được nhiều lao động.
IV. Giải Pháp Nâng Cao Việc Làm Phi Nông Nghiệp Hàm Thuận Bắc
Để nâng cao cơ hội việc làm phi nông nghiệp cho lao động nông thôn tại Hàm Thuận Bắc, cần có các giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Các giải pháp tập trung vào cải thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp và các ngành nghề phi nông nghiệp. Từ kết quả đó, cho thấy việc đầu tƣ và phát triển giáo dục, thực hiện các chính sách ƣu đãi cho doanh nghiệp sẽ góp phần giải quyết việc làm phi nông nghiệp cho lao động nông thôn huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận.
4.1. Đầu Tư Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng Nông Thôn
Cần đầu tư nâng cấp hệ thống giao thông, điện, nước, thông tin liên lạc... để tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kinh doanh và thu hút đầu tư vào khu vực nông thôn. Đầu tư xây dựng các khu, cụm công nghiệp nhỏ và vừa để tạo thêm nhiều việc làm mới.
4.2. Nâng Cao Chất Lượng Nguồn Nhân Lực Nông Thôn
Đẩy mạnh đào tạo nghề, nâng cao kỹ năng chuyên môn và kinh nghiệm làm việc cho lao động nông thôn, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Cần có các chương trình đào tạo ngắn hạn, đào tạo theo nhu cầu của doanh nghiệp, và hỗ trợ học phí cho lao động nông thôn tham gia các khóa đào tạo.
4.3. Hỗ Trợ Phát Triển Doanh Nghiệp Và Ngành Nghề Phi Nông Nghiệp
Cần có các chính sách ưu đãi về thuế, vốn, đất đai... để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông thôn. Tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ kinh doanh phát triển các ngành nghề phi nông nghiệp, đặc biệt là các ngành nghề truyền thống và có tiềm năng phát triển. Bên cạnh đó số doanh nghiệp trên địa bàn nghiên cứu cũng có tác động tích cực đến cơ hội có việc làm phi nông nghiệp của ngƣời lao động nông thôn.
V. Ứng Dụng Thực Tiễn Nghiên Cứu Việc Làm Phi Nông Nghiệp
Kết quả nghiên cứu này có thể được sử dụng để xây dựng các chương trình, chính sách hỗ trợ việc làm phi nông nghiệp cho lao động nông thôn tại Hàm Thuận Bắc. Các địa phương có thể tham khảo để xây dựng các mô hình phát triển kinh tế phù hợp với điều kiện cụ thể. Đồng thời, cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp khi quyết định đầu tư vào khu vực nông thôn.
5.1. Xây Dựng Chính Sách Hỗ Trợ Việc Làm Cụ Thể
Dựa trên kết quả nghiên cứu, các nhà hoạch định chính sách có thể xây dựng các chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, hỗ trợ vốn, xúc tiến thương mại... phù hợp với nhu cầu và đặc điểm của lao động nông thôn tại Hàm Thuận Bắc.
5.2. Phát Triển Các Mô Hình Kinh Tế Phi Nông Nghiệp
Nghiên cứu có thể giúp các địa phương phát triển các mô hình kinh tế phi nông nghiệp phù hợp với tiềm năng và lợi thế của địa phương, như phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ, chế biến nông sản...
VI. Kết Luận Và Triển Vọng Việc Làm Phi Nông Nghiệp
Nghiên cứu về việc làm phi nông nghiệp tại Hàm Thuận Bắc đã chỉ ra những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến khả năng tham gia việc làm của lao động nông thôn. Để phát triển kinh tế khu vực, cần có các giải pháp đồng bộ để khắc phục những hạn chế và tận dụng những tiềm năng sẵn có. Việc đẩy mạnh phát triển việc làm phi nông nghiệp là yếu tố then chốt để nâng cao đời sống người dân và thúc đẩy sự phát triển bền vững của huyện. Đồng thời chỉ ra các hạn chế của nghiên cứu.87 Tài liệu tham khảo .
6.1. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Thị Trường Lao Động
Nghiên cứu sâu hơn về tác động của các yếu tố vĩ mô như chính sách, thị trường, hội nhập kinh tế... đến thị trường lao động phi nông nghiệp ở Hàm Thuận Bắc. Bên cạnh đó, nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất lao động và thu nhập của lao động trong các ngành phi nông nghiệp.
6.2. Giải Pháp Phát Triển Bền Vững Nguồn Nhân Lực
Xây dựng các chương trình đào tạo nghề dài hạn, đào tạo theo chuẩn quốc tế, và hỗ trợ lao động tìm kiếm việc làm ở các thị trường lớn hơn. Khuyến khích tinh thần khởi nghiệp, tạo điều kiện cho lao động tự tạo việc làm và phát triển doanh nghiệp riêng.
