Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh quản lý nhà nước cấp xã tại huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, lực lượng “những người hoạt động không chuyên trách cấp xã” đóng vai trò hỗ trợ quan trọng cho Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã trong việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tình trạng nghỉ việc hàng loạt của lực lượng này đã gây ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả quản lý nhà nước ở cấp xã, từ đó tác động đến toàn bộ hoạt động quản lý của huyện. Theo khảo sát với 290 người hoạt động không chuyên trách, tỷ lệ nghỉ việc gia tăng đã làm phát sinh nhiều khó khăn trong việc duy trì hoạt động ổn định của UBND cấp xã.
Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự cam kết (SCK) của những người hoạt động không chuyên trách cấp xã đối với UBND cấp xã tại huyện Long Điền, phân tích mức độ tác động của từng yếu tố và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao sự gắn bó của lực lượng này với tổ chức. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 12/2017 đến tháng 12/2018, khảo sát tại 07 xã, thị trấn thuộc huyện Long Điền.
Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho UBND huyện Long Điền và các địa phương tương tự trong tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu trong việc xây dựng chính sách giữ chân và phát huy hiệu quả đội ngũ những người hoạt động không chuyên trách cấp xã, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về sự cam kết tổ chức, trong đó Meyer và Allen (1997) định nghĩa sự cam kết là trạng thái tâm lý phản ánh mối quan hệ giữa cá nhân và tổ chức, ảnh hưởng đến quyết định gắn bó lâu dài. Maslow (1954) với tháp nhu cầu cho rằng sự thỏa mãn các nhu cầu cơ bản là tiền đề để phát sinh cam kết. McClelland nhấn mạnh ba nhu cầu thành công, quyền lực và liên minh ảnh hưởng đến động lực làm việc và cam kết.
Các yếu tố tác động đến sự cam kết được tổng hợp từ các nghiên cứu trước như Spector (1997) và các nghiên cứu trong nước, bao gồm: môi trường làm việc, quan hệ đồng nghiệp, quan hệ với cấp trên, đào tạo và thăng tiến, tiền lương, phúc lợi và khen thưởng. Mô hình nghiên cứu đề xuất 07 yếu tố độc lập ảnh hưởng đến biến phụ thuộc là sự cam kết của những người hoạt động không chuyên trách cấp xã.
Phương pháp nghiên cứu
Nguồn dữ liệu gồm hai loại: thứ cấp (báo cáo của UBND huyện Long Điền, các nghiên cứu trước) và sơ cấp (phỏng vấn sâu 15 người hoạt động không chuyên trách, lãnh đạo và chuyên viên Phòng Nội vụ huyện Long Điền; khảo sát định lượng với 290 người hoạt động không chuyên trách).
Phương pháp nghiên cứu gồm hai giai đoạn: nghiên cứu định tính sơ bộ để xác định và điều chỉnh các yếu tố ảnh hưởng, sau đó nghiên cứu định lượng chính thức sử dụng phiếu khảo sát với thang đo Likert 5 điểm. Cỡ mẫu 290 phiếu khảo sát được chọn dựa trên tiêu chuẩn tối thiểu 5 quan sát cho mỗi biến quan sát, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy. Dữ liệu được phân tích bằng phần mềm SPSS 20.0 với các kỹ thuật: kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan Pearson và hồi quy đa biến để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố.
Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 12/2017 đến tháng 12/2018, bao gồm thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích kết quả.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Sự cam kết chịu ảnh hưởng bởi 06 yếu tố chính: Đồng nghiệp, cấp trên, đào tạo và thăng tiến, tiền lương, phúc lợi và khen thưởng. Môi trường làm việc không có sự khác biệt đáng kể nên bị loại khỏi mô hình.
Tỷ lệ giải thích biến phụ thuộc: Mô hình hồi quy cho thấy 8% sự biến thiên của sự cam kết được giải thích bởi 06 biến độc lập trên, cho thấy các yếu tố này có ảnh hưởng tích cực và cùng chiều với sự cam kết.
Độ tin cậy thang đo: Hệ số Cronbach’s Alpha của các nhân tố dao động từ 0.634 đến 0.752, đảm bảo độ tin cậy thang đo. Trong đó, phúc lợi có hệ số cao nhất (0.752), cho thấy vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cam kết.
Phân tích nhân tố khám phá (EFA): Kết quả phân tích EFA với hệ số KMO = 0.698 và tổng phương sai trích đạt 66.055% cho thấy mô hình phù hợp. Một số biến quan sát bị loại do hệ số tải thấp, đảm bảo tính chính xác của mô hình.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân sự cam kết bị ảnh hưởng bởi các yếu tố trên có thể giải thích như sau: Quan hệ đồng nghiệp và cấp trên tạo môi trường hỗ trợ, tin cậy giúp người lao động cảm thấy được tôn trọng và gắn bó. Đào tạo và thăng tiến mở ra cơ hội phát triển nghề nghiệp, tăng động lực làm việc. Tiền lương và phúc lợi đáp ứng nhu cầu cơ bản và nâng cao chất lượng cuộc sống, từ đó tăng sự hài lòng và cam kết. Khen thưởng đúng người đúng việc tạo động lực và công nhận đóng góp cá nhân.
So sánh với các nghiên cứu trước, kết quả phù hợp với lý thuyết của Meyer và Allen (1997) và nghiên cứu của Spector (1997) về các yếu tố ảnh hưởng đến sự cam kết. Tuy nhiên, mức độ giải thích biến phụ thuộc còn thấp, cho thấy còn nhiều yếu tố khác chưa được khảo sát hoặc ảnh hưởng từ đặc thù công việc không chuyên trách.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng tương đối của từng yếu tố và bảng tổng hợp hệ số Cronbach’s Alpha, hệ số tải nhân tố để minh họa độ tin cậy và tính phù hợp của mô hình.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường đào tạo và phát triển năng lực: UBND huyện cần xây dựng kế hoạch đào tạo chuyên sâu, tạo điều kiện thăng tiến cho những người hoạt động không chuyên trách trong vòng 1-2 năm tới nhằm nâng cao kỹ năng và tạo động lực gắn bó.
Cải thiện chính sách tiền lương và phúc lợi: Đề xuất điều chỉnh mức phụ cấp phù hợp với mức sống hiện tại, bổ sung các chế độ phúc lợi linh hoạt như hỗ trợ gia đình, chăm sóc sức khỏe, tổ chức các hoạt động văn hóa thể thao hàng năm để nâng cao đời sống tinh thần.
Xây dựng môi trường làm việc thân thiện, hỗ trợ: Tăng cường quan hệ đồng nghiệp và cấp trên thông qua các hoạt động giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, cải thiện quy trình làm việc, khuyến khích sự tôn trọng và công bằng trong đánh giá công việc.
Hoàn thiện chính sách khen thưởng minh bạch, công bằng: Thiết lập hệ thống đánh giá hiệu quả công việc rõ ràng, khen thưởng dựa trên thành tích thực tế, tránh tình trạng ưu ái cá nhân, nhằm tạo động lực làm việc tích cực.
Các giải pháp trên cần được triển khai đồng bộ trong vòng 1-3 năm, với sự phối hợp của UBND huyện, các xã, thị trấn và Phòng Nội vụ để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Lãnh đạo UBND cấp huyện và xã: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến sự cam kết của lực lượng không chuyên trách để xây dựng chính sách quản lý nhân sự hiệu quả.
Phòng Nội vụ và các cơ quan quản lý nhà nước: Áp dụng mô hình nghiên cứu làm cơ sở tham khảo trong công tác quy hoạch, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cấp xã.
Những người hoạt động không chuyên trách cấp xã: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến sự gắn bó của bản thân với tổ chức, từ đó chủ động nâng cao năng lực và tham gia đóng góp tích cực.
Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý công, kinh tế: Tham khảo mô hình nghiên cứu và phương pháp phân tích để phát triển các đề tài liên quan đến quản lý nguồn nhân lực trong khu vực công.
Câu hỏi thường gặp
Sự cam kết của những người hoạt động không chuyên trách cấp xã là gì?
Sự cam kết là mức độ gắn bó, sẵn sàng cống hiến và duy trì mối quan hệ lâu dài với UBND cấp xã, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công việc và sự ổn định của tổ chức.Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự cam kết?
Phúc lợi và khen thưởng được đánh giá có tác động tích cực mạnh mẽ, bởi chúng đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần, tạo động lực làm việc lâu dài.Tại sao môi trường làm việc không được xem là yếu tố quan trọng trong nghiên cứu này?
Môi trường làm việc tại các xã, thị trấn huyện Long Điền tương đối đồng nhất và đầy đủ điều kiện tối thiểu, nên không tạo ra sự khác biệt đáng kể ảnh hưởng đến sự cam kết.Làm thế nào để nâng cao sự cam kết của lực lượng này?
Cần tập trung vào cải thiện chính sách tiền lương, phúc lợi, đào tạo phát triển, xây dựng mối quan hệ đồng nghiệp và cấp trên tích cực, cùng hệ thống khen thưởng công bằng.Nghiên cứu có thể áp dụng cho các địa phương khác không?
Mô hình và kết quả nghiên cứu có thể làm tài liệu tham khảo cho các huyện, tỉnh có đặc điểm tương tự, giúp xây dựng chính sách phù hợp với điều kiện thực tế.
Kết luận
- Nghiên cứu xác định 06 yếu tố chính ảnh hưởng tích cực đến sự cam kết của những người hoạt động không chuyên trách cấp xã tại huyện Long Điền: đồng nghiệp, cấp trên, đào tạo và thăng tiến, tiền lương, phúc lợi và khen thưởng.
- Mô hình nghiên cứu giải thích được 8% sự biến thiên của sự cam kết, cho thấy các yếu tố này có vai trò quan trọng nhưng còn nhiều yếu tố khác cần nghiên cứu thêm.
- Kết quả phân tích độ tin cậy và nhân tố khám phá đảm bảo tính khoa học và thực tiễn của mô hình.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao sự cam kết trong vòng 1-3 năm, góp phần ổn định và phát triển lực lượng không chuyên trách cấp xã.
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở tham khảo cho các địa phương khác trong tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và các nhà quản lý trong lĩnh vực quản lý nhà nước cấp xã.
Lãnh đạo các cấp và các nhà quản lý được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách nhân sự phù hợp, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển nguồn nhân lực cấp xã.