Luận án tiến sĩ: Yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Thị Hạnh
• Người hướng dẫn: PGS,TS Lê Thái Phong
• Trường học: Trường Đại học Ngoại thương
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
• Đề tài: Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Hoạt Động Huy Động Vốn Của Doanh Nghiệp Khởi Nghiệp Sáng Tạo Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
• 1.1. Các nghiên cứu liên quan đến doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 1.2. Các nghiên cứu liên quan đến huy động vốn cho khởi nghiệp
• 1.3. Các nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến huy động vốn khởi nghiệp sáng tạo
• 1.4. Khoảng trống nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN CỦA DOANH NGHIỆP KHỞI NGHIỆP SÁNG TẠO
• 2.1. Khái quát về doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.1.1. Khái niệm doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.1.3. Hệ thống chính sách và pháp luật điều chỉnh doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam
• 2.2. Khái quát về huy động vốn doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.2.1. Khái niệm về vốn và huy động vốn trong doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.2.2. Vai trò hoạt động huy động vốn đối với doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.2.3. Các giai đoạn huy động vốn doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.3. Các lý thuyết liên quan đến hoạt động huy động vốn doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.3.1. Lý thuyết huy động nguồn lực (Resource mobilization theory)
• 2.3.2. Lý thuyết Thông tin bất cân xứng (Asymetric information theory)
• 2.3.3. Lý thuyết mạng lưới xã hội (Social network theory)
• 2.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.4.1. Cơ sở lập luận về các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.4.2. Ảnh hưởng của vốn nhân lực đối với hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.4.3. Ảnh hưởng của vốn xã hội đối với hoạt động huy động của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 2.4.4. Ảnh hưởng của đặc điểm doanh nghiệp đối với hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 3. CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. Mô hình nghiên cứu
• 3.2.1. Mô hình nghiên cứu sơ bộ
• 3.2.2. Lấy ý kiến chuyên gia về mô hình nghiên cứu sơ bộ
• 3.2.3. Mô hình nghiên cứu chính thức
• 3.3. Giả thuyết nghiên cứu
• 3.3.1. Vốn nhân lực và hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp
• 3.3.2. Vốn xã hội và hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp
• 3.3.3. Đặc điểm của DNKNST và hoạt động huy động vốn
• 3.4. Đo lường các biến trong mô hình nghiên cứu
• 3.4.1. Đo lường biến phụ thuộc
• 3.4.2. Đo lường biến độc lập
• 3.4.3. Biến kiểm soát
• 3.5. Thu thập dữ liệu nghiên cứu
• 3.6. Phương pháp phân tích dữ liệu
• 3.6.1. Phương pháp phỏng vấn chuyên gia
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Thực trạng chung hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam
• 4.2. Kết quả thống kê mô tả
• 4.3. Kết quả phân tích chuẩn bị hồi quy
• 4.4. Kết quả phân tích hồi quy
• 4.4.1. Kết quả mô hình các yếu tố ảnh hưởng tới khả năng huy động vốn của doanh nghiệp
• 4.4.2. Kết quả mô hình các yếu tố ảnh hưởng tới khả năng huy động vốn của doanh nghiệp trong giai đoạn Covid-19
• 4.4.3. Kết quả mô hình các yếu tố ảnh hưởng tới giá trị huy động vốn của các doanh nghiệp
• 4.4.4. Kết quả mô hình các yếu tố ảnh hưởng tới số vòng huy động vốn của doanh nghiệp
• 4.4.5. Kết quả mô hình các yếu tố ảnh hưởng tới giai đoạn huy động vốn của doanh nghiệp
• 4.4.6. Kết quả mô hình ảnh hưởng của ngành tới hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp
• 4.4.7. Tổng hợp kết quả các giả thuyết của luận án
• 4.5. Kết quả phỏng vấn chuyên gia
• 4.6. Thảo luận các kết quả nghiên cứu
• 4.6.1. Ảnh hưởng của vốn nhân lực tới hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 4.6.2. Ảnh hưởng của vốn xã hội đến hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 4.6.3. Ảnh hưởng của đặc điểm doanh nghiệp tới hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
• 5. CHƯƠNG 5: MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ NHẰM THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN CỦA DOANH NGHIỆP KHỞI NGHIỆP SÁNG TẠO VIỆT NAM
• 5.1. Triển vọng phát triển thị trường vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam
• 5.2. Một số khuyến nghị nhằm đẩy mạnh hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam
• 5.2.1. Một số khuyến nghị đối với doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam
• 5.2.2. Một số khuyến nghị đối với nhà đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam
• 5.2.3. Một số khuyến nghị đối với các nhà hoạch định chính sách hỗ trợ phát triển đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 3
• PHỤ LỤC 4

I. Giới thiệu về doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo

Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (DNKNST) đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh của thị trường Việt Nam. DNKNST được định nghĩa là những doanh nghiệp mới thành lập với mô hình kinh doanh đổi mới, sản phẩm hoặc dịch vụ sáng tạo, có khả năng mở rộng và tạo ra giá trị gia tăng cho xã hội. Huy động vốn là một yếu tố thiết yếu giúp DNKNST phát triển, vì nó cung cấp nguồn lực tài chính cần thiết để thực hiện ý tưởng kinh doanh và mở rộng quy mô. Tuy nhiên, DNKNST thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn vốn, do tính mơ hồ và rủi ro cao liên quan đến hoạt động khởi nghiệp. Theo nghiên cứu của Cassar (2004), các doanh nghiệp khởi nghiệp thường thiếu thông tin và kinh nghiệm, làm giảm khả năng thu hút đầu tư từ bên ngoài. Do đó, việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của DNKNST là rất cần thiết để đưa ra các giải pháp hỗ trợ phù hợp.

II. Các yếu tố ảnh hưởng đến huy động vốn

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của DNKNST, bao gồm vốn nhân lực, vốn xã hội và đặc điểm doanh nghiệp. Vốn nhân lực, được hiểu là kỹ năng, kiến thức và kinh nghiệm của đội ngũ sáng lập, có ảnh hưởng lớn đến khả năng huy động vốn. Theo Ebbers & Wijnberg (2012), nhà đầu tư thường đánh giá cao năng lực của người sáng lập khi quyết định đầu tư. Bên cạnh đó, vốn xã hội, tức là các mối quan hệ và mạng lưới kết nối của doanh nghiệp, cũng đóng vai trò quan trọng. Shane & Cable (2002) cho rằng các mối quan hệ này có thể giúp DNKNST tiếp cận với các nhà đầu tư tiềm năng. Cuối cùng, đặc điểm của doanh nghiệp, như quy mô, lĩnh vực hoạt động và chiến lược kinh doanh, cũng ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn. Việc hiểu rõ các yếu tố này sẽ giúp DNKNST xây dựng chiến lược huy động vốn hiệu quả hơn.

III. Thực trạng huy động vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam

Thực trạng huy động vốn của DNKNST tại Việt Nam cho thấy nhiều tiềm năng, nhưng cũng không ít thách thức. Các nghiên cứu gần đây cho thấy, mặc dù số lượng DNKNST tăng nhanh, nhưng tỷ lệ thành công trong việc huy động vốn từ các quỹ đầu tư vẫn còn thấp. Theo báo cáo của VPĐA844 (2021), trong năm 2021, DNKNST Việt Nam đã thu hút được hơn 1,2 tỷ USD, tuy nhiên, không phải tất cả các doanh nghiệp đều có thể tiếp cận nguồn vốn này. Một phần nguyên nhân là do thiếu thông tin minh bạch và sự chưa đồng bộ trong hệ thống chính sách hỗ trợ cho DNKNST. Ngoài ra, khó khăn trong huy động vốn cũng xuất phát từ việc các nhà đầu tư thường e ngại trước những rủi ro tài chính liên quan đến các mô hình kinh doanh mới. Do đó, cần có những giải pháp đồng bộ từ phía chính phủ, nhà đầu tư và các tổ chức hỗ trợ để thúc đẩy hoạt động huy động vốn của DNKNST.

IV. Các khuyến nghị nhằm thúc đẩy huy động vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo

Để nâng cao khả năng huy động vốn cho DNKNST, một số khuyến nghị có thể được đưa ra. Đầu tiên, cần có chính sách hỗ trợ từ chính phủ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho DNKNST tiếp cận các nguồn vốn từ quỹ đầu tư và ngân hàng. Thứ hai, DNKNST nên tập trung phát triển chiến lược huy động vốn hiệu quả, bao gồm việc xây dựng kế hoạch kinh doanh rõ ràng và minh bạch để thu hút nhà đầu tư. Cuối cùng, việc tăng cường mối quan hệ với các nhà đầu tư thông qua các sự kiện kết nối đầu tư và hội thảo cũng là một cách hiệu quả để DNKNST có thể mở rộng mạng lưới và tăng cường khả năng huy động vốn. Những khuyến nghị này không chỉ giúp DNKNST phát triển bền vững mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của nền kinh tế Việt Nam.