Nghiên cứu thái độ của sinh viên năm nhất về việc học nghe tiếng Anh tại Khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện, Đại học Công nghiệp Hà Nội

• Tác giả: Phạm Thị Vinh
• Người hướng dẫn: Dr. Trần Thị Tuyết
• Trường học: Hanoi University of Industry
• Chuyên ngành: Electrical Engineering Technology
• Đề tài: Nghiên cứu thái độ của sinh viên năm nhất đối với việc học nghe tiếng Anh tại Khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện, Đại học Công nghiệp Hà Nội
• Loại tài liệu: thesis
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Hà Nội

• STATEMENT OF AUTHORSHIP
• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF APPENDICES
• LIST OF TABLES
• A. PART A: INTRODUCTION
• A.1. Aims of the study
• A.2. Research questions
• A.3. Method of the study
• A.4. Scope of the study
• A.5. Significance of the study
• A.6. Organization of the study
• 1. CHAPTER 1: LITERATURE REVIEW
• 1.1. Overview of the current situation of teaching and learning listening skills in Vietnamese context
• 1.2. The teaching and learning of listening skills in the Vietnamese context
• 1.3. Individual differences influencing on students’ success in learning English listening skills
• 1.4. The concepts of attitude
• 1.5. Definitions of attitude
• 1.6. Role of attitudes in students’ language learning
• 1.7. Factors affecting students’ attitudes towards language learning
• 1.8. The students’ background information at HaUI
• 1.9. The English teachers at HaUI
• 1.10. A brief description of the English course
• 3. CHAPTER 3: DATA ANALYSIS
• 3.1. Data analysis of the students’ questionnaire
• 3.2. The influence of internal factors on students’ attitudes
• 3.3. The influence of external factors on students’ attitudes
• 3.4. Learning environment’s factors
• 3.5. Summary from students’ questionnaire
• 3.6. Data analysis from teachers’ interviews
• 4. CHAPTER 4: FINDINGS AND DISCUSSIONS
• 4.1. Students hold negative attitudes towards learning English listening
• 4.2. Some factors leading to students’ negative attitudes towards learning listening skills
• 4.3. Suggestions to foster students’ positive attitudes
• 4.4. Summary of the study
• 4.5. Suggestions for further studies
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF APPENDICES
• LIST OF TABLES

I. Giới thiệu

Nghiên cứu này nhằm mục đích tìm hiểu thái độ sinh viên năm nhất đối với việc học nghe tiếng Anh tại Khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện, Đại học Công nghiệp Hà Nội. Việc xác định thái độ của sinh viên là rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến thành công trong việc học ngoại ngữ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sinh viên có những thái độ khác nhau, từ tích cực đến tiêu cực, đối với việc học kỹ năng nghe. Điều này có thể được giải thích bởi nhiều yếu tố như động lực học tập, phương pháp giảng dạy và môi trường học tập.

1.1. Tầm quan trọng của việc học nghe tiếng Anh

Kỹ năng nghe là một trong những kỹ năng quan trọng nhất trong việc học ngoại ngữ. Theo nghiên cứu của Ellis (1994), thái độ tích cực có thể thúc đẩy việc học tập và giúp sinh viên đạt được mục tiêu dễ dàng hơn. Ngược lại, thái độ tiêu cực có thể cản trở quá trình học tập. Do đó, việc tìm hiểu thái độ sinh viên đối với việc học nghe tiếng Anh là cần thiết để cải thiện kết quả học tập.

II. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng cả phương pháp định lượng và định tính, trong đó phương pháp định lượng được ưu tiên hơn. Dữ liệu được thu thập thông qua bảng hỏi và phỏng vấn để đánh giá thái độ của sinh viên. Kết quả cho thấy rằng sinh viên có thái độ tiêu cực đối với việc học nghe tiếng Anh. Một số nguyên nhân dẫn đến thái độ không thuận lợi này bao gồm sự thiếu hứng thú, trình độ tiếng Anh hạn chế, và phương pháp giảng dạy không sáng tạo.

2.1. Dữ liệu thu thập

Bảng hỏi được thiết kế để thu thập thông tin về thái độ sinh viên và các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ này. Phỏng vấn với giáo viên cũng được thực hiện để xác minh và làm rõ thêm các kết quả từ bảng hỏi. Dữ liệu thu thập được phân tích để xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến thái độ của sinh viên trong việc học nghe tiếng Anh.

III. Kết quả và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy sinh viên năm nhất tại Khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện có thái độ tiêu cực đối với việc học nghe tiếng Anh. Một số yếu tố như sự thiếu động lực, điều kiện học tập không thuận lợi và phương pháp giảng dạy không phù hợp đã được xác định là nguyên nhân chính. Việc cải thiện thái độ của sinh viên là cần thiết để nâng cao hiệu quả học tập. Các khuyến nghị được đưa ra nhằm thúc đẩy thái độ tích cực trong việc học nghe tiếng Anh.

3.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố như tâm lý sinh viên, khó khăn trong học tiếng Anh, và động lực học tập có ảnh hưởng lớn đến thái độ của sinh viên. Việc hiểu rõ các yếu tố này sẽ giúp giáo viên điều chỉnh phương pháp giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tích cực hơn cho sinh viên.

IV. Kết luận

Nghiên cứu này đã làm rõ thái độ sinh viên năm nhất đối với việc học nghe tiếng Anh tại Đại học Công nghiệp Hà Nội. Kết quả cho thấy rằng việc cải thiện thái độ của sinh viên là rất quan trọng để nâng cao hiệu quả học tập. Các khuyến nghị được đưa ra nhằm giúp sinh viên phát triển kỹ năng nghe tiếng Anh một cách hiệu quả hơn. Nghiên cứu này không chỉ có giá trị cho sinh viên mà còn cho giáo viên và các nhà quản lý giáo dục trong việc cải thiện chất lượng giảng dạy.

4.1. Khuyến nghị cho nghiên cứu tiếp theo

Nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi để bao gồm các sinh viên từ các khoa khác nhau và so sánh thái độ của họ đối với việc học nghe tiếng Anh. Điều này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ học tập và giúp phát triển các phương pháp giảng dạy hiệu quả hơn.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tiếng Anh được xem là ngôn ngữ quốc tế, đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như khoa học, công nghệ, văn hóa, giáo dục và kinh tế. Tại Việt Nam, tiếng Anh được đưa vào giảng dạy từ cấp tiểu học và trở thành môn học bắt buộc ở các cấp học tiếp theo, đặc biệt tại bậc đại học. Tuy nhiên, thực tế cho thấy sinh viên Việt Nam thường gặp khó khăn trong kỹ năng nghe tiếng Anh, mặc dù họ có nền tảng kiến thức ngữ pháp và từ vựng khá tốt. Theo ước tính, phần lớn sinh viên năm nhất ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tại Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội (HaUI) có thái độ tiêu cực đối với việc học kỹ năng nghe tiếng Anh, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả học tập và khả năng giao tiếp thực tế.

Nghiên cứu nhằm mục tiêu điều tra thái độ của sinh viên năm nhất ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tại HaUI đối với việc học kỹ năng nghe tiếng Anh, đồng thời xác định các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ này, bao gồm các yếu tố nội tại như nhận thức, sở thích và năng lực của người học, cũng như các yếu tố bên ngoài như hành vi và phương pháp giảng dạy của giáo viên, điều kiện học tập và tài liệu học tập. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào sinh viên năm nhất tại khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện trong học kỳ thứ hai của năm học 2013-2014. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giảng dạy và học tập tiếng Anh, đặc biệt là kỹ năng nghe, góp phần nâng cao năng lực ngoại ngữ của sinh viên và đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời kỳ hội nhập.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về thái độ trong học tập ngôn ngữ, đặc biệt là vai trò của thái độ trong việc ảnh hưởng đến thành tích học tập ngoại ngữ. Gardner (1985) định nghĩa thái độ là phản ứng đánh giá của cá nhân dựa trên niềm tin hoặc ý kiến về đối tượng, bao gồm ba thành phần: hành vi, nhận thức và cảm xúc. Thái độ tích cực được chứng minh có tác động tích cực đến việc học ngôn ngữ, trong khi thái độ tiêu cực có thể làm giảm động lực và kết quả học tập.

Ngoài ra, nghiên cứu áp dụng mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ học tập, chia thành hai nhóm chính: (1) yếu tố nội tại gồm nhận thức, sở thích và năng lực của người học; (2) yếu tố bên ngoài gồm hành vi và phương pháp giảng dạy của giáo viên, điều kiện học tập và tài liệu học tập. Các khái niệm chuyên ngành như "kỹ năng nghe tiếng Anh", "thái độ học tập", "yếu tố cá nhân" và "môi trường học tập" được sử dụng để phân tích và đánh giá thái độ của sinh viên.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp cả định lượng và định tính nhằm đảm bảo tính khách quan và toàn diện. Dữ liệu định lượng được thu thập thông qua bảng câu hỏi khảo sát 120 sinh viên năm nhất ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tại HaUI, tập trung vào các yếu tố nội tại và bên ngoài ảnh hưởng đến thái độ học kỹ năng nghe. Dữ liệu định tính được thu thập qua phỏng vấn bán cấu trúc với 5 giảng viên tiếng Anh có kinh nghiệm giảng dạy tại HaUI nhằm kiểm chứng và làm rõ các kết quả từ bảng câu hỏi.

Mẫu nghiên cứu gồm 120 sinh viên nam, đến từ các tỉnh phía Bắc Việt Nam, đã học tiếng Anh ít nhất 7 năm trước khi vào đại học. Phương pháp chọn mẫu là chọn toàn bộ sinh viên năm nhất của khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện trong học kỳ thứ hai. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng thống kê mô tả và so sánh tỷ lệ phần trăm các câu trả lời, kết hợp phân tích nội dung phỏng vấn để làm rõ các nguyên nhân và đề xuất giải pháp. Thời gian nghiên cứu diễn ra trong năm học 2013-2014.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thái độ của sinh viên đối với việc học kỹ năng nghe tiếng Anh là tiêu cực: Mặc dù 100% sinh viên nhận thức được tầm quan trọng của kỹ năng nghe trong giao tiếp và cơ hội nghề nghiệp, nhưng 61,7% cảm thấy mệt mỏi và 77,5% không hứng thú với các hoạt động nghe trong lớp. Hơn 81% không chuẩn bị bài nghe trước khi đến lớp và 70% không quan tâm nếu bỏ lỡ bài học nghe.

2. Năng lực nghe hạn chế ảnh hưởng đến thái độ học tập: 60,8% sinh viên cảm thấy lo lắng khi phải trả lời câu hỏi nghe trước lớp, 70,8% lo sợ điểm số thấp và chỉ 25,8% hài lòng với khả năng nghe của mình. Điều này cho thấy sự thiếu tự tin và năng lực hạn chế là nguyên nhân chính dẫn đến thái độ tiêu cực.

3. Hành vi của giáo viên được đánh giá tích cực nhưng phương pháp giảng dạy còn hạn chế: 80% sinh viên hài lòng với thái độ và sự nhiệt tình của giáo viên, tuy nhiên 75,9% cho biết giáo viên ít sử dụng thiết bị hỗ trợ giảng dạy, 68,5% cho rằng giáo viên chỉ sử dụng các bài tập trong sách giáo khoa và 81,7% không nhận được hướng dẫn rõ ràng trước khi làm bài nghe.

4. Điều kiện học tập và tài liệu chưa đáp ứng yêu cầu: 78,3% sinh viên cho rằng lớp học ồn ào, 81,7% phản ánh lớp học quá đông gây mất tập trung, 66% phàn nàn về chất lượng băng ghi âm kém và 75% thiếu tài liệu hỗ trợ trực quan. Về tài liệu nghe, 71,7% cho rằng bài nghe quá khó, 72,5% không thấy hứng thú với chủ đề và 75% cho rằng nội dung lỗi thời, không phù hợp với sở thích và trình độ.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy mặc dù sinh viên nhận thức rõ vai trò quan trọng của kỹ năng nghe trong học tập và nghề nghiệp, thái độ tiêu cực vẫn chiếm ưu thế do nhiều nguyên nhân. Sự thiếu hứng thú và chuẩn bị kém là biểu hiện của động lực học tập thấp, điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về ảnh hưởng của thái độ đến thành tích học tập ngoại ngữ. Năng lực nghe hạn chế, đặc biệt là vốn từ vựng và phát âm yếu, làm giảm sự tự tin và gây áp lực tâm lý cho sinh viên.

Mặc dù giáo viên được đánh giá tích cực về thái độ và sự quan tâm, nhưng phương pháp giảng dạy còn đơn điệu, thiếu sáng tạo và ít sử dụng công cụ hỗ trợ đã làm giảm hiệu quả bài học và sự hứng thú của sinh viên. Điều kiện học tập không thuận lợi với lớp học đông, ồn ào và thiết bị kém chất lượng cũng góp phần làm giảm chất lượng học tập và thái độ tích cực của sinh viên. Tài liệu nghe không phù hợp về độ khó, nội dung và tính hấp dẫn khiến sinh viên khó tiếp cận và duy trì sự quan tâm.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ phần trăm các câu trả lời tích cực, trung lập và tiêu cực cho từng yếu tố, giúp minh họa rõ ràng mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến thái độ học tập của sinh viên.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao ý thức và tự chủ học tập của sinh viên: Khuyến khích sinh viên nhận thức rõ trách nhiệm và vai trò chủ động trong việc học kỹ năng nghe, xây dựng thói quen chuẩn bị bài trước khi đến lớp và tham gia tích cực vào các hoạt động nghe. Thời gian thực hiện: ngay từ học kỳ đầu tiên; Chủ thể: sinh viên, giảng viên hướng dẫn.

2. Đổi mới phương pháp giảng dạy của giáo viên: Khuyến khích giáo viên áp dụng các phương pháp đa dạng như học tập dựa trên vấn đề, học tập hợp tác, sử dụng các hoạt động tương tác như thảo luận, đóng vai, giải quyết vấn đề để tăng sự hứng thú và tương tác của sinh viên. Thời gian thực hiện: trong năm học; Chủ thể: giảng viên bộ môn.

3. Tăng cường sử dụng thiết bị và phương tiện hỗ trợ giảng dạy: Trang bị và sử dụng hiệu quả các thiết bị nghe nhìn, máy chiếu, băng đĩa chất lượng cao để tạo môi trường học tập sinh động, hấp dẫn. Thời gian thực hiện: trong vòng 1 năm; Chủ thể: nhà trường, phòng công nghệ thông tin.

4. Cải thiện điều kiện học tập và tài liệu học tập: Giảm sĩ số lớp học, cải thiện môi trường lớp học (ánh sáng, âm thanh, không gian), đồng thời lựa chọn và biên soạn tài liệu nghe phù hợp với trình độ, sở thích và nhu cầu thực tế của sinh viên, ưu tiên tài liệu có tính xác thực cao và cập nhật. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: nhà trường, bộ môn tiếng Anh.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giảng viên tiếng Anh tại các trường đại học kỹ thuật: Nghiên cứu cung cấp cái nhìn sâu sắc về thái độ học tập của sinh viên kỹ thuật đối với kỹ năng nghe, giúp giảng viên điều chỉnh phương pháp giảng dạy phù hợp, tăng hiệu quả đào tạo.

2. Nhà quản lý giáo dục và các phòng đào tạo đại học: Thông tin về các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ học tập giúp hoạch định chính sách, cải thiện điều kiện học tập và đầu tư trang thiết bị phù hợp.

3. Sinh viên ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện và các ngành kỹ thuật khác: Hiểu rõ về các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ học tập giúp sinh viên tự điều chỉnh phương pháp học, nâng cao hiệu quả học tập kỹ năng nghe.

4. Các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh và giáo dục đại học: Luận văn cung cấp dữ liệu thực nghiệm và phân tích sâu sắc về thái độ học tập, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về mối quan hệ giữa thái độ và thành tích học tập ngoại ngữ.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao sinh viên kỹ thuật lại gặp khó khăn trong học kỹ năng nghe tiếng Anh?
   Sinh viên kỹ thuật thường có nền tảng tiếng Anh thiên về ngữ pháp và từ vựng viết, ít được rèn luyện kỹ năng nghe và nói. Ngoài ra, môi trường học tập thiếu tương tác thực tế và tài liệu không phù hợp cũng làm giảm hiệu quả học nghe.

2. Thái độ tiêu cực ảnh hưởng thế nào đến kết quả học tập kỹ năng nghe?
   Thái độ tiêu cực làm giảm động lực học tập, khiến sinh viên ít chuẩn bị và tham gia các hoạt động nghe, từ đó làm giảm khả năng tiếp thu và phát triển kỹ năng nghe.

3. Giáo viên có thể làm gì để cải thiện thái độ học tập của sinh viên?
   Giáo viên nên đổi mới phương pháp giảng dạy, sử dụng đa dạng hoạt động và thiết bị hỗ trợ, tạo môi trường học tập tích cực, đồng thời hướng dẫn rõ ràng và khích lệ sinh viên tham gia.

4. Điều kiện học tập ảnh hưởng như thế nào đến thái độ của sinh viên?
   Điều kiện học tập kém như lớp học đông, ồn ào, thiết bị lỗi thời làm giảm sự tập trung và hứng thú của sinh viên, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến thái độ học tập.

5. Làm thế nào để lựa chọn tài liệu nghe phù hợp cho sinh viên kỹ thuật?
   Tài liệu nên có độ khó phù hợp với trình độ, nội dung liên quan đến lĩnh vực kỹ thuật hoặc đời sống thực tế, có tính xác thực cao và đa dạng để thu hút sự quan tâm của sinh viên.

Kết luận

• Sinh viên năm nhất ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tại HaUI nhận thức rõ tầm quan trọng của kỹ năng nghe nhưng có thái độ tiêu cực trong học tập.
• Các yếu tố nội tại như năng lực hạn chế, thiếu hứng thú và sự chuẩn bị kém là nguyên nhân chính dẫn đến thái độ tiêu cực.
• Yếu tố bên ngoài như phương pháp giảng dạy đơn điệu, điều kiện học tập kém và tài liệu không phù hợp cũng góp phần làm giảm động lực học tập.
• Đề xuất các giải pháp nâng cao ý thức học tập, đổi mới phương pháp giảng dạy, cải thiện điều kiện học tập và lựa chọn tài liệu phù hợp nhằm thúc đẩy thái độ tích cực.
• Nghiên cứu mở ra hướng đi cho các nghiên cứu tiếp theo về mối quan hệ giữa thái độ và thành tích học tập ngoại ngữ, đồng thời hỗ trợ cải thiện chất lượng đào tạo tiếng Anh tại các trường đại học kỹ thuật.

Để nâng cao hiệu quả học tập kỹ năng nghe tiếng Anh, các bên liên quan cần phối hợp thực hiện các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về thái độ và động lực học tập của sinh viên trong các bối cảnh khác nhau.