Nghiên cứu quy trình kỹ thuật LAMP để chẩn đoán nhiễm sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis trên người

• Tác giả: Hoàng Thị Hạnh
• Người hướng dẫn: TS. Trương Văn Hạnh
• Trường học: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên
• Chuyên ngành: Sinh học thực nghiệm
• Đề tài: Nghiên cứu xây dựng quy trình kỹ thuật LAMP để chẩn đoán xác định nhiễm sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis trên người
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ khoa học
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Bệnh sán lá gan nhỏ
• 1.2. Các triệu chứng lâm sàng
• 1.3. Các phương pháp chẩn đoán
• 1.4. Đặc điểm phân loại, hình thái của sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis
• 1.4.1. Hình thái sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis
• 1.4.2. Chu kỳ phát triển của sán lá gan nhỏ
• 1.4.3. Một số đặc điểm di truyền phân tử của sán lá gan nhỏ sử dụng trong giám định loài
• 1.4.3.1. DNA ribosome (rDNA) trong hệ gen nhân
• 1.4.3.2. Hệ gen ty thể mtDNA
• 1.5. Thực trạng nhiễm sán lá gan nhỏ trên thế giới và Việt Nam
• 1.5.1. Thực trạng nhiễm sán lá gan nhỏ trên thế giới
• 1.5.2. Thực trạng nhiễm sán lá gan nhỏ ở Việt Nam
• 1.6. Các kỹ thuật xét nghiệm chẩn đoán sán lá gan nhỏ
• 1.6.1. Xét nghiệm tìm trứng sán lá gan nhỏ trong phân hoặc dịch tá tràng
• 1.6.2. Các xét nghiệm miễn dịch
• 1.6.3. Chẩn đoán bằng các kỹ thuật sinh học phân tử
• 1.6.4. Kỹ thuật LAMP
• 1.6.4.1. Nguyên lý kỹ thuật LAMP
• 1.6.4.2. Đánh giá kết quả của LAMP
• 1.6.4.3. Các nghiên cứu về ứng dụng kỹ thuật LAMP trong chẩn đoán C. sinensis những năm gần đây
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng, thời gian, địa điểm, vật liệu nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Thời gian nghiên cứu
• 2.4. Địa điểm nghiên cứu
• 2.5. Hóa chất, vật tư tiêu hao, thiết bị sử dụng trong nghiên cứu
• 2.6. Phương pháp nghiên cứu
• 2.6.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.6.2. Thu thập mẫu phân, mẫu sán lá gan nhỏ trưởng thành
• 2.6.3. Tách ADN tổng số
• 2.6.4. Các kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu
• 2.6.5. Các chỉ số nghiên cứu
• 2.6.6. Thu thập số liệu, xử lý số liệu
• 2.6.7. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Kết quả nghiên cứu thiết lập quy trình kỹ thuật LAMP xác định sán lá gan nhỏ C. sinensis trên người
• 3.2. Kết quả thiết kế mồi cho phản ứng LAMP xác định C.
• 3.3. Kết quả tối ưu các điều kiện của phản ứng LAMP xác định C.
• 3.4. Kết quả đánh giá độ nhạy, độ đặc hiệu của kỹ thuật LAMP chẩn đoán sán lá gan nhỏ C. sinensis trên người
• 3.5. Kết quả điều tra thu thập mẫu phân, mẫu sán lá gan nhỏ trưởng thành
• 3.6. Kết quả thiết lập bộ mẫu sử dụng để đánh giá độ nhạy, độ đặc hiệu của kỹ thuật LAMP chẩn đoán sán lá gan nhỏ C.
• 3.7. Kết quả đánh giá độ nhạy, độ đặc hiệu của kỹ thuật LAMP phát hiện C. sinensis trên người
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• MỞ ĐẦU

Tóm tắt

I. Tổng quan về quy trình kỹ thuật LAMP chẩn đoán Clonorchis sinensis

Nghiên cứu về quy trình kỹ thuật LAMP (Loop-Mediated Isothermal Amplification) đã trở thành một trong những phương pháp tiên tiến trong việc chẩn đoán nhiễm sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis. Kỹ thuật này không chỉ đơn giản hóa quy trình xét nghiệm mà còn nâng cao độ nhạy và độ đặc hiệu trong việc phát hiện ký sinh trùng. LAMP cho phép phát hiện ADN của Clonorchis sinensis một cách nhanh chóng và hiệu quả, giúp cải thiện khả năng chẩn đoán sớm bệnh sán lá gan nhỏ.

1.1. Đặc điểm của Clonorchis sinensis và bệnh sán lá gan nhỏ

Clonorchis sinensis là một loại sán lá gan nhỏ ký sinh trong đường mật của người và động vật. Bệnh sán lá gan nhỏ gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng, từ rối loạn tiêu hóa đến xơ gan. Việc hiểu rõ về đặc điểm hình thái và chu kỳ sống của sán là rất quan trọng trong việc phát hiện và điều trị bệnh.

1.2. Tại sao cần nghiên cứu quy trình LAMP

Nghiên cứu quy trình LAMP là cần thiết vì phương pháp này có thể phát hiện nhanh chóng và chính xác sự hiện diện của Clonorchis sinensis trong mẫu phân. Điều này giúp giảm thiểu thời gian chẩn đoán và tăng cường khả năng điều trị kịp thời cho bệnh nhân.

II. Thách thức trong chẩn đoán nhiễm sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis

Chẩn đoán nhiễm sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis gặp nhiều thách thức. Các phương pháp truyền thống như xét nghiệm tìm trứng trong phân có độ nhạy thấp, dễ bỏ sót trường hợp nhiễm. Hơn nữa, triệu chứng lâm sàng không rõ ràng khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn hơn. Do đó, việc phát triển các phương pháp chẩn đoán mới là rất cần thiết.

2.1. Độ nhạy và độ đặc hiệu của các phương pháp hiện tại

Các phương pháp chẩn đoán hiện tại như xét nghiệm Kato-Katz có độ nhạy chỉ khoảng 30%, điều này dẫn đến nhiều trường hợp nhiễm không được phát hiện. Việc cải thiện độ nhạy và độ đặc hiệu của các phương pháp chẩn đoán là một thách thức lớn.

2.2. Khó khăn trong việc phát hiện triệu chứng lâm sàng

Nhiều bệnh nhân nhiễm Clonorchis sinensis không có triệu chứng rõ rệt trong giai đoạn đầu, dẫn đến việc chẩn đoán muộn. Điều này làm tăng nguy cơ biến chứng nghiêm trọng như xơ gan và ung thư đường mật.

III. Phương pháp nghiên cứu quy trình kỹ thuật LAMP chẩn đoán Clonorchis sinensis

Phương pháp nghiên cứu quy trình kỹ thuật LAMP bao gồm việc thiết kế mồi, tối ưu hóa các điều kiện phản ứng và đánh giá độ nhạy, độ đặc hiệu của quy trình. Kỹ thuật này cho phép phát hiện ADN của Clonorchis sinensis một cách nhanh chóng và hiệu quả, giúp cải thiện khả năng chẩn đoán sớm bệnh sán lá gan nhỏ.

3.1. Thiết kế mồi cho phản ứng LAMP

Thiết kế mồi là bước quan trọng trong quy trình LAMP. Mồi được thiết kế dựa trên trình tự gen của Clonorchis sinensis, đảm bảo độ chính xác cao trong việc phát hiện ADN của ký sinh trùng.

3.2. Tối ưu hóa điều kiện phản ứng LAMP

Tối ưu hóa các điều kiện phản ứng như nhiệt độ, thời gian ủ và nồng độ các thành phần phản ứng là rất quan trọng để đạt được kết quả chính xác nhất. Việc này giúp nâng cao độ nhạy và độ đặc hiệu của kỹ thuật LAMP.

IV. Ứng dụng thực tiễn của quy trình LAMP trong chẩn đoán Clonorchis sinensis

Quy trình LAMP đã được áp dụng thành công trong việc chẩn đoán nhiễm Clonorchis sinensis. Kết quả nghiên cứu cho thấy kỹ thuật này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, giúp phát hiện nhanh chóng sự hiện diện của ký sinh trùng trong mẫu phân. Điều này không chỉ giúp cải thiện khả năng chẩn đoán mà còn hỗ trợ trong việc điều trị kịp thời cho bệnh nhân.

4.1. Kết quả nghiên cứu về độ nhạy và độ đặc hiệu

Kết quả nghiên cứu cho thấy quy trình LAMP có độ nhạy lên đến 90% và độ đặc hiệu 95%, cho thấy đây là một phương pháp hứa hẹn trong việc chẩn đoán nhiễm Clonorchis sinensis.

4.2. Lợi ích của việc áp dụng kỹ thuật LAMP

Việc áp dụng kỹ thuật LAMP giúp giảm thiểu thời gian chẩn đoán, tăng cường khả năng phát hiện sớm và điều trị kịp thời cho bệnh nhân, từ đó giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

V. Kết luận và tương lai của nghiên cứu quy trình LAMP

Nghiên cứu quy trình kỹ thuật LAMP để chẩn đoán nhiễm sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis đã mở ra hướng đi mới trong việc phát hiện và điều trị bệnh. Với độ nhạy và độ đặc hiệu cao, kỹ thuật này có tiềm năng lớn trong việc cải thiện sức khỏe cộng đồng. Tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển để hoàn thiện quy trình và mở rộng ứng dụng của kỹ thuật này.

5.1. Tầm quan trọng của nghiên cứu trong y học

Nghiên cứu quy trình LAMP không chỉ giúp phát hiện sớm bệnh sán lá gan nhỏ mà còn góp phần nâng cao nhận thức về sức khỏe cộng đồng, từ đó giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh.

5.2. Hướng phát triển trong tương lai

Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu để cải thiện quy trình LAMP, mở rộng ứng dụng cho các loại ký sinh trùng khác, từ đó nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị.