Luận án về nuôi tạo tấm biểu mô từ tế bào gốc biểu mạc miệng

• Trường học: Trường Đại Học Y Dược
• Chuyên ngành: Y học
• Đề tài: Nghiên Cứu Nuôi Tạo Tấm Biểu Mô Từ Tế Bào Gốc Niêm Mạc Miệng
• Loại tài liệu: đề tài nghiên cứu
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hồ Chí Minh

• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Cấu trúc của bề mặt nhãn cầu
• 1.2. Vùng rìa củng-giác mạc
• 1.3. Các yếu tố liên quan đảm bảo sự toàn vẹn của BMNC
• 1.4. Phim nước mắt
• 1.5. Sự toàn vẹn của hai cung phản xạ điều tiết nước mắt
• 1.6. Chức năng của tế bào biểu mô BMNC được hỗ trợ bởi nguyên bào sợi nhu mô và chất cơ bản
• 1.7. Cấu trúc biểu mô bề mặt khoang miệng
• 1.8. Hội chứng suy giảm tế bào gốc vùng rìa giác mạc
• 1.9. Biểu hiện lâm sàng của hội chứng suy giảm vùng rìa
• 1.10. Phương pháp điều trị hội chứng suy giảm tế bào gốc vùng rìa giác mạc
• 1.11. Những nghiên cứu về nuôi tạo tấm biểu mô NMM
• 1.12. Các loại nền nuôi cấy tế bào
• 1.13. Chuẩn bị mẫu mô NMM và xử lý miếng mô cho nuôi cấy
• 1.14. Môi trường nuôi cấy
• 1.15. Định danh tế bào của tấm biểu mô NMM nuôi cấy
• 1.16. Ứng dụng lâm sàng của tấm biểu mô NMM
• 1.16.1. Ứng dụng trong nhãn khoa
• 1.16.2. Ứng dụng lâm sàng trong các lĩnh vực khác
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng và vật liệu nghiên cứu
• 2.2.1. Mô hình nghiên cứu
• 2.2.2. Quy trình nuôi cấy
• 2.2.3. Chuẩn bị trang thiết bị cần thiết cho nuôi cấy
• 2.2.4. Thực nghiệm trên thỏ
• 2.2.5. Chuẩn bị màng ối
• 2.2.6. Chuẩn bị lớp 3T3 làm nền nuôi cấy
• 2.2.7. Chuẩn bị mảnh mô NMM cho nuôi cấy
• 2.2.8. Môi trường nuôi cấy, quy trình nuôi cấy và theo dõi
• 2.2.9. Thu hoạch và định danh tế bào nuôi cấy
• 2.2.10. Thử nghiệm trên BN tự nguyện
• 2.3. Chỉ tiêu nghiên cứu
• 2.4. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.5. Thiết kế nghiên cứu
• 2.6. Xử lí số liệu nghiên cứu
• 2.7. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Kết quả nghiên cứu về nuôi tạo tấm biểu mô trên thỏ thực nghiệm
• 3.1.1. Lựa chọn vị trí sinh thiết và kích thước mảnh mô nuôi cấy
• 3.1.2. Lựa chọn môi trường nuôi cấy
• 3.1.3. Lựa chọn phương pháp nuôi cấy
• 3.1.4. Hình thái và tốc độ phát triển của tấm biểu mô được nuôi cấy bằng các phương pháp khác nhau
• 3.1.5. Hình thái và tốc độ phát triển của lớp nguyên bào sợi
• 3.1.6. Kết quả định danh tế bào tấm biểu mô nuôi cấy bằng hóa mô miễn dịch
• 3.1.7. Kết quả ghép tấm biểu mô NMM nuôi cấy cho thỏ gây bỏng thực nghiệm
• 3.2. Kết quả nuôi cấy tấm biểu mô NMM từ tế bào gốc NMM trên người
• 3.2.1. Lựa chọn vị trí sinh thiết và kích thước mảnh mô nuôi cấy
• 3.2.2. Lựa chọn môi trường nuôi cấy
• 3.2.3. Lựa chọn phương pháp nuôi cấy
• 3.2.4. Hình thái và tốc độ phát triển của tấm biểu mô
• 3.2.5. Kết quả định danh tế bào tấm biểu mô nuôi cấy bằng hóa mô miễn dịch
• 3.3. Kết quả ghép tấm biểu mô NMM nuôi cấy
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Về lựa chọn nền nuôi cấy
• 4.2. Về vị trí và kích thước của mảnh NMM dùng cho nuôi cấy
• 4.3. Về môi trường nuôi cấy
• 4.4. Về phương pháp nuôi cấy
• 4.4.1. Phương pháp nuôi cấy bằng mảnh mô
• 4.4.2. Phương pháp nuôi bằng dịch treo
• 4.4.3. Phương pháp nuôi bằng mảnh biểu mô
• 4.5. Về chất lượng tấm biểu mô nuôi cấy
• 4.6. Vấn đề tồn tại cần nghiên cứu tiếp để hoàn thiện quy trình nuôi cấy tấm biểu mô NMM
• PHỤ LỤC
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu

Nghiên cứu nuôi tạo tấm biểu mô từ tế bào gốc niêm mạc miệng (NMM) đã trở thành một lĩnh vực quan trọng trong y học tái tạo. Tế bào gốc từ NMM có khả năng phân chia và tái tạo, giúp phục hồi các tổn thương ở bề mặt nhãn cầu (BMNC). Việc sử dụng tế bào gốc này không chỉ mang lại hy vọng cho những bệnh nhân bị tổn thương giác mạc mà còn mở ra hướng đi mới trong điều trị các bệnh lý khác. Nghiên cứu này nhằm xác định vị trí, kích thước mảnh mô NMM và môi trường nuôi cấy phù hợp để tạo ra tấm biểu mô có chất lượng cao.

1.1. Tầm quan trọng của tấm biểu mô NMM

Tấm biểu mô NMM có cấu trúc tương tự như biểu mô giác mạc, giúp duy trì sự trong suốt và chức năng của giác mạc. Việc nuôi cấy tấm biểu mô này từ tế bào gốc NMM đã được chứng minh là hiệu quả trong việc điều trị hội chứng suy giảm tế bào gốc vùng rìa giác mạc (LSCD). Nghiên cứu cho thấy rằng tấm biểu mô NMM nuôi cấy có thể thay thế cho các phương pháp ghép mô truyền thống, giảm thiểu nguy cơ thải loại và cải thiện khả năng phục hồi thị lực cho bệnh nhân.

II. Cấu trúc và chức năng của bề mặt nhãn cầu

Bề mặt nhãn cầu (BMNC) bao gồm biểu mô giác mạc và kết mạc, có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và duy trì chức năng thị giác. Biểu mô giác mạc là lớp ngoài cùng, có khả năng tái tạo nhờ vào các tế bào gốc nằm ở lớp đáy. Sự toàn vẹn của BMNC phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm phim nước mắt và các tế bào biểu mô. Các yếu tố này không chỉ bảo vệ mà còn cung cấp độ ẩm cần thiết cho giác mạc. Việc nghiên cứu cấu trúc và chức năng của BMNC giúp hiểu rõ hơn về cơ chế tổn thương và phục hồi của giác mạc.

2.1. Các yếu tố đảm bảo sự toàn vẹn của BMNC

Sự toàn vẹn của BMNC được đảm bảo bởi nhiều yếu tố như mi mắt, phim nước mắt và các tế bào biểu mô. Mi mắt có tác dụng bảo vệ BMNC khỏi các sang chấn cơ học, trong khi phim nước mắt giúp duy trì độ ẩm và bảo vệ bề mặt giác mạc. Các tế bào biểu mô đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo và phục hồi bề mặt nhãn cầu. Nghiên cứu cho thấy rằng sự tương tác giữa các yếu tố này là rất cần thiết để duy trì chức năng thị giác.

III. Phương pháp nuôi cấy tấm biểu mô NMM

Phương pháp nuôi cấy tấm biểu mô NMM từ tế bào gốc đã được phát triển với nhiều kỹ thuật khác nhau. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc lựa chọn môi trường nuôi cấy và phương pháp nuôi cấy có ảnh hưởng lớn đến chất lượng của tấm biểu mô. Các phương pháp như nuôi cấy bằng mảnh mô, dịch treo và mảnh biểu mô đều có những ưu điểm riêng. Việc tối ưu hóa quy trình nuôi cấy sẽ giúp tăng tỷ lệ thành công trong việc tạo ra tấm biểu mô có chất lượng cao.

3.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình nuôi cấy

Các yếu tố như môi trường nuôi cấy, kích thước mảnh mô và phương pháp nuôi cấy đều có ảnh hưởng đến sự phát triển của tấm biểu mô NMM. Nghiên cứu cho thấy rằng việc lựa chọn môi trường nuôi cấy phù hợp có thể cải thiện đáng kể tốc độ phát triển và chất lượng của tấm biểu mô. Ngoài ra, việc xác định kích thước mảnh mô cũng là một yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến khả năng tái tạo và phục hồi của tấm biểu mô.

IV. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng lâm sàng

Kết quả nghiên cứu cho thấy tấm biểu mô NMM nuôi cấy có hình thái và cấu trúc tương đồng với biểu mô giác mạc bình thường. Việc ghép tấm biểu mô NMM nuôi cấy cho bệnh nhân bị tổn thương giác mạc đã cho thấy tỷ lệ thành công cao. Nghiên cứu này không chỉ mở ra hướng đi mới trong điều trị các bệnh lý về giác mạc mà còn có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác trong y học. Tấm biểu mô NMM nuôi cấy có thể trở thành một giải pháp hiệu quả cho những bệnh nhân không còn vùng rìa giác mạc.

4.1. Ứng dụng trong điều trị tổn thương giác mạc

Việc sử dụng tấm biểu mô NMM nuôi cấy trong điều trị tổn thương giác mạc đã cho thấy nhiều ưu điểm. Tấm biểu mô này không chỉ giúp phục hồi chức năng thị giác mà còn giảm thiểu nguy cơ thải loại mảnh ghép. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tấm biểu mô NMM có thể thay thế cho các phương pháp ghép mô truyền thống, mang lại hy vọng cho những bệnh nhân bị tổn thương cả hai mắt.