Nghiên cứu nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh tỉnh Thái Nguyên

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU

1.1. Các nghiên cứu về lợi thế so sánh và cạnh tranh

1.2. Các nghiên cứu về năng lực cạnh tranh quốc gia và năng lực cạnh tranh địa phương

1.3. Các nghiên cứu ở nước ngoài

1.4. Các nghiên cứu ở trong nước

1.5. Các kết luận rút ra từ tổng quan các công trình nghiên cứu

1.6. Khoảng trống nghiên cứu

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NĂNG LỰC CẠNH TRANH CẤP TỈNH

2.1. Cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh

2.2. Khái niệm năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Một số lý thuyết về năng lực cạnh tranh

2.3. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh

2.4. Cơ sở lý luận của mô hình lý thuyết đo lường các nhân tố tác động đến năng lực cạnh tranh

2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh cấp tỉnh

2.6. Kinh nghiệm thực tiễn về nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh

2.6.1. Kinh nghiệm nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố Đà Nẵng

2.6.2. Kinh nghiệm nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Quảng Ninh

2.6.3. Kinh nghiệm nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Bắc Ninh

3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Câu hỏi nghiên cứu

3.2. Cách tiếp cận, quy trình nghiên cứu và khung phân tích

3.2.1. Cách tiếp cận

3.2.2. Quy trình nghiên cứu và khung phân tích

3.3. Mô hình và các giả thuyết nghiên cứu

3.3.1. Mô hình nghiên cứu đề xuất về các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

3.3.2. Các giả thuyết nghiên cứu

3.4. Nghiên cứu định tính thang đo các nhân tố ảnh hưởng đến nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

3.4.1. Phương pháp chuyên gia/nhà quản lý

3.4.2. Đánh giá sơ bộ thang đo

3.5. Phương pháp thu thập, xử lý và phân tích thông tin

3.5.1. Phương pháp thu thập thông tin

3.5.2. Phương pháp xử lý và phân tích thông tin

3.6. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu

4. CHƯƠNG 4: THỰC TRẠNG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA TỈNH THÁI NGUYÊN

4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của Thái Nguyên

4.1.1. Điều kiện tự nhiên tỉnh Thái Nguyên

4.1.2. Điều kiện kinh tế, xã hội

4.2. Kết quả đạt được trong nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

4.2.1. Kết quả cải thiện chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

4.3. Thực trạng các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

4.3.1. Thực trạng nhân tố lợi thế về vị trí địa lý và tài nguyên

4.3.2. Thực trạng nhân tố hạ tầng kỹ thuật

4.3.3. Thực trạng nhân tố hạ tầng văn hóa, giáo dục, y tế, xã hội

4.3.4. Thực trạng nhân tố quy mô của tỉnh

4.3.5. Thực trạng nhân tố môi trường kinh doanh

4.3.6. Thực trạng nhân tố trình độ phát triển cụm ngành

4.3.7. Thực trạng nhân tố chính sách tài khóa, đầu tư, tín dụng, cơ cấu

4.3.8. Thực trạng nhân tố hoạt động và chiến lược của doanh nghiệp

4.4. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

4.4.1. Kiểm định độ tin cậy của thang đo sử dụng trong phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

4.4.2. Phân tích nhân tố khám phá (EFA) ảnh hưởng tới năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

4.4.3. Phân tích mô hình hồi quy đa biến về các nhân tố ảnh hưởng tới năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

4.4.4. Đánh giá kết quả phân tích năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5. CHƯƠNG 5: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA TỈNH THÁI NGUYÊN

5.1. Bối cảnh quốc tế và trong nước ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5.1.1. Bối cảnh quốc tế ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5.1.2. Bối cảnh trong nước ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5.2. Quan điểm, định hướng và mục tiêu về nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5.2.1. Quan điểm nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5.2.2. Định hướng nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5.2.3. Mục tiêu về nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5.3. Một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên

5.3.1. Phát huy lợi thế về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, bảo tồn và sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên

5.3.2. Khai thác và phát huy lợi thế về hạ tầng, xây dựng và phát triển hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, tăng cường công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận đất đai và bồi thường giải phóng mặt bằng

5.3.3. Xây dựng và phát triển đồng bộ hạ tầng văn hóa, giáo dục, y tế, xã hội

5.3.4. Khai thác, phát triển toàn diện lợi thế quy mô của tỉnh

5.3.5. Nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua tập trung cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh

5.3.6. Nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua cải thiện trình độ phát triển cụm ngành

5.3.7. Hoàn thiện chính sách tài khóa, tín dụng, cơ cấu

5.3.8. Đẩy mạnh hiệu quả hoạt động và chiến lược phát triển của doanh nghiệp

5.3.9. Tạo dựng môi trường sinh thái khởi nghiệp để phát triển đổi mới và sáng tạo, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số

KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tính cấp thiết của đề tài

Năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên là một yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Cạnh tranh toàn cầu hiện nay không chỉ dựa vào tài nguyên mà còn phụ thuộc vào khả năng đổi mới và sáng tạo. Theo báo cáo Cạnh tranh Toàn cầu năm 2020, các quốc gia cần tập trung vào năng suất, con người và môi trường. Đặc biệt, Việt Nam đang hướng tới việc nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua đổi mới mô hình tăng trưởng. Thái Nguyên, với nhiều lợi thế về vị trí địa lý và tài nguyên, đã có sự phát triển vượt bậc trong giai đoạn 2015-2020. Tuy nhiên, tỉnh vẫn đối mặt với nhiều thách thức như nội lực kinh tế còn yếu và sự phụ thuộc vào khu vực FDI. Do đó, việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh là cần thiết để phát huy tiềm năng và lợi thế của địa phương.

II. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của nghiên cứu là xác định và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên. Cụ thể, nghiên cứu sẽ hệ thống hóa cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, đánh giá thực trạng và các nhân tố tác động đến năng lực này trong giai đoạn 2016-2020. Đặc biệt, nghiên cứu sẽ kiểm định và đo lường mức độ tác động của các nhân tố như môi trường kinh doanh, hạ tầng, và chính sách tài khóa đến năng lực cạnh tranh. Từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh trong giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030.

III. Cơ sở lý luận và thực tiễn

Cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh được xây dựng từ nhiều lý thuyết khác nhau. Các nhân tố như hạ tầng kỹ thuật, môi trường kinh doanh, và chính sách tài khóa đều có ảnh hưởng lớn đến năng lực cạnh tranh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc nâng cao năng lực cạnh tranh không chỉ dựa vào các yếu tố nội tại mà còn phụ thuộc vào sự liên kết và hợp tác giữa các tỉnh. Kinh nghiệm từ các tỉnh như Đà Nẵng và Quảng Ninh cho thấy, việc cải thiện môi trường đầu tư và phát triển hạ tầng là rất quan trọng. Những bài học này sẽ được áp dụng để nâng cao năng lực cạnh tranh của Thái Nguyên.

IV. Thực trạng các nhân tố ảnh hưởng

Thái Nguyên hiện đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh. Các nhân tố như vị trí địa lý, tài nguyên thiên nhiên, và hạ tầng kỹ thuật đều có ảnh hưởng lớn. Tuy nhiên, tỉnh vẫn còn nhiều hạn chế trong việc khai thác các lợi thế này. Chỉ số PCI của Thái Nguyên trong những năm gần đây cho thấy sự cải thiện, nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Việc phân tích các nhân tố như quy mô địa phương, môi trường kinh doanh, và chính sách tài khóa sẽ giúp xác định rõ hơn những điểm mạnh và điểm yếu của tỉnh trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh.

V. Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh

Để nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Phát huy lợi thế về vị trí địa lý và tài nguyên thiên nhiên là rất quan trọng. Đồng thời, cần cải thiện hạ tầng kỹ thuật và môi trường kinh doanh để thu hút đầu tư. Các chính sách tài khóa cũng cần được hoàn thiện để hỗ trợ doanh nghiệp phát triển. Việc tạo dựng môi trường khởi nghiệp và khuyến khích đổi mới sáng tạo sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh trong tương lai.

Luận án tiến sĩ: Nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của tỉnh Thái Nguyên