I. Tính cấp thiết của đề tài
Nghiên cứu về hoạt động sinh kế và thu nhập người dân tại xã Ngọc Khê, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng là một vấn đề cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, đặc biệt tại các vùng nông thôn nơi mà phần lớn dân số phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp. Theo thống kê, khoảng 69,4% dân số Việt Nam sống bằng nghề nông, cho thấy sự cần thiết phải cải thiện sinh kế bền vững cho người dân. Việc phát triển kinh tế địa phương không chỉ giúp nâng cao thu nhập hộ gia đình mà còn góp phần vào việc xóa đói giảm nghèo. Đặc biệt, xã Ngọc Khê với điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội còn nhiều khó khăn, việc nghiên cứu này sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho các chính sách phát triển nông thôn và cải thiện đời sống cho người dân.
II. Đánh giá điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội
Điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội của xã Ngọc Khê có ảnh hưởng lớn đến hoạt động sinh kế của người dân. Xã nằm ở vùng núi, với địa hình đồi núi và khí hậu không thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Diện tích đất canh tác hạn chế, chủ yếu là trồng lúa, ngô và chăn nuôi gia súc như trâu, bò, lợn. Theo số liệu thống kê, diện tích đất canh tác bình quân của mỗi hộ gia đình rất thấp, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập hộ gia đình. Hơn nữa, cơ sở hạ tầng giao thông còn yếu kém, làm hạn chế khả năng tiếp cận thị trường và các dịch vụ hỗ trợ sản xuất. Việc đánh giá các yếu tố này sẽ giúp xác định các giải pháp phát triển phù hợp nhằm nâng cao thu nhập người dân.
III. Các hoạt động sinh kế và thu nhập
Các hoạt động sinh kế của người dân xã Ngọc Khê chủ yếu tập trung vào nông nghiệp và một phần nhỏ là phi nông nghiệp. Nông nghiệp là nguồn thu nhập chính, với các loại cây trồng chủ yếu như lúa, ngô, và các loại rau màu. Chăn nuôi cũng đóng góp một phần không nhỏ vào thu nhập hộ gia đình, với các loại vật nuôi như trâu, bò, lợn, gà. Tuy nhiên, thu nhập từ phi nông nghiệp như buôn bán nhỏ lẻ và dịch vụ vẫn còn hạn chế. Theo khảo sát, tỷ lệ thu nhập từ nông nghiệp chiếm khoảng 70% tổng thu nhập của hộ gia đình. Việc phát triển các hoạt động sinh kế đa dạng sẽ giúp người dân tăng cường khả năng tài chính và giảm thiểu rủi ro trong sản xuất.
IV. Giải pháp phát triển sinh kế
Để cải thiện sinh kế bền vững cho người dân xã Ngọc Khê, cần có các giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng, đặc biệt là giao thông và thủy lợi, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Thứ hai, cần tổ chức các lớp tập huấn về kỹ thuật sản xuất nông nghiệp hiện đại, giúp người dân nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Thứ ba, khuyến khích phát triển các mô hình kinh tế địa phương như hợp tác xã, giúp người dân có cơ hội tiếp cận thị trường và chia sẻ kinh nghiệm. Cuối cùng, cần có chính sách hỗ trợ tài chính cho người dân, giúp họ có nguồn vốn đầu tư vào sản xuất và kinh doanh.