Nghiên cứu đặc điểm tái sinh tự nhiên của sến mủ Shorea Roxburghii G. Don dưới tán rừng kín thường xanh hơi ẩm nhiệt đới tại Tân Phú, Đồng Nai

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Một số thông tin về rừng họ Dầu

1.2. Tình hình chung

1.3. Cây họ Dầu ở Việt Nam

1.4. Giới thiệu về cây Sến mủ

1.5. Trên thế giới

1.6. Nghiên cứu cấu trúc và đa dạng loài thực vật trong quần xã TVR

1.7. Nghiên cứu đặc điểm tái sinh tự nhiên của một số loài chiếm ưu thế trong quần xã thực vật rừng

1.8. Nghiên cứu về những nhân tố ảnh hưởng tới tái sinh tự nhiên

1.9. Những nghiên cứu có liên quan tới loài Sến mủ

2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Nội dung nghiên cứu

2.2. (1) Điều kiện môi trường nơi mọc của quần thể Sến mủ

2.3. (2) Vai trò sinh thái của Sến mủ trong những quần xã thực vật rừng

2.4. (3) Cấu trúc quần thụ đối với ba trạng thái rừng khác nhau

2.5. (4) Đặc điểm tái sinh tự nhiên của Sến mủ và những yếu tố ảnh hưởng

2.6. Quan điểm, phương pháp luận và tiếp cận nghiên cứu

2.7. Quan điểm nghiên cứu

2.8. Phương pháp luận. Cách tiếp cận nghiên cứu

2.9. Phương pháp nghiên cứu

2.10. Phương pháp xử lý số liệu

2.11. Công cụ xử lý số liệu

3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

3.1. Điều kiện môi trường nơi mọc của quần thể Sến mủ

3.2. Điều kiện khí hậu – Thủy văn

3.3. Điều kiện địa hình và đất

3.4. Vai trò sinh thái của Sến mủ trong những quần xã thực vật rừng

3.4.1. Vai trò của Sến mủ trong những QXTV thuộc trạng thái rừng giàu

3.4.2. Vai trò của Sến mủ trong QXTV thuộc trạng thái rừng trung bình

3.4.3. Vai trò của Sến mủ trong những QXTV thuộc trạng thái rừng nghèo. So sánh vai trò của Sến mủ trong những QXTV

3.4.4. Vai trò của cây tái sinh Sến mủ trong những QXTV

3.4.5. Thảo luận chung về vai trò của Sến mủ trong kết cấu loài cây gỗ

3.5. Cấu trúc quần thụ của ba trạng thái rừng khác nhau

3.5.1. Đa dạng loài cây gỗ

3.5.2. Phân bố số cây theo cấp đường kính

3.5.3. Phân bố số cây theo cấp chiều cao

3.5.4. Tính phức tạp về cấu trúc quần thụ

3.5.5. Cạnh tranh giữa các cây gỗ trong ba trạng thái rừng

3.5.6. Thảo luận chung về vai trò của Sến mủ trong cấu trúc rừng

3.6. Đặc điểm tái sinh tự nhiên của Sến mủ và những yếu tố ảnh hưởng

3.6.1. Đặc điểm vật hậu và và những yếu tố ảnh hưởng

3.6.2. Đặc điểm vật hậu của Sến mủ

3.6.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến mùa vụ hạt giống của quần thể Sến mủ

3.6.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến tái sinh tự nhiên của quần thể Sến mủ

3.6.4.1. Ảnh hưởng của trạng thái rừng

3.6.4.2. Ảnh hưởng của độ ưu thế Sến mủ trong quần thụ

3.6.4.3. Ảnh hưởng của độ tàn che tán rừng

3.6.4.4. Ảnh hưởng của cây bụi

3.6.4.5. Ảnh hưởng của thảm tươi

3.6.4.6. Ảnh hưởng của lỗ trống (LT) trong tán rừng

3.6.4.7. Ảnh hưởng của chỉ số phức tạp cấu trúc quần thụ

3.6.4.8. Ảnh hưởng của sự cạnh tranh giữa các cây gỗ trong quần thụ

3.6.4.9. Ảnh hưởng của một số đặc tính ở tầng đất mặt

3.6.5. Thảo luận chung về đặc điểm tái sinh tự nhiên của Sến mủ

3.6.6. Vật hậu của quần thể Sến mủ

3.6.7. Những đặc tính tái sinh tự nhiên của quần thể Sến mủ

3.6.8. Đề xuất áp dụng kết quả nghiên cứu

KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ

DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về nghiên cứu

Nghiên cứu tập trung vào đặc điểm tái sinh tự nhiên của sến mủ (Shorea Roxburghii G. Don) dưới tán rừng kín thường xanh hơi ẩm nhiệt đới tại Tân Phú, Đồng Nai. Sến mủ là loài cây gỗ quý thuộc họ Dầu, có giá trị kinh tế cao và đang đối mặt với nguy cơ suy giảm do khai thác quá mức. Nghiên cứu này nhằm cung cấp cơ sở khoa học cho việc bảo tồn và phục hồi rừng, đồng thời đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình tái sinh tự nhiên của loài này.

1.1. Bối cảnh và tính cấp thiết

Rừng kín thường xanh hơi ẩm nhiệt đới tại Đồng Nai là hệ sinh thái quan trọng, nơi sến mủ đóng vai trò chủ đạo. Tuy nhiên, do áp lực từ khai thác gỗ và chuyển đổi đất, diện tích rừng tự nhiên đang bị thu hẹp. Nghiên cứu này nhấn mạnh sự cần thiết của việc hiểu rõ đặc điểm tái sinh của sến mủ để đưa ra các biện pháp quản lý rừng hiệu quả.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu nhằm xác định đặc điểm tái sinh tự nhiên của sến mủ, đánh giá số lượng và chất lượng cây tái sinh, đồng thời phân tích các yếu tố ảnh hưởng như độ tàn che, thảm tươi, và đặc tính đất. Kết quả sẽ hỗ trợ việc đề xuất các phương pháp phục hồi rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.

II. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp điều tra thực địa và phân tích số liệu để đánh giá đặc điểm tái sinh của sến mủ. Các ô tiêu chuẩn được thiết lập tại Tân Phú, Đồng Nai để thu thập dữ liệu về cấu trúc rừng, mật độ cây tái sinh, và các yếu tố môi trường. Phương pháp thống kê được áp dụng để phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố ảnh hưởng và quá trình tái sinh.

2.1. Thiết kế nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện trên ba trạng thái rừng: giàu, trung bình, và nghèo. Các ô tiêu chuẩn được bố trí ngẫu nhiên để đảm bảo tính đại diện. Dữ liệu về đặc điểm tái sinh và các yếu tố môi trường được thu thập và phân tích.

2.2. Phương pháp phân tích

Sử dụng các chỉ số thống kê như chỉ số đa dạng Shannon-Weiner và chỉ số cạnh tranh tán để đánh giá cấu trúc rừng và mức độ cạnh tranh. Phương pháp hồi quy được áp dụng để xác định mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và tái sinh tự nhiên của sến mủ.

III. Kết quả và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy sến mủ có khả năng tái sinh tốt dưới tán rừng, đặc biệt ở các trạng thái rừng giàu và trung bình. Các yếu tố như độ tàn che, thảm tươi, và đặc tính đất có ảnh hưởng đáng kể đến quá trình tái sinh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sến mủ có vai trò quan trọng trong việc duy trì đa dạng sinh học và cấu trúc rừng.

3.1. Đặc điểm tái sinh

Sến mủ tái sinh chủ yếu từ hạt, với tỷ lệ cây con cao ở các khu vực có độ tàn che vừa phải. Cây tái sinh phân bố không đồng đều, tập trung nhiều ở các khu vực có thảm tươi thưa và đất có độ ẩm cao.

3.2. Yếu tố ảnh hưởng

Các yếu tố như độ tàn che, thảm tươi, và đặc tính đất có ảnh hưởng lớn đến quá trình tái sinh. Độ tàn che quá cao hoặc quá thấp đều làm giảm khả năng tái sinh của sến mủ. Thảm tươi dày cản trở sự phát triển của cây con, trong khi đất có độ ẩm và pH phù hợp thúc đẩy tái sinh.

IV. Kết luận và đề xuất

Nghiên cứu đã cung cấp những hiểu biết quan trọng về đặc điểm tái sinh tự nhiên của sến mủ dưới tán rừng kín thường xanh hơi ẩm nhiệt đới. Kết quả cho thấy cần có các biện pháp quản lý rừng phù hợp để duy trì và phục hồi quần thể sến mủ. Đề xuất bao gồm điều chỉnh độ tàn che, kiểm soát thảm tươi, và cải thiện đặc tính đất để thúc đẩy tái sinh.

4.1. Ý nghĩa thực tiễn

Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc bảo tồn và phục hồi rừng, đặc biệt là các loài cây quý hiếm như sến mủ. Các biện pháp đề xuất có thể áp dụng rộng rãi trong quản lý rừng tại Đồng Nai và các khu vực tương tự.

4.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo

Cần tiếp tục nghiên cứu về ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến tái sinh tự nhiên của sến mủ. Ngoài ra, các nghiên cứu về sinh thái rừng và đa dạng sinh học cần được mở rộng để đảm bảo sự bền vững của hệ sinh thái rừng.

Nghiên cứu đặc điểm tái sinh tự nhiên của sến mủ Shorea Roxburghii G. Don dưới tán rừng kín thường xanh hơi ẩm nhiệt đới ở khu vực Tân Phú, tỉnh Đồng Nai