Nghiên cứu đặc điểm sinh học cây Pơ Mu Fokienia Hodginsii: Cơ sở bảo tồn loài

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

1. PHẦN 1 MỞ ĐẦU

1.1. Mục tiêu nghiên cứu

1.2. Ý nghĩa của đề tài

1.2.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu

1.2.2. Ý nghĩa trong thực tiễn sản xuất

2. PHẦN 2 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

2.1. Cơ sở khoa học của nghiên cứu

2.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam

2.2.1. Lịch sử phát triển và tình hình nghiên cứu trên thế giới

2.2.2. Nghiên cứu ở Việt Nam

2.3. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và tài nguyên rừng

2.3.1. Vị trí địa lý

2.3.2. Điều kiện khí hậu, thủy văn

2.3.3. Đặc điểm địa hình, đất đai

2.3.4. Thành phần loài cây Khu bảo tồn thiên nhiên Phia Oắc – Phia Đén

2.4. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.4.1. Đối tượng nghiên cứu

2.4.2. Phạm vi thời gian nghiên cứu

2.4.3. Địa điểm tiến hành nghiên cứu

2.4.4. Thời gian tiến hành nghiên cứu

2.4.5. Nội dung nghiên cứu

2.4.5.1. Đặc điểm sử dụng và sự hiểu biết của người dân về loài cây Pơ mu

2.4.5.2. Đặc điểm phân loại loài cây Pơ mu

2.4.5.3. Đặc điểm nổi bật về hình thái loài cây Pơ mu

2.4.5.4. Đặc điểm về sinh thái của loài cây Pơ mu

2.4.6. Phương pháp nghiên cứu

2.4.6.1. Phương pháp kế thừa

2.4.6.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể

2.4.6.3. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu

2.5. Tổ thành tầng cây gỗ

2.6. Tổ thành cây tái sinh

2.7. Nguồn gốc cây tái sinh

2.8. Mật độ cây tái sinh

2.9. Chất lượng cây tái sinh

2.10. Phân bố loài Pơ mu

3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

3.1. Đặc điểm sử dụng và kiến thức của người dân về cây Pơ mu

3.1.1. Sự hiểu biết của người dân địa phương về cây Pơ mu trong khu bảo tồn

3.1.2. Đặc điểm sử dụng nổi bật của cây Pơ mu

3.2. Đặc điểm phân loại và cấp bảo tồn cây Pơ mu

3.3. Đặc điểm hình thái loài Pơ mu

3.3.1. Đặc điểm thân cây

3.3.2. Đặc điểm cấu tạo hình thái lá

3.3.3. Đặc điểm hình thái cấu tạo nón, quả

3.4. Đặc điểm sinh thái loài Pơ mu

3.4.1. Độ tàn che OTC có cây Pơ mu phân bố

3.4.2. Cấu trúc tổ thành tầng cây gỗ

3.4.3. Đặc điểm về tái sinh của loài Pơ mu

3.4.4. Đặc điểm độ che phủ cây bụi, thảm tươi nơi có loài cây phân bố

3.4.5. Đặc điểm phân bố của loài

3.5. Sự tác động của con người đến khu vực nghiên cứu

3.6. Đề xuất biện pháp bảo tồn và phát triển

3.6.1. Biện pháp bảo tồn

3.6.2. Biện pháp phát triển loài

4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Đặc điểm sinh học cây Pơ Mu

Nghiên cứu tập trung vào đặc điểm sinh học của cây Pơ Mu (Fokienia Hodginsii), một loài thực vật quý hiếm tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Phia Oắc – Phia Đén, tỉnh Cao Bằng. Các đặc điểm bao gồm hình thái, cấu trúc thân, lá, nón, và quả. Cây Pơ Mu có thân thẳng, cao từ 25-30m, đường kính thân lên tới 1m, vỏ màu xám nâu, bong thành mảng. Lá hình vảy, xếp thành 4 dãy, với kích thước và hình dạng khác nhau tùy thuộc vào tuổi cây. Nón cái hình cầu, đường kính 1.6-2.2cm, khi chín tách thành 5-8 vảy màu nâu đỏ. Hạt có hai cánh không đều nhau, giúp phát tán nhờ gió.

1.1. Đặc điểm hình thái

Cây Pơ Mu có thân thẳng, cao từ 25-30m, đường kính thân lên tới 1m. Vỏ cây màu xám nâu, bong thành mảng khi non, sau nứt dọc. Lá hình vảy, xếp thành 4 dãy, với kích thước và hình dạng khác nhau tùy thuộc vào tuổi cây. Nón cái hình cầu, đường kính 1.6-2.2cm, khi chín tách thành 5-8 vảy màu nâu đỏ. Hạt có hai cánh không đều nhau, giúp phát tán nhờ gió.

1.2. Đặc điểm sinh thái

Cây Pơ Mu thường phân bố ở độ cao từ 900-1400m, trên các dãy núi đá vôi hoặc núi đất. Loài này ưa khí hậu ẩm, nhiệt độ trung bình từ 15-20°C, và lượng mưa hàng năm từ 1500-2000mm. Cây tái sinh tốt trong điều kiện có ánh sáng vừa phải, nhưng cây con không chịu được bóng râm quá dày.

II. Bảo tồn loài Pơ Mu

Nghiên cứu đề xuất các biện pháp bảo tồn loài Pơ Mu, bao gồm việc bảo vệ môi trường sống tự nhiên, hạn chế khai thác gỗ trái phép, và tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng. Các biện pháp phát triển loài cũng được đề cập, như gieo ươm cây giống, trồng rừng phục hồi, và nghiên cứu sâu hơn về đặc điểm sinh học để hỗ trợ công tác bảo tồn.

2.1. Biện pháp bảo tồn

Các biện pháp bảo tồn bao gồm bảo vệ môi trường sống tự nhiên, hạn chế khai thác gỗ trái phép, và tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng. Việc thiết lập các khu vực bảo vệ nghiêm ngặt và giám sát thường xuyên cũng được đề xuất.

2.2. Biện pháp phát triển

Các biện pháp phát triển loài bao gồm gieo ươm cây giống, trồng rừng phục hồi, và nghiên cứu sâu hơn về đặc điểm sinh học để hỗ trợ công tác bảo tồn. Việc áp dụng các kỹ thuật nhân giống hiện đại cũng được khuyến khích.

III. Nghiên cứu sinh học và thực tiễn

Nghiên cứu sinh học thực vật của cây Pơ Mu không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn mang lại giá trị thực tiễn cao. Kết quả nghiên cứu giúp hiểu rõ hơn về đặc điểm sinh thái, sinh trưởng, và tái sinh của loài, từ đó đề xuất các biện pháp bảo tồn hiệu quả. Nghiên cứu cũng góp phần vào việc bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

3.1. Ý nghĩa khoa học

Nghiên cứu sinh học thực vật của cây Pơ Mu giúp hiểu rõ hơn về đặc điểm sinh thái, sinh trưởng, và tái sinh của loài. Đây là cơ sở quan trọng để đề xuất các biện pháp bảo tồn hiệu quả.

3.2. Ý nghĩa thực tiễn

Kết quả nghiên cứu góp phần vào việc bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Việc bảo tồn và phát triển loài Pơ Mu cũng mang lại lợi ích kinh tế thông qua việc khai thác gỗ và tinh dầu một cách bền vững.

Luận Văn Thạc Sĩ: Nghiên Cứu Đặc Điểm Sinh Học Cây Pơ Mu Fokienia Hodginsii Và Ứng Dụng Trong Bảo Tồn