Luận văn tốt nghiệp về chi phí kế toán và định giá sản phẩm tại Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Xây dựng và Thương mại Bắc Miền Trung

• Tác giả: Pham Thi Lan Anh
• Người hướng dẫn: Ms. Cao Phuong Thao, Lecturer
• Trường học: Academy of Finance
• Chuyên ngành: Accounting
• Đề tài: Nghiên Cứu Chi Phí Kế Toán Và Định Giá Sản Phẩm Tại Công Ty Cổ Phần Tư Vấn Đầu Tư Xây Dựng Và Thương Mại Bắc Miền Trung
• Loại tài liệu: Thesis
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hanoi

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENT
• ABSTRACT
• LIST OF ABBREVIATION
• TABLE OF CONTENT
• 1. PART 1: INTRODUCTION
• 1.1. Rationale of the study
• 1.2. Aims of the study
• 1.3. Scope of the study
• 1.4. Methods of the study
• 1.5. Organization of the study
• 2. PART 2: MAIN CONTENT
• 2. CHAPTER 1: LITERATURE REVIEW OF COST ACCOUNTING AND PRODUCT COSTING
• 2.1. The necessity of organizing the collection of costs accounting and calculate cost of product in the enterprise
• 2.2. Meaning of accountants set costs accounting and product costing in the construction business
• 2.3. Requirements management costs accounting and product costing in the construction business
• 3. CHAPTER 2: CURRENT SITUATION OF COST ACCOUNTING AND PRODUCT COSTING IN BAC MIEN TRUNG CONSULTANCY INVESTMENT CONSTRUCTION AND TRADING JOINT STOCK COMPANY
• 3.1. Overview about Bac Mien Trung Consultancy Investment Construction and Trading Joint Stock Company
• 3.2. Accounting of costs accounting
• 3.2.1. Accounting cost direct materials
• 3.2.2. Executing machine using cost
• 3.2.3. Accounting for factory overhead costs
• 3.3. Assessment unfinished products in Bac Mien Trung Consultancy Investment Construction and Trading Joint Stock Company (ACC 154)
• 3.4. Accounting product costing in Bac Mien Trung Consultancy Investment Construction and Trading Joint Stock Company
• 3.4.1. For organizing accounting
• 3.4.2. For accounting vouchers
• 3.4.3. For accounting forms
• 3.5. General conclusion about cost accounting and costs of product in Bac Mien Trung Consultancy Investment Construction and Trading Joint Stock Company
• 4. CHAPTER 3: SOME SUGGESTIONS FOR IMPROVING THE EFFICIENCY OF ORGANIZING ACCOUNTING IN COMPANY

I. Tổng quan về chi phí kế toán và định giá sản phẩm

Chi phí kế toán và định giá sản phẩm là hai yếu tố quan trọng trong quản lý tài chính của doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực xây dựng. Chi phí kế toán giúp doanh nghiệp theo dõi và kiểm soát các khoản chi tiêu, từ đó đưa ra quyết định hợp lý nhằm tối ưu hóa lợi nhuận. Việc định giá sản phẩm không chỉ liên quan đến chi phí sản xuất mà còn phải xem xét đến giá trị thị trường và nhu cầu của khách hàng. Theo đó, Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Xây dựng và Thương mại Bắc Miền Trung cần có hệ thống kế toán chi phí hiệu quả để đảm bảo rằng các chi phí được ghi nhận chính xác và kịp thời. Điều này không chỉ giúp công ty duy trì tính cạnh tranh mà còn hỗ trợ trong việc lập kế hoạch tài chính và dự báo doanh thu.

1.1. Tầm quan trọng của chi phí kế toán

Chi phí kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính của doanh nghiệp. Nó cho phép các nhà quản lý theo dõi các khoản chi tiêu và đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh. Việc phân tích chi phí giúp doanh nghiệp nhận diện các vấn đề tiềm ẩn và đưa ra các giải pháp kịp thời. Hơn nữa, quản lý chi phí hiệu quả có thể dẫn đến việc giảm thiểu lãng phí và tối ưu hóa lợi nhuận. Do đó, việc tổ chức chi phí kế toán một cách khoa học là điều cần thiết cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

1.2. Định giá sản phẩm trong doanh nghiệp xây dựng

Định giá sản phẩm trong lĩnh vực xây dựng không chỉ dựa vào chi phí sản xuất mà còn phải xem xét đến các yếu tố như giá trị thị trường và nhu cầu của khách hàng. Định giá sản phẩm công nghiệp cần phải phản ánh đúng giá trị thực tế của sản phẩm, từ đó giúp doanh nghiệp cạnh tranh hiệu quả hơn. Việc áp dụng các phương pháp định giá phù hợp sẽ giúp công ty tối ưu hóa lợi nhuận và nâng cao vị thế trên thị trường. Hơn nữa, việc phân tích định giá cũng giúp doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp với biến động của thị trường.

II. Thực trạng chi phí kế toán và định giá sản phẩm tại Công ty Bắc Miền Trung

Tại Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Xây dựng và Thương mại Bắc Miền Trung, việc tổ chức chi phí kế toán và định giá sản phẩm đã được thực hiện tương đối hiệu quả. Công ty đã áp dụng các phương pháp kế toán hiện đại để theo dõi và ghi nhận các khoản chi phí. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế trong việc phân tích và đánh giá chi phí, dẫn đến việc chưa tối ưu hóa được lợi nhuận. Việc quản lý chi phí chưa được thực hiện một cách đồng bộ, ảnh hưởng đến khả năng ra quyết định của ban lãnh đạo. Do đó, cần có những cải tiến trong quy trình kế toán để nâng cao hiệu quả hoạt động.

2.1. Tình hình tổ chức chi phí kế toán

Công ty đã xây dựng một hệ thống chi phí kế toán tương đối hoàn chỉnh, bao gồm việc ghi nhận chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công và chi phí sản xuất chung. Tuy nhiên, việc phân tích chi phí vẫn chưa được thực hiện thường xuyên, dẫn đến việc không phát hiện kịp thời các vấn đề phát sinh. Hệ thống báo cáo chi phí cần được cải thiện để cung cấp thông tin chính xác và kịp thời cho ban lãnh đạo trong việc ra quyết định.

2.2. Định giá sản phẩm và ảnh hưởng đến doanh thu

Việc định giá sản phẩm tại công ty chủ yếu dựa vào chi phí sản xuất và giá thị trường. Tuy nhiên, công ty chưa thực sự chú trọng đến việc phân tích nhu cầu của khách hàng và các yếu tố cạnh tranh. Điều này dẫn đến việc sản phẩm không được định giá hợp lý, ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận. Cần có một chiến lược định giá rõ ràng hơn, kết hợp giữa chi phí và giá trị cảm nhận của khách hàng để tối ưu hóa doanh thu.

III. Đề xuất cải tiến quy trình kế toán và định giá sản phẩm

Để nâng cao hiệu quả của chi phí kế toán và định giá sản phẩm, công ty cần thực hiện một số cải tiến trong quy trình kế toán. Đầu tiên, cần xây dựng một hệ thống báo cáo chi phí chi tiết và thường xuyên để giúp ban lãnh đạo có cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính. Thứ hai, việc áp dụng các công cụ phân tích chi phí hiện đại sẽ giúp công ty nhận diện các vấn đề và đưa ra giải pháp kịp thời. Cuối cùng, cần chú trọng đến việc đào tạo nhân viên về các phương pháp định giá sản phẩm để đảm bảo rằng sản phẩm được định giá hợp lý và cạnh tranh trên thị trường.

3.1. Cải tiến hệ thống báo cáo chi phí

Hệ thống báo cáo chi phí cần được cải tiến để cung cấp thông tin chính xác và kịp thời cho ban lãnh đạo. Việc sử dụng phần mềm kế toán hiện đại sẽ giúp tự động hóa quy trình báo cáo, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian. Hệ thống báo cáo cũng cần phải linh hoạt để có thể điều chỉnh theo yêu cầu của ban lãnh đạo.

3.2. Đào tạo nhân viên về định giá sản phẩm

Đào tạo nhân viên về các phương pháp định giá sản phẩm là rất cần thiết để đảm bảo rằng sản phẩm được định giá hợp lý. Việc này không chỉ giúp nâng cao năng lực của nhân viên mà còn giúp công ty tối ưu hóa lợi nhuận. Các khóa đào tạo có thể bao gồm các kỹ năng phân tích thị trường, đánh giá nhu cầu khách hàng và các phương pháp định giá hiện đại.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường định hướng xã hội với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, các doanh nghiệp xây dựng phải đối mặt với thách thức trong việc quản lý chi phí và tính giá thành sản phẩm. Theo báo cáo của ngành, việc tổ chức kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm đóng vai trò then chốt giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả hoạt động, từ đó đưa ra các quyết định quản lý phù hợp nhằm nâng cao lợi nhuận và duy trì vị thế trên thị trường. Luận văn tập trung nghiên cứu tại Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Xây dựng và Thương mại Bắc Miền Trung, với dữ liệu thu thập trong năm tài chính 2015, nhằm phân tích thực trạng tổ chức kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm trong lĩnh vực xây dựng dân dụng và công trình giao thông.

Mục tiêu nghiên cứu cụ thể gồm: (1) đánh giá thực trạng tổ chức kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm tại công ty; (2) nhận diện điểm mạnh, hạn chế trong công tác kế toán chi phí; (3) đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các khoản chi phí, giá thành sản phẩm và các nghiệp vụ kế toán liên quan trong kỳ kế toán tháng 6 năm 2015. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học giúp công ty cải thiện công tác kế toán chi phí, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và năng lực cạnh tranh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây dựng. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

• Lý thuyết kế toán chi phí: Phân loại chi phí theo các yếu tố như chi phí trực tiếp, gián tiếp, chi phí cố định, biến đổi; vai trò của kế toán chi phí trong việc cung cấp thông tin cho quản lý nhằm kiểm soát và ra quyết định hiệu quả.

• Mô hình tính giá thành sản phẩm: Áp dụng phương pháp tính giá thành theo từng công trình, dự án xây dựng, dựa trên nguyên tắc phân bổ chi phí trực tiếp và chi phí chung hợp lý, phù hợp với chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và chuẩn mực quốc tế (IAS 11).

Các khái niệm chuyên ngành trọng tâm bao gồm: chi phí sản xuất, chi phí trực tiếp, chi phí gián tiếp, chi phí cố định, chi phí biến đổi, phương pháp kế toán dồn tích, phương pháp kế toán tiền mặt, phương pháp phần trăm hoàn thành, và các loại chứng từ kế toán.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Dữ liệu chính được thu thập từ báo cáo tài chính, nhật ký chung, sổ cái và các chứng từ kế toán liên quan đến chi phí và giá thành sản phẩm của Công ty Bắc Miền Trung trong năm tài chính 2015. Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ các nghiệp vụ phát sinh trong kỳ kế toán tháng 6/2015, đảm bảo tính đại diện và đầy đủ.

Phương pháp phân tích dữ liệu bao gồm: phân tích số liệu kế toán, so sánh thực trạng với lý thuyết chuẩn, đánh giá hiệu quả tổ chức kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm. Quá trình nghiên cứu diễn ra trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 12 năm 2015, bao gồm thu thập dữ liệu, xử lý, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng tổ chức kế toán chi phí: Công ty áp dụng phương pháp kế toán dồn tích với hệ thống chứng từ và sổ sách kế toán đầy đủ, tuân thủ theo Chuẩn mực Kế toán Việt Nam. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp được theo dõi bằng phương pháp nhập trước xuất trước (FIFO), đảm bảo tính chính xác trong ghi nhận chi phí. Ví dụ, trong tháng 6/2015, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp đạt khoảng 390 triệu đồng, được phản ánh đầy đủ trong sổ kế toán.

2. Tính giá thành sản phẩm: Công ty sử dụng phương pháp tính giá thành theo từng công trình, dựa trên tỷ lệ phần trăm hoàn thành. Tỷ lệ hoàn thành được xác định bằng cách lấy tổng chi phí xây dựng phát sinh đến thời điểm hiện tại chia cho tổng chi phí dự kiến của hợp đồng. Phương pháp này giúp phản ánh doanh thu và chi phí phù hợp với tiến độ thực tế, tăng tính chính xác trong báo cáo tài chính.

3. Hiệu quả kinh doanh: Doanh thu năm 2015 đạt hơn 25,7 tỷ đồng, tăng 59,55% so với năm 2014; lợi nhuận sau thuế đạt gần 937 triệu đồng, tăng 27,65%. Thu nhập bình quân người lao động tăng 15,47%, phản ánh sự cải thiện trong quản lý chi phí và hiệu quả sản xuất kinh doanh.

4. Hạn chế trong tổ chức kế toán: Một số chi phí gián tiếp chưa được phân bổ hợp lý, dẫn đến sai lệch trong tính giá thành sản phẩm. Ngoài ra, việc áp dụng phần mềm kế toán còn hạn chế, chưa tối ưu hóa quy trình xử lý dữ liệu và báo cáo.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trên chủ yếu do quy mô công ty còn nhỏ, nguồn lực công nghệ thông tin chưa được đầu tư đầy đủ. So với các nghiên cứu trong ngành xây dựng, việc áp dụng phương pháp phần trăm hoàn thành là phù hợp và được khuyến nghị nhằm đảm bảo tính chính xác và kịp thời trong báo cáo tài chính. Việc tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận cho thấy công tác kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm đã góp phần tích cực vào quản lý tài chính và ra quyết định của công ty.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận năm 2014-2015, bảng phân tích chi phí nguyên vật liệu và lao động trực tiếp, cũng như bảng so sánh tỷ lệ phân bổ chi phí gián tiếp trước và sau khi điều chỉnh. Những biểu đồ và bảng này giúp minh họa rõ nét hiệu quả và các điểm cần cải thiện trong công tác kế toán chi phí.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin: Đầu tư phần mềm kế toán chuyên dụng, tích hợp quản lý chi phí và tính giá thành sản phẩm nhằm nâng cao hiệu quả xử lý dữ liệu và báo cáo. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng; chủ thể: Ban Giám đốc và phòng Kế toán.

2. Cải tiến phương pháp phân bổ chi phí gián tiếp: Xây dựng hệ thống phân bổ chi phí dựa trên cơ sở hợp lý, phản ánh đúng mức độ sử dụng nguồn lực của từng công trình. Thời gian thực hiện: 3-6 tháng; chủ thể: Phòng Kế toán phối hợp với phòng Kế hoạch.

3. Đào tạo nâng cao năng lực kế toán chi phí: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm cho nhân viên kế toán nhằm nâng cao kỹ năng và kiến thức chuyên môn. Thời gian thực hiện: liên tục; chủ thể: Ban Giám đốc và phòng Nhân sự.

4. Tăng cường kiểm soát nội bộ: Thiết lập quy trình kiểm soát chặt chẽ các khoản chi phí, đặc biệt là chi phí gián tiếp và chi phí phát sinh ngoài dự kiến để hạn chế sai sót và thất thoát. Thời gian thực hiện: 6 tháng; chủ thể: Ban Kiểm soát nội bộ và phòng Kế toán.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp xây dựng: Giúp hiểu rõ vai trò và tầm quan trọng của kế toán chi phí trong quản lý tài chính và ra quyết định chiến lược.

2. Nhân viên phòng kế toán và kiểm toán: Cung cấp kiến thức thực tiễn về tổ chức kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm, áp dụng trong công tác hàng ngày.

3. Sinh viên và nghiên cứu sinh chuyên ngành kế toán, tài chính: Là tài liệu tham khảo bổ ích về lý thuyết và thực tiễn kế toán chi phí trong ngành xây dựng.

4. Các nhà tư vấn quản lý và kiểm toán độc lập: Hỗ trợ đánh giá và tư vấn cải tiến hệ thống kế toán chi phí cho các doanh nghiệp xây dựng vừa và nhỏ.

Câu hỏi thường gặp

1. Kế toán chi phí khác gì so với kế toán tài chính?
   Kế toán chi phí tập trung vào việc thu thập, phân tích và kiểm soát chi phí nội bộ nhằm hỗ trợ quản lý ra quyết định, trong khi kế toán tài chính chủ yếu phục vụ báo cáo cho bên ngoài như nhà đầu tư và cơ quan thuế. Ví dụ, kế toán chi phí phân loại chi phí theo mục đích sử dụng, còn kế toán tài chính theo chuẩn mực kế toán.

2. Tại sao phương pháp phần trăm hoàn thành được ưu tiên trong xây dựng?
   Phương pháp này phản ánh doanh thu và chi phí theo tiến độ thực tế của công trình, giúp báo cáo tài chính chính xác và kịp thời hơn so với phương pháp hoàn thành hợp đồng. Điều này phù hợp với đặc thù dự án xây dựng kéo dài nhiều kỳ kế toán.

3. Chi phí gián tiếp trong xây dựng gồm những khoản nào?
   Bao gồm chi phí quản lý chung, chi phí bảo trì thiết bị, chi phí nhân sự gián tiếp như giám sát công trình, chi phí điện nước, thuê văn phòng. Việc phân bổ chi phí này cần dựa trên cơ sở hợp lý để tránh sai lệch giá thành sản phẩm.

4. Làm thế nào để cải thiện tính chính xác trong tính giá thành sản phẩm?
   Cần áp dụng hệ thống kế toán chi phí chặt chẽ, sử dụng phần mềm kế toán hiện đại, đào tạo nhân viên kế toán và thường xuyên kiểm tra, rà soát số liệu kế toán. Ví dụ, việc áp dụng phần mềm kế toán giúp giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.

5. Vai trò của kế toán chi phí trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh?
   Kế toán chi phí cung cấp thông tin chi tiết về cấu trúc chi phí, giúp doanh nghiệp nhận diện các khoản chi phí không hiệu quả, từ đó đề xuất biện pháp tiết kiệm và tối ưu hóa nguồn lực, góp phần tăng lợi nhuận và sức cạnh tranh.

Kết luận

• Kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm là công cụ quản lý quan trọng giúp doanh nghiệp xây dựng kiểm soát chi phí và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
• Công ty Bắc Miền Trung đã áp dụng phương pháp kế toán dồn tích và phần trăm hoàn thành phù hợp với đặc thù ngành xây dựng, góp phần tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận năm 2015.
• Một số hạn chế như phân bổ chi phí gián tiếp chưa hợp lý và ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế cần được khắc phục.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức kế toán chi phí, bao gồm đầu tư công nghệ, cải tiến phương pháp phân bổ chi phí, đào tạo nhân sự và tăng cường kiểm soát nội bộ.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 6-12 tháng, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời. Đề nghị Ban Giám đốc và phòng Kế toán phối hợp chặt chẽ để thực hiện thành công các cải tiến này.