I. Tổng Quan Nghiên Cứu Chất Lượng Nước Biển Bãi Cháy Hạ Long
Quảng Ninh, với bờ biển dài 250km và Vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận, có tiềm năng du lịch biển lớn. Bãi Cháy, trung tâm du lịch của Hạ Long, đang phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, sự phát triển này gây áp lực lên môi trường nước biển. Lượng chất thải tăng cao do hoạt động kinh tế, đặc biệt là từ con người, gây ra những biến đổi đáng lo ngại. Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá chất lượng nước biển Bãi Cháy để đưa ra giải pháp bảo vệ. Đề tài "Nghiên cứu một số yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng môi trường nước biển khu vực ven biển phường Bãi Cháy, TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh" được thực hiện nhằm mục đích này.
1.1. Mục Tiêu Nghiên Cứu Chất Lượng Nước Biển Bãi Cháy
Nghiên cứu này nhằm đánh giá hiện trạng môi trường nước biển tại phường Bãi Cháy, xác định các yếu tố tác động đến chất lượng nước, và đề xuất giải pháp giảm thiểu ô nhiễm. Các số liệu và thông tin thu thập phải đảm bảo độ tin cậy và chính xác. Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và các vấn đề môi trường của phường Bãi Cháy. Các mẫu nước phải được lấy trong khu vực nghiên cứu. Đánh giá đầy đủ hiện trạng môi trường nước biển và các tác động đến môi trường nước biển tại khu vưc. Các biện pháp được đề xuất phải mang tính khả thi và phù hợp với điều kiện thực tế của khu vực.
1.2. Phạm Vi Nghiên Cứu Chất Lượng Nước Biển Khu Vực
Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong khu vực ven biển phường Bãi Cháy, TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Thời gian thực hiện từ tháng 1/2014 đến tháng 5/2014. Nghiên cứu tập trung vào chất lượng nước biển và các yếu tố ảnh hưởng, bao gồm hoạt động công nghiệp, du lịch, và sinh hoạt của người dân. Đối tượng nghiên cứu là môi trường nước biển tại địa bàn phường Bãi Cháy, TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh và người dân sống trong khu vực và khách du lịch.
II. Thực Trạng Ô Nhiễm Môi Trường Nước Biển Bãi Cháy Hiện Nay
Bãi Cháy, dù là trung tâm du lịch, đang đối mặt với vấn đề ô nhiễm môi trường nước biển. Các hoạt động kinh tế và du lịch thải ra lượng lớn chất thải, ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển. Nước thải từ các khu dân cư và cơ sở kinh doanh chưa qua xử lý đổ trực tiếp ra biển, gây ô nhiễm. Rác thải nhựa và các chất thải khác cũng là nguyên nhân gây suy giảm chất lượng nước biển. Theo nghiên cứu của Đàm Thị Hạnh năm 2014, vấn đề ô nhiễm môi trường liên quan đến hoạt động này ngày càng trở nên nhức nhối và cấp bách hơn.
2.1. Nguồn Gây Ô Nhiễm Nước Biển Bãi Cháy
Các nguồn gây ô nhiễm nước biển Bãi Cháy bao gồm nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, và rác thải. Nước thải từ các nhà hàng, khách sạn, và khu dân cư thường chứa nhiều chất hữu cơ và vi khuẩn gây bệnh. Hoạt động xây dựng và giao thông vận tải cũng góp phần làm tăng lượng chất rắn lơ lửng (TSS) trong nước biển. Các hoạt động kinh tế và du lịch thải ra lượng lớn chất thải làm cho môi trường biến đổi, đặc biệt là môi trường nước, trong đó có nước biển.
2.2. Ảnh Hưởng Của Ô Nhiễm Đến Hệ Sinh Thái Biển
Ô nhiễm nước biển gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái biển Bãi Cháy. Các loài sinh vật biển bị ảnh hưởng bởi chất thải và hóa chất độc hại. Sự suy giảm chất lượng nước cũng ảnh hưởng đến hoạt động du lịch và kinh tế địa phương. Biển là nơi tiếp nhận phần lớn các chất thải từ lục địa theo các dòng chảy sông suối, các chất thải từ các hoạt động của con người trên biển như khai thác khoáng sản, giao thông vận tải biển (Lê Văn Khoa,2001)[7].
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Đánh Giá Chất Lượng Nước Biển Bãi Cháy
Nghiên cứu sử dụng kết hợp nhiều phương pháp để đánh giá chất lượng nước biển Bãi Cháy. Phương pháp thu thập tài liệu và số liệu thứ cấp được sử dụng để tổng hợp thông tin về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, và hiện trạng môi trường. Phương pháp phỏng vấn người dân và điều tra thực địa giúp thu thập thông tin về các nguồn gây ô nhiễm và tác động của chúng. Phương pháp lấy mẫu và phân tích trong phòng thí nghiệm được sử dụng để xác định nồng độ các chất ô nhiễm trong nước biển.
3.1. Quy Trình Lấy Mẫu Và Phân Tích Nước Biển
Quy trình lấy mẫu và phân tích nước biển tuân thủ các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN). Mẫu nước được lấy tại các điểm quan trắc khác nhau trên khu vực ven biển Bãi Cháy. Các chỉ tiêu phân tích bao gồm pH, DO (oxy hòa tan), BOD (nhu cầu oxy sinh hóa), COD (nhu cầu oxy hóa học), TSS (tổng chất rắn lơ lửng), và nồng độ các chất ô nhiễm như dầu mỡ, amoni, và kim loại nặng.
3.2. Sử Dụng Bản Đồ Mô Phỏng Lan Truyền Ô Nhiễm
Bản đồ mô phỏng lan truyền ô nhiễm được sử dụng để đánh giá phạm vi và mức độ ảnh hưởng của các nguồn gây ô nhiễm đến chất lượng nước biển. Mô hình này giúp xác định các khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất và đưa ra các biện pháp can thiệp phù hợp. Wayne Forsythe, Cameron Hare, and Adrian Gawedzki ( 2012), đã nghiên cứu về sử dụng Kriging trên arcgis 10.1 để nghiên cứu giá trị ô nhiễm trầm tích trên hồ.
IV. Kết Quả Nghiên Cứu Chất Lượng Nước Biển Ven Bờ Bãi Cháy
Kết quả nghiên cứu cho thấy chất lượng nước biển ven bờ Bãi Cháy có dấu hiệu suy giảm. Nồng độ một số chất ô nhiễm vượt quá tiêu chuẩn cho phép, đặc biệt là ở các khu vực gần khu dân cư và các cơ sở kinh doanh. Hàm lượng dầu mỡ và TSS cao, ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển và hoạt động du lịch. Diễn biến chất lượng nước qua các năm cho thấy tình trạng ô nhiễm có xu hướng gia tăng.
4.1. Phân Tích Các Yếu Tố Lý Hóa Học Trong Nước Biển
Phân tích các yếu tố lý hóa học trong nước biển cho thấy sự biến đổi đáng kể so với các năm trước. Hàm lượng DO giảm, trong khi BOD và COD tăng, cho thấy sự gia tăng ô nhiễm hữu cơ. Nồng độ amoni và các chất dinh dưỡng khác cũng tăng, gây ra hiện tượng phú dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển của tảo và các loài sinh vật biển khác.
4.2. Đánh Giá Diễn Biến Chất Lượng Nước Qua Các Năm
Đánh giá diễn biến chất lượng nước qua các năm cho thấy tình trạng ô nhiễm ngày càng trở nên nghiêm trọng. Hàm lượng dầu mỡ và TSS có xu hướng tăng, đặc biệt là trong mùa du lịch cao điểm. Điều này cho thấy cần có các biện pháp quản lý và kiểm soát ô nhiễm hiệu quả hơn để bảo vệ môi trường nước biển Bãi Cháy.
V. Giải Pháp Bảo Vệ Môi Trường Nước Biển Bãi Cháy Bền Vững
Để bảo vệ môi trường nước biển Bãi Cháy, cần có các giải pháp đồng bộ và bền vững. Các giải pháp này bao gồm cải thiện hệ thống xử lý nước thải, tăng cường kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, và phát triển du lịch sinh thái. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, và cộng đồng để thực hiện các giải pháp này một cách hiệu quả.
5.1. Cải Thiện Hệ Thống Xử Lý Nước Thải
Cần đầu tư và nâng cấp hệ thống xử lý nước thải tại Bãi Cháy để đảm bảo nước thải được xử lý đạt tiêu chuẩn trước khi thải ra biển. Các công nghệ xử lý nước thải tiên tiến cần được áp dụng để loại bỏ các chất ô nhiễm hiệu quả hơn. Cần có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp và hộ gia đình xây dựng hệ thống xử lý nước thải tại chỗ.
5.2. Tăng Cường Kiểm Soát Nguồn Gây Ô Nhiễm
Cần tăng cường kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm như nước thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt, và rác thải. Các quy định về xả thải cần được thực thi nghiêm ngặt. Cần có biện pháp xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về bảo vệ môi trường.