Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu tổng hợp cấu trúc và hoạt tính sinh học của dị vòng chứa O, S, N

• Tác giả: Lê Thanh Sơn
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Đình Triệu
• Trường học: Trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên
• Chuyên ngành: Hóa Hữu Cơ
• Đề tài: Nghiên cứu tổng hợp, cấu trúc và hoạt tính sinh học của một số dị vòng ngưng tụ chứa O, S, N
• Loại tài liệu: Luận Án Tiến Sĩ
• Năm xuất bản: 2012
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC HÌNH
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ 4-amino-3-mercapto-1,2,4-triazole
• 1.1. Các phương pháp tổng hợp 4-amino-3-mercapto-1,2,4-triazole
• 1.1.1. Tổng hợp từ thiocacbohyđrazit
• 1.1.2. Tổng hợp từ hiđrazit của axit cacboxylic
• 1.2. Các phản ứng chuyển hoá của 4-amino-3-mercapto-1,2,4-triazole
• 1.2.1. Phản ứng thế nguyên tử H trong nhóm SH (hoặc NH)
• 1.2.2. Phản ứng ở nhóm NH2
• 1.2.3. Các chuyển hóa có sự tham gia đồng thời hai nhóm SH và NH2
• 1.3. Tổng hợp các triazolothiađiazoline và triazolothiađiazole
• 1.3.1. Tổng hợp các triazolothiađiazoline và triazolothiađiazole
• 1.3.2. Tổng hợp các triazolothiađiazine
• 1.3.3. Tổng hợp các triazolothiađiazepine
• 1.4. Hoạt tính sinh học
• 2. CHƯƠNG 2: XÁC ĐỊNH CÁC TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TỔNG HỢP CÁC DẪN XUẤT
• 2.1. Xác định các tính chất vật lí
• 2.2. Thăm dò hoạt tính sinh học
• 2.3. Tổng hợp các dẫn xuất 4-amino-3-mercapto-1,2,4-triazole
• 2.3.1. Tổng hợp các dẫn xuất axetohiđrazit
• 2.3.2. Tổng hợp các dẫn xuất 4-amino-3-mercapto-1,2,4-triazole
• 2.3.3. Tổng hợp các β-arylclovinylanđehit
• 2.3.4. Tổng hợp các 2-clo-3-formylquinolin
• 2.3.5. Tổng hợp các dẫn xuất 1,2,4-triazolo[3,4-b]-1,3,4-thiađiazepine
• 2.3.6. Tổng hợp các dẫn xuất 3-aryloximetyl-6-(2-R-quinolin-4-yl)-1,2,4-triazolo[3,4-b]-1,3,4-thiađiazole
• 2.3.7. Tổng hợp các dẫn xuất 1,2,4-triazolo[3,4-b]-1,3,4-thiađiazine
• 2.3.8. Tổng hợp các dẫn xuất quinolino[3,2-f]-1,2,4-triazolo[3,4-b]-1,3,4-thiađiazepine
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ - THẢO LUẬN
• 3.1. Về phản ứng tổng hợp các dẫn xuất 4-amino-3-mercapto-1,2,4-triazole
• 3.2. Tổng hợp các dẫn xuất 1,2,4-triazolo[3,4-b]-1,3,4-thiađiazepine
• 3.3. Tổng hợp các β-arylclovinylanđehit
• 3.4. Tổng hợp các dẫn xuất 1,2,4-triazolo[3,4-b]-1,3,4-thiađiazine
• 3.5. Phổ khối lượng
• 3.6. Hoạt tính kháng khuẩn và chống nấm
• KẾT LUẬN
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về cấu trúc và hoạt tính sinh học của dị vòng chứa O S N

Dị vòng chứa O, S, N là một trong những nhóm hợp chất quan trọng trong hóa học hữu cơ, đặc biệt là trong nghiên cứu hoạt tính sinh học. Các hợp chất này thường có cấu trúc phức tạp và thể hiện nhiều hoạt tính sinh học đa dạng, từ kháng khuẩn đến chống ung thư. Nghiên cứu về cấu trúc hóa học của chúng không chỉ giúp hiểu rõ hơn về tính chất vật lý mà còn mở ra hướng đi mới trong phát triển thuốc. Các hợp chất như 1,2,4-triazole và các dẫn xuất của chúng đã được chứng minh có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm và nhiều ứng dụng khác trong y học.

1.1. Cấu trúc hóa học của dị vòng chứa O S N

Cấu trúc hóa học của dị vòng chứa O, S, N thường bao gồm các nguyên tố như oxy, lưu huỳnh và nitơ, tạo nên các vòng triazole, thiazole, và thiazepine. Những cấu trúc này có thể tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau, ảnh hưởng đến tính chất hóa học và hoạt tính sinh học của chúng. Sự hiện diện của nhóm thioxo trong phân tử là yếu tố quan trọng quyết định hoạt tính sinh học của các hợp chất này.

1.2. Tính chất vật lý của dị vòng chứa O S N

Các hợp chất dị vòng chứa O, S, N thường có tính chất vật lý đặc trưng như độ tan, nhiệt độ nóng chảy và khả năng tạo phức với kim loại. Những tính chất này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng hòa tan trong dung môi mà còn quyết định đến khả năng tương tác với các sinh vật sống, từ đó ảnh hưởng đến hoạt tính sinh học của chúng.

II. Thách thức trong nghiên cứu cấu trúc dị vòng chứa O S N

Mặc dù có nhiều ứng dụng tiềm năng, việc nghiên cứu cấu trúc và hoạt tính sinh học của dị vòng chứa O, S, N gặp phải nhiều thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là sự phức tạp trong việc tổng hợp các hợp chất này. Các phương pháp tổng hợp hiện tại thường yêu cầu điều kiện khắt khe và có thể dẫn đến sản phẩm không đạt yêu cầu về độ tinh khiết.

2.1. Khó khăn trong tổng hợp các hợp chất dị vòng

Tổng hợp các hợp chất dị vòng chứa O, S, N thường gặp khó khăn do yêu cầu về điều kiện phản ứng nghiêm ngặt. Nhiều phương pháp tổng hợp hiện tại có thể dẫn đến sản phẩm phụ không mong muốn, làm giảm hiệu suất tổng hợp. Việc tối ưu hóa quy trình tổng hợp là cần thiết để đạt được các hợp chất có hoạt tính sinh học cao.

2.2. Đánh giá hoạt tính sinh học của các hợp chất

Đánh giá hoạt tính sinh học của các hợp chất dị vòng chứa O, S, N là một thách thức lớn. Các phương pháp thử nghiệm hiện tại có thể không phản ánh chính xác hoạt tính thực tế của các hợp chất trong cơ thể sống. Cần có các phương pháp thử nghiệm mới và chính xác hơn để đánh giá đúng tiềm năng của các hợp chất này.

III. Phương pháp nghiên cứu cấu trúc dị vòng chứa O S N hiệu quả

Để nghiên cứu cấu trúc và hoạt tính sinh học của dị vòng chứa O, S, N, nhiều phương pháp hiện đại đã được áp dụng. Các phương pháp này không chỉ giúp xác định cấu trúc mà còn đánh giá hoạt tính sinh học của các hợp chất một cách chính xác.

3.1. Phương pháp phổ hồng ngoại IR

Phổ hồng ngoại (IR) là một trong những phương pháp quan trọng để xác định cấu trúc của các hợp chất dị vòng. Phương pháp này cho phép xác định các nhóm chức trong phân tử, từ đó giúp hiểu rõ hơn về tính chất hóa học của chúng. Các pic hấp thụ đặc trưng trên phổ IR cung cấp thông tin quý giá về cấu trúc của hợp chất.

3.2. Phương pháp cộng hưởng từ hạt nhân NMR

Phương pháp cộng hưởng từ hạt nhân (NMR) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu cấu trúc của dị vòng chứa O, S, N. NMR cho phép xác định vị trí và môi trường của các nguyên tử trong phân tử, từ đó giúp xác định cấu trúc chính xác của hợp chất. Kết hợp với các phương pháp khác, NMR cung cấp cái nhìn sâu sắc về cấu trúc và hoạt tính sinh học của các hợp chất này.

IV. Ứng dụng thực tiễn của dị vòng chứa O S N trong y học

Dị vòng chứa O, S, N có nhiều ứng dụng quan trọng trong y học, đặc biệt là trong phát triển thuốc kháng khuẩn, kháng nấm và điều trị ung thư. Nhiều hợp chất trong nhóm này đã được chứng minh có hiệu quả cao trong việc điều trị các bệnh lý khác nhau.

4.1. Kháng khuẩn và kháng nấm

Nhiều hợp chất dị vòng chứa O, S, N đã được nghiên cứu và chứng minh có hoạt tính kháng khuẩn và kháng nấm mạnh. Các dẫn xuất của 1,2,4-triazole, chẳng hạn như fluconazole và itraconazole, đã được sử dụng rộng rãi trong điều trị nhiễm trùng do nấm.

4.2. Ứng dụng trong điều trị ung thư

Một số hợp chất dị vòng chứa O, S, N cũng đã được nghiên cứu với tiềm năng trong điều trị ung thư. Các nghiên cứu cho thấy rằng các hợp chất này có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, mở ra hướng đi mới trong phát triển thuốc điều trị ung thư.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của nghiên cứu dị vòng chứa O S N

Nghiên cứu về dị vòng chứa O, S, N đang mở ra nhiều cơ hội mới trong lĩnh vực hóa học và y học. Với sự phát triển của các phương pháp tổng hợp và phân tích hiện đại, tiềm năng ứng dụng của các hợp chất này trong y học ngày càng được khẳng định.

5.1. Tương lai của nghiên cứu cấu trúc dị vòng

Tương lai của nghiên cứu cấu trúc dị vòng chứa O, S, N hứa hẹn sẽ mang lại nhiều phát hiện mới. Việc áp dụng các công nghệ mới trong tổng hợp và phân tích sẽ giúp phát hiện ra nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học cao hơn.

5.2. Định hướng nghiên cứu tiếp theo

Định hướng nghiên cứu tiếp theo sẽ tập trung vào việc tối ưu hóa quy trình tổng hợp và đánh giá hoạt tính sinh học của các hợp chất mới. Các nghiên cứu này không chỉ giúp phát triển thuốc mới mà còn góp phần vào việc hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của các hợp chất dị vòng chứa O, S, N.