Nghiên cứu cấu trúc và dinh dưỡng rừng ngập mặn tại Cồn Ông Trang, Cà Mau

LỜI CẢM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU

1.1. Mục tiêu nghiên cứu

1.1.1. Mục tiêu tổng quát

1.1.2. Mục tiêu cụ thể

1.2. Nội dung nghiên cứu

1.3. Tính mới của luận án

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

1.4.1. Đối tượng nghiên cứu

1.4.2. Phạm vi nghiên cứu

1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

1.5.1. Ý nghĩa khoa học

1.5.2. Ý nghĩa thực tiễn

2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. Tổng quan rừng ngập mặn

2.1.1. Khái niệm về hệ sinh thái rừng ngập mặn

2.1.2. Phân bố rừng ngập mặn

2.2. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu

2.2.1. Thành phần loài và tính đa dạng sinh học rừng ngập mặn

2.2.2. Đặc điểm các yếu tố môi trường của đất ngập nước ven biển

2.3. Cấu trúc rừng ngập mặn

2.3.1. Nghiên cứu về cấu trúc rừng ngập mặn ở nước ngoài

2.3.2. Nghiên cứu về cấu trúc rừng ngập mặn Việt Nam

2.4. Năng suất vật rụng, phân hủy lá rụng và vai trò của Ba khía trong rừng ngập mặn

2.4.1. Nghiên cứu vật rụng loài Vẹt (Bruguiera sp.)

2.4.2. Nghiên cứu năng suất vật rụng của loài Đước (Rhizophora spp.)

2.4.3. Nghiên cứu vật rụng loài Mấm (Avicennia sp.)

2.4.4. Phân hủy vật rụng

2.4.5. Vai trò của Ba khía trong việc tiêu thụ vật rụng rừng ngập mặn

2.5. Chu trình dinh dưỡng của rừng ngập mặn

2.6. Khả năng cung cấp dinh dưỡng của rừng ngập mặn cho các hệ sinh thái lân cận

2.7. Một số đặc điểm khu vực nghiên cứu

2.7.1. Vị trí địa lí

2.7.2. Điều kiện tự nhiên

3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu

3.1.1. Thời gian nghiên cứu

3.1.2. Địa điểm nghiên cứu

3.2. Phương tiện nghiên cứu

3.3. Nội dung và phương pháp nghiên cứu

3.3.1. Nghiên cứu các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự phân bố của rừng ngập mặn tại Cồn Trong Ông Trang

3.3.2. Nghiên cứu cấu trúc rừng ngập mặn theo các dạng lập địa tại Cồn Trong Ông Trang

3.3.3. Nghiên cứu tiềm năng năng suất vật rụng, phân hủy lá rụng ở các dạng lập địa Vẹt tách, Đước đôi, Mấm trắng

3.3.4. Nghiên cứu vai trò của Ba khía liên quan đến tuần hoàn dinh dưỡng đất rừng ngập mặn Cồn Trong Ông Trang

3.3.5. Phương pháp phân tích số liệu

4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

4.1. Nghiên cứu các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự phân bố của rừng ngập mặn tại Cồn Trong Ông Trang

4.1.1. Kết quả nghiên cứu các yếu tố môi trường

4.1.2. Phân bố rừng ngập mặn Cồn Trong Ông Trang theo các yếu tố môi trường

4.1.3. Sự phân bố thực vật

4.2. Nghiên cứu đặc điểm các dạng lập địa rừng ngập mặn tại Cồn Trong Ông Trang

4.2.1. Phân dạng lập địa tại Cồn Trong Ông Trang

4.2.2. Đặc điểm các dạng lập địa

4.2.3. Kết quả nghiên cứu cấu trúc rừng ngập mặn theo dạng lập địa

4.2.4. Cấu trúc phân bố thảm thực vật thân gỗ trên 3 dạng lập địa

4.2.5. Tương quan giữa các yếu tố môi trường với đặc điểm sinh học của 3 loài cây ưu thế

4.3. Tiềm năng năng suất vật rụng, phân hủy lá rụng ở các dạng lập địa Vẹt tách, Đước đôi, Mấm trắng

4.3.1. Năng suất vật rụng

4.3.2. Phân hủy lá rụng

4.4. Nghiên cứu vai trò của Ba khía liên quan đến tuần hoàn dinh dưỡng trong rừng ngập mặn

4.4.1. Thành phần loài Ba khía và các chỉ số đa dạng trên 3 lập địa

4.4.2. Tập tính ăn lá của Ba khía

4.4.3. Hàm lượng chất dinh dưỡng trong lá, phân và vai trò chuyển hóa dinh dưỡng của Ba khía

4.4.4. Vai trò chuyển hóa dinh dưỡng của Ba khía

5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Cấu trúc rừng ngập mặn

Nghiên cứu tập trung vào cấu trúc rừng ngập mặn tại Cồn Ông Trang, Cà Mau, nhằm xác định các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự phân bố thực vật. Kết quả cho thấy sự chênh lệch cao trình từ 0-46 cm và số lần ngập triều từ 73-502 lần/năm. Các yếu tố như Eh đất, độ mặn, và hàm lượng dinh dưỡng đã được phân tích, cho thấy sự phù hợp cho sự phân bố của 12 loài thân gỗ và 4 loài dây leo. Hệ sinh thái rừng ngập mặn tại đây được đánh giá là đa dạng và có tiềm năng bảo tồn cao.

1.1. Phân bố thực vật

Nghiên cứu xác định 3 dạng lập địa tại Cồn Ông Trang, mỗi dạng có đặc điểm riêng về thành phần cơ giới, số lần ngập triều, và hàm lượng dinh dưỡng. Ví dụ, lập địa cuối cồn có thành phần thịt pha sét, số lần ngập triều 484 lần/năm, và ưu thế loài Mấm trắng. Các yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc và sự phân bố thực vật.

1.2. Đặc điểm sinh học

Các loài cây ưu thế như Đước đôi, Mấm trắng, và Vẹt tách được nghiên cứu chi tiết về mật độ, đường kính, và chiều cao. Kết quả cho thấy mối tương quan chặt chẽ giữa đặc điểm thủy văn và tính chất lý hóa đất với sự phân bố của các loài này.

II. Dinh dưỡng rừng ngập mặn

Nghiên cứu đánh giá dinh dưỡng rừng ngập mặn thông qua năng suất vật rụng và quá trình phân hủy lá. Kết quả cho thấy năng suất vật rụng cao nhất ở Đước đôi (12,98 T/ha/năm), tiếp theo là Mấm trắng (10,12 T/ha/năm) và Vẹt tách (9,88 T/ha/năm). Quá trình phân hủy lá đóng góp đáng kể vào chu trình dinh dưỡng, với thời gian bán phân hủy từ 71-86 ngày.

2.1. Năng suất vật rụng

Nghiên cứu sử dụng túi vật rụng 1 m² để đo lường năng suất hàng tháng. Kết quả cho thấy sự tích lũy đạm và lân trong lá của các loài cây, đóng góp vào chu trình dinh dưỡng của rừng ngập mặn.

2.2. Phân hủy lá

Quá trình phân hủy lá được nghiên cứu bằng cách sử dụng túi nylon đặt trên nền rừng. Kết quả cho thấy sự phân hủy nhanh chóng của lá Mấm trắng (75 ngày) so với lá Đước đôi (86 ngày) và Vẹt tách (71 ngày).

III. Bảo tồn và quản lý rừng ngập mặn

Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo tồn rừng ngập mặn và quản lý rừng ngập mặn bền vững tại Cồn Ông Trang. Các kết quả từ nghiên cứu có thể áp dụng cho các khu vực tương tự để duy trì đa dạng sinh học và thích ứng với biến đổi khí hậu.

3.1. Chiến lược bảo tồn

Nghiên cứu đề xuất các chiến lược bảo tồn dựa trên đặc điểm sinh thái và dinh dưỡng của rừng ngập mặn. Việc nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý hiệu quả các nguồn tài nguyên là yếu tố then chốt.

3.2. Tác động môi trường

Nghiên cứu cũng phân tích tác động môi trường lên rừng ngập mặn, bao gồm sự thay đổi độ mặn và mực nước biển. Các giải pháp thích ứng được đề xuất để giảm thiểu tác động tiêu cực.

Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu cấu trúc và dinh dưỡng của rừng ngập mặn tại Cồn Ông Trang, Cà Mau