Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu cảnh quan cho phát triển nông lâm nghiệp huyện Quỳ Châu, Nghệ An

• Tác giả: Trần Thị Tuyến
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Cao Huần
• Trường học: Trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên - Đại Học Quốc Gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Địa Lý Tự Nhiên
• Đề tài: Nghiên cứu cảnh quan cho định hướng không gian phát triển nông lâm nghiệp huyện miền núi Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An
• Loại tài liệu: Luận án Tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
• 1.2. MỤC TIÊU VÀ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
• 1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
• 1.4. CÁC LUẬN ĐIỂM BẢO VỆ
• 1.5. ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN
• 1.6. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN
• 1.7. CƠ SỞ TÀI LIỆU CỦA LUẬN ÁN
• 1.8. CẤU TRÚC CỦA LUẬN ÁN
• 2. CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM PHÂN HOÁ CẢNH QUAN LÃNH THỔ HUYỆN MIỀN NÚI QUỲ CHÂU. CÁC NHÂN TỐ THÀNH TẠO CẢNH QUAN HUYỆN QUỲ CHÂU
• 2.1. Vị trí địa lý. Đặc điểm khí hậu
• 2.2. Đặc điểm thổ nhưỡng
• 2.3. Thảm thực vật
• 2.4. Hoạt động nhân sinh
• 2.5. ĐẶC ĐIỂM VÀ SỰ PHÂN HÓA CẢNH QUAN HUYỆN QUỲ CHÂU
• 2.5.1. Phân loại cảnh quan huyện Quỳ Châu
• 2.5.2. Phân vùng cảnh quan
• 2.5.3. Tính đặc thù trong đặc điểm phân hóa cảnh quan huyện miền núi Quỳ Châu
• 2.6. PHÂN TÍCH ĐỘNG LỰC, CHỨC NĂNG CẢNH QUAN HUYỆN QUỲ CHÂU
• 2.6.1. Tính nhịp điệu mùa của cảnh quan
• 2.6.2. Các quá trình động lực và tai biến thiên nhiên
• 2.6.3. Chức năng cảnh quan
• 2.7. BIẾN ĐỔI NHÂN SINH VÀ DIỄN THẾ CẢNH QUAN HUYỆN MIỀN NÚI QUỲ CHÂU
• 2.7.1. Cộng đồng dân tộc và vai trò đối với sự biến đổi cảnh quan trong lịch sử
• 2.7.2. Xác định mức độ biến đổi nhân sinh trên các TVCQ
• 2.7.3. Diễn thế cảnh quan huyện miền núi Quỳ Châu
• 3. ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN PHỤC VỤ ĐỊNH HƯỚNG KHÔNG GIAN PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP HUYỆN MIỀN NÚI QUỲ CHÂU
• 3.1. ĐÁNH GIÁ THÍCH NGHI CẢNH QUAN CHO PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP HUYỆN QUỲ CHÂU
• 3.1.1. Đánh giá thích nghi cảnh quan cho các nhóm cây nông nghiệp
• 3.1.2. Đánh giá cảnh quan cho các loại hình lâm nghiệp huyện Quỳ Châu
• 3.2. PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG, QUY HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI
• 3.3. TRI THỨC BẢN ĐỊA VÀ MÔ HÌNH KINH TẾ SINH THÁI HIỆN TRẠNG TRÊN CÁC TVCQ
• 3.4. ĐỊNH HƯỚNG SỬ DỤNG CẢNH QUAN CHO PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP HUYỆN QUỲ CHÂU
• 3.4.1. Quan điểm và căn cứ định hướng
• 3.4.2. Định hướng không gian các hoạt động nông lâm nghiệp huyện Quỳ Châu
• 4. XÁC LẬP MÔ HÌNH KINH TẾ SINH THÁI TRÊN CƠ SỞ NGHIÊN CỨU CẢNH QUAN KHU VỰC XÃ CHÂU HẠNH - THỊ TRẤN TÂN LẠC
• 4.1. ĐẶC ĐIỂM VÀ SỰ PHÂN HÓA CẢNH QUAN KHU VỰC CHÂU HẠNH - TÂN LẠC
• 4.1.1. Đặc điểm cấu trúc đứng cảnh quan khu vực Châu Hạnh - Tân Lạc
• 4.1.2. Đặc điểm cấu trúc ngang của cảnh quan khu vực Châu Hạnh - Tân Lạc
• 4.2. ĐÁNH GIÁ KINH TẾ SINH THÁI CÁC CẢNH QUAN CHO MỘT SỐ CÂY TRỒNG TẠI KHU VỰC CHÂU HẠNH - THỊ TRẤN TÂN LẠC
• 4.3. ĐỊNH HƯỚNG SỬ DỤNG CÁC DẠNG CẢNH QUAN KHU VỰC NGHIÊN CỨU ĐIỂM
• 4.4. XÁC LẬP CÁC MÔ HÌNH HỆ KINH TẾ SINH THÁI TẠI KHU VỰC CHÂU HẠNH - THỊ TRẤN TÂN LẠC
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHẦN PHỤ LỤC

I. Tổng quan về nghiên cứu cảnh quan phát triển nông lâm nghiệp huyện Quỳ Châu

Nghiên cứu cảnh quan phát triển nông lâm nghiệp huyện Quỳ Châu, Nghệ An là một chủ đề quan trọng trong bối cảnh phát triển kinh tế xã hội hiện nay. Huyện Quỳ Châu có diện tích tự nhiên lớn và hệ thống cảnh quan đa dạng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển nông lâm nghiệp. Tuy nhiên, việc khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên cần phải được thực hiện một cách bền vững để bảo vệ môi trường và nâng cao đời sống của người dân địa phương.

1.1. Đặc điểm tự nhiên và xã hội huyện Quỳ Châu

Huyện Quỳ Châu nằm ở miền núi Tây Nghệ An, với địa hình đa dạng và khí hậu thuận lợi cho phát triển nông lâm nghiệp. Dân số chủ yếu là người Thái, chiếm gần 80% tổng dân số, tạo nên một nền văn hóa phong phú và đa dạng. Tuy nhiên, huyện vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong phát triển kinh tế.

1.2. Tính cấp thiết của nghiên cứu cảnh quan

Nghiên cứu cảnh quan không chỉ giúp xác định các tiềm năng phát triển nông lâm nghiệp mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Việc hiểu rõ về cảnh quan sẽ giúp xây dựng các chính sách phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế và cải thiện đời sống người dân.

II. Vấn đề và thách thức trong phát triển nông lâm nghiệp huyện Quỳ Châu

Mặc dù có nhiều tiềm năng, huyện Quỳ Châu vẫn gặp phải nhiều vấn đề trong phát triển nông lâm nghiệp. Tình trạng nghèo đói cao, hiệu quả sản xuất thấp và thiếu các mô hình sản xuất bền vững là những thách thức lớn. Việc khai thác tài nguyên thiên nhiên không hợp lý cũng dẫn đến tình trạng suy thoái môi trường.

2.1. Tình trạng nghèo đói và thu nhập thấp

Với thu nhập bình quân chỉ đạt 11 triệu đồng/người/năm, huyện Quỳ Châu nằm trong nhóm huyện nghèo của tỉnh Nghệ An. Tỷ lệ hộ nghèo cao (50,06%) cho thấy sự cần thiết phải có các giải pháp phát triển kinh tế hiệu quả hơn.

2.2. Thiếu mô hình sản xuất bền vững

Mặc dù có kinh nghiệm canh tác trên đất dốc, huyện vẫn thiếu các mô hình sản xuất có hiệu quả cao và bền vững. Việc áp dụng các công nghệ mới và phương pháp canh tác hiện đại là rất cần thiết để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

III. Phương pháp nghiên cứu cảnh quan cho phát triển nông lâm nghiệp

Để nghiên cứu cảnh quan phát triển nông lâm nghiệp huyện Quỳ Châu, cần áp dụng các phương pháp khoa học hiện đại. Việc phân tích các yếu tố tự nhiên, xã hội và kinh tế sẽ giúp xác định các tiềm năng và thách thức trong phát triển nông lâm nghiệp.

3.1. Phân tích các yếu tố tự nhiên

Các yếu tố như địa hình, khí hậu, thổ nhưỡng và hệ sinh thái sẽ được phân tích để xác định khả năng phát triển nông lâm nghiệp. Việc đánh giá các điều kiện tự nhiên sẽ giúp đưa ra các giải pháp phù hợp cho từng loại hình sản xuất.

3.2. Đánh giá các yếu tố xã hội và kinh tế

Nghiên cứu cũng cần xem xét các yếu tố xã hội như trình độ dân trí, tập quán canh tác và nhu cầu thị trường. Việc hiểu rõ về các yếu tố này sẽ giúp xây dựng các chính sách phát triển nông lâm nghiệp hiệu quả hơn.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu cảnh quan

Kết quả nghiên cứu cảnh quan sẽ được ứng dụng vào thực tiễn phát triển nông lâm nghiệp tại huyện Quỳ Châu. Các mô hình kinh tế sinh thái sẽ được xây dựng dựa trên các kết quả nghiên cứu, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường.

4.1. Xây dựng mô hình kinh tế sinh thái

Các mô hình kinh tế sinh thái sẽ được thiết kế dựa trên các yếu tố tự nhiên và xã hội của huyện. Việc áp dụng các mô hình này sẽ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

4.2. Đánh giá hiệu quả ứng dụng

Sau khi triển khai các mô hình, cần thực hiện đánh giá hiệu quả để điều chỉnh và cải tiến. Việc này sẽ giúp đảm bảo rằng các mô hình phát triển nông lâm nghiệp thực sự mang lại lợi ích cho cộng đồng.

V. Kết luận và định hướng tương lai cho phát triển nông lâm nghiệp

Nghiên cứu cảnh quan phát triển nông lâm nghiệp huyện Quỳ Châu đã chỉ ra nhiều tiềm năng và thách thức. Để phát triển bền vững, cần có các giải pháp đồng bộ và dài hạn, dựa trên cơ sở khoa học vững chắc.

5.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu đã xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển nông lâm nghiệp và đề xuất các mô hình kinh tế sinh thái phù hợp. Việc này sẽ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và cải thiện đời sống người dân.

5.2. Định hướng phát triển trong tương lai

Trong tương lai, huyện Quỳ Châu cần tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các công nghệ mới trong sản xuất nông lâm nghiệp. Việc này sẽ giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời bảo vệ môi trường.