Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và nền kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ, cạnh tranh trở thành động lực thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế và doanh nghiệp. Tại Việt Nam, ngành xây dựng đang chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng, đặc biệt trong lĩnh vực tư vấn xây dựng cơ sở hạ tầng, với nhu cầu đầu tư ngày càng cao vào các công trình giao thông, thủy lợi, dân dụng và công nghiệp. Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Cơ sở Hạ tầng Thái Nguyên (Công ty CP tư vấn xây dựng CSHT Thái Nguyên) hoạt động trong lĩnh vực tư vấn thiết kế các công trình quy hoạch lâm nghiệp, hạ tầng kỹ thuật, giao thông và thủy lợi, đã trải qua 16 năm phát triển và khẳng định vị thế trên thị trường.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty, xác định các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp phù hợp cho giai đoạn 2019-2022. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động của công ty trong giai đoạn 2015-2018 tại thị trường tỉnh Thái Nguyên và một số tỉnh phía Bắc. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp công ty duy trì và mở rộng thị phần, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, đồng thời góp phần phát triển bền vững ngành tư vấn xây dựng trong điều kiện cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết kinh tế thị trường và cạnh tranh, trong đó có:

  • Lý thuyết cạnh tranh của Michel Porter với mô hình 5 lực lượng cạnh tranh: đối thủ trực tiếp, đối thủ tiềm ẩn, nhà cung cấp, khách hàng và sản phẩm thay thế. Mô hình này giúp phân tích môi trường cạnh tranh và xác định các áp lực ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
  • Khái niệm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp được hiểu là khả năng duy trì và nâng cao lợi thế cạnh tranh trong việc tiêu thụ sản phẩm, mở rộng mạng lưới tiêu thụ, sử dụng hiệu quả các yếu tố sản xuất nhằm đạt lợi ích kinh tế cao và phát triển bền vững.
  • Các yếu tố cấu thành lợi thế cạnh tranh gồm hiệu quả sản xuất, chất lượng sản phẩm, đổi mới sáng tạo và khả năng đáp ứng khách hàng nhanh chóng.
  • Tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh bao gồm danh tiếng và thương hiệu, khả năng duy trì và mở rộng thị phần, hiệu quả sản xuất kinh doanh, khả năng đổi mới và liên kết hợp tác.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng hợp phân tích kết hợp với phương pháp thống kê và nghiên cứu tương quan. Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ nhân sự và dữ liệu hoạt động kinh doanh của Công ty CP tư vấn xây dựng CSHT Thái Nguyên trong giai đoạn 2015-2018. Phương pháp chọn mẫu là phương pháp phi xác suất, tập trung vào các phòng ban và bộ phận chủ chốt của công ty.

Phân tích dữ liệu được thực hiện qua các bước:

  • Thu thập số liệu tài chính, nhân sự, thị trường và các báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh.
  • Xây dựng ma trận SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức.
  • Áp dụng mô hình 5 lực lượng của Porter để phân tích môi trường cạnh tranh.
  • Đánh giá năng lực cạnh tranh dựa trên các tiêu chí đã xác định.
  • Đề xuất giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh dựa trên kết quả phân tích.

Thời gian nghiên cứu kéo dài từ năm 2019 đến 2020, tập trung phân tích dữ liệu giai đoạn 2015-2018 và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2019-2022.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ổn định: Doanh thu của công ty tăng từ 12.159 triệu đồng năm 2015 lên mức tăng trưởng 24,26% năm 2018 so với năm trước, lợi nhuận trước thuế cũng tăng 25,68% trong cùng kỳ. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 5,5 triệu đồng/tháng năm 2015 lên 7,3 triệu đồng/tháng năm 2018, cho thấy hiệu quả kinh doanh được cải thiện rõ rệt.

  2. Nguồn nhân lực chất lượng cao ổn định: Tỷ lệ nhân viên có trình độ kỹ sư và thạc sĩ chiếm khoảng 76% tổng số lao động năm 2018, phù hợp với đặc thù ngành tư vấn xây dựng đòi hỏi trình độ chuyên môn cao.

  3. Ảnh hưởng tích cực của môi trường kinh tế vĩ mô: Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân của Việt Nam duy trì ở mức trên 6% trong giai đoạn 2015-2018, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành xây dựng phát triển, đồng thời thúc đẩy nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng tăng cao.

  4. Môi trường cạnh tranh gay gắt: Công ty phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các doanh nghiệp cùng ngành như Công ty cổ phần tư vấn Bắc Thái, Công ty cổ phần tư vấn đầu tư và xây dựng Miền Bắc, và Công ty TNHH xây dựng và thương mại Hòa Anh. Các đối thủ này có điểm mạnh về tài chính, thương hiệu và đội ngũ nhân sự, tuy nhiên công ty vẫn giữ được vị thế nhờ chất lượng sản phẩm và uy tín trên thị trường.

Thảo luận kết quả

Kết quả tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận phản ánh sự phát triển ổn định của công ty trong bối cảnh thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Việc duy trì tỷ lệ nhân lực trình độ cao giúp công ty đáp ứng yêu cầu kỹ thuật phức tạp của các dự án tư vấn xây dựng. Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi với tốc độ tăng trưởng GDP ổn định đã tạo cơ hội mở rộng thị trường và gia tăng đầu tư công trình hạ tầng.

Tuy nhiên, áp lực cạnh tranh từ các đối thủ có năng lực tài chính và thương hiệu mạnh đòi hỏi công ty phải không ngừng đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng dịch vụ và mở rộng mạng lưới khách hàng. Việc phân tích môi trường cạnh tranh qua mô hình 5 lực lượng của Porter cho thấy công ty cần chú trọng xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng và nhà cung cấp, đồng thời phát triển năng lực đấu thầu để giành thị phần.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, bảng phân tích cơ cấu nhân lực và ma trận SWOT để minh họa rõ nét các điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu, cập nhật kiến thức và kỹ năng mới cho đội ngũ kỹ sư và cán bộ quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Thời gian thực hiện: 2019-2022. Chủ thể: Ban lãnh đạo công ty phối hợp với các trung tâm đào tạo chuyên ngành.

  2. Đầu tư cải tiến kỹ thuật và công nghệ: Mua sắm, nâng cấp máy móc, thiết bị phần mềm thiết kế hiện đại để tăng năng suất và chất lượng sản phẩm tư vấn. Thời gian thực hiện: 2019-2021. Chủ thể: Phòng kỹ thuật và Ban giám đốc.

  3. Tăng cường công tác sử dụng vốn hiệu quả: Xây dựng kế hoạch tài chính chi tiết, kiểm soát chi phí và tối ưu hóa nguồn vốn đầu tư nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh. Thời gian thực hiện: liên tục trong giai đoạn 2019-2022. Chủ thể: Phòng kế toán tài chính và Ban giám đốc.

  4. Nâng cao năng lực đấu thầu và đẩy mạnh marketing: Phát triển kỹ năng đấu thầu chuyên nghiệp, xây dựng thương hiệu và mở rộng mạng lưới khách hàng thông qua các hoạt động quảng bá, quan hệ công chúng và hợp tác chiến lược. Thời gian thực hiện: 2019-2022. Chủ thể: Phòng kinh doanh và Ban giám đốc.

  5. Thúc đẩy hợp tác với các doanh nghiệp khác: Thiết lập liên kết, hợp tác với các công ty xây dựng, nhà thầu và đối tác trong và ngoài tỉnh để mở rộng quy mô và nâng cao năng lực cạnh tranh chung. Thời gian thực hiện: 2019-2022. Chủ thể: Ban giám đốc và phòng kinh doanh.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp tư vấn xây dựng: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh và áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành kinh tế, quản trị kinh doanh: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về cạnh tranh doanh nghiệp trong ngành xây dựng, làm tài liệu tham khảo học thuật.

  3. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hỗ trợ xây dựng chính sách phát triển ngành xây dựng và nâng cao năng lực cạnh tranh doanh nghiệp địa phương.

  4. Các doanh nghiệp trong ngành xây dựng và tư vấn kỹ thuật: Tham khảo kinh nghiệm, mô hình tổ chức và giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh để áp dụng phù hợp với thực tế doanh nghiệp mình.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp là gì?
    Năng lực cạnh tranh là khả năng duy trì và nâng cao lợi thế cạnh tranh trong việc tiêu thụ sản phẩm, mở rộng thị phần và sử dụng hiệu quả các yếu tố sản xuất nhằm đạt lợi ích kinh tế cao và phát triển bền vững.

  2. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của công ty tư vấn xây dựng?
    Bao gồm yếu tố nội bộ như nguồn nhân lực, tài chính, công nghệ, cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp; yếu tố bên ngoài như môi trường kinh tế, chính trị pháp luật, văn hóa xã hội và áp lực cạnh tranh từ đối thủ.

  3. Làm thế nào để nâng cao năng lực cạnh tranh trong ngành tư vấn xây dựng?
    Thông qua đào tạo nâng cao trình độ nhân lực, đổi mới công nghệ, quản lý tài chính hiệu quả, phát triển năng lực đấu thầu và mở rộng mạng lưới khách hàng, đồng thời tăng cường hợp tác liên doanh.

  4. Vai trò của môi trường kinh tế vĩ mô đối với doanh nghiệp là gì?
    Môi trường kinh tế vĩ mô như tốc độ tăng trưởng GDP, lạm phát, chính sách thuế ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu thị trường, chi phí sản xuất và khả năng đầu tư phát triển của doanh nghiệp.

  5. Tại sao việc phân tích đối thủ cạnh tranh lại quan trọng?
    Phân tích đối thủ giúp doanh nghiệp hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của mình so với đối thủ, từ đó xây dựng chiến lược cạnh tranh phù hợp để giữ vững và mở rộng thị phần.

Kết luận

  • Năng lực cạnh tranh là yếu tố sống còn giúp Công ty CP tư vấn xây dựng CSHT Thái Nguyên duy trì và phát triển trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
  • Công ty đã đạt được sự tăng trưởng ổn định về doanh thu, lợi nhuận và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong giai đoạn 2015-2018.
  • Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi tạo cơ hội phát triển, nhưng cũng đặt ra thách thức cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ trong ngành.
  • Các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh tập trung vào phát triển nguồn nhân lực, đổi mới công nghệ, quản lý tài chính, nâng cao năng lực đấu thầu và mở rộng hợp tác.
  • Đề nghị công ty triển khai các giải pháp trong giai đoạn 2019-2022 nhằm củng cố vị thế và phát triển bền vững trên thị trường tư vấn xây dựng.

Hành động tiếp theo là áp dụng các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo công ty phát triển ổn định và bền vững trong tương lai.