Nghiên cứu nâng cao hiệu quả chi trả dịch vụ môi trường rừng lưu vực thủy điện Khe Bố, tỉnh Nghệ An

• Tác giả: Bạch Quốc Dũng
• Người hướng dẫn: PGS. Trần Quang Bảo
• Trường học: Trường Đại học Lâm nghiệp
• Chuyên ngành: Quản lý tài nguyên rừng
• Đề tài: Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả chi trả dịch vụ môi trường rừng lưu vực thủy điện Khe Bố, tỉnh Nghệ An
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Cơ sở khoa học và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu
• 1.2. Các khái niệm liên quan đến chi trả dịch vụ môi trường
• 1.2.1. Chi trả Dịch vụ môi trường (PES)
• 1.2.2. Môi trường rừng
• 1.2.3. Dịch vụ môi trường rừng
• 1.2.4. Chi trả dịch vụ môi trường rừng (PES)
• 1.2.4.1. Chi trả dịch vụ môi trường rừng trực tiếp
• 1.2.4.2. Chi trả dịch vụ môi trường rừng gián tiếp
• 1.3. Dịch vụ môi trường rừng và chi trả dịch vụ môi trường rừng
• 1.4. Tổng quan về các công trình đã công bố về vấn đề nghiên cứu
• 1.4.1. Trên thế giới
• 2. MỤC TIÊU, ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Mục tiêu của đề tài
• 2.1.1. Mục tiêu tổng quát
• 2.1.2. Mục tiêu cụ thể
• 2.2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
• 2.2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2.2. Phạm vi nghiên cứu
• 2.3. Nội dung thực hiện
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu đã có
• 2.4.2. Phương pháp nghiên cứu hiện trường
• 2.4.3. Phương pháp nội nghiệp, xử lý số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ KINH TẾ XÃ HỘI TỈNH NGHỆ AN
• 3.1. Điều kiện tự nhiên
• 3.1.1. Vị trí địa lý
• 3.1.2. Địa hình, địa thế
• 3.1.3. Thổ nhưỡng
• 3.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội
• 3.2.1. Dân số và nhà ở
• 3.2.2. Bưu chính viễn thông
• 3.2.3. Hiện trạng sử dụng đất lâm nghiệp trong lưu vực thủy điện Khe Bố
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Cơ sở kỹ thuật phục vụ chi trả DVMTR
• 4.1.1. Xác định tọa độ các điểm khai thác/sử dụng nước trong phạm vi lưu vực thủy điện Khe Bố
• 4.1.2. Xác định ranh giới các lưu vực tương ứng với các tọa độ điểm khai thác/ sử dụng nước
• 4.1.3. Đánh giá hệ số K (K=1 theo quy định của địa phương) bằng phương pháp cùng tham gia
• 4.2. Cơ sở kinh tế xã hội phục vụ chi trả DVMTR tại lưu vực Khe Bố
• 4.2.1. Xác định danh sách và những thông tin cơ bản về bên sử dụng DVMTR (bên mua dịch vụ) trong lưu vực
• 4.2.2. Danh sách các đối tượng được hưởng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng (bên bán dịch vụ) theo Nghị định 99/2010/NĐ-CP và diện tích các loại rừng của từng đối tượng đó
• 4.2.3. Xác định mức chi trả DVMTR cho cả lưu vực và lưu vực bậc thang
• 4.2.4. Những thuận lợi và khó khăn về chi trả DVMTR ở Nghệ An theo Nghị định 99/2010/NĐ-CP
• 4.3. Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chi trả DVMTR trong lưu vực khe bố tỉnh Nghệ An
• 4.3.1. Giải pháp về kỹ thuật
• 4.3.2. Giải pháp về chi trả
• 4.3.3. Giải pháp về quy hoạch và kinh tế xã hội
• 4.3.4. Đề xuất hệ thống theo dõi và đánh giá việc chi trả DVMTR ở Nghệ An
• KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ BIỂU

I. Tổng quan về hiệu quả chi trả dịch vụ môi trường rừng tại thủy điện Khe Bố

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) đã được triển khai tại Việt Nam từ năm 2004, với mục tiêu bảo vệ và phát triển rừng. Tại Nghệ An, thủy điện Khe Bố là một trong những dự án quan trọng, cung cấp nguồn nước cho sản xuất điện và đồng thời thực hiện chi trả dịch vụ môi trường rừng. Tuy nhiên, hiệu quả của chính sách này vẫn còn nhiều vấn đề cần được giải quyết.

1.1. Khái niệm và vai trò của dịch vụ môi trường rừng

Dịch vụ môi trường rừng bao gồm các giá trị sử dụng của rừng như bảo vệ đất, điều tiết nguồn nước và đa dạng sinh học. Việc chi trả dịch vụ môi trường rừng giúp khuyến khích người dân bảo vệ và phát triển rừng, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý tài nguyên.

1.2. Tình hình thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tại Nghệ An đã được thực hiện từ năm 2011, với nhiều nhà máy thủy điện tham gia. Tuy nhiên, việc thực hiện vẫn gặp khó khăn trong việc xác định ranh giới và mức chi trả.

II. Vấn đề và thách thức trong chi trả dịch vụ môi trường rừng tại Nghệ An

Mặc dù chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đã được triển khai, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức. Các vấn đề như phân định ranh giới, giao đất giao rừng và xác định hệ số K cần được giải quyết để nâng cao hiệu quả chi trả.

2.1. Khó khăn trong việc xác định ranh giới rừng

Việc xác định ranh giới rừng là một trong những thách thức lớn, ảnh hưởng đến việc chi trả dịch vụ môi trường. Nhiều khu vực chưa được phân định rõ ràng, dẫn đến khó khăn trong quản lý và bảo vệ rừng.

2.2. Vấn đề giao đất giao rừng

Giao đất giao rừng chưa được thực hiện đồng bộ, gây khó khăn cho việc thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường. Cần có các giải pháp cụ thể để cải thiện tình hình này.

III. Phương pháp nâng cao hiệu quả chi trả dịch vụ môi trường rừng

Để nâng cao hiệu quả chi trả dịch vụ môi trường rừng tại thủy điện Khe Bố, cần áp dụng các phương pháp quản lý và giải pháp cụ thể. Các giải pháp này sẽ giúp cải thiện tình hình thực hiện chính sách.

3.1. Giải pháp về kỹ thuật trong quản lý rừng

Cần áp dụng các công nghệ mới trong quản lý rừng, từ đó nâng cao hiệu quả bảo vệ và phát triển rừng. Việc sử dụng công nghệ thông tin trong quản lý sẽ giúp theo dõi và đánh giá tình hình rừng hiệu quả hơn.

3.2. Giải pháp về chính sách chi trả

Cần điều chỉnh mức chi trả dịch vụ môi trường rừng phù hợp với giá trị thực tế của rừng. Việc này sẽ khuyến khích người dân tham gia bảo vệ rừng và nâng cao hiệu quả chi trả.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu tại thủy điện Khe Bố

Nghiên cứu thực trạng chi trả dịch vụ môi trường rừng tại thủy điện Khe Bố đã chỉ ra nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn cần có các biện pháp cụ thể để cải thiện hiệu quả chi trả.

4.1. Kết quả đạt được từ chính sách chi trả

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đã tạo ra nguồn ngân sách cho việc bảo vệ và phát triển rừng. Nhiều hộ dân đã nhận được lợi ích từ việc tham gia vào chương trình này.

4.2. Những bài học kinh nghiệm từ thực tiễn

Các bài học từ thực tiễn cho thấy cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan trong việc thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả và bền vững của chương trình.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của dịch vụ môi trường rừng

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tại Nghệ An, đặc biệt là tại thủy điện Khe Bố, có nhiều tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, cần có các giải pháp cụ thể để khắc phục những thách thức hiện tại.

5.1. Tương lai của chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng cần được điều chỉnh và cải tiến để phù hợp với thực tiễn. Việc này sẽ giúp nâng cao hiệu quả và bền vững của chương trình.

5.2. Đề xuất các giải pháp cho tương lai

Cần có các giải pháp đồng bộ từ chính sách đến thực tiễn để nâng cao hiệu quả chi trả dịch vụ môi trường rừng. Sự tham gia của cộng đồng và các tổ chức sẽ là yếu tố quyết định cho sự thành công của chương trình.