Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước diễn biến phức tạp, việc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành nhiệm vụ cấp bách và có ý nghĩa sống còn. Từ năm 2018 đến tháng 8/2024, các báo cáo của Ban Chỉ đạo 35 Quân ủy Trung ương đã ghi nhận sự tham gia tích cực của Quân đội nhân dân Việt Nam trong công tác này. Luận văn tập trung nghiên cứu vai trò của Quân đội trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, với phạm vi khảo sát tại các đơn vị như Trường Sĩ quan Chính trị, Tổng cục Chính trị, Quân khu 1 và Quân đoàn 12.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ lý luận, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp phát huy vai trò của Quân đội trong công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong giai đoạn hiện nay, với tầm nhìn đến năm 2030. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp luận cứ khoa học cho các cấp ủy, chỉ huy đơn vị và cơ quan chức năng Quân đội, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự xã hội và củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết về nền tảng tư tưởng của Đảng và lý thuyết về đấu tranh tư tưởng trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0. Nền tảng tư tưởng của Đảng được hiểu là hệ thống lý luận khoa học, cách mạng, bao gồm chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng và Quân đội. Khái niệm quan điểm sai trái, thù địch được phân tích dựa trên tiêu chí chính trị, khoa học và thực tiễn, nhằm xác định các luận điệu xuyên tạc, chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng.

Các khái niệm chính bao gồm: "đấu tranh phản bác", "bảo vệ nền tảng tư tưởng", "lực lượng 47" (LL47) - lực lượng chuyên trách đấu tranh trên không gian mạng trong Quân đội, và "diễn biến hòa bình" (DBHB) - chiến lược chống phá của các thế lực thù địch. Mô hình nghiên cứu tập trung vào mối quan hệ biện chứng giữa đấu tranh và bảo vệ nền tảng tư tưởng, đồng thời phân tích vai trò của Quân đội như lực lượng chiến đấu trung thành, lực lượng chính trị nòng cốt và lực lượng xây dựng thế trận lòng dân.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa phân tích lý thuyết và khảo sát thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính gồm các báo cáo hằng năm và 5 năm của Ban Chỉ đạo 35 Quân ủy Trung ương từ năm 2018 đến 2024, các văn bản pháp luật như Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị, các chỉ thị, quyết định liên quan đến công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong Quân đội.

Phương pháp phân tích, so sánh và tổng hợp được áp dụng để đánh giá thực trạng vai trò của Quân đội trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Điều tra xã hội học được tiến hành tại các đơn vị quân đội với cỡ mẫu gồm cán bộ, giảng viên, nhân viên, hạ sĩ quan - binh sĩ, nhằm thu thập ý kiến và đánh giá thực tế. Phương pháp chuyên gia được sử dụng để tham khảo ý kiến các nhà khoa học và cán bộ có kinh nghiệm trong lĩnh vực đấu tranh tư tưởng.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2018 đến 2024, tập trung vào giai đoạn sau khi Nghị quyết số 35-NQ/TW được ban hành, nhằm đánh giá hiệu quả và đề xuất giải pháp phát huy vai trò của Quân đội trong thời gian tới.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung và đồng bộ: Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và các cấp ủy, chỉ huy trong Quân đội đã thường xuyên quan tâm, chỉ đạo công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Từ năm 2018 đến 2024, đã thành lập Ban Chỉ đạo 35 ở các cấp, tổ chức nhiều đợt diễn tập đấu tranh trên không gian mạng với hơn 42 đợt diễn tập tại các đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng.

  2. Đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp đấu tranh: Các đơn vị Quân đội đã tích cực đổi mới nội dung, hình thức đấu tranh phù hợp với đặc thù từng loại hình đơn vị. Hơn 153 bài viết và gần 300 công trình nghiên cứu khoa học về bảo vệ nền tảng tư tưởng đã được biên soạn và đăng tải, góp phần nâng cao nhận thức và kỹ năng đấu tranh cho cán bộ, chiến sĩ.

  3. Hiệu quả đấu tranh được nâng cao: Kỹ năng đấu tranh của cán bộ, chiến sĩ có sự chuyển biến tích cực, với hàng trăm nghìn tin bài, bình luận, chia sẻ trên các trang mạng xã hội của Quân đội như “Sách bên hoa”, “Lửa hồng đất Việt”, “Việt Nam ngày nay”. Các bài viết nhận được phản hồi tích cực, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân và cán bộ, chiến sĩ.

  4. Hạn chế về nhận thức và năng lực: Một số cấp ủy, chỉ huy và cán bộ, chiến sĩ còn hạn chế về nhận thức, trách nhiệm và kỹ năng đấu tranh. Việc phối hợp giữa các lực lượng chưa đồng bộ, một số bài viết thiếu tính thuyết phục, lượng tương tác còn thấp. Cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ đấu tranh trên không gian mạng chưa được đầu tư đồng bộ và hiện đại.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những thành tựu trên là do sự lãnh đạo sâu sát, chỉ đạo đồng bộ từ Quân ủy Trung ương đến các đơn vị cơ sở, cùng với việc đổi mới nội dung, hình thức đấu tranh phù hợp với đặc thù từng đơn vị. Việc tổ chức các đợt diễn tập và bồi dưỡng kỹ năng đã nâng cao năng lực nhận diện và phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Tuy nhiên, hạn chế về nhận thức và kỹ năng của một bộ phận cán bộ, chiến sĩ phản ánh sự cần thiết phải tăng cường công tác giáo dục chính trị, đào tạo kỹ năng đấu tranh, đồng thời cải thiện cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ công tác này. So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả nghiên cứu này khẳng định vai trò trung tâm của Quân đội trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đồng thời chỉ ra những thách thức mới trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và chiến tranh thông tin.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện số lượng bài viết, công trình nghiên cứu theo năm, cũng như bảng tổng hợp các đợt diễn tập đấu tranh trên không gian mạng và mức độ tương tác trên các trang mạng xã hội của Quân đội.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường công tác giáo dục, nâng cao nhận thức: Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cho cán bộ, chiến sĩ. Mục tiêu đạt 100% cán bộ, chiến sĩ được đào tạo bài bản về kỹ năng đấu tranh trong vòng 2 năm tới.

  2. Đổi mới nội dung, hình thức đấu tranh: Đa dạng hóa các hình thức đấu tranh trên không gian mạng và thực tế, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, tăng cường sử dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả. Chủ thể thực hiện là các cơ quan chính trị và lực lượng LL47, với kế hoạch triển khai liên tục hàng năm.

  3. Phát huy sức mạnh tổng hợp: Tăng cường phối hợp giữa các tổ chức, lực lượng trong Quân đội và các cơ quan chức năng bên ngoài để tạo thành thế trận vững chắc trên mặt trận tư tưởng. Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ, rõ ràng, có đánh giá hiệu quả định kỳ hàng năm.

  4. Đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật: Nâng cấp hệ thống máy tính, đường truyền dữ liệu, phần mềm quản lý tài khoản mạng xã hội, trang thiết bị phục vụ đấu tranh trên không gian mạng. Bộ Quốc phòng cần xây dựng kế hoạch đầu tư đồng bộ trong vòng 3 năm tới, đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

  5. Khuyến khích, khen thưởng: Xây dựng chính sách đãi ngộ phù hợp, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhằm tạo động lực thúc đẩy phong trào đấu tranh rộng khắp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ, chỉ huy các cấp trong Quân đội: Giúp nâng cao nhận thức, kỹ năng lãnh đạo, chỉ đạo công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng, từ đó xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện hiệu quả.

  2. Lực lượng 47 và các đội ngũ chuyên trách đấu tranh trên không gian mạng: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để phát triển kỹ năng nhận diện, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên môi trường mạng.

  3. Giảng viên, nhà nghiên cứu chính trị học và khoa học xã hội: Tài liệu tham khảo quan trọng cho việc giảng dạy, nghiên cứu về công tác tư tưởng, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh hiện đại.

  4. Cơ quan quản lý, hoạch định chính sách trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh: Hỗ trợ xây dựng các chính sách, cơ chế phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng, đấu tranh chống phá trên mặt trận tư tưởng.

Câu hỏi thường gặp

  1. Vai trò của Quân đội trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là gì?
    Quân đội là lực lượng chiến đấu trung thành, lực lượng chính trị nòng cốt và lực lượng xây dựng thế trận lòng dân, trực tiếp tham gia đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự xã hội.

  2. Những thách thức lớn nhất trong công tác đấu tranh hiện nay là gì?
    Thách thức gồm sự tinh vi, quyết liệt của các thế lực thù địch trong chiến lược “diễn biến hòa bình”, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin và mạng xã hội, cùng với biểu hiện suy thoái tư tưởng, đạo đức trong một bộ phận cán bộ, đảng viên.

  3. Lực lượng 47 có vai trò như thế nào trong đấu tranh trên không gian mạng?
    Lực lượng 47 là đội ngũ chuyên trách đấu tranh trên không gian mạng, thực hiện viết bài, bình luận, chia sẻ thông tin tích cực, phản bác các luận điệu sai trái, thù địch, góp phần tạo thế trận tư tưởng vững chắc trong Quân đội.

  4. Các giải pháp nâng cao hiệu quả đấu tranh đã được đề xuất là gì?
    Bao gồm tăng cường giáo dục, đào tạo kỹ năng, đổi mới nội dung hình thức đấu tranh, phát huy sức mạnh tổng hợp, đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật và xây dựng chính sách khen thưởng phù hợp.

  5. Làm thế nào để cán bộ, chiến sĩ nâng cao kỹ năng đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng?
    Thông qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên, tự học, nghiên cứu tài liệu chính thống, tham gia các hoạt động thực tiễn và phối hợp chặt chẽ với lực lượng chuyên trách, cán bộ, chiến sĩ có thể nâng cao kỹ năng nhận diện và phản bác hiệu quả.

Kết luận

  • Quân đội nhân dân Việt Nam giữ vai trò trung tâm trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự xã hội.
  • Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương và các cấp ủy, chỉ huy đã tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động đấu tranh đạt hiệu quả tích cực từ năm 2018 đến 2024.
  • Việc đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp đấu tranh, đặc biệt trên không gian mạng, đã nâng cao kỹ năng và nhận thức của cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân.
  • Hạn chế về nhận thức, kỹ năng và cơ sở vật chất kỹ thuật cần được khắc phục thông qua các giải pháp đồng bộ, có kế hoạch cụ thể đến năm 2030.
  • Luận văn cung cấp luận cứ khoa học và thực tiễn quan trọng, đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm phát huy vai trò của Quân đội trong công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.

Hành động tiếp theo: Các cấp ủy, chỉ huy và cơ quan chức năng cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, tăng cường đầu tư và đào tạo, đồng thời phát huy vai trò của lực lượng nòng cốt để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh mới.