## Tổng quan nghiên cứu

An ninh con người (ANCN) là một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển của các thách thức an ninh phi truyền thống. Theo Báo cáo Phát triển Con người của Liên hợp quốc năm 1994, ANCN bao gồm bảy thành phần chính: an ninh kinh tế, an ninh lương thực, an ninh y tế, an ninh môi trường, an ninh cá nhân, an ninh cộng đồng và an ninh chính trị. Tại Việt Nam, vấn đề này được Đảng Cộng sản Việt Nam xác định rõ trong các văn kiện Đại hội XII và XIII, đặc biệt là trong giai đoạn 2019-2022 tại Văn phòng Quốc hội (VPQH), nơi có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh con người cho đại biểu và cán bộ Quốc hội.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là xác định các rủi ro trong công tác đảm bảo an ninh con người tại VPQH, đánh giá mức độ tác động của các rủi ro này và đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực quản trị rủi ro trong giai đoạn 2024-2026. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại trụ sở Quốc hội, số 1 đường Độc Lập, quận Ba Đình, Hà Nội, với dữ liệu thu thập từ năm 2019 đến 2022. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ an ninh con người, góp phần đảm bảo sự ổn định chính trị và phát triển bền vững của Quốc hội và đất nước.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết an ninh con người và lý thuyết quản trị rủi ro. Lý thuyết an ninh con người được phát triển từ Báo cáo Phát triển Con người của Liên hợp quốc (1994), nhấn mạnh việc bảo vệ con người trước các mối đe dọa kinh niên và đột ngột. Lý thuyết quản trị rủi ro, theo Paul Hopkin (2017), là quá trình xác định, đánh giá và kiểm soát các rủi ro nhằm giảm thiểu thiệt hại và tận dụng cơ hội. Ba khái niệm chính được sử dụng gồm: an ninh con người, quản trị rủi ro và an ninh phi truyền thống.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, kết hợp phân tích định tính và định lượng. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn 6 chuyên gia và khảo sát 121 cán bộ, đại biểu Quốc hội thuộc VPQH và các cơ quan liên quan. Dữ liệu thứ cấp bao gồm các báo cáo, tài liệu pháp luật, và các nghiên cứu liên quan từ năm 2019 đến 2022. Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp tổng hợp, so sánh và đối chiếu giữa lý thuyết và thực tiễn. Cỡ mẫu khảo sát là 121 người, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Hiện trạng quản trị rủi ro tại VPQH còn nhiều hạn chế:** Khoảng 65% người được khảo sát đánh giá công tác nhận diện và phân tích rủi ro trong không gian làm việc chưa đầy đủ, trong khi 70% cho rằng công tác trao đổi thông tin và tham vấn còn hạn chế.

2. **Y tế sức khỏe và vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP) được quan tâm nhưng chưa đồng bộ:** 60% ý kiến cho rằng hệ thống giám sát y tế và vệ sinh ATTP đáp ứng yêu cầu cơ bản, nhưng chỉ 45% đánh giá các phương án xử lý rủi ro về y tế là hiệu quả.

3. **Ứng phó với dịch bệnh còn nhiều thách thức:** Mặc dù có hệ thống kiểm tra và phát hiện dịch bệnh, chỉ khoảng 50% người khảo sát cho rằng công tác theo dõi và giám sát dịch bệnh được thực hiện hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19.

4. **Môi trường làm việc và an ninh cá nhân có nguy cơ cao:** Các rủi ro về an ninh cá nhân như khủng bố, tội phạm và tai nạn giao thông vẫn là mối đe dọa lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn của đại biểu và cán bộ Quốc hội.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trên xuất phát từ việc thiếu đồng bộ trong quy trình quản trị rủi ro, hạn chế về nguồn lực và nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của an ninh con người. So với các nghiên cứu quốc tế, VPQH đã có những bước tiến trong việc xây dựng khung pháp lý và tổ chức bộ máy, nhưng vẫn cần cải thiện về mặt thực thi và phối hợp liên ngành. Kết quả khảo sát có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đánh giá mức độ đáp ứng của từng yếu tố quản trị rủi ro, giúp minh họa rõ ràng các điểm mạnh và điểm yếu.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức:** Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản trị rủi ro và an ninh con người cho cán bộ VPQH, nhằm nâng cao năng lực nhận diện và xử lý rủi ro, dự kiến hoàn thành trong năm 2024.

2. **Xây dựng hệ thống quản lý rủi ro đồng bộ:** Thiết lập quy trình quản trị rủi ro tích hợp giữa các phòng ban, đặc biệt trong các lĩnh vực không gian làm việc, y tế và dịch bệnh, với mục tiêu hoàn thiện trong năm 2025.

3. **Tăng cường hợp tác liên ngành:** Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng như Bộ Y tế, Công an và các đơn vị liên quan để nâng cao hiệu quả giám sát và ứng phó với các mối đe dọa an ninh con người, triển khai từ năm 2024.

4. **Đầu tư công nghệ và trang thiết bị:** Nâng cấp hệ thống giám sát an ninh, y tế và vệ sinh ATTP bằng công nghệ hiện đại nhằm phát hiện sớm và xử lý kịp thời các rủi ro, hoàn thành trong giai đoạn 2024-2026.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Cán bộ quản lý và lãnh đạo VPQH:** Giúp nâng cao nhận thức và năng lực quản trị rủi ro trong công tác đảm bảo an ninh con người, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động của cơ quan.

2. **Các nhà hoạch định chính sách an ninh phi truyền thống:** Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để xây dựng các chính sách phù hợp với bối cảnh an ninh mới.

3. **Chuyên gia nghiên cứu về an ninh con người và quản trị rủi ro:** Là tài liệu tham khảo quan trọng để phát triển các mô hình quản trị rủi ro trong môi trường chính trị và xã hội phức tạp.

4. **Sinh viên và học viên cao học ngành quản trị an ninh phi truyền thống:** Hỗ trợ nghiên cứu chuyên sâu và phát triển kỹ năng phân tích, đánh giá các rủi ro trong lĩnh vực an ninh con người.

## Câu hỏi thường gặp

1. **An ninh con người là gì?**  
An ninh con người là trạng thái bảo vệ cá nhân và cộng đồng khỏi các mối đe dọa kinh niên và đột ngột, bao gồm các lĩnh vực kinh tế, y tế, môi trường, cá nhân và chính trị.

2. **Tại sao quản trị rủi ro quan trọng trong công tác đảm bảo an ninh con người?**  
Quản trị rủi ro giúp nhận diện, đánh giá và kiểm soát các nguy cơ, từ đó giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ an toàn cho con người trong môi trường làm việc và xã hội.

3. **Phương pháp nghiên cứu chính trong luận văn là gì?**  
Luận văn sử dụng phương pháp phân tích định tính và định lượng, thu thập dữ liệu sơ cấp qua phỏng vấn và khảo sát, kết hợp với phân tích tài liệu thứ cấp.

4. **Những rủi ro chính trong công tác đảm bảo an ninh con người tại VPQH là gì?**  
Bao gồm rủi ro về không gian làm việc, y tế và vệ sinh an toàn thực phẩm, dịch bệnh, cũng như các mối đe dọa an ninh cá nhân như khủng bố và tội phạm.

5. **Giải pháp nâng cao năng lực quản trị rủi ro được đề xuất là gì?**  
Tăng cường đào tạo, xây dựng hệ thống quản lý đồng bộ, hợp tác liên ngành và đầu tư công nghệ hiện đại để nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro.

## Kết luận

- An ninh con người là yếu tố trung tâm trong bảo đảm an ninh quốc gia và phát triển bền vững của Việt Nam.  
- Quản trị rủi ro trong công tác đảm bảo an ninh con người tại VPQH còn nhiều hạn chế cần khắc phục.  
- Nghiên cứu đã xác định rõ các rủi ro và mức độ tác động trong các lĩnh vực không gian làm việc, y tế và dịch bệnh.  
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực quản trị rủi ro trong giai đoạn 2024-2026.  
- Luận văn là tài liệu tham khảo quan trọng cho các nhà quản lý, chuyên gia và học viên trong lĩnh vực an ninh phi truyền thống.

Hành động tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để nâng cao hiệu quả công tác đảm bảo an ninh con người trong các cơ quan nhà nước.