Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển y tế hiện đại, trang thiết bị y tế (TTBYT) đóng vai trò thiết yếu trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Định (BVĐKTBĐ), với quy mô 1.157 giường bệnh và hơn 1.660 cán bộ nhân viên, công tác quản lý TTBYT có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả điều trị và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Từ năm 2016 đến 2020, số lượng TTBYT tại BVĐKTBĐ đã tăng từ 727 lên 1.498 thiết bị, tương đương mức tăng 48,5%, đồng thời số giường bệnh tăng 68,9%. Tuy nhiên, việc quản lý TTBYT vẫn còn nhiều hạn chế như chồng chéo trong đầu tư, hiệu quả sử dụng không đồng đều và thiếu hụt nguồn nhân lực chuyên môn. Nghiên cứu nhằm làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý TTBYT tại BVĐKTBĐ, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý trong giai đoạn 2015-2020. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng TTBYT, góp phần hiện đại hóa bệnh viện, đồng thời hỗ trợ các nhà quản lý y tế trong việc hoạch định chính sách và kế hoạch đầu tư phù hợp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý hiện đại, trong đó có mô hình quản lý theo Fayol với 5 chức năng cơ bản: kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, điều chỉnh và kiểm soát. Lý thuyết quản lý của Hard Koontz nhấn mạnh việc xây dựng môi trường làm việc hiệu quả để đạt mục tiêu đề ra. Ngoài ra, nghiên cứu áp dụng nguyên tắc quản lý TTBYT theo Nghị định số 36/2016/NĐ-CP và các văn bản pháp luật liên quan, bao gồm các nguyên tắc về đầu tư, sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa, khấu hao và thanh lý TTBYT. Các khái niệm chính bao gồm: trang thiết bị y tế, quản lý đầu tư TTBYT, quản lý sử dụng TTBYT, bảo dưỡng và sửa chữa TTBYT, kiểm tra giám sát và xử lý vi phạm trong quản lý TTBYT.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng hợp tài liệu từ các văn bản pháp luật, nghị quyết của Đảng, chính sách Nhà nước, báo cáo của BVĐKTBĐ và các tài liệu chuyên ngành để xây dựng cơ sở lý luận. Phương pháp điều tra kết hợp bảng hỏi và phỏng vấn sâu được áp dụng để thu thập dữ liệu thực trạng quản lý TTBYT tại BVĐKTBĐ trong giai đoạn 2015-2020. Cỡ mẫu điều tra gồm cán bộ quản lý và nhân viên phòng Vật tư - Y tế, các khoa lâm sàng và cận lâm sàng, đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm và phân tích định tính nhằm đánh giá hiệu quả quản lý, xác định hạn chế và nguyên nhân. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 1/2020 đến tháng 6/2021, bao gồm thu thập số liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng số lượng TTBYT: Số lượng TTBYT tại BVĐKTBĐ tăng từ 727 thiết bị năm 2016 lên 1.498 thiết bị năm 2020, tương đương mức tăng 48,5%. Tuy nhiên, sự phân bổ thiết bị không đồng đều giữa các khoa, phòng, gây ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng.

  2. Nguồn nhân lực chưa đáp ứng: Tổng số cán bộ nhân viên tăng 65,9% từ 1.095 người năm 2016 lên 1.660 người năm 2020, trong đó bác sĩ chiếm 17%. Tỷ lệ nhân viên làm việc trên giường bệnh chỉ tăng nhẹ từ 1,37 lên 1,43 người/giường, cho thấy nguồn nhân lực vẫn chưa đảm bảo định mức theo quy định.

  3. Quản lý đầu tư còn hạn chế: Việc lập kế hoạch mua sắm TTBYT có sự tham gia của các khoa, phòng nhưng còn thiếu sự đồng bộ và chưa sát với nhu cầu thực tế. Nguồn vốn đầu tư chủ yếu từ ngân sách nhà nước, quỹ phát triển sự nghiệp và viện trợ quốc tế, trong đó năm 2017 có sự hỗ trợ lớn từ dự án JICA Nhật Bản.

  4. Bảo dưỡng và sửa chữa chưa hiệu quả: Công tác bảo dưỡng, sửa chữa TTBYT chưa được thực hiện định kỳ đầy đủ, dẫn đến thiết bị xuống cấp nhanh, ảnh hưởng đến tuổi thọ và chất lượng khám chữa bệnh.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên là do thiếu nguồn nhân lực chuyên môn về quản lý TTBYT, sự phân tán nguồn vốn đầu tư và thiếu ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý. So sánh với các bệnh viện tuyến tỉnh khác như Quảng Trị và Đắk Lắk, BVĐKTBĐ có quy mô lớn hơn nhưng chưa phát huy tối đa hiệu quả quản lý TTBYT do chưa có hệ thống quản lý đồng bộ và chuyên sâu. Việc tăng cường đào tạo, ứng dụng CNTT và xây dựng kế hoạch đầu tư sát thực tế sẽ giúp nâng cao hiệu quả sử dụng TTBYT. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng số lượng TTBYT và bảng phân bổ nhân lực theo khoa, giúp minh họa rõ ràng xu hướng và điểm nghẽn trong quản lý.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo nguồn nhân lực chuyên ngành: Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng quản lý TTBYT cho cán bộ phòng Vật tư - Y tế và các khoa liên quan, nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và ý thức trách nhiệm. Thời gian thực hiện trong 12 tháng, do BVĐKTBĐ phối hợp với các trường đại học y dược đảm nhiệm.

  2. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý: Xây dựng và triển khai hệ thống phần mềm quản lý TTBYT tích hợp các chức năng theo dõi sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa và khấu hao thiết bị. Mục tiêu giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian quản lý, hoàn thành trong 18 tháng, do Ban Giám đốc bệnh viện chủ trì.

  3. Hoàn thiện quy trình lập kế hoạch đầu tư: Thiết lập quy trình lập kế hoạch mua sắm TTBYT dựa trên nhu cầu thực tế của các khoa, phòng, kết hợp với phân tích dữ liệu sử dụng thiết bị hiện có. Thực hiện hàng năm, nhằm tối ưu hóa nguồn vốn đầu tư và tránh lãng phí.

  4. Tăng cường công tác bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ: Xây dựng kế hoạch bảo dưỡng, sửa chữa chi tiết cho từng loại thiết bị, đảm bảo thực hiện đúng định kỳ và theo dõi hiệu quả. Thời gian triển khai ngay và duy trì liên tục, do phòng Vật tư - Y tế phối hợp với các khoa kỹ thuật thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản lý bệnh viện: Giúp hiểu rõ về các yếu tố ảnh hưởng và giải pháp quản lý TTBYT, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản y tế, giảm chi phí vận hành.

  2. Cán bộ phòng Vật tư - Y tế: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về quy trình quản lý đầu tư, sử dụng, bảo dưỡng và thanh lý TTBYT, hỗ trợ công tác chuyên môn và quản lý hàng ngày.

  3. Chuyên gia đào tạo y tế: Là tài liệu tham khảo để xây dựng chương trình đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng quản lý TTBYT cho cán bộ y tế và kỹ thuật viên.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về y tế: Hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách, quy định và hướng dẫn quản lý TTBYT tại các bệnh viện tuyến tỉnh, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế công lập.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao quản lý trang thiết bị y tế lại quan trọng đối với bệnh viện?
    Quản lý TTBYT giúp đảm bảo thiết bị được sử dụng hiệu quả, an toàn, kéo dài tuổi thọ và giảm chi phí sửa chữa, từ đó nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và tiết kiệm ngân sách.

  2. Nguồn vốn đầu tư trang thiết bị y tế tại BVĐKTBĐ chủ yếu đến từ đâu?
    Nguồn vốn gồm ngân sách nhà nước, quỹ phát triển sự nghiệp, viện trợ quốc tế như dự án JICA Nhật Bản và các nguồn thu hợp pháp khác của bệnh viện.

  3. Những khó khăn chính trong quản lý TTBYT tại BVĐKTBĐ là gì?
    Bao gồm thiếu nhân lực chuyên môn, phân bổ thiết bị không đồng đều, công tác bảo dưỡng chưa định kỳ và thiếu ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý.

  4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả sử dụng trang thiết bị y tế?
    Cần xây dựng kế hoạch đầu tư sát thực tế, đào tạo nhân lực chuyên ngành, áp dụng phần mềm quản lý và thực hiện bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ.

  5. Vai trò của công nghệ thông tin trong quản lý TTBYT là gì?
    CNTT giúp tự động hóa quản lý, theo dõi tình trạng thiết bị, lập kế hoạch bảo dưỡng và dự trù kinh phí, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm nguồn lực quản lý.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng quản lý TTBYT tại BVĐKTBĐ trong giai đoạn 2015-2020, với số lượng thiết bị tăng 48,5% và nguồn nhân lực tăng 65,9%.
  • Phát hiện các hạn chế về quản lý đầu tư, sử dụng, bảo dưỡng và nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu.
  • Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm đào tạo nhân lực, ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện quy trình lập kế hoạch và tăng cường bảo dưỡng thiết bị.
  • Kết quả nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao, hỗ trợ nâng cao hiệu quả quản lý TTBYT tại BVĐKTBĐ và các bệnh viện tuyến tỉnh khác.
  • Khuyến nghị triển khai các giải pháp trong vòng 12-18 tháng, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và ứng dụng công nghệ mới trong quản lý TTBYT.

Hành động tiếp theo là tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu và xây dựng hệ thống quản lý TTBYT bằng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng thiết bị y tế tại BVĐKTBĐ.