I. Cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu với vị từ trao tặng
Luận án tập trung nghiên cứu cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu có vị ngữ là vị từ trao tặng trong tiếng Việt và tiếng Anh. Vị từ trao tặng đóng vai trò trung tâm, chi phối các thành tố nghĩa xung quanh. Ngữ trị của vị từ quyết định số lượng và vai trò của các thành tố nghĩa. Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân tích ngữ nghĩa học và cú pháp học để hiểu rõ cấu trúc nghĩa của câu.
1.1. Vai trò của vị từ trao tặng
Vị từ trao tặng là trung tâm của câu, quy định các thành tố nghĩa xung quanh. Ngữ trị của vị từ quyết định số lượng và vai trò của các thành tố nghĩa. Luận án phân tích các lớp nghĩa như kiểm soát - sở hữu, không gian - động, lợi ích, và quyền lực trong cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu.
1.2. Phân tích ngữ nghĩa và cú pháp
Luận án sử dụng phương pháp phân tích thành tố và so sánh đối chiếu để làm rõ các lớp nghĩa và vai nghĩa của các tham thể. Các tham thể được phân tích dựa trên vai trò và tư cách của chúng trong cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu.
II. Các lớp nghĩa và vai nghĩa trong cấu trúc nghĩa biểu hiện
Luận án phân tích các lớp nghĩa trong cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu với vị từ trao tặng. Các lớp nghĩa bao gồm kiểm soát - sở hữu, không gian - động, lợi ích, và quyền lực. Mỗi lớp nghĩa có các đặc trưng và vai nghĩa riêng của các tham thể.
2.1. Lớp nghĩa kiểm soát sở hữu
Lớp nghĩa này tập trung vào mối quan hệ giữa các tham thể trong việc kiểm soát và sở hữu. Các tham thể được phân tích dựa trên vai trò và tư cách của chúng trong cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu.
2.2. Lớp nghĩa không gian động
Lớp nghĩa này phân tích các tham thể dựa trên không gian và động lực của hành động trao tặng. Các tham thể được xác định dựa trên vị trí và vai trò của chúng trong cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu.
III. Cấu trúc nghĩa biểu hiện rút gọn và mở rộng
Luận án khảo sát các điều kiện ngữ nghĩa cho phép các tham thể vắng mặt hoặc tham gia vào cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu. Các tham thể được phân tích dựa trên vai trò và tư cách của chúng trong cấu trúc nghĩa biểu hiện rút gọn và mở rộng.
3.1. Rút gọn cấu trúc nghĩa biểu hiện
Luận án phân tích các điều kiện ngữ nghĩa cho phép các tham thể vắng mặt trong cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu. Các tham thể được xác định dựa trên vai trò và tư cách của chúng trong cấu trúc nghĩa biểu hiện rút gọn.
3.2. Mở rộng cấu trúc nghĩa biểu hiện
Luận án phân tích các điều kiện ngữ nghĩa cho phép các tham thể tham gia vào cấu trúc nghĩa biểu hiện của câu. Các tham thể được xác định dựa trên vai trò và tư cách của chúng trong cấu trúc nghĩa biểu hiện mở rộng.
IV. Sự thể hiện cấu trúc nghĩa biểu hiện trên cấu trúc cú pháp
Luận án tập trung phân tích mối quan hệ giữa cấu trúc nghĩa biểu hiện và cấu trúc cú pháp của câu với vị từ trao tặng. Các nhân tố ngữ nghĩa tác động đến cấu trúc cú pháp được phân tích dựa trên vai trò và tư cách của các tham thể.
4.1. Trật tự tham thể trong câu
Luận án phân tích trật tự tham thể trong câu dựa trên vai trò và tư cách của các tham thể. Các tham thể được xác định dựa trên vị trí và vai trò của chúng trong cấu trúc cú pháp của câu.
4.2. Sự mở rộng nghĩa của vị từ trao tặng
Luận án phân tích sự mở rộng nghĩa của vị từ trao tặng trong tiếng Việt và tiếng Anh. Các tham thể được xác định dựa trên vai trò và tư cách của chúng trong cấu trúc nghĩa biểu hiện mở rộng.
