Luận án tiến sĩ luật học: Hợp đồng tặng cho tài sản theo pháp luật Việt Nam - Phần 1: Lý luận và thực tiễn

• Tác giả: Lê Thị Giang
• Người hướng dẫn: PGS.TS Trần Thị Huệ
• Trường học: Trường Đại học Luật Hà Nội
• Chuyên ngành: Luật dân sự và tố tụng dân sự
• Đề tài: Hợp đồng tặng cho tài sản tại Việt Nam - Lý luận và thực tiễn
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI. LÝ LUẬN VỀ HỢP ĐỒNG TẶNG CHO TÀI SẢN
• 1.1. Nhận diện hợp đồng tặng cho tài sản. Các quan niệm về tặng cho. Khái niệm hợp đồng tặng cho tài sản và hợp đồng tặng cho tài sản có điều kiện
• 1.2. Đặc điểm pháp lý của hợp đồng tặng cho tài sản
• 1.3. Phân loại hợp đồng tặng cho tài sản
• 1.4. Các lý thuyết ảnh hưởng đến việc xây dựng pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản
• 1.5. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG TẶNG CHO TÀI SẢN
• 2.1. Thực trạng các quy định chung về hợp đồng tặng cho tài sản
• 2.2. Thời điểm phát sinh hiệu lực của hợp đồng tặng cho tài sản. Hủy bỏ hợp đồng tặng cho tài sản
• 2.3. Thực trạng pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản có điều kiện. Các yêu cầu pháp lý đối với điều kiện tặng cho
• 2.4. Chủ thể thực hiện điều kiện. Trách nhiệm pháp lý của các chủ thể trong tặng cho tài sản có điều kiện
• 2.5. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TIỄN ÁP DỤNG VÀ HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG TẶNG CHO TÀI SẢN
• 3.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản
• 3.2. Hoàn thiện pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản
• 3.3. Kiến nghị hoàn thiện các quy định chung về hợp đồng tặng cho tài sản
• 3.4. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật về tặng cho tài sản có điều kiện
• 3.5. Giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản
• 3.6. Kiến nghị Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành Nghị quyết hướng dẫn pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản
• 3.7. Kiến nghị các Tòa án áp dụng tập quán về hợp đồng tặng cho tài sản
• 3.8. Kiến nghị lựa chọn và áp dụng án lệ để giải quyết tranh chấp về hợp đồng
• 3.9. Kết luận chương 3
• CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 3: ÁN LỆ SỐ 14/2017/AL VỀ CÔNG NHẬN ĐIỀU KIỆN CỦA HỢP ĐỒNG TẶNG CHO QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT MÀ ĐIỀU KIỆN ĐÓ KHÔNG ĐƯỢC GHI TRONG HỢP ĐỒNG
• PHỤ LỤC 4: CÁC BẢN ÁN VỀ TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG TẶNG CHO TÀI SẢN

I. Tổng quan về luận án tiến sĩ luật học

Luận án tiến sĩ luật học của tác giả Lê Thị Giang tập trung nghiên cứu về hợp đồng tặng cho tài sản tại Việt Nam, kết hợp giữa lý luận và thực tiễn. Luận án được thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS.TS Trần Thị Huệ và TS. Vương Thanh Thúy, thuộc Trường Đại học Luật Hà Nội. Nghiên cứu này nhằm làm sáng tỏ các vấn đề pháp lý liên quan đến hợp đồng tặng cho tài sản, đặc biệt là trong bối cảnh pháp luật hiện hành còn nhiều bất cập.

1.1. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

Mục đích chính của luận án là phân tích lý luận và thực tiễn về hợp đồng tặng cho tài sản, từ đó đưa ra các kiến nghị hoàn thiện pháp luật. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm xây dựng khái niệm, phân loại hợp đồng tặng cho, và đánh giá thực trạng pháp luật hiện hành. Luận án cũng so sánh với pháp luật các nước như Pháp, Đức, Nhật Bản để rút ra kinh nghiệm.

1.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của luận án bao gồm các quy định pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản từ thời phong kiến đến hiện đại, cùng với các tài liệu khoa học và vụ việc thực tiễn. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các quy định trong Bộ luật Dân sự 2015, đồng thời đề cập đến một số quy định trong luật chuyên ngành như Luật Nhà ở và Luật Đất đai.

II. Lý luận về hợp đồng tặng cho tài sản

Luận án đi sâu vào phân tích lý luận về hợp đồng tặng cho tài sản, bao gồm khái niệm, đặc điểm pháp lý, và phân loại. Tác giả nhấn mạnh sự khác biệt giữa hợp đồng tặng cho với các giao dịch dân sự khác như di tặng, hứa thưởng. Các lý thuyết ảnh hưởng đến việc xây dựng pháp luật về hợp đồng tặng cho cũng được đề cập chi tiết.

2.1. Khái niệm và đặc điểm pháp lý

Hợp đồng tặng cho tài sản được định nghĩa là sự thỏa thuận giữa các bên, trong đó một bên chuyển giao tài sản cho bên kia mà không đòi hỏi sự đền bù. Đặc điểm pháp lý nổi bật là tính không có đền bù và sự tự nguyện của các bên. Luận án cũng phân tích các yếu tố pháp lý cần thiết để hợp đồng có hiệu lực.

2.2. Phân loại hợp đồng tặng cho

Hợp đồng tặng cho được phân loại dựa trên điều kiện tặng cho, đối tượng tặng cho, và hình thức hợp đồng. Luận án cũng phân biệt giữa hợp đồng tặng cho thông thường và hợp đồng tặng cho có điều kiện, đồng thời chỉ ra các vấn đề pháp lý phát sinh từ việc áp dụng các loại hợp đồng này.

III. Thực trạng pháp luật và thực tiễn áp dụng

Luận án đánh giá thực trạng pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản trong Bộ luật Dân sự 2015, chỉ ra những bất cập và hạn chế. Các vấn đề như thời điểm phát sinh hiệu lực, hủy bỏ hợp đồng, và trách nhiệm pháp lý của các bên được phân tích chi tiết. Luận án cũng nghiên cứu thực tiễn áp dụng pháp luật thông qua các vụ án điển hình.

3.1. Quy định chung về hợp đồng tặng cho

Các quy định chung về hợp đồng tặng cho tài sản trong Bộ luật Dân sự 2015 được đánh giá là còn sơ sài, thiếu chi tiết. Luận án chỉ ra sự không thống nhất trong quy định về thời điểm phát sinh hiệu lực của hợp đồng, đặc biệt là giữa động sản và bất động sản. Các quy định về hủy bỏ hợp đồng cũng cần được hoàn thiện.

3.2. Thực tiễn áp dụng pháp luật

Thực tiễn áp dụng pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản cho thấy nhiều tranh chấp phát sinh, đặc biệt là liên quan đến tặng cho có điều kiện. Luận án phân tích các vụ án điển hình, từ đó rút ra các vấn đề pháp lý cần giải quyết và đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật.

IV. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật

Dựa trên kết quả nghiên cứu, luận án đưa ra các kiến nghị hoàn thiện pháp luật về hợp đồng tặng cho tài sản. Các kiến nghị tập trung vào việc bổ sung quy định về thời điểm phát sinh hiệu lực, hủy bỏ hợp đồng, và bảo vệ quyền lợi của các bên. Luận án cũng đề xuất việc ban hành nghị quyết hướng dẫn áp dụng pháp luật và áp dụng án lệ trong giải quyết tranh chấp.

4.1. Hoàn thiện quy định chung

Luận án kiến nghị bổ sung các quy định chi tiết về thời điểm phát sinh hiệu lực của hợp đồng, đặc biệt là đối với tài sản vô hình. Các quy định về hủy bỏ hợp đồng cũng cần được sửa đổi để phù hợp với thực tiễn. Ngoài ra, cần bảo vệ quyền lợi của người thân thích của bên tặng cho.

4.2. Áp dụng án lệ và tập quán

Luận án đề xuất việc áp dụng án lệ và tập quán trong giải quyết tranh chấp về hợp đồng tặng cho tài sản. Điều này sẽ giúp tăng tính linh hoạt và hiệu quả trong việc áp dụng pháp luật, đồng thời đảm bảo công bằng cho các bên liên quan.