Khó khăn và giải pháp cho sinh viên năm nhất ngành tiếng Anh tại Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng trong việc cải thiện kỹ năng nghe

• Tác giả: Nguyễn Thị Thùy Linh
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Thu Huyền
• Trường học: Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng
• Chuyên ngành: Ngôn ngữ Anh
• Đề tài: Khó khăn và giải pháp cải thiện kỹ năng nghe cho sinh viên năm nhất ngành tiếng Anh tại Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hải Phòng

• ACKNOWLEDGEMENTS
• 1. PART I: INTRODUCTION
• 1.1. Rationale of the study
• 1.2. The aims of the study
• 1.3. The method of the study
• 1.3.1. Research methodology
• 1.3.2. Survey questionnaires
• 1.3.3. Population and sample
• 1.4. The organization of the study
• 2. PART II: DEVELOPMENT
• 2.1. CHAPTER 1: THEORETICAL BASIS OF THE STUDY
• 2.1.1. Definition of listening
• 2.1.2. Definition of listening comprehension
• 2.2. CHAPTER 2: DATA ANALYSIS DISCUSSION AND RESULT
• 2.2.1. The Analysis of the Data Collected from Questionnaire
• 2.2.1.1. Students’ attitude toward learning English in general and listening skill in particular
• 2.2.1.2. Listening Problems Related to the Content of The Listening Text
• 2.2.1.2.1. Problems pertinent to unfamiliar word
• 2.2.1.2.2. Problem pertinent to various grammartical structures
• 2.2.1.2.3. Problem pertinent length of spoken text
• 2.2.1.2.4. Problem pertinent fatigue of long spoken text
• 2.2.1.2.5. Problem pertinent to unfamiliar topic
• 2.2.1.2.6. Problem pertinent to the unclear pronunciation
• 2.2.1.2.7. Problems pertinent to unknown words
• 2.2.1.2.8. Problems pertinent to recognize the word
• 2.2.1.2.9. Problems pertinent to variety of accents
• 2.2.1.3. Listening Problems Related to the Listener’s competence
• 2.2.1.3.1. Problem pertinent to understand every single word in the text
• 2.2.1.3.2. Problem pertinent to inability of understanding listening tasks
• 2.2.1.3.3. Problem pertinent lack basic background knowledge
• 2.2.1.3.4. Problem pertinent to anxiety while listening
• 2.2.1.3.5. Problem pertinent to lose focus when get an expected answer
• 2.2.1.3.6. Problem pertinent unable to concentrate when answer and listen at the same time
• 2.2.1.3.7. Problem pertinent to memory
• 2.2.1.3.8. Problem pertinent inability to get repeated
• 2.2.1.4. Listening Problem Related to Physical Setting
• 2.2.1.4.1. Problem pertinent lose concentration because poor quality of recording
• 2.2.1.4.2. Problem pertinent noise around
• 2.2.2. The result of interview
• 2.2.2.1. Problems Affect Listening Comprehension of Learner
• 2.2.2.2. Problems toward Listening Material
• 2.2.2.3. Problems to Answer the Question during Listening
• 2.2.2.4. Problems Lose Concentration during Listening
• 2.2.2.5. Problems Using Personal Experience
• 2.3. CHAPTER 3: SUGGESTION FOR SELF IMPROVEMENT
• 2.3.1. Learn Actively by Taking Notes
• 2.3.2. Read and listen at the same time
• 2.3.3. Practice daily for short memory
• 2.3.4. Try Watching Movies or Listening to Podcasts After English class
• 2.3.5. Improve listening skill by listening English song
• 2.3.6. Vary Your Listening Routine
• 2.3.7. Ask your classmates for help
• 2.3.8. Listen to What You Enjoy
• 3. PART III: CONCLUSION
• 3.1. Summary of the study
• 3.2. Limitation of the study
• 3.3. Suggestions for the further study
• REFERENCES
• APPENDIXES
• APPENDIX A. APPENDIX A
• APPENDIX B. APPENDIX B

I. Khó khăn trong việc cải thiện kỹ năng nghe

Sinh viên năm nhất ngành tiếng Anh tại Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng thường gặp nhiều khó khăn trong học tập khi tiếp cận kỹ năng nghe. Một trong những vấn đề chính là thiếu hụt kỹ năng nghe hiểu cần thiết. Nhiều sinh viên không thể nhận diện và phân tích âm thanh, dẫn đến việc không hiểu được nội dung bài nghe. Theo nghiên cứu, các yếu tố như thói quen nghe kém, sự khác biệt về ngữ điệu và giọng nói cũng gây khó khăn cho sinh viên. Hơn nữa, áp lực tâm lý và môi trường học tập không thuận lợi cũng là những rào cản lớn. Những thách thức trong việc nghe không chỉ ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu kiến thức mà còn làm giảm động lực học tập của sinh viên.

1.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng nghe

Các yếu tố liên quan đến sinh viên như thiếu kiến thức nền tảng, lo âu khi nghe và khả năng tập trung kém là những nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn trong việc tiếp thu kỹ năng nghe. Nhiều sinh viên không có đủ thời gian để luyện tập, dẫn đến việc không thể cải thiện kỹ năng giao tiếp của mình. Ngoài ra, việc sử dụng tài liệu nghe không phù hợp cũng làm cho sinh viên cảm thấy chán nản và không hứng thú với việc học. Theo một khảo sát, 70% sinh viên cho biết họ gặp khó khăn trong việc hiểu các từ vựng mới và cấu trúc ngữ pháp khác nhau trong bài nghe.

II. Giải pháp cải thiện kỹ năng nghe

Để cải thiện kỹ năng nghe cho sinh viên năm nhất, cần áp dụng một số giải pháp học tập hiệu quả. Đầu tiên, sinh viên nên được khuyến khích học tập chủ động bằng cách ghi chú trong quá trình nghe. Việc này không chỉ giúp họ tập trung hơn mà còn tạo cơ hội để họ ôn tập lại kiến thức. Thứ hai, việc kết hợp giữa nghe và đọc cũng là một phương pháp hữu ích. Sinh viên có thể nghe các bài nghe trong khi theo dõi văn bản để tăng cường khả năng hiểu. Thêm vào đó, việc xem phim hoặc nghe podcast bằng tiếng Anh cũng giúp sinh viên làm quen với ngữ điệu và cách phát âm tự nhiên. Cuối cùng, việc tạo ra một môi trường học tập tích cực và khuyến khích sinh viên giao tiếp với nhau sẽ giúp họ tự tin hơn trong việc sử dụng kỹ năng nghe.

2.1. Phương pháp luyện nghe hiệu quả

Một trong những phương pháp luyện nghe hiệu quả là lắng nghe các bài hát tiếng Anh. Việc này không chỉ giúp sinh viên thư giãn mà còn cải thiện khả năng nghe hiểu. Hơn nữa, sinh viên nên tham gia các hoạt động nhóm để thực hành kỹ năng giao tiếp. Việc thảo luận về các chủ đề khác nhau sẽ giúp họ cải thiện khả năng nghe và phản xạ nhanh hơn. Ngoài ra, việc sử dụng các tài liệu học nghe phong phú và đa dạng cũng là một yếu tố quan trọng trong việc nâng cao kỹ năng nghe cho sinh viên.

III. Đánh giá và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu về khó khăn và giải pháp cải thiện kỹ năng nghe cho sinh viên năm nhất tại Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng không chỉ mang lại cái nhìn sâu sắc về thực trạng học tập mà còn cung cấp những giải pháp thiết thực. Việc hiểu rõ các khó khăn trong học tập sẽ giúp giảng viên có những điều chỉnh phù hợp trong phương pháp giảng dạy. Hơn nữa, các giải pháp được đề xuất có thể được áp dụng rộng rãi trong các chương trình đào tạo khác, nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập. Điều này không chỉ giúp sinh viên cải thiện kỹ năng nghe mà còn nâng cao khả năng giao tiếp và tự tin trong việc sử dụng tiếng Anh trong thực tế.

3.1. Tác động đến sinh viên

Việc áp dụng các giải pháp cải thiện kỹ năng nghe sẽ giúp sinh viên tự tin hơn trong việc giao tiếp. Họ sẽ có khả năng hiểu và tham gia vào các cuộc hội thoại một cách hiệu quả hơn. Điều này không chỉ có lợi cho việc học tập mà còn cho sự nghiệp tương lai của họ. Hơn nữa, việc cải thiện kỹ năng nghe cũng giúp sinh viên phát triển bản thân, mở rộng kiến thức và tăng cường khả năng tư duy phản biện.

Tổng quan nghiên cứu

Trong quá trình học tập ngoại ngữ, kỹ năng nghe chiếm khoảng 40-50% thời gian giao tiếp hàng ngày, cao hơn so với các kỹ năng nói (25-30%), đọc (11-16%) và viết (khoảng 9%). Tuy nhiên, kỹ năng nghe lại được đánh giá là khó khăn nhất đối với sinh viên năm nhất ngành Ngôn ngữ Anh tại Trường Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm khảo sát thực trạng học tập kỹ năng nghe của sinh viên năm nhất, xác định những khó khăn phổ biến mà họ gặp phải và đề xuất các giải pháp giúp sinh viên tự cải thiện kỹ năng nghe. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 20 sinh viên lớp NA2301, khóa 2019-2020, tại Khoa Ngoại ngữ của trường. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 7 đến tháng 10 năm 2020. Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp dữ liệu cụ thể về các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng nghe, từ đó giúp giảng viên và sinh viên có hướng tiếp cận hiệu quả hơn trong việc nâng cao kỹ năng này, góp phần cải thiện chất lượng đào tạo ngoại ngữ tại trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về kỹ năng nghe và nghe hiểu trong học ngoại ngữ. Theo Howatt và Dakin (1974), nghe là khả năng nhận diện và hiểu những gì người khác nói, bao gồm phát âm, ngữ pháp và từ vựng. Rost (2002) nhấn mạnh nghe hiểu là quá trình tương tác phức tạp, trong đó người nghe sử dụng kiến thức từ vựng, cấu trúc ngữ pháp, ngữ điệu và các tín hiệu ngôn ngữ khác để xây dựng ý nghĩa. Ngoài ra, Krashen (1994) cho rằng nghe là nền tảng quan trọng trong việc tiếp thu ngôn ngữ thứ hai, đóng vai trò trung tâm trong phát triển năng lực giao tiếp. Các loại hình nghe được phân thành nghe thụ động (casual listening) và nghe tập trung (focused listening), trong đó nghe tập trung đòi hỏi sự chú ý cao độ để thu nhận thông tin chính xác. Các yếu tố gây khó khăn trong nghe bao gồm kỹ năng nghe chưa phát triển, thái độ học tập, thói quen nghe kém, sự khác biệt về giọng điệu và ngữ điệu, cũng như các yếu tố môi trường như chất lượng âm thanh và tiếng ồn.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp định lượng và định tính. Dữ liệu định lượng được thu thập qua bảng câu hỏi khảo sát 20 sinh viên năm nhất ngành Ngôn ngữ Anh tại Trường Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng trong năm học 2019-2020. Bảng câu hỏi gồm các câu hỏi đóng và mở nhằm đánh giá thái độ học tập, khó khăn trong kỹ năng nghe và kỳ vọng của sinh viên. Dữ liệu định tính được bổ sung thông qua phỏng vấn bán cấu trúc với cùng nhóm sinh viên nhằm làm rõ sâu hơn các vấn đề gặp phải. Phân tích dữ liệu dựa trên thống kê mô tả và so sánh tỷ lệ phần trăm các câu trả lời, đồng thời kết hợp phân tích nội dung phỏng vấn để đưa ra nhận định toàn diện. Việc lựa chọn phương pháp này nhằm đảm bảo tính khách quan, độ tin cậy và sự phong phú của dữ liệu nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thái độ học tập kỹ năng nghe: Chỉ 21% sinh viên yêu thích kỹ năng nghe, thấp hơn nhiều so với kỹ năng nói (37%) và đọc (26%). Điều này phản ánh sự khó khăn và thiếu hứng thú của sinh viên đối với kỹ năng nghe.

2. Khó khăn liên quan đến nội dung nghe:

   • 85% sinh viên gặp khó khăn với từ vựng chuyên ngành và thành ngữ không quen thuộc.
   • 40% gặp trở ngại với cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
   • 35% bị ảnh hưởng bởi độ dài của đoạn nghe, trong khi 90% cảm thấy mệt mỏi khi nghe đoạn dài.
   • 45% không quen với chủ đề nghe, ảnh hưởng đến khả năng hiểu.
   • 25% gặp khó khăn với các giọng điệu khác nhau, đặc biệt là giọng Anh-Anh và Anh-Mỹ.

3. Khó khăn liên quan đến năng lực người nghe:

   • 84% không thể hiểu từng từ một trong đoạn nghe, gây mất tập trung.
   • 35% lo lắng không hiểu yêu cầu bài nghe, ảnh hưởng đến sự tự tin.
   • 70% thiếu kiến thức nền tảng về chủ đề nghe.
   • 35% bị lo âu khi nghe, làm giảm khả năng tập trung.
   • 45% gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin nghe được.

4. Khó khăn liên quan đến môi trường vật lý:

   • 90% bị mất tập trung do chất lượng âm thanh kém.
   • 75% bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn xung quanh trong phòng nghe.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy kỹ năng nghe là thách thức lớn đối với sinh viên năm nhất ngành Ngôn ngữ Anh tại trường. Việc từ vựng và cấu trúc ngữ pháp phức tạp gây cản trở lớn, phù hợp với nhận định của các nghiên cứu trước đây về vai trò của vốn từ và ngữ pháp trong nghe hiểu. Mệt mỏi khi nghe đoạn dài và sự không quen với chủ đề cũng làm giảm hiệu quả tiếp thu, phản ánh nhu cầu tăng cường luyện tập với các chủ đề đa dạng và đoạn nghe có độ dài phù hợp. Lo lắng và thiếu tự tin khi làm bài nghe là yếu tố tâm lý cần được quan tâm, đồng thời môi trường vật lý như tiếng ồn và chất lượng âm thanh cũng ảnh hưởng đáng kể đến kết quả nghe. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tròn thể hiện tỷ lệ phần trăm các khó khăn, giúp minh họa rõ ràng mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường luyện tập nghe chủ động: Khuyến khích sinh viên thực hành nghe có ghi chú, tập trung vào phát âm, từ vựng và ngữ pháp để nâng cao hiệu quả tiếp thu trong vòng 3-6 tháng, do giảng viên và sinh viên phối hợp thực hiện.

2. Sử dụng đa dạng tài liệu nghe: Áp dụng các đoạn nghe có phụ đề, phim, podcast và bài hát tiếng Anh phù hợp với sở thích và trình độ sinh viên nhằm tăng sự hứng thú và khả năng tiếp thu, triển khai liên tục trong năm học.

3. Xây dựng môi trường học tập thuận lợi: Cải thiện chất lượng phòng nghe, giảm tiếng ồn và trang bị thiết bị âm thanh tốt hơn để đảm bảo sinh viên tập trung tối đa trong các buổi học nghe, thực hiện trong vòng 6 tháng bởi nhà trường.

4. Tổ chức các hoạt động nhóm hỗ trợ: Khuyến khích sinh viên học nhóm, trao đổi và hỗ trợ nhau trong việc luyện nghe, đồng thời tổ chức các buổi thảo luận sau khi nghe để củng cố kiến thức, thực hiện thường xuyên trong năm học do giảng viên và sinh viên phối hợp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giảng viên ngành Ngôn ngữ Anh: Nghiên cứu cung cấp dữ liệu thực tiễn về khó khăn của sinh viên trong kỹ năng nghe, giúp giảng viên thiết kế bài giảng và phương pháp giảng dạy phù hợp.

2. Sinh viên năm nhất ngành Ngôn ngữ Anh: Tài liệu giúp sinh viên nhận diện các khó khăn phổ biến và áp dụng các chiến lược tự học hiệu quả để cải thiện kỹ năng nghe.

3. Nhà quản lý giáo dục đại học: Thông tin về thực trạng và giải pháp giúp hoạch định chính sách đào tạo ngoại ngữ, nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập.

4. Nghiên cứu sinh và học giả trong lĩnh vực ngôn ngữ học ứng dụng: Cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích sâu sắc về kỹ năng nghe trong môi trường học tập tiếng Anh tại Việt Nam, làm nền tảng cho các nghiên cứu tiếp theo.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao kỹ năng nghe lại khó đối với sinh viên năm nhất?
   Kỹ năng nghe đòi hỏi sự tập trung cao và khả năng xử lý thông tin nhanh, trong khi sinh viên thường thiếu vốn từ vựng, ngữ pháp và kinh nghiệm nghe thực tế, dẫn đến khó khăn trong việc hiểu nội dung.

2. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến khả năng nghe của sinh viên?
   Bao gồm vốn từ vựng hạn chế, cấu trúc ngữ pháp phức tạp, giọng điệu khác nhau, chất lượng âm thanh kém, tiếng ồn môi trường và yếu tố tâm lý như lo lắng, mất tập trung.

3. Làm thế nào để sinh viên cải thiện kỹ năng nghe hiệu quả?
   Sinh viên nên luyện nghe chủ động bằng cách ghi chú, kết hợp nghe và đọc phụ đề, luyện tập với các tài liệu đa dạng như phim, podcast, bài hát, đồng thời tham gia học nhóm và thực hành thường xuyên.

4. Vai trò của giảng viên trong việc nâng cao kỹ năng nghe của sinh viên là gì?
   Giảng viên cần thiết kế bài giảng phù hợp, lựa chọn tài liệu nghe đa dạng, tạo môi trường học tập thuận lợi và khích lệ sinh viên tham gia tích cực vào các hoạt động luyện nghe.

5. Nghiên cứu này có thể áp dụng cho các trường đại học khác không?
   Mặc dù nghiên cứu tập trung vào một nhóm sinh viên cụ thể, các kết quả và giải pháp đề xuất có thể tham khảo và điều chỉnh phù hợp để áp dụng tại các trường đại học có điều kiện và đối tượng tương tự.

Kết luận

• Nghiên cứu đã xác định được các khó khăn chính trong kỹ năng nghe của sinh viên năm nhất ngành Ngôn ngữ Anh tại Trường Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng, bao gồm vốn từ vựng, ngữ pháp, chủ đề nghe, giọng điệu và yếu tố tâm lý.
• Kỹ năng nghe được đánh giá là khó và ít được yêu thích hơn so với các kỹ năng khác như nói và đọc.
• Môi trường vật lý và chất lượng âm thanh cũng ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả nghe của sinh viên.
• Các giải pháp đề xuất tập trung vào luyện nghe chủ động, đa dạng hóa tài liệu, cải thiện môi trường học tập và tăng cường hoạt động nhóm.
• Nghiên cứu mở ra hướng đi cho các nghiên cứu tiếp theo với phạm vi rộng hơn và phương pháp đa dạng hơn nhằm nâng cao chất lượng đào tạo kỹ năng nghe tiếng Anh.

Hãy bắt đầu áp dụng các chiến lược luyện nghe chủ động ngay hôm nay để nâng cao kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của bạn!