Hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Tiền Giang

• Tác giả: Đặng Thị Nguyệt Hằng
• Người hướng dẫn: PGS. Trương Tấn Quân
• Trường học: Đại học Huế
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Tiền Giang
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Tiền Giang

• LỜI CAM ĐOAN
• TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXH BẮT BUỘC
• 1.1. Một số vấn đề cơ bản về BHXH
• 1.2. Khái niệm BHXH và BHXHBB
• 2. CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXHBB TẠI BHXH TỈNH TIỀN GIANG
• 3. CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXHBB TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TIỀN GIANG
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
• DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

I. Tổng Quan Về Quản Lý Thu BHXH Bắt Buộc Tại Tiền Giang

Bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm y tế (BHYT) đóng vai trò trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội, đảm bảo đời sống người lao động, ổn định chính trị và trật tự xã hội. BHXH bù đắp thu nhập khi người lao động mất hoặc giảm thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, tuổi già, tử tuất. Quỹ tài chính được hình thành từ đóng góp của các bên tham gia, có sự bảo hộ của Nhà nước. Trên thế giới, các nước đang phát triển đều coi trọng chính sách an sinh xã hội, trong đó BHXH là một trụ cột không thể thiếu. Khi công nghiệp phát triển, lao động nông nghiệp chuyển dịch, việc bảo vệ lực lượng lao động trở nên cấp thiết. BHXH cân đối lợi ích trước mắt và lâu dài, giảm thiểu tác động của thất nghiệp thông qua giới thiệu việc làm và đào tạo nghề. BHXH là biện pháp hữu hiệu bảo vệ người lao động và gia đình trước rủi ro xã hội và biến động kinh tế.

1.1. Khái niệm và bản chất của BHXH bắt buộc

Trong đời sống và sản xuất kinh doanh, con người đối mặt với rủi ro bất ngờ. Mỗi người có nhu cầu vật chất và tinh thần cần được thỏa mãn. Để tồn tại và phát triển, con người cần ăn, mặc, ở, đi lại và học hành. Muốn thỏa mãn các nhu cầu tối thiểu này, con người phải lao động, tạo ra của cải vật chất. Những bất trắc, rủi ro xảy ra trong đời sống xã hội đem đến cho con người những tổn thất và những hậu quả vô cùng to lớn cả về mặt vật chất lẫn mặt tinh thần như ốm đau, tai nạn, già yếu hoặc không có công việc làm do ảnh hưởng của tự nhiên, do ảnh hưởng của các tác nhân xã hội khác. Trong thực tế cuộc sống, không phải người lao động lúc nào cũng có đủ điều kiện về sức khỏe, khả năng lao động để đáp ứng những nhu cầu cần thiết cho bản thân và gia đình mà phải cần sự bảo trợ, chia sẻ của cộng đồng và xã hội.

1.2. Vai trò của chính sách BHXH trong hệ thống an sinh

Trong xã hội hiện nay sự tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau được phát triển dưới nhiều hình thức khác nhau và được thể hiện qua tình đoàn kết, hướng thiện và các chương trình giúp đỡ người lao động không may gặp khó khăn về vật chất và tinh thần. Trong quá trình phát triển của xã hội, đặc biệt là từ sau cuộc cách mạng công nghiệp thì hệ thống Bảo hiểm xã hội đã hình thành và phát triển, đội ngũ người lao động làm công ăn lương tăng lên, tất cả những chi phí cần thiết của cuộc sống người lao động phụ thuộc chủ yếu vào thu nhập do người lao động làm thuê đem lại. Vì vậy, một sự thiếu hụt, hụt hẫng về thu nhập của người lao động trong các trường hợp bị ốm đau, tai nạn, rủi ro, bị mất việc làm.đã trở thành mối đe dọa cực kỳ nguy hiểm đối với cuộc sống bình thường của người lao động khi không có nguồn thu nhập nào khác ngoài tiền lương.

II. Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quản Lý Thu BHXH Tại Tiền Giang

Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Chính sách tiền lương, chính sách lao động và việc làm, tốc độ tăng trưởng kinh tế và thu nhập bình quân đầu người đều tác động đến khả năng và ý thức tham gia BHXH của người lao động và người sử dụng lao động. Nhận thức, ý thức và thói quen của người lao động và người sử dụng lao động về nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội cũng là một yếu tố quan trọng. Kinh nghiệm của các địa phương khác trong nước có thể cung cấp bài học kinh nghiệm quý báu cho BHXH tỉnh Tiền Giang trong việc quản lý thu BHXH.

2.1. Tác động của chính sách tiền lương và lao động việc làm

Thông thường con người có hai biện pháp để khắc phục rủi ro là chấp nhận rủi ro và biện pháp bảo hiểm. Thứ nhất là chấp nhận rủi ro là tự bản thân người lao động phải tự bảo hiểm cho mình bằng cách tự lập các quỹ dự trữ, dự phòng trong quá trình lao động có được để bù đắp, khắc phục những tổn thất do những biến cố rủi ro gây nên hoặc cũng có thể đi vay để bù đắp tổn thất trong trường hợp không lập quỹ dự trự, dự phòng trước đó. Thứ hai là bảo hiểm, là chế độ bồi thường kinh tế và san sẽ những rủi ro giữa những người cùng tham gia bảo hiểm trên cơ sở những nguyên tắc, những quy định, chuẩn mực và cơ chế tài chính đã được quy định và thống nhất.

2.2. Ảnh hưởng của nhận thức về BHXH đến việc tham gia

Nhằm đảm bảo an toàn nguồn quỹ và giúp cho người lao động an tâm hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng thời hoạt động bảo hiểm là công cụ quan trọng và có hiệu quả để ổn định và phát triền kinh tế xã hội nói chung và là công cụ quan trọng để khắc phục những hậu quả do rủi ro xảy ra trong đời sống xã hội. Lần đầu tiên ở Đức vào năm 1850, nhiều bang đã thành lập quỹ ốm đau và yêu cầu công nhân phải đóng góp để dự phòng khi bị giảm thu nhập vì bệnh tật. Từ đó, xuất hiện hình thức bắt buộc đóng góp. Lúc đầu chỉ có giới người lao động tham gia, dần dần các hình thức bảo hiểm, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau mở rộng ra cho các trường hợp rủi ro nghề nghiệp, tuổi già và tàn tật.

III. Thực Trạng Quản Lý Thu BHXH Bắt Buộc Tại Tiền Giang

Tại Tiền Giang, công tác thu bảo hiểm xã hội bắt buộc đã đạt được những thành tựu quan trọng. Đối tượng tham gia BHXH được mở rộng, nguồn thu tăng nhanh. Lãnh đạo BHXH trực tiếp làm việc với doanh nghiệp nợ đọng, chậm đóng, trốn đóng BHXH. Tổ thu nợ cấp tỉnh, cấp huyện được đẩy mạnh hoạt động. Kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH được tăng cường. Quản lý chặt chẽ nguồn thu BHXH, giải quyết chế độ BHXH đầy đủ, thủ tục hành chính được rút gọn, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

3.1. Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc tại Tiền Giang

Sự tham gia là bắt buộc và không chỉ người lao động đóng góp mà giới chủ và Nhà nước cũng phải thực hiện nghĩa vụ của mình (cơ chế ba bên). Tính chất đoàn kết , giúp đỡ và san sẻ lúc này được thể hiện rõ nét: mọi người, không phân biệt già – trẻ, nam – nữ, lao động phổ thông – lao động kỹ thuật, người khoẻ – người yếu mà tất cả đều phải tham gia đóng góp vì mục đích chung. Mô hình này của Đức đã lan dần ra châu Âu, sau đó sang các nước Mỹ Latin, rồi đến Bắc Mỹ và Canada vào những năm 30 của thế kỷ XX. Sau chiến tranh thế giới thứ hai, BHXH đã lan rộng sang các nước giành được độc lập ở Châu Á, Châu Phi và vùng Caribê.

3.2. Tình hình thu BHXH bắt buộc và nợ đọng BHXH

BHXH dần dần đã trở thành một trụ cột cơ bản của hệ thống an sinh xã hội và được tất cả các nước thừa nhận là một trong những quyền con người. Có thể nói, qua nhiều thời kỳ, cùng với sự tranh chấp giữa nhiều vấn đề của giới chủ và giới thợ, cùng với sự đổi mới quá trình phát triển kinh tế xã hội, trình độ chuyên môn và nhận thức về BHXH của người lao động ngày càng được nâng cao, cách thức chủ động khắc phục khi có những sự kiện hoặc không may gặp những rủi ro xảy ra ngày càng hoàn thiện. Tuy nhiên, chỉ đến khi có sự ra đời của BHXH thì những tranh chấp cũng như những khó khăn mới được giải quyết một cách ổn thoả và có hiệu quả nhất.

IV. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Thu BHXH Bắt Buộc Tiền Giang

Để hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Tiền Giang, cần mở rộng đối tượng tham gia, kiện toàn đội ngũ cán bộ quản lý thu, tăng cường các biện pháp phát triển nguồn thu, trao thẩm quyền thực thi chính sách BHXH, tăng cường kiểm tra, thanh tra hoạt động thu, cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin và tổ chức tuyên truyền Luật Bảo hiểm xã hội.

4.1. Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Đó cũng chính là cách giải quyết chung nhất cho xã hội loài người trong quá trình phát triển. Sự xuất hiện của BHXH là một tất yếu khách quan khi mà mọi thành viên trong xã hội đều cảm thấy sự cần thiết phải tham gia hệ thống BHXH và sự cần thiết được BHXH. Vì vậy, BHXH đã trở thành nhu cầu và quyền lợi của người lao động và được thừa nhận là một nhu cầu tất yếu khách quan, một trong những quyền lợi của con người như trong Tuyên ngôn nhân quyền của Đại hội đồng Liên hợp quốc đã nêu.

4.2. Tăng cường kiểm tra thanh tra hoạt động thu BHXH

Mặc dù trải qua quá trình phát triển tương đối dài, nhưng cho đến nay còn nhiều...'Luận văn gồm 03 phần: I. Mở đầu, II. Nội dung và III. Nội dung chính ở phần II được chia thành 3 chương: Chương 1: Tổng quan tài liệu nghiên cứu và cơ sở lý luận; Chương 2: Phân tích thực trạng công tác quản lý thu BHXHBB tại BHXH tỉnh Tiền Giang; Chương 3: Hoàn thiện công tác quản lý thu BHXHBB trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

V. Kiến Nghị Về Công Tác Thu BHXH Bắt Buộc Tại Tiền Giang

Cần kiến nghị với Ủy ban nhân dân tỉnh Tiền Giang và Bảo hiểm xã hội Việt Nam về các vấn đề liên quan đến công tác thu BHXH bắt buộc. Các kiến nghị này có thể bao gồm việc tăng cường phối hợp giữa các ban ngành, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, xử lý nghiêm các trường hợp trốn đóng, nợ đọng BHXH, và cải thiện cơ chế chính sách để khuyến khích người dân và doanh nghiệp tham gia BHXH.

5.1. Kiến nghị với UBND tỉnh Tiền Giang

Trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh Tiền Giang cũng đã đạt được những thành tựu quan trọng góp phần ổn định đời sống của nhân dân và ổn định kinh tế, chính trị - xã hội. Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, sự phối hợp của các cấp ủy đảng chính quyền địa phương, công tác thu BHXH đạt được nhiều kết quả quan trọng, đối tượng tham gia BHXH được mở rộng và không ngừng tăng cao, nguồn thu BHXH tăng nhanh qua các năm, lãnh đạo BHXH trực tiếp làm việc với các doanh nghiệp trên địa bàn nợ đọng, chậm đóng, trốn đóng BHXH, đẩy mạnh hoạt động của Tổ thu nợ cấp tỉnh, cấp huyện để tăng thu, giảm nợ đọng; kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH tại các đơn vị sử dụng lao động; khởi kiện các đơn vị nợ đọng kéo dài, quản lý chặt chẽ, đúng quy định nguồn thu BHXH, công tác giải quyết các chế độ BHXH được thực hiện đầy đủ với thủ tục hành chính được rút gọn, góp phần đảm bảo an sinh xã hội của đất nước.

5.2. Kiến nghị với Bảo hiểm xã hội Việt Nam

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện chính sách BHXH vẫn còn một số hạn chế, số người tham gia BHXH tăng hàng năm nhưng tỷ lệ tăng thấp, hiện tượng trốn đóng, nợ BHXH diễn ra ở hầu hết trên địa bàn tỉnh nhưng chưa có giải pháp giải quyết dứt điểm, tình trạng các đơn vị sử dụng lao động không đóng BHXH hoặc tham gia BHXH cho người lao động không đầy đủ vẫn còn diễn ra do vậy việc thực hiện mục tiêu mở rộng đối tượng tham gia theo tinh thần Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị gặp rất nhiều khó khăn.

VI. Đánh Giá Hiệu Quả Quản Lý Thu BHXH Bắt Buộc Tiền Giang

Đánh giá hiệu quả công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Tiền Giang cần xem xét các yếu tố như tỷ lệ bao phủ BHXH, mức độ tuân thủ pháp luật của các đơn vị sử dụng lao động, tình hình nợ đọng BHXH, và sự hài lòng của người tham gia BHXH. Việc đánh giá này sẽ giúp xác định những điểm mạnh, điểm yếu và đề xuất các giải pháp cải thiện.

6.1. Tỷ lệ bao phủ BHXH và mức độ tuân thủ pháp luật

Do vậy để đảm bảo nguyên tắc thu đúng, thu đủ, kịp thời đáp ứng yêu cầu trong công tác quản lý thu BHXH cũng như nâng cao hiệu quả công tác này tôi chọn đề tài “Hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Tiền Giang” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn này.

6.2. Tình hình nợ đọng BHXH và sự hài lòng của người tham gia

Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng công tác thu BHXHBB tại BHXH tỉnh Tiền Giang để đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thu BHXHBB trong hiện tại và tương lai. Mục tiêu cụ thể: - Hệ thống hóa cơ sở khoa học về BHXH và quản lý thu BHXHBB. - Đi sâu phân tích đánh giá thực trạng công tác quản lý thu BHXHBB trên địa bàn tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2013-2017, từ đó chỉ ra những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại và những vấn đề đặt ra hiện nay đối với công tác thu BHXHBB. - Đề ra một số giải pháp nhằm hòan thiện công tác quản lý thu BHXHBB tại BHXH tỉnh Tiền Giang.

Tổng quan nghiên cứu

Bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc là một chính sách an sinh xã hội quan trọng, góp phần bảo đảm ổn định đời sống người lao động và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tại tỉnh Tiền Giang, công tác quản lý thu BHXH bắt buộc trong giai đoạn 2013-2017 đã đạt được nhiều kết quả tích cực với số lượng lao động tham gia tăng đều qua các năm, tuy nhiên vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế như tình trạng nợ đọng, trốn đóng BHXH diễn ra phổ biến. Theo số liệu thống kê, tổng số lao động tham gia BHXH bắt buộc trên địa bàn tỉnh đạt khoảng 152.752 người với hơn 2.769 đơn vị sử dụng lao động, trong khi đó số tiền nợ BHXH tăng gần 50% từ năm 2013 đến 2017, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm hệ thống hóa cơ sở lý luận về BHXH và quản lý thu BHXH bắt buộc, phân tích thực trạng công tác quản lý thu tại BHXH tỉnh Tiền Giang, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả công tác thu trong thời gian tới. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại BHXH tỉnh Tiền Giang trong giai đoạn 2013-2017, với trọng tâm là các đơn vị sử dụng lao động và người lao động trên địa bàn tỉnh.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo nguồn thu BHXH ổn định, góp phần bảo vệ quyền lợi người lao động, đồng thời hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội bền vững. Các chỉ số như tỷ lệ tham gia BHXH, số tiền thu BHXH hàng năm và tỷ lệ nợ đọng BHXH là các metrics quan trọng phản ánh hiệu quả công tác quản lý thu tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý nhà nước và chính sách công, tập trung vào:

• Lý thuyết quản lý thu BHXH: Quản lý thu BHXH là quá trình tác động có tổ chức, có mục tiêu của cơ quan BHXH đối với các đối tượng tham gia nhằm thu đúng, đủ, kịp thời các khoản đóng góp theo quy định pháp luật. Nguyên tắc quản lý thu bao gồm thu đúng đối tượng, thu đủ số tiền, thu kịp thời, tập trung, công khai và đảm bảo an toàn, hiệu quả.
• Mô hình ba bên trong BHXH: Bao gồm người lao động, người sử dụng lao động và Nhà nước cùng tham gia đóng góp và hưởng lợi, thể hiện tính xã hội và nhân văn của chính sách BHXH.
• Khái niệm về BHXH bắt buộc: Là loại hình BHXH mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia theo quy định pháp luật nhằm bảo đảm an sinh xã hội cho người lao động khi gặp rủi ro như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, thất nghiệp, tuổi già.

Các khái niệm chính bao gồm: quản lý thu BHXH, nguyên tắc thu BHXH, vai trò và mục đích của BHXH bắt buộc, các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thu như chính sách tiền lương, chính sách lao động, tốc độ tăng trưởng kinh tế, nhận thức của người lao động và người sử dụng lao động.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:

• Dữ liệu sơ cấp: Thu thập thông qua khảo sát, phỏng vấn trực tiếp cán bộ BHXH tỉnh Tiền Giang và các đơn vị sử dụng lao động, đối chiếu số liệu thu BHXH với thực tế tại các doanh nghiệp.
• Dữ liệu thứ cấp: Bao gồm các báo cáo thống kê, quyết toán hàng năm của BHXH tỉnh Tiền Giang, các văn bản pháp luật liên quan đến BHXH, tài liệu chuyên ngành và các nghiên cứu trước đây.

Phương pháp phân tích chủ yếu là phân tích tổng hợp, mô tả, so sánh và phân tích chuỗi thời gian từ năm 2013 đến 2017 nhằm đánh giá thực trạng công tác quản lý thu BHXH bắt buộc. Cỡ mẫu khảo sát gồm hơn 2.700 đơn vị sử dụng lao động với hơn 150.000 lao động tham gia BHXH. Phương pháp chọn mẫu theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các loại hình doanh nghiệp trên địa bàn.

Timeline nghiên cứu kéo dài trong khoảng 3 năm học tập và hơn 3 tháng thực địa tại BHXH tỉnh Tiền Giang, đảm bảo thu thập dữ liệu đầy đủ và phân tích sâu sắc.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng số lượng lao động tham gia BHXH bắt buộc: Từ năm 2013 đến 2017, số lao động tham gia BHXH bắt buộc tại Tiền Giang tăng đều, đạt khoảng 152.752 người vào năm 2017, tăng gần 20% so với năm 2013. Số đơn vị sử dụng lao động tham gia cũng tăng lên hơn 2.700 đơn vị.

2. Tình trạng nợ đọng BHXH gia tăng: Tổng số tiền nợ BHXH tăng từ 22.681 triệu đồng năm 2013 lên 33.987 triệu đồng năm 2017, tương đương mức tăng gần 50%. Tỷ lệ nợ đọng chiếm khoảng 10-15% tổng số thu BHXH hàng năm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi người lao động.

3. Hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra còn hạn chế: Trong 5 năm, BHXH tỉnh Tiền Giang đã thanh tra, kiểm tra 2.285 đơn vị với hơn 79.000 lao động, phát hiện và truy thu số tiền BHXH đáng kể. Tuy nhiên, số đơn vị được thanh tra chỉ chiếm khoảng 20% tổng số doanh nghiệp, chưa đủ sức răn đe.

4. Nhận thức và ý thức chấp hành của người lao động và doanh nghiệp còn thấp: Nhiều doanh nghiệp cố tình trốn đóng, khai báo không đúng số lao động hoặc mức lương thấp hơn thực tế để giảm nghĩa vụ đóng BHXH. Người lao động cũng chưa nhận thức đầy đủ về quyền lợi và trách nhiệm khi tham gia BHXH.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của tình trạng nợ đọng và trốn đóng BHXH là do năng lực quản lý thu của BHXH tỉnh còn hạn chế, số lượng cán bộ thu còn thiếu, chưa thường xuyên tiếp xúc, tuyên truyền với các đơn vị sử dụng lao động. Bên cạnh đó, nhận thức pháp luật của doanh nghiệp và người lao động chưa cao, dẫn đến việc vi phạm quy định về đóng BHXH diễn ra phổ biến.

So sánh với một số địa phương như Đồng Tháp, nơi đã áp dụng đồng bộ các biện pháp phối hợp liên ngành, tăng cường tuyên truyền và xử lý nghiêm các vi phạm, tỷ lệ nợ đọng BHXH được kiểm soát tốt hơn. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của sự phối hợp giữa BHXH với các cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội trong công tác quản lý thu.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng số lao động tham gia BHXH, biểu đồ tỷ lệ nợ đọng BHXH qua các năm và bảng thống kê kết quả thanh tra, kiểm tra để minh họa rõ nét thực trạng và hiệu quả công tác quản lý thu.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường năng lực cán bộ quản lý thu BHXH: Đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ thu, tăng cường số lượng cán bộ chuyên trách để đảm bảo công tác thu được thực hiện hiệu quả, kịp thời. Thời gian thực hiện trong 1-2 năm, chủ thể là BHXH tỉnh phối hợp với các cơ sở đào tạo.

2. Phối hợp liên ngành trong công tác thanh tra, kiểm tra: Thiết lập các tổ công tác liên ngành giữa BHXH, Sở Lao động Thương binh & Xã hội, Liên đoàn Lao động và các cơ quan chức năng để tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi trốn đóng, nợ đọng BHXH. Mục tiêu giảm tỷ lệ nợ đọng xuống dưới 5% trong vòng 3 năm.

3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức: Sử dụng đa dạng các kênh truyền thông như báo chí, truyền hình, mạng xã hội và các buổi hội thảo để phổ biến chính sách BHXH, quyền lợi và trách nhiệm của người lao động và doanh nghiệp. Chủ thể thực hiện là BHXH tỉnh phối hợp với UBND các cấp, các tổ chức đoàn thể.

4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thu BHXH: Nâng cấp phần mềm quản lý thu BHXH, áp dụng hệ thống quản lý dữ liệu điện tử để theo dõi, đối chiếu số liệu đóng góp, phát hiện kịp thời các vi phạm. Thời gian triển khai trong 2 năm, chủ thể là BHXH Việt Nam và BHXH tỉnh.

5. Hoàn thiện chính sách pháp luật và cơ chế xử lý vi phạm: Đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật để tăng tính răn đe, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ đóng BHXH. Chủ thể là các cơ quan lập pháp phối hợp với BHXH Việt Nam.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý BHXH các cấp: Nghiên cứu giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu, xây dựng kế hoạch và triển khai các biện pháp thu BHXH bắt buộc phù hợp với thực tiễn địa phương.

2. Lãnh đạo và bộ phận nhân sự doanh nghiệp: Hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm trong việc tham gia BHXH bắt buộc, từ đó thực hiện đúng quy định, tránh vi phạm pháp luật và bảo vệ quyền lợi người lao động.

3. Nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý nhà nước: Cung cấp cơ sở khoa học để hoàn thiện chính sách BHXH, xây dựng các giải pháp quản lý thu hiệu quả, góp phần phát triển hệ thống an sinh xã hội.

4. Học viên, nghiên cứu sinh chuyên ngành quản lý kinh tế, chính sách công: Tài liệu tham khảo quý giá về công tác quản lý thu BHXH bắt buộc, phương pháp nghiên cứu và phân tích thực trạng tại địa phương.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao công tác thu BHXH bắt buộc tại Tiền Giang còn nhiều khó khăn?
   Do số lượng cán bộ thu còn thiếu, nhận thức của doanh nghiệp và người lao động chưa cao, cùng với tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH phổ biến. Ví dụ, tỷ lệ nợ đọng BHXH tăng gần 50% trong giai đoạn 2013-2017.

2. Các nguyên tắc quản lý thu BHXH bắt buộc là gì?
   Bao gồm thu đúng đối tượng, thu đủ số tiền, thu kịp thời, tập trung, công khai và đảm bảo an toàn, hiệu quả trong quản lý tài chính.

3. Làm thế nào để giảm tình trạng nợ đọng BHXH?
   Cần tăng cường thanh tra, kiểm tra liên ngành, xử lý nghiêm các vi phạm, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý.

4. Vai trò của công nghệ thông tin trong quản lý thu BHXH?
   Giúp theo dõi, đối chiếu số liệu đóng góp chính xác, phát hiện kịp thời vi phạm, giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu quả công tác thu.

5. Tác động của chính sách tiền lương đến công tác thu BHXH?
   Chính sách tiền lương ảnh hưởng trực tiếp đến mức đóng BHXH, khi mức lương tối thiểu tăng thì nguồn thu BHXH cũng tăng theo, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý thu.

Kết luận

• Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2013-2017 đã đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng vẫn còn tồn tại các hạn chế như nợ đọng và trốn đóng BHXH.
• Nghiên cứu đã hệ thống hóa cơ sở lý luận, phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH bắt buộc.
• Các giải pháp trọng tâm bao gồm tăng cường năng lực cán bộ, phối hợp liên ngành, đẩy mạnh tuyên truyền, ứng dụng công nghệ thông tin và hoàn thiện chính sách pháp luật.
• Tiếp theo, cần triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 1-3 năm để nâng cao hiệu quả công tác thu, giảm nợ đọng và mở rộng đối tượng tham gia BHXH.
• Kêu gọi các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người lao động cùng phối hợp thực hiện để bảo đảm quyền lợi và phát triển bền vững hệ thống BHXH tại Tiền Giang.