Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường toàn cầu hóa, các doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức trong việc phát triển bền vững. Ngành công nghiệp sơn, với tốc độ tăng trưởng khoảng 7-10% mỗi năm, đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh vực xây dựng, đóng tàu và công nghiệp. Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng, một doanh nghiệp có lịch sử hơn 60 năm, đã và đang phát triển mạnh mẽ với mức tăng trưởng doanh thu bình quân 14,1% và lợi nhuận sau thuế tăng 6,2% giai đoạn 2016-2020. Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ các hãng sơn ngoại chiếm tới 65% thị phần, công ty cần hoàn thiện hoạt động Marketing - Mix để nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng thị trường.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc hệ thống hóa cơ sở lý luận về Marketing - Mix, phân tích thực trạng hoạt động Marketing - Mix của Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng trong giai đoạn 2016-2020, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh và phát triển bền vững trong giai đoạn 2021-2025. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong hoạt động Marketing - Mix của công ty tại thị trường Việt Nam, đặc biệt là khu vực miền Bắc và Bắc Trung Bộ.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác hoạch định chiến lược Marketing, giúp công ty tận dụng điểm mạnh, khắc phục điểm yếu, đồng thời thích ứng với biến động thị trường và môi trường kinh doanh. Qua đó, góp phần nâng cao vị thế của công ty trên thị trường sơn trong nước và khu vực.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết nền tảng về Marketing và Marketing - Mix, trong đó tập trung vào mô hình 4P gồm: Sản phẩm (Product), Giá cả (Price), Phân phối (Place) và Xúc tiến (Promotion).

  • Lý thuyết Marketing: Marketing được định nghĩa là quá trình xã hội nhằm thỏa mãn nhu cầu thông qua việc tạo ra và trao đổi giá trị. Vai trò của Marketing là cầu nối giữa doanh nghiệp và thị trường, giúp doanh nghiệp hiểu rõ khách hàng, môi trường kinh doanh và đối thủ cạnh tranh để xây dựng chiến lược phù hợp.

  • Mô hình Marketing - Mix: Đây là hỗn hợp các công cụ Marketing mà doanh nghiệp sử dụng để tác động đến nhu cầu khách hàng. Mô hình 4P được áp dụng để phân tích và hoàn thiện các chiến lược sản phẩm, giá cả, kênh phân phối và xúc tiến hỗn hợp.

Các khái niệm chính bao gồm: chiến lược sản phẩm (bao gồm nhãn hiệu, bao bì, phát triển sản phẩm mới), chiến lược giá (định giá dựa trên chi phí, lợi nhuận mục tiêu, cạnh tranh), chiến lược kênh phân phối (độc quyền, chọn lọc, rộng rãi) và chiến lược xúc tiến hỗn hợp (quảng cáo, xúc tiến bán hàng).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:

  • Dữ liệu thứ cấp: Thu thập từ các báo cáo tài chính, báo cáo sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng giai đoạn 2016-2020, các tài liệu lý luận về Marketing - Mix, các báo cáo ngành và tài liệu pháp luật liên quan.

  • Dữ liệu sơ cấp: Thu thập thông qua phỏng vấn trực tiếp cán bộ nhân viên công ty, đặc biệt là các phòng ban liên quan đến Marketing và kinh doanh nhằm hiểu rõ thực trạng và các khó khăn trong hoạt động Marketing.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm Microsoft Excel với các phương pháp thống kê mô tả, so sánh và phân tích SWOT. Cỡ mẫu phỏng vấn gồm các cán bộ chủ chốt trong công ty, đảm bảo tính đại diện cho các hoạt động Marketing. Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2016-2020 cho phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2021-2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng tài chính và sản lượng ổn định: Tổng tài sản của công ty tăng từ 478,6 tỷ đồng năm 2016 lên 870,1 tỷ đồng năm 2020, tương đương mức tăng 81,8%. Doanh thu thuần tăng bình quân 14,1%/năm, lợi nhuận sau thuế tăng bình quân 6,2%/năm. Năm 2019, doanh thu tăng 38,2% và lợi nhuận sau thuế tăng 53,1% so với năm trước nhờ đưa sản phẩm sơn Alkyd thế hệ mới vào thị trường.

  2. Danh mục sản phẩm đa dạng nhưng quản lý còn hạn chế: Công ty có hơn 130 mã sản phẩm thuộc ba nhóm chính: sơn tàu biển, sơn công nghiệp và sơn dân dụng. Việc đa dạng hóa giúp mở rộng thị trường nhưng gây khó khăn trong quản lý tồn kho và phân phối.

  3. Chiến lược Marketing - Mix chưa đồng bộ và thiếu chuyên môn: Công ty chưa có bộ phận Marketing chuyên trách, công tác nghiên cứu thị trường và đề xuất chính sách Marketing chủ yếu do phòng Kinh doanh đảm nhận với kiến thức hạn chế. Bao bì và nhãn hiệu chưa đồng nhất, tem nhãn còn thiếu QR code và tem niêm phong, gây ảnh hưởng đến nhận diện thương hiệu và sự tin tưởng của khách hàng.

  4. Kênh phân phối và xúc tiến còn nhiều tiềm năng phát triển: Công ty có 118 đại lý phân phối trên toàn quốc, trong đó 25 đại lý đạt doanh thu trên 5 tỷ đồng/tháng. Tuy nhiên, chiến lược phân phối chưa tối ưu, chưa tận dụng hết các kênh hiện đại và xúc tiến hỗn hợp chưa được đầu tư bài bản.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng đã đạt được sự tăng trưởng ổn định về tài chính và sản lượng nhờ đầu tư công nghệ và phát triển sản phẩm mới. Tuy nhiên, sự cạnh tranh gay gắt từ các hãng sơn ngoại chiếm 65% thị phần đòi hỏi công ty phải hoàn thiện hoạt động Marketing - Mix để giữ vững và mở rộng thị trường.

Việc thiếu bộ phận Marketing chuyên sâu và các hạn chế trong quản lý nhãn hiệu, bao bì làm giảm hiệu quả truyền thông và nhận diện thương hiệu. So với các nghiên cứu trong ngành, việc đầu tư vào Marketing chuyên nghiệp và đồng bộ là yếu tố quyết định giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, bảng phân tích SWOT chi tiết về điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của công ty trong hoạt động Marketing - Mix. Điều này giúp minh họa rõ ràng các vấn đề và cơ hội cải tiến.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng bộ phận Marketing chuyên trách: Thành lập phòng Marketing độc lập với đội ngũ được đào tạo bài bản về nghiên cứu thị trường, phân tích khách hàng và xây dựng chiến lược Marketing - Mix. Mục tiêu nâng cao hiệu quả các hoạt động xúc tiến và phát triển sản phẩm trong vòng 1-2 năm.

  2. Hoàn thiện nhãn hiệu và bao bì sản phẩm: Thiết kế lại tem nhãn đồng bộ về kiểu chữ, màu sắc, bổ sung QR code và tem niêm phong để tăng tính nhận diện và niềm tin khách hàng. Cải tiến bao bì thùng nhựa với khóa mở tiện lợi, dự kiến thực hiện trong 12 tháng tới.

  3. Tối ưu hóa kênh phân phối: Áp dụng chiến lược phân phối chọn lọc kết hợp phân phối rộng rãi tại các vùng trọng điểm, đồng thời phát triển kênh phân phối trực tuyến để mở rộng thị trường. Mục tiêu tăng doanh thu qua kênh phân phối thêm 15% trong 3 năm tới.

  4. Đẩy mạnh chiến lược xúc tiến hỗn hợp: Tăng cường quảng cáo trên các phương tiện truyền thông hiện đại, tổ chức các chương trình xúc tiến bán hàng, khuyến mãi và chăm sóc khách hàng nhằm nâng cao nhận thức thương hiệu và kích thích tiêu thụ. Thực hiện kế hoạch xúc tiến liên tục trong giai đoạn 2021-2025.

  5. Đầu tư nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới: Tiếp tục dành 50-65% lợi nhuận sau thuế vào quỹ đầu tư phát triển để nghiên cứu sản phẩm thân thiện môi trường, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và nhu cầu thị trường. Mục tiêu ra mắt ít nhất 3 sản phẩm mới có tính cạnh tranh cao trong 5 năm tới.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng: Nhận diện điểm mạnh, điểm yếu trong hoạt động Marketing - Mix để xây dựng chiến lược phát triển phù hợp, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

  2. Các doanh nghiệp ngành công nghiệp sơn trong nước: Tham khảo mô hình và giải pháp Marketing - Mix để áp dụng, cải tiến hoạt động Marketing nhằm tăng sức cạnh tranh trên thị trường nội địa và quốc tế.

  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh chuyên ngành Quản trị Kinh doanh, Marketing: Học tập phương pháp nghiên cứu thực tiễn, phân tích dữ liệu và xây dựng chiến lược Marketing trong ngành công nghiệp đặc thù.

  4. Các nhà hoạch định chính sách và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hiểu rõ thực trạng và nhu cầu phát triển của doanh nghiệp ngành sơn để thiết kế các chương trình hỗ trợ, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp trong nước.

Câu hỏi thường gặp

  1. Marketing - Mix là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp?
    Marketing - Mix là tập hợp các công cụ Marketing gồm sản phẩm, giá cả, phân phối và xúc tiến nhằm thỏa mãn nhu cầu khách hàng và đạt mục tiêu kinh doanh. Nó giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược đồng bộ, tăng sức cạnh tranh và phát triển bền vững.

  2. Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng đã đạt được những thành tựu gì trong giai đoạn 2016-2020?
    Công ty tăng trưởng doanh thu bình quân 14,1%/năm, lợi nhuận sau thuế tăng 6,2%/năm, mở rộng danh mục sản phẩm lên hơn 130 mã và phát triển hệ thống đại lý phân phối trên toàn quốc.

  3. Những hạn chế chính trong hoạt động Marketing của công ty là gì?
    Thiếu bộ phận Marketing chuyên trách, nhãn hiệu và bao bì chưa đồng bộ, kênh phân phối và xúc tiến chưa tối ưu, công tác nghiên cứu thị trường còn hạn chế.

  4. Giải pháp nào được đề xuất để hoàn thiện hoạt động Marketing - Mix?
    Xây dựng phòng Marketing chuyên trách, cải tiến nhãn hiệu và bao bì, tối ưu kênh phân phối, đẩy mạnh xúc tiến hỗn hợp và đầu tư phát triển sản phẩm mới.

  5. Làm thế nào để doanh nghiệp ngành sơn nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường?
    Doanh nghiệp cần áp dụng chiến lược Marketing - Mix đồng bộ, đầu tư công nghệ, nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng, phát triển sản phẩm phù hợp nhu cầu và tăng cường truyền thông thương hiệu.

Kết luận

  • Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng đã đạt được tăng trưởng ổn định về tài chính và sản lượng trong giai đoạn 2016-2020 với doanh thu thuần tăng bình quân 14,1% và lợi nhuận sau thuế tăng 6,2% mỗi năm.
  • Hoạt động Marketing - Mix hiện tại còn nhiều hạn chế như thiếu bộ phận Marketing chuyên sâu, nhãn hiệu và bao bì chưa đồng bộ, kênh phân phối và xúc tiến chưa tối ưu.
  • Đề xuất xây dựng bộ phận Marketing chuyên trách, hoàn thiện nhãn hiệu, tối ưu kênh phân phối và đẩy mạnh xúc tiến hỗn hợp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh trong giai đoạn 2021-2025.
  • Đầu tư nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới là yếu tố then chốt giúp công ty duy trì và mở rộng thị phần trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho công tác hoạch định chiến lược Marketing, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của công ty.

Hành động tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững của Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng.